Wikipedia:Benoemen van een pagina

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Blauwe vink Deze pagina beschrijft een richtlijn op de Nederlandstalige Wikipedia. De tekst is algemeen aanvaard onder gebruikers en het is de bedoeling dat iedereen zich eraan houdt. Echter, de inhoud ligt niet vast en bij het hanteren van de richtlijn moet het gezonde verstand worden gebruikt. Ook is er af en toe een uitzondering mogelijk. Als je deze pagina wilt bewerken, zorg er dan voor dat je wijziging consensus geniet, of bespreek het eerst op de overlegpagina.
Zie WP:BENOEM
Zie WP:NAAM
Zie Help:Nieuwe pagina aanmaken en Help:Titel van een pagina wijzigen voor uitleg over het aanmaken en hernoemen van een pagina.
Overzicht beheerpagina's
Pagina's met betrekking tot Wikipedia-richtlijnen en beleidsvoorstellen

Zie ook Artikelen bewerken
Zie ook Regels en richtlijnen

Deze pagina bevat richtlijnen voor het benoemen van pagina's.

Als je een artikel schrijft en je wilt een naam, een woord of een term linken aan informatie op een andere pagina, dan moet je die [[tussen dubbele haken]] plaatsen om ze als link te laten verschijnen. Nieuwe pagina's ontstaan vaak vanuit zo'n (rode) link op een bestaande pagina. Het is daarom van belang dat je bij het maken van zo'n link alvast de juiste titel kiest.

Als je je aan de volgende richtlijnen houdt, heb je de grootste kans dat je nieuwe pagina door alle aanwezige links bereikt wordt en links in jouw artikel naar de juiste pagina's zullen leiden.

Principes

  • Zorg ervoor dat de paginatitel een vlag is die de lading dekt.
  • Eenduidigheid gaat boven eenvoud. Wanneer een woord of uitdrukking verschillende betekenissen heeft, benoem je pagina dan zo exact mogelijk. Laat niets te raden over.
  • Gebruik een eenvoudige titel. Onthoud dat een link identiek moet zijn aan de titel van de pagina waar het naar toe moet leiden. Daarom moeten die titels zo eenvoudig mogelijk zijn. Planten, dieren e.d., scheikundige elementen krijgen gewoon de Nederlandse naam, niet het wetenschappelijke equivalent.
  • Conformeer je aan de Nederlandse spelling, zoals afgesproken in onze Spellinggids (zie het Groene Boekje, Van Dale, Taalunie).
  • Sluit aan bij wat gebruikelijk is in het Nederlandse taalgebied. Dit principe is zwakker dan de andere en geldt niet als het om een aperte fout gaat.

Deze principes zijn vaak niet concreet genoeg en daarom uitgewerkt in onderstaande richtlijnen.

Vermijd een pleonasme of een tautologie

De pagina over jazz noemen we gewoon Jazz. Niet "Jazzmuziek", want "jazz" kán alleen maar muziek zijn.

Gebruik zo mogelijk Nederlandse woorden

Wanneer we het hebben over een persoon, een land, een stad, een organisatie, een film of boek, gebruik dan zo veel mogelijk de meest gangbare Nederlandstalige variant van de naam, dus Londen in plaats van London, Doornik in plaats van Tournai, NAVO in plaats van NATO en Het portret van Dorian Gray in plaats van The picture of Dorian Gray. Maak van de anderstalige naam eventueel een redirect naar de Nederlandse naam.

Spelling

Hoofdletters

Hoofdletters worden gebruikt aan het begin van een paginatitel en op plaatsen waar deze ook gebruikt worden in lopende tekst. Zie Hoofdletter in de Nederlandse spelling. Overigens maakt Wikipedia van de beginletter automatisch een hoofdletter.

