Van Gogh Museum
Het Van Gogh Museum is een aan de Nederlandse kunstschilder Vincent van Gogh gewijd Rijksmuseum, aan de Paulus Potterstraat en het Museumplein in Amsterdam, in het stadsdeel Amsterdam Oud-Zuid.
De verzameling van het museum bevat ruim tweehonderd schilderijen, vijfhonderd tekeningen en zevenhonderd brieven van Vincent van Gogh, alsmede diens verzameling Japanse prenten, en de bibliotheek omvat meer dan 23.000 werken.
Vaste collectie
Het museum heeft de grootste collectie van Van Gogh ter wereld.
Het werk van Van Gogh valt onder het postimpressionisme, een kunststroming van het impressionisme, een 19e-eeuwse stroming van de Moderne kunst.
Van Goghs invloed op het expressionisme, het fauvisme en de vroege abstractie was enorm en kan worden gezien in vele andere aspecten van de twintigste-eeuwse kunst.
Het museum heeft veel schilderijen van Vincent van Gogh van zijn periode in:
- 1880 - 1885 in Nederland
- 1886 - 1888 in Parijs
- 1888-1889 in Arles
- 1889 - 1890 in Saint-Rémy
- 1890 in Auvers-sur-Oise
In het museum bevinden zich de volgende werken:
- Zaaier (naar Millet), april 1881
- Oud vrouwtje op de rug gezien, maart 1882
- Landweg in Loosduinen bij Den Haag, maart 1882
- Loterijkantoor, september 1882
- Baby, februari 1883
- Vrouw, blootshoofds (Siens Moeder?), maart 1883
- Hutten, september 1883
- Landschap in schemering, september 1883
- Twee vrouwen in het veen werkend, oktober 1883
- Boerenvrouw, december 1884
- De Aardappeleters, april 1885
- Verkoping van kruizen bij de oude toren, mei 1885
- Stilleven met mand aardappelen, september 1885
- Stilleven met open bijbel, kandelaar en roman, oktober 1885
- Vrouw met loshangend haar, november 1885
- Staand vrouwelijk naakt, van opzij gezien, februari 1886
- Zelfportret met donkere, vilten hoed, april-juni 1886
- Gezicht op de daken van Parijs, april-juni 1886
- Gipstorso, april-juni 1886
- IJsvogel, oktober-december 1886
- Wandelaars in een park in Asnières, april-juni 1887
- Rand van een korenveld met klaprozen en een leeuwerik, april-juni 1887
- De tuinen van Montmartre, april-juni 1887
- Exterieur van een resteurant met oleanders in potten, juli-september 1887
- Bosgrond, juli-september 1887
- Zelfportret voor de ezel, begin 1888
- Gele Huis, mei 1888
- Oogstlandschap, juni 1888
- Bootjes op het strand, juni 1888
- Vincents huis, september 1888
- Vincents slaapkamer, oktober 1888
- Zonnebloemen, januari 1889
- De schovenbinder (naar Millet), september 1889
- Vaas met paarse irissen tegen gele achtergrond, mei 1890
- Korenvelden onder wolkenluchten, juli 1890
- Korenvelden onder dreigende luchten met kraaien, juli 1890
Brieven
Vincent van Gogh schreef veel brieven, vooral aan zijn broer Theo. Het grootste deel van deze brieven wordt bewaard in het museum.
Andere kunstschilders
Naast de schilderijen van Van Gogh bezit het museum ook werk van andere negentiende eeuwse impressionistische kunstschilders, zoals:
Ook van Pablo Picasso bezit het museum werken.
Geschiedenis van de collectie
Van Vincent van Gogh zijn bij leven slechts twee schilderijen verkocht. De collectie was oorspronkelijk in bezit van Theo van Gogh, Vincents jongere broer.
Bij Theo's dood ging de verzameling over in handen van diens weduwe, Jo van Gogh-Bonger. Zij verkocht een aantal werken, maar hield een collectie bijeen die representatief was voor Van Goghs oeuvre. Na haar overlijden in 1925 kwamen de kunstwerken in bezit van haar zoon Vincent Willem van Gogh).
In 1960 richtte deze de Vincent van Gogh Stichting op. Naast hemzelf en zijn echtgenote hadden ook zijn drie nog levende kinderen zitting in de stichting, evenals een vertegenwoordiger van de Nederlandse regering.
