Weesgegroet

Beluister

(info)

Het Weesgegroet (Latijn: Ave Maria) is een gebed gericht aan de Heilige Maagd Maria, de moeder van Jezus Christus. Het neemt een belangrijke plaats in binnen het rozenkransgebed

Ave Maria: de annunciatie

De namen Maria en Jezus zijn aan het eerste, respectievelijk tweede deel toegevoegd. Pas na de elfde eeuw is het gebruik van het Weesgegroet vast te stellen uit bronnen. Volgens Thomas Aquinas waren de de namen Maria en Jezus de enige woorden die niet in de evangelieteksten stonden. Het derde deel van het gebed is dus later ontstaan. Rond het concilie van Trente (16e eeuw) is het derde deel officieel toegevoegd.

De tekst van het 'weesgegroet' luidt in het Latijn als volgt:	De Nederlandse vertaling die in Nederland gebruikt wordt:	De Nederlandse vertaling die in Vlaanderen gebruikt wordt:
Het eerste gedeelte van het gebed komt uit Lukas 1:28 (de begroetingswoorden van de aartsengel Gabriël).
Ave Maria, gratia plena, Dominus tecum.	Wees gegroet, Maria, vol van genade. De Heer is met U.	Wees gegroet, Maria, vol van genade. De Heer is met U.
Het tweede gedeelte van het gebed komt uit Lukas 1:42 (de bezegeningswoorden van Elisabet, de nicht van Maria).
Benedicta tu in mulieribus, et benedictus Fructus ventris tui, Iesus.	Gij zijt de gezegende onder de vrouwen, En gezegend is Jezus, de Vrucht van Uw schoot.	Gezegend zijt Gij boven alle vrouwen, En gezegend is de vrucht van Uw lichaam, Jezus. Heilige Maria, Moeder Gods,
Het derde gedeelte van het gebed komt van de traditie. De titel moeder van God is door het Concilie van Efeze (431) goedgekeurd. Rond de zestiende eeuw is dit laatste deel aan het gebed toegevoegd.
Sancta Maria, Mater Dei, ora pro nobis peccatoribus, nunc et in hora mortis nostrae. Amen.	Heilige Maria, Moeder van God, Bid voor ons, zondaars, Nu en in het uur van onze dood. Amen.	Bid voor ons, arme zondaars, Nu en in het uur van onze dood. Amen.

In de (byzantijnse) oosterse kerken bidt men een gebed dat op het weesgegroet lijkt:

Θεοτόκε Παρθένε, χαῖρε, κεχαριτωμένη Μαρία, ὁ Κύριος μετὰ σοῦ. εὐλογημένη σὺ ἐν γυναιξί, καὶ εὐλογημένος ὁ καρπὸς τῆς κοιλίας σου, ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἡμῶν.

Moeder van God en Maagd, wees gegroet, Maria vol van genade, de Heer is met u. Gij zijt de gezegende onder de vrouwen en gezegend is de vrucht van uw schoot, want gij hebt de Redder van onze zielen gebaard.

Toonzettingen

Verschillende componisten hebben het Ave Maria getoonzet, waaronder Gounod. In zijn Ave Maria gebruikt hij het akkoordenpatroon van de eerste Prelude uit Das wohltemperierte Klavier van J.S.Bach als basis voor zijn melodie. Wereldberoemd is ook Ellens dritter Gesang, beter bekend als het Ave Maria van Schubert. In veel uitvoeringen wordt daarbij de originele Duitse tekst vervangen door het Latijnse Ave Maria.

Zie ook

• Drie weesgegroetjes
• Rozenkrans

Iets verder, in Lukas 1:30, wordt Maria wél met haar naam aangesproken. In de NBV is haar naam ook aan Lukas 1:28 toegevoegd.