Na het eerste woord zijn de daaropvolgende woorden dus met een kleine letter (bijv.: Wetten van de grote aantallen), behalve bij eigennamen (bijv.: Wim Kok, Laagste punt van Nederland, Wet van Murphy, Partij van de Arbeid, Openbaar Ministerie) en acroniemen (letterwoorden; bijv.: NAVO).

Het gebruik om in anderstalige titels meerdere woorden te laten beginnen met een hoofdletter kan in de Nederlandstalige Wikipedia worden overgenomen. Het is niet wenselijk dergelijke hoofdletters bij Nederlandstalige titels te gebruiken.

Eenduidige toepassing voorkomt dat er rode links ontstaan met zo mogelijk op den duur meerdere artikelen over hetzelfde onderwerp.

Technische beperkingen

Maak je een link met alleen maar kleine letters (inclusief de eerste letter), zoals dit, zal het toch verbinden met de pagina met de titel Zoals dit. Dat doet het systeem automatisch.

Voor sommige artikelen is de eerste kleine letter belangrijk voor de naam (voorbeelden zijn mIRC, iTunes, dEUS en éS). Dit is echter niet mogelijk, zo'n artikel krijgt automatisch de naam MIRC, ITunes enz. Met het sjabloon {{Kleine letter}} kun je bereiken dat die naam in de paginatitel met een kleine letter wordt getoond.

De volgende tekens kunnen niet in een titel gebruikt worden:
sluisteken of pipe (|), accolades ({}), rechte haken ([]), hekje (#)

Maak in zo'n geval gebruik van het sjabloon {{Titelcorrectie}} om aan te geven wat de juiste titel is.

Het vraagteken (?) is problematisch en kan beter vermeden worden in een titel. Soms helpt het om dit te vervangen door de url-code %3F.

Lidwoorden

De paginatitel begint in het algemeen niet met een lidwoord. Uitzonderingen zijn eigennamen die met een lidwoord beginnen, zoals bij namen van organisaties, muziekgroepen, titels van films, boeken en televisieprogramma's. Bijvoorbeeld: Nederlandse Spoorwegen zonder lidwoord, maar De tovenaar van Oz met lidwoord - omdat dit het originele titel is van het boek. In het laatste geval is het een goed idee een redirect te maken van Tovenaar van Oz naar De tovenaar van Oz.

Geen afkortingen

Vermijd afkortingen als paginatitel, ook al is de afkorting meer gangbaar dan de volledige naam. Liever Compact disc dan Cd, liever Volkspartij voor Vrijheid en Democratie dan VVD. Maak van de afkorting eventueel een redirect naar de volledige naam.

Bij afkortingen komt het vaak voor dat er nog een andere betekenis is: cd betekent ook cadmium. In dat geval maak je van de afkorting een doorverwijspagina. Ook als een afkorting voor jou vanzelfsprekend de enige betekenis is, zijn er vaak andere betekenissen voor dezelfde afkortingen. Zoek bijvoorbeeld eerst eens met een zoekmachine of er andere betekenissen van de afkorting bestaan. Je kunt in dat geval ook een doorverwijspagina van de afkorting maken, zoals met cd of CD gebeurd is.

Acroniemen

Uitzondering: acroniemen (zoals UNESCO of VARA) mag je wel afgekort opnemen.

Organisaties

Afkortingen die deel uitmaken van de naam van een organisatie schrijf je niet voluit: DPG Media.

Afkortingen zonder betekenis

Als een afkorting zijn betekenis heeft verloren, is het ongewenst om de afkorting voluit te schrijven. Voorbeeld: DSM in Koninklijke DSM.

Gebruik zelfstandige naamwoorden

Gebruik zelfstandige naamwoorden als titels. Probeer zo veel mogelijk te vermijden een pagina een bijvoeglijk naamwoord als naam te geven. Maak dus geen links of pagina's met titels als fatsoenlijk, Europees of goedgelovig, maar zet wat je op zo'n pagina zou willen zetten op fatsoen, Europa of goedgelovigheid.

