Tramlijn Den Haag Huygensplein - Delft Rotterdammerpoort

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Tramlijn Den Haag Huygensplein - Delft Rotterdammerpoort
Tramlijn Den Haag Huygensplein - Delft Rotterdammerpoort op de kaart
Spoorwijdtenormaalspoor 1435 mm
Aangelegd doorHTM
Geopend31 juli 1887
Gesloten
Verffabriek - Rotterdammer Poort: 1924
Huidige status
Huygensplein - Rijswijkseplein: opgebroken
Rijswijkseplein - Verffabriek: in gebruik
Verffabriek - Rotterdammer Poort: opgebroken
Geëlektrificeerd
Den Haag - Rijswijk: 1923
Rijswijk - Delft: 1924
Aantal sporen2
Traject
uexKHSTa Huygensplein
uexv-STRudSTR+l tram  1   9   15   16 
udABZq+ruxdKRZudABZgr tram  11   12 
udSTRuexdSTRudABZg+l tram  17 
udSTRuxvSHI2g+l-
udABZqrudABZgrd tram  1   9   11   12   16   17 
uHST Rijswijkseplein
umKRZvu lijn Rotterdam Centraal - Amsterdam Centraal
uHST Waldorpstraat
uHST Goudriaankade
uWBRÜCKE1 Laakhaven
uHST Van Musschenbroekstraat
uHST Wenckebachstraat
uABZg+r tram  1 
uHST Broeksloot
uHST Herenstraat
uABZgl tram  10  tot 2011
uHST Hoornbrug
uWBRÜCKE1 Delftsche Vliet
duxvSHI2gl-
uexv-STRudABZgl tram  15 
duxvSHI2g+l-
uHST Broekpolder
uHST 's-Gravenmade
uHST Vlietbrug
uSKRZ-Au A4E30
uHST Verffabriek
duxvSHI2gl-
uexv-STRudABZg+l tram  19 
uexv-STRudHST Brasserskade
duexdWBRÜCKEudWBRÜCKE Rijn-Schiekanaal
uexv-HSTudSTR Delft Haagpoort
uexv-STRudHST Nieuwe Plantage
duxdKRZudSTRr tram  1   19 
uexHST Delft
uexdKHSTe Delft Rotterdammerpoort

De tramlijn Den Haag Huygensplein - Delft Rotterdammerpoort was een stoomtramlijn in Zuid-Holland. Het traject voerde vanaf het Huygensplein (Den Haag) over de Rijswijkseweg, door Rijswijk naar Delft, waar aan de Rotterdammerpoort het eindpunt was.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

De Haagsche Tramweg-Maatschappij, opgericht op 17 mei 1887 als opvolger van de TH, opende zijn eigen stoomtramlijn op 31 juli 1887. Het was een omzetting van de voormalige paardentramlijn die - met een enkele onderbreking - al vanaf 1866 het vervoer tussen Den Haag en Delft had verzorgd.

In Delft mocht de stoomtram net als de paardentram tussen de Haagpoort en de Rotterdammerpoort over het Noordeinde en de Oude Delft dwars door de binnenstad rijden, iets wat de elektrische lijn later niet zou worden toegestaan, vanwege de 'ontsierende' bovenleiding.

In 1896 nam de HTM een proef met de inzet van een accutram op de Delftse lijn, met de bedoeling om rechtstreeks naar Scheveningen te gaan rijden. De proef slaagde, maar het plan werd toch niet voortgezet. Een doorgaande lijn zou nog 87 jaar duren.[1]

In het Tramplan 1904, dat de elektrificatie regelde van het HTM-paardentramnetwerk, werd aan de stoomtramlijn administratief het lijnnummer 11 gegeven. Dit nummer werd echter niet op de trams zelf gevoerd.

Vanaf 1 januari 1909 werd ook een lokaaldienst Den Haag – Rijswijk op het tracé van de Delftse lijn bereden.

Al voor het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog had de HTM het plan de Delftse lijn te voorzien van elektrische tractie en hem via het stadsnet door te trekken naar Scheveningen. Pas in 1921, na de oorlog, werd voor het elektrificatieplan toestemming gekregen. De uitvoering werd direct ter hand genomen en op 7 februari 1923 kon op het traject Den Haag – 's-Gravenmade (Rijswijk) onder grote publieke belangstelling voor het eerst een elektrische tram rijden, die het lijnnummer I¹ kreeg; de lokaaldienst Den Haag – Rijswijk werd vanaf deze datum uitgevoerd met het lijnnummer I³.

Bij 's-Gravenmade moest een stoomlocomotief tijdelijk nog de rijtuigen overnemen voor het traject naar Delft. Ruim een jaar later, op 1 juli 1924, was het gehele traject geëlektrificeerd. De stoomtram naar Delft was toen verleden tijd; de gewenste verlenging naar Scheveningen zou pas in 1983 gerealiseerd worden.

  1. Railatlas tramlijnen Den Haag en omstreken vanaf 1864, J. Blok & D.v.d. Spek, uitgeverij de Alk, 2009.