Naar inhoud springen

W. R. Burnett

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
W. R. Burnett
W. R. Burnett
Algemene informatie
Volledige naam William Riley Burnett
Pseudoniem(en) John Monahan, James Updyke
Geboren Springfield, 25 november 1899
Geboorte­plaats Springfield
Overleden Santa Monica, 25 april 1982
Overlijdensplaats Santa Monica
Werk
Jaren actief 1929 - 1981
Bekende werken Little Cesar
Scarface
High Sierra
The Asphalt Jungle
Captain Lightfoot
(en) IMDb-profiel
Portaal  Portaalicoon   Literatuur

W. R. Burnett (Springfield, 25 november 1899 - Santa Monica, 25 april 1982) was een Amerikaans roman- en scenarioschrijver.

Burnett is de filmgeschiedenis ingegaan als de auteur van de misdaadromans Little Caesar, High Sierra en The Asphalt Jungle, waarvan de verfilmingen zijn uitgegroeid tot klassiekers in het misdaadgenre, en als de scenarist van Scarface, nog een klassieker in datzelfde genre.

Hij was een van die vele vakmannen die de Golden Age (1930-1960) hebben mogelijk gemaakt. En net als Raymond Chandler, Dashiell Hammett en James M. Cain, die ook werkzaam waren in de filmwereld, behoorde hij tot de stoere hard-boiled school, een richting in het misdaadgenre die heel populair was tussen 1930 en 1950.

Leven en werk

[bewerken | brontekst bewerken]

Verhuizing naar Chicago en debuut

[bewerken | brontekst bewerken]

In 1927 verhuisde Burnett naar Chicago waar Al Capone een groot stuk van de stad controleerde en waar twee jaar later het fameuze Valentijnsdagbloedbad plaats vond. Hij kwam er aan de kost als nachtreceptionist in een sjofel louche hotel. In die functie kon hij het komen en gaan van gangsters, pooiers, oplichters en zwervers van dichtbij observeren en de atmosfeer van de grootstad in zich opnemen. Zo kreeg hij voldoende inspiratie voor Little Caesar, zijn eerste (misdaad)roman, verschenen in 1929.

Het boek werd een jaar later verfilmd onder dezelfde titel. Deze succesrijke gangsterfilm lanceerde eveneens de carrière van titelrolspeler Edward G. Robinson. Burnett sloeg nu zelf de weg naar Hollywood in en hij ging er nooit meer weg.

Scenarioschrijver in Hollywood

[bewerken | brontekst bewerken]

In 1932 tekende Burnett voor het scenario van twee opmerkelijke gangsterfilms. In The Beast of the City introduceerde hij het thema van de politiechef die het recht in eigen handen neemt om de stad te zuiveren van de 'beesten'. Scarface was losjes gebaseerd op Capone, 'Scarface' was trouwens diens bijnaam.

Paul Muni en Ann Dvorak, de succesvolle acteurstandem van Scarface, werden ook ingezet voor de misdaadfilm Dr. Socrates (1935), de verfilming van een kortverhaal van Burnett, dat later onder de titel King of the Underworld (1939) opnieuw werd verfilmd, ditmaal met Humphrey Bogart in de hoofdrol.

Gedurende ruim dertig jaar ging Burnett door op hetzelfde elan. Hij schreef (mee aan) het scenario van heel wat misdaadfilms/films noirs: de kraakfilm High Sierra (1941), gebaseerd op zijn eigen roman, kende een remake als western (Colorado Territory, 1949) en nog een tweede remake (I Died a Thousand Times, 1955). In de loop der jaren volgden onder meer nog This Gun for Hire (1942), Nobody Lives Forever (1946), gebaseerd op zijn gelijknamige roman, The Man I Love (1947), The Racket (1951), de kraakfilm The Asphalt Jungle (1950), naar zijn gelijknamige roman die nog drie keer werd verfilmd, Illegal (1955) en Accused of Murder (1957), de verfilming van zijn roman Vanity Row.

Andere genres

[bewerken | brontekst bewerken]

Burnett voelde zich ook thuis in andere filmgenres:

In 1943 trouwde Burnett met Whitney Forbes Johnston. Het koppel bleef bij elkaar tot zijn overlijden. Ze hadden twee kinderen.

Burnett overleed in 1982 op 82-jarige leeftijd. Hij ligt begraven in het Forest Lawn Memorial Park in Glendale.

Misdaadromans (selectie)

[bewerken | brontekst bewerken]
  • 1929 - Little Caesar
  • 1930 - The Beast of the City
  • 1934 - Dark Hazard
  • 1941 - High Sierra
  • 1943 - Nobody Lives Forever
  • 1949 - The Asphalt Jungle
  • 1952 - Vanity Row
  • 1963 - The Abilene Samson
  • 1981 - Good Bye Chicago: 1928, End of an Era

Andere romans (selectie)

[bewerken | brontekst bewerken]
  • 1932 - Iron Man
  • 1932 - Saint Johnson
  • 1938 - Dark Command
  • 1953 - Adobe Walls: A Novel of the Last Apache Rising
  • 1954 - Captain Lightfoot
  • 1963 - Sergeants 3

Kortverhalen (selectie)

[bewerken | brontekst bewerken]
  • 1930 - The Hunter
  • 1934 - Jail Breaker
  • 1935 - Dr. Socrates
  • 1939 - Youth is Not Forever
  • 1947 - Little David
  • 1955 - Vanishing Act

Verfilmingen van Burnett's werk zonder zijn medewerking (tussen haakjes de titel van het verfilmde werk)

[bewerken | brontekst bewerken]

(Co-)scenarist

[bewerken | brontekst bewerken]