Gebruik enkelvoud

Stel dat je een pagina wilt schrijven over 'viltstiften'. Moet je de pagina dan 'Viltstiften' noemen (daar gaat het tenslotte over) of gebruik je als titel het enkelvoud 'Viltstift'?

We kiezen voor enkelvoud. Dat maakt het meestal gemakkelijker ernaar te linken. Wie het woord op een andere pagina gebruikt en naar de hoofdpagina 'Viltstift' wil verwijzen, kan het woord simpelweg tussen haken plaatsen om een link te maken. En je kunt in dat geval ook zó linken: [[viltstift]]en, wat er in het artikel uitziet als viltstiften. Staat de paginatitel echter in het meervoud ('Viltstiften'), dan moet je altijd linken met het meervoud van het woord, of dat nu goed uitkomt of niet – wil je in je artikel het enkelvoud gebruiken dan krijg je de veel ingewikkelder constructie [[Viltstiften|viltstift]].

Daarom geldt als regel: maak enkelvoudige paginatitels. Dit geldt overigens ook voor de naamgeving van categorieën. (Zie Help:Gebruik van categorieën#Categorienaam.)

Overigens werkt dit alleen als het meervoud regelmatig is. Staat in je tekst het woord 'kleurpotloden', dan kun je niet direct linken naar Kleurpotlood. Je zult dan [[Kleurpotlood|kleurpotloden]] moeten schrijven.

Als je pagina eerder een lijst is, bijvoorbeeld een opsomming van watertorens in Zuid-Holland, dan zou de naam 'Watertoren in Zuid-Holland' een beetje raar zijn. Dan is het beter de pagina 'Lijst van watertorens in Zuid-Holland' te noemen. (Zie Wikipedia:Lijst.)

Soms meervoud

In uitzonderlijke gevallen is het wenselijk om meervoud te gebruiken, omdat het begrip in de meeste gevallen of zelfs uitsluitend in het meervoud beschreven wordt of zelfs een andere betekenis in het enkelvoud heeft. Dit geldt zowel voor de namen van artikelen als van categorieën.

Plurale tantum (woorden die alleen in het meervoud voorkomen)
bijvoorbeeld hersenen
Volkeren
bijvoorbeeld Vandalen, Germanen en Seltsjoeken
Talen, als het een taalfamilie betreft
bijvoorbeeld Mayatalen
Organisaties en andere meervoudige eigennamen
bijvoorbeeld Verenigde Naties, Seychellen, Pyreneeën, The Beatles
Hoge taxonomische groepen (geslacht, familie, orde enzovoort)
bijvoorbeeld Hondachtigen, Zoogdieren
  • bij een soortnaam of de benaming van een individu wordt het enkelvoud gebruikt, bijvoorbeeld Wolf respectievelijk Waaslandwolf
Collectieven die als collectief beschreven worden
bijvoorbeeld Oceaniden, Pijnstillers

Overweeg een redirect

Voor veel pagina's blijft meer dan één titeloptie verdedigbaar, ook als bovenstaande richtlijnen in acht worden genomen. Is het Wisla of Weichsel; Gdansk, Danzig of Danswijk? Het bestaan van twijfel rechtvaardigt het maken van een redirect. Een redirect is te vergelijken met een zie:-pagina in een papieren encyclopedie.

Hou op dit punt als vuistregel aan dat:

  • als je de eerste bent om over X te schrijven, het artikel onder X komt;
  • als X de ondubbelzinnige naam is, maar iedereen kent het als Y, er een redirect van Y naar X moet komen; en
  • als X de naam is die iedereen kent, maar iedereen spelt het verkeerd als Z, dat er een redirect van Z naar X moet komen.

Twee keer dezelfde naam? Maak een doorverwijspagina

Er zijn meer plaatsen die Sloten heten of heersers die Willem II heetten. Geef de afzonderlijke plaatsen Sloten of heersers Willem II dan een eenduidige naam (bijvoorbeeld: Sloten (Friesland), Sloten (gemeente in Noord-Holland), Sloten (plaats in Noord-Holland) en Willem II van Holland, Willem II der Nederlanden) en maak een doorverwijspagina van Sloten en Willem II.