Op 21 juli 1962 werd een overeenkomst ondertekend tussen de Staat der Nederlanden en de Vincent van Gogh Stichting. De familie Van Gogh droeg voor 15 miljoen gulden de gehele verzameling, bestaande uit 200 schilderijen van Vincent van Gogh en Paul Gauguin, 400 tekeningen, en alle brieven van Vincent, over aan de staat. Hiermee werd de grondslag gelegd voor het Van Gogh Museum.
Het gebouw
Het Van Gogh Museum bestaat uit twee gebouwen: het hoofdgebouw dat in 1973 werd geopend, en de nieuwe vleugel die in 1999 werd geopend.
Hoofdgebouw
Het hoofdgebouw werd in 1963-1964 in opdracht van de Staat der Nederlanden (Rijksgebouwendienst) ontworpen door de Nederlandse architect Gerrit Rietveld. Eerder was men in gesprek met architect Duintjer, maar om onbekende redenen werd deze samenwerking beëindigd. Na Rietvelds dood in 1964 werd diens schetsontwerp uitgewerkt door zijn compagnons Joan van Dillen en J. van Tricht. Daarbij werd nadrukkelijk afgeweken van Rietvelds plannen voor de gevels, die afwisselend uit geglazuurde baksteen en uit staalplaten met een holle vorm bekleed hadden moeten worden. Rietvelds opvolgers kozen voor een overal aangebrachte inmitatiebreuksteen van beton (die al snel grote technische problemen in het interieur zou gaan opleveren. Met de bouw werd in 1969 begonnen. De opening vond plaats op 2 juni 1973; de bibliotheek was overigens al in 1969 open gegaan. Het gebouw uit betonsteen en glas bestaat uit een aantal ruimtes rond een centrale vide, ontworpen op een grit van vijf meter. Zowel de permanente collectie als de tijdelijke tentoonstellingen werden hier ondergebracht. In de loop der jaren werden in het gebouw tal van wijzigingen aangebracht.
Terwijl de nieuwe vleugel werd gebouwd, werd het hoofdgebouw in 1998-1999 verbouwd, naar een ontwerp van Martien van Goor. Hij bracht de indeling van het hoofdgebouw meer in overeenstemming met het oorspronkelijke ontwerp, en verplaatste de kantoren naar een glazen aanbouw. Sinds de opening van de nieuwe vleugel wordt het hoofdgebouw alleen gebruikt voor de permanente tentoonstelling.
Nieuwe vleugel
De nieuwe vleugel is ontworpen door Kisho Kurokawa. Het gebouw is speciaal bedoeld voor tijdelijke tentoonstellingen, en werd gefinancierd door een gift van The Japan Foundation van de Yasuda verzekeringsmaatschappij in Tokio. Het is een met natuursteen en titanium bekleed ellipsvormig gebouw, uitgevoerd in beton, dat De openingstentoonstelling was gewijd aan Vincents broer Theo van Gogh.
Inbraak
Op 7 december 2002 zijn twee schilderijen van Van Gogh uit het museum gestolen. Het gaat om "Uitgaan van de Hervormde Kerk te Nuenen" uit 1884 en "Zeegezicht bij Scheveningen" uit 1882.
Tentoonstelling
In 2006 was er in het Amsterdamse Van Gogh museum een grote tentoonstelling gewijd aan de schilderijen van Rembrandt van Rijn en de Italiaanse kunstschilder Caravaggio. Vele topstukken uit het buitenland, waaronder De Emmaüsgangers (National Gallery, London), Amor Vincit Omnia (Gemäldegalerie, Berlijn) en Het offer van Isaac (Uffizi, Florence) kwamen hiervoor naar Nederland. De tentoonstelling was een groot succes, ondanks de vrij hoge toegangsprijs (20 euro zonder korting).
Van 24 november 2006 tot en met 4 maart 2007 is er een tentoonstelling getiteld 'Vincent van Gogh en het Expressionisme. Hier worden 20 werken van Van Gogh en 40 expressionistische werken tentoongesteld. Getoond wordt de invloed die Van Gogh had op de Duitse en Oostenrijkse expressionisten.
Activiteiten
Het Van Gogh Museum heeft voor het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs veel mogelijkheden zoals arrangementen en lesmateriaal. Ook is er de museumbus, die reist door het land om kinderen uit groep 7 en groep 8 kennis te laten maken met kunst.
Voor kinderen zijn er in het Van Gogh Museum workshops, verjaardagmogelijkheden, een kinderaudiotoer, een speurtocht en kleurplaten.
Trivia
Sinds 1991 valt het Museum Mesdag onder de verantwoording van het Van Gogh Museum.