Vierde divisie (voetbal Nederland)
| Vierde divisie (voorheen Hoofdklasse) | ||||
|---|---|---|---|---|
| Land |  Nederland
| |||
| Bond | KNVB | |||
| Niveau | 5 (vanaf 2016) 4 (2010–2016) 3 (1974–2010) | |||
| Opgericht | 1974 (Hoofdklasse zondagclubs) 1996 (Hoofdklasse zaterdagclubs) 2022 (als Vierde divisie) | |||
| Systeem | Competitie | |||
| Promotie naar | Derde divisie | |||
| Degradatie naar | Eerste klasse | |||
| Aantal teams | 64 (4 x 16) | |||
| Recordkampioen | Zaterdag: IJsselmeervogels (7x) Zondag: De Treffers (8x) | |||
| Huidig seizoen | 2022/23 | |||
| ||||
De Vierde divisie (tot en met 2022 de Hoofdklasse) is het vijfde voetbalniveau in Nederland dat de KNVB organiseert en het derde niveau in het amateurvoetbal. Vanaf het seizoen 2016/17 telt dit niveau zowel in de zaterdag- als de zondagafdeling twee competities (A, B) en nemen in elke competitie zestien teams deel.
Vanaf de oprichting (in 1974 voor de zondagclubs, in 1996 voor de zaterdagclubs) tot en met het seizoen 2009/10 was deze landelijke klasse het hoogste amateurniveau. In 2010/11 werd de Topklasse (in 2016/17 hernoemd naar Derde divisie) erboven geplaatst en werd het het vierde niveau, terwijl vanaf 2016 de Tweede divisie werd heringevoerd en de Hoofdklasse het vijfde Nederlandse voetbalniveau werd. Vanaf 2022 is de naam Hoofdklasse geschrapt en gaat de competitie door het leven als Vierde divisie.
Opzet[bewerken | brontekst bewerken]
Vanaf 2016[bewerken | brontekst bewerken]
Vanaf het seizoen 2016/2017 zijn er zowel in de zaterdag- als in de zondagafdeling twee Vierde divisies (A en B) met elk zestien teams.
- De kampioenen van beide Vierde divisies op zaterdag promoveren naar de Derde divisie A (zaterdag) en die van de zondagse Vierde divisie naar de Derde divisie B (zondag). De zes periodekampioenen van de zaterdag-Hoofdklassen (drie per klasse) spelen met de nummers 15 en 16 van de Derde divisie A in de nacompetitie om twee plaatsen in de Derde divisie A. Voor de zondagse Vierde divisie geldt hetzelfde.
- De nummers 15 en 16 degraderen rechtstreeks naar de Eerste klasse. De nummers 13 en 14 van beide zaterdagafdelingen (dus vier clubs) strijden in de nacompetitie met de vijftien periodekampioenen uit de Eerste klasse (drie per klasse) om in totaal drie plaatsen in de Hoofdklasse zaterdag. De nummers 13 en 14 van beide zondagafdelingen (dus vier clubs) strijden in de nacompetitie met de achttien periodekampioenen uit de Eerste klasse (drie per klasse) om in totaal twee plaatsen in de Hoofdklasse zondag.
Tot 2016[bewerken | brontekst bewerken]
Tot en met 2015/16 telde zowel de zaterdag- als de zondagafdeling drie hoofdklassen (A, B en C) met elk veertien teams. Degradatie uit de Hoofdklasse volgde naar de Eerste klasse, waarbij met uitzondering van de rechtstreekse degradanten, middels promotie/degradatiewedstrijden met de periodekampioenen uit de Eerste klasse om lijfsbehoud werd gestreden. Van 2010/11-2014/15 promoveerden de kampioenen naar de Topklasse in hun afdeling, zij namen de plaatsen van de nummers 14,15 en 16 in. De periodekampioenen (of hun plaatsvervangers) streden in promotie/degradatiewedstrijden met de nummer 13 uit de Topklasse om een plaats in deze klasse.
- Overgangsseizoen 2015/16
In het overgangsseizoen 2015/16 promoveerden de kampioenen naar de Derde Divisie die van zestien naar achttien clubs werd uitgebreid, waardoor alleen de nummer zestien rechtstreeks uit de Topklasse degradeerde. De periodekampioenen streden met de nummer 15 van de Topklasse in promotie/degradatiewedstrijden om een plaats in deze klasse. De nummers 13 en 14 degradeerden rechtstreeks naar de Eerste klasse, de nummers 11 en 12 speelden samen met de periodekampioenen uit die klasse in promotie/degradatiewedstrijden voor lijfsbehoud.