Onderscheidende paginanamen beginnen liefst met de gemeenschappelijke term en eindigen met een onderscheidende term tussen haakjes, bijvoorbeeld Luxemburg (land), Luxemburg (provincie), Luxemburg (stad). Dit is beter dan de paginanamen Groothertogdom Luxemburg, Provincie Luxemburg, Stad Luxemburg:

  • Met methode 1 staan de Luxemburgse artikelen alfabetisch bij elkaar
  • Je kunt in wikitekst dankzij de Wikipedia-software het deel na de pipe (teken) (|) weglaten als je een link aanbrengt:
[[Luxemburg (provincie)|]]

Het resultaat is: Luxemburg. (Werkt o.a. niet tussen <ref>-tags of in een fotogalerij.)

Opmerking: op nl.wikipedia worden haakjes gebruikt. Sommige andere Wikipedia's zoals en.wikipedia gebruiken eveneens haakjes, tenzij het om geografische namen gaat. In dat geval gebruiken zij een komma tussen de twee delen van de geografische aanduiding, dus "Luxemburg (provincie)" maar "Sloten, Noord-Holland". Hou hier rekening mee bij vertalingen.

Plaatsgebonden artikelen

Als meerdere artikelen over het zelfde onderwerp gaan, maar wel met betrekking tot een verschillend gebied, zet dat gebied dan tussen haakjes achter de titel. De oude titel kan dan een doorverwijspagina worden naar de verschillende artikelen.
Voorbeeld: Het heeft weinig zin om één artikel te schrijven over zowel het Nederlandse als het Belgische Burgerlijk Wetboek. Gebruik dus de volgende titels: Burgerlijk Wetboek (Nederland), Burgerlijk Wetboek (België). De pagina Burgerlijk Wetboek wordt dan een doorverwijspagina naar Burgerlijk Wetboek (Nederland), Burgerlijk Wetboek (België) en eventuele andere burgerlijke wetboeken.

Centrale pagina's met deelonderwerpen

Wordt een pagina te lang, dan is aan te bevelen om min of meer zelfstandige stukken een eigen pagina te geven. Bijvoorbeeld bij een pagina over Frankrijk met uitgebreide hoofdstukken over geschiedenis en economie zou je pagina's kunnen maken als Geschiedenis van Frankrijk en Economie van Frankrijk. Idealiter blijft er wel nog een korte samenvatting over de geschiedenis en economie op de pagina Frankrijk staan. Het heeft hier de voorkeur om een lopende tekst van de titel te maken, dus bijvoorbeeld niet Frankrijk/Geschiedenis.

Bij repeterende gebeurtenissen die doorgaans maximaal eenmaal per jaar plaatsvinden, zoals sportevenementen en verkiezingen, wordt in de hoofdtitel achter de gebeurtenis het jaartal dan wel de periode toegevoegd, eventueel voorafgegaan door het gepaste voorzetsel (in, van of op). Voorbeeld: Olympische Zomerspelen 2004, naast het "hoofdartikel" Olympische Zomerspelen, en UEFA Champions League 2014/15, naast UEFA Champions League. Indien het nodig is om de gebeurtenis verder op te splitsen, zoals een sportgelegenheid in disciplines, worden daarvoor subpagina's aangemaakt waarin de discipline van de hoofdtitel gescheiden wordt door een slash ('/'). Voorbeeld: Ronde van Frankrijk 2019/Eerste etappe. Bij het weergeven van een sportseizoen wordt de slash gebruikt voor de jaartallen (zie UEFA Champions League 2014/15), bij een gebeurtenis verspreid over meerdere jaren een liggende streep, bijvoorbeeld bij Hockey World League 2016-17 en Winter van 1962-1963.

Gelijksoortige (onregelmatig terugkerende) gebeurtenissen, zoals natuurrampen en aanslagen, kunnen meermaals in hetzelfde jaar plaatsvinden; in dat geval moet de tijdsaanduiding specifieker zijn om de gebeurtenis eenduidig te plaatsen. Ook andere overwegingen kunnen een rol spelen bij de toevoeging van een uitgebreidere datering. Enkele voorbeelden:

Lijsten

Bij het maken van een pagina waarin alleen een lijst voorkomt is het gewenst om de titel ook als dusdanig herkenbaar te maken. Een voorbeeld: In plaats van Poolse steden wordt de voorkeur gegeven aan Lijst van Poolse steden.

Naast lijsten met dit soort opsommingen, zijn er ook overzichtslijsten of zogenaamde Van A tot Z-lijsten. De naamgevingsconventie voor dit soort lijsten is ... van A tot Z, bijvoorbeeld Thailand van A tot Z.

Getallen

Gebruik 'kale' getallen in een titel alleen voor jaartallen, zoals 1750. Specificeer in elk ander geval met een toevoeging, dus U 202 (Kriegsmarine), Intel 80386, Peugeot 504.

Jaartallen

Neem jaartallen na Christus op zonder toevoegingen. Gebruik bij andere jaartellingen de bijbehorende toevoeging, bijvoorbeeld 44 v.Chr.

Schrifttekens

Een pagina over een letter kan dat teken als paginatitel krijgen. Bijvoorbeeld ß. Gaat het om een leesteken, benoem het dan, bijvoorbeeld komma, punt (teken), puntkomma. Hetzelfde geldt voor pagina's over diakritische tekens.

In het geval – en dit komt voornamelijk voor bij artikelen met een wetenschappelijke inslag – de titel met een Griekse letter begint, dient deze letter voluit te worden geschreven. Dit om de vindbaarheid van een artikel te verhogen: Griekse letters staan namelijk niet op een standaardtoetsenbord. Voorbeelden zijn alfa-helix (niet: α-helix), bèta-sheet (niet: β-sheet), alfa,bèta-onverzadigde carbonylverbinding (niet: α,β-onverzadigde carbonylverbinding), gamma-aminoboterzuur (niet: γ-aminoboterzuur), delta-binding (niet: δ-binding) en pi-binding (niet: π-binding).

Talen

Gebruik alleen het substantief van een taal en geen omschrijving. Bijvoorbeeld Noors en Russisch (dus niet: Russische taal, of Taal Russisch).

Programmeertalen

Programmeertalen dienen te worden gevolgd door (programmeertaal) als er anders verwarring ontstaat. Dus Visual Basic (geen achtervoegsel, want er is geen verwarring mogelijk), maar Pascal (programmeertaal) (wel verwarring mogelijk).

Geografische benamingen

Zie voor richtlijnen over buitenlandse geografische namen Wikipedia:Buitenlandse geografische namen.

Friesland

Ook al hebben verschillende Friese overheden besloten om de officiële benamingen van aardrijkskundige namen te verfriesen, het Nederlandstalige exoniem blijft wel bestaan. Omdat dit de Nederlandstalige Wikipedia is, worden er geen Friese namen in de titel gebruikt.

Wallonië

Voor geografische entiteiten in Wallonië worden de Nederlandse benamingen gebruikt mits die in de Taalunie-lijst staan.

Stammen

Bij de benaming van stammen kun je het beste de meest gebruikelijke naam kiezen. Zie verder ook Wikipedia:Transliteratie- en transcriptiegids.