De samenstelling voor het seizoen 2016/17 zag er als volgt uit:
| Zaterdagafdeling | Degradant Topklasse | 5 teams p/d TK-HK | 18 teams HK | 5 kampioenen EK | 3 teams p/d HK-EK | = 32 teams |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Zondagafdeling | Degradant Topklasse | 5 teams p/d TK-HK | 18 teams HK | 6 kampioenen EK | 2 teams p/d HK-EK | = 32 teams |
Vanaf 2023: weekendvoetbal[bewerken | brontekst bewerken]
De herinvoering van de Tweede divisie zorgde voor een opheffing van het zaterdag- en zondagvoetbal. De wedstrijden worden over het algemeen op zaterdag gespeeld.
De scheiding tussen het zaterdag- en zondagvoetbal zou vanaf 2023 ook komen te vervallen in de Vierde divisie. Daardoor kan de competitie in vier regionale poules worden ingedeeld in plaats van op speeldag. Aan amateurverenigingen wordt vooraf aan het seizoen gevraagd of ze de thuiswedstrijden op zaterdag of zondag willen afwerken. Van deze regel mag worden afgeweken door principiële zaterdagclubs die het recht behouden om op zaterdag te spelen.[1]
Historie[bewerken | brontekst bewerken]
Zondagamateurs[bewerken | brontekst bewerken]
De hoofdklasse voor zondagamateurs bestaat sinds het seizoen 1974/75 toen de klasse met drie competities (A, B en C) boven de zes eerste klassen als hoogste amateurniveau werd ingevoerd. De eerste 42 deelnemers (14 teams per competitie) waren de top-7 van elke Eerste klasse van het seizoen 1973/74.[2]
| Eerste klasse A (West I) |
Eerste klasse B (West II) |
Eerste klasse C (Noord) |
Eerste klasse D (Oost) |
Eerste klasse E (Zuid I) |
Eerste klasse F (Zuid II) |
|
|---|---|---|---|---|---|---|
| AFC HFC EDO USV Elinkwijk Rood-Wit A ASC SDW De Spartaan ZVV Zilvermeeuwen |
CVV SV Gouda Hermes DVS VV Papendrecht RVC Rijswijk GVV Unitas UVS |
VV C.E.C. VV Drachten VV Emmen SC Erica CVV Germanicus VV Sneek Velocitas |
Achilles '12 VV Ede Enschedese Boys VV Haaksbergen Quick Nijmegen VV Rheden De Treffers |
BVV Den Bosch DESK HVV Helmond RBC RKC TOP VV De Valk |
RKVV Almania VV Caesar SV Limburgia VV SVM SVN VV Veritas RKVV Voerendaal | |
| Hoofdklasse A | Hoofdklasse B | Hoofdklasse C | ||||
Vanaf het seizoen 1996/97 spelen de noordoostelijke clubs in de Hoofdklasse C in plaats van B en de Zuidelijke clubs in de Hoofdklasse B in plaats van C, dit in analogie met het zaterdagvoetbal.
Zaterdagamateurs[bewerken | brontekst bewerken]
De hoofdklasse voor de zaterdagamateurs werd in het seizoen 1996/97 ingevoerd door middel van herbenoeming van de drie Eerste klassen naar Hoofdklasse. Dit gebeurde tegelijkertijd met de grote omvorming die de KNVB in de zomer van 1996 doorvoerde met het opheffen van de KNVB-afdelingen ("onderbonden") met hun eigen competities naar negen KNVB-districten (Midden, Noord, Oost, West I, II, III en IV en Zuid I en II).
Algeheel kampioenschap[bewerken | brontekst bewerken]
Tot en met het seizoen 2009/10 speelden de kampioenen van elke klasse onderling om het zaterdagsamateur- en het zondagsamateurkampioenschap. Vervolgens speelden de zaterdag- en de zondagkampioen om het algeheel amateurkampioenschap van Nederland. De algehele amateurkampioen nam deel aan de wedstrijd om de Super Cup voor amateurs.
Kampioenen[bewerken | brontekst bewerken]
De seizoenen 2019/20 en 2020/21 kennen geen kampioenen in verband met de afgebroken competities vanwege de coronapandemie.
Zaterdagclubs vanaf 1997
|
Zondagclubs vanaf 1975
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Bronnen, noten en/of referenties
|