Persoonsnamen

Gebruik de meest gangbare naam als titel. Meestal is dat in de vorm "roepnaam achternaam" (bijvoorbeeld Bill Clinton), soms is het noemen van alle doopnamen couranter (bijvoorbeeld Willem Frederik Hermans), soms het noemen van initialen (bijvoorbeeld A.F.Th. van der Heijden, Annie M.G. Schmidt). Sommigen zijn algemeen alleen bekend onder pseudoniem of artiestennaam (bijvoorbeeld Bob Dylan, Madonna (zangeres)). Gebruik wel de volledige naam in de eerste regel van de pagina (bijvoorbeeld William Jefferson (Bill) Clinton). Dit levert de grootste kans op dat een ander correct naar de pagina linkt en dat zoekmachinegebruikers de pagina zullen vinden.

Namen in het Latijnse alfabet

Namen die in het Latijnse alfabet geschreven worden, kunnen direct onvertaald worden overgenomen. Neem bij voorkeur de diakritische tekens in de naam over, tenzij technische beperkingen dit verhinderen.

Namen uit een ander alfabet

Een naam die uit een ander alfabet komt, zal getranslitereerd moeten worden, omdat die anders niet leesbaar is. Zie hiervoor de Transliteratiegids.

Spaans-, Portugees- en Catalaanstalige namen

Personen uit Spaans-, Catalaans- of Portugeestalige gebieden hebben vaak twee achternamen: die van de vader gevolgd door die van de moeder (soms met y, i of e ertussen). Meestal wordt alleen de eerste achternaam gebruikt (bijv. Fidel Castro, Salvador Allende) dus doe dat ook zo in de titel. Zet de volledige naam in de eerste zin (bijv. Fidel Castro Ruz, Salvador Allende Gossens).

Bij sommige personen is het gebruikelijk om wel de naam van de moeder te gebruiken, meestal als de achternaam van de vader een veelvoorkomende naam (zoals Sánchez, González, López of García) is. Dat geldt ook voor de schilder Pablo Picasso en de geleerde Santiago Ramón y Cajal. De pagina over Gabriel García Márquez heeft dus niet Gabriel García als titel. Ook wanneer meerdere personen dezelfde korte naam hebben wordt de volledige naam gebruikt, met de korte naam als doorverwijspagina. Zo is Luis Herrera een doorverwijspagina naar Luis Herrera (tennisser), Luis Fernando Herrera, Luis Herrera Herrera (inmiddels hernoemd naar Luis Herrera (wielrenner)) en Luis Herrera Campins.

Maak altijd van de niet gebruikte naam een redirect naar de andere naam. Zo is Salvador Allende Gossens een redirect naar Salvador Allende, en Gabriel García naar Gabriel García Márquez.

Romeinse namen

Voor algemene richtlijnen, inzonderheid over spelling, zie Wikipedia:Transliteratie- en transcriptiegids#Latijn

Gebruik als artikeltitel die schrijfwijze die het meest gebruikelijk is om naar die persoon te verwijzen. De naam is zo kort mogelijk, maar met vermijding van dubbelzinnigheid. Bijvoorbeeld Caesar is te kort als men naar Julius Caesar wil verwijzen (de meeste keizers uit de Romeinse oudheid namen deze cognomen over).

Praenomen kan men toevoegen als dit iets bijdraagt, en niet tot meer dubbelzinnigheid leidt (bijvoorbeeld van Cornelius Tacitus is de praenomen niet met zekerheid bekend, zodat het vermelden van een praenomen in de artikeltitel onnodig tendentieus is).

Zie voor keizers ook onder het kopje Monarchale namen.

Bij identieke namen moet er iets worden toegevoegd. Dit kan door toevoeging van een kenmerkende eigenschap tussen haakjes, maar doe het anders als dit kan vermeden worden. Voor twee personen waarbij de een ouder is dan de ander is het gebruikelijk dat bij de oudere maior wordt toegevoegd, bij de andere minor. Bijvoorbeeld:

Maak altijd een doorverwijspagina aan voor de identieke naam, in dit geval Julia Caesaris.

Maar ook hier: niet als het tot meer verwarring leidt, bijvoorbeeld Antonia maior en Antonia minor worden zelfs door de beste historici wel eens door elkaar gehaspeld!

Overigens kwamen niet alleen Latijnse namen in het Romeinse rijk voor, denk bijvoorbeeld aan Polybios, Ploutarchos en Loukianos. Zie dus ook de aanwijzingen in Wikipedia:Transliteratie- en transcriptiegids/Latijn en Grieks voor 'Romeinse' namen die uit het Grieks afkomstig zijn.

Chinese en Koreaanse namen

Bij Chinese en Koreaanse namen wordt de oorspronkelijke volgorde familienaam+roepnaam gehandhaafd. De volgorde wordt alleen omgedraaid indien de bewuste naam in Nederlandse teksten overwegend in de volgorde roepnaam+familienaam wordt weergegeven. Deze omdraaiing wordt bij voorkeur gemotiveerd op de overlegpagina, terwijl in de artikeltekst duidelijk wordt gemaakt welk element de familienaam is.

Japanse namen

Voor Japanse namen bestaan tot dusver geen algemene richtlijnen.

IJslandse namen

Zie het artikel IJslandse namen. IJslanders gebruiken in principe hun voornaam en worden daarmee aangeduid in de publiciteit. Dat geldt niet als informeel of respectloos; enkel naar behoefte wordt er een patroniem, metroniem of familienaam aan toegevoegd. Een naam als Björk is dus geen verkorting, pseudoniem of artiestennaam, het is haar naam. Björk Guðmundsdóttir, dus met patroniem, is ook correct, maar aangezien Björk voldoende onderscheidend is, heeft deze titel de voorkeur. Selma is te weinig onderscheidend, vandaar Selma Björnsdóttir. Politici die internationaal bekend zijn, krijgen in het Nederlands veelal hun patroniem mee, zie bijvoorbeeld Presidenten van IJsland.

Namen van heersers

Monarchale namen

Met koningen, keizers, groothertogen en andere adellijke heersers is iets bijzonders aan de hand: zij verkrijgen bij aanvang van hun regering een monarchale naam. Die naam is vaak dezelfde als hun voornaam (bijvoorbeeld Elizabeth bij Elizabeth II van het Verenigd Koninkrijk), maar dat hoeft niet (bijvoorbeeld George bij George VI van het Verenigd Koninkrijk, wiens voornaam Albert was). De monarchale naam bevat dus in de regel geen familienaam. Gebruik de volgende richtlijnen om te bepalen hoe de titel van de pagina moet luiden:

  1. Het is vaak gebruikelijk (met name bij al wat oudere namen) om die monarchale naam te vertalen in het Nederlands (bijv. Jacobus II van Engeland in plaats van James II van Engeland.
  2. Voorkom verwarring door bij moderne monarchen de naam van het land te vermelden in het formaat Monarchale naam getal van land. Zet titels als 'koning' en 'keizer' niet in de paginatitel, maar wel in de eerste zin van de pagina.
  3. Deze richtlijn geldt niet voor troonpretendenten, omdat zij geen monarchen zijn. Gebruik in zo'n geval naam titel, bijvoorbeeld Carel Hugo van Bourbon-Parma en Alfonso van Bourbon-Dampierre.
  4. Voormalige monarchen (afgetreden, gestorven of afgezet) worden nog steeds met hun monarchale naam aangeduid, behalve als ze nog in leven zijn en meestal met een niet-monarchale naam worden aangeduid. Na hun dood krijgen ze in Wikipedia hun koninklijke titel terug omdat ze immers zo de geschiedenisboeken ingaan: Constantijn II van Griekenland (niet Constantijn Gluckberg), Eduard VIII van het Verenigd Koninkrijk (en niet Prins Eduard, Hertog van Windsor), maar Simeon van Saxen-Coburg-Gotha, niet Simeon II van Bulgarije.
    • Maak doorverwijzingen vanaf andere plausibele namen (ook als die namen incorrect zijn).
  5. Bepaalde historische vorsten zijn vaak niet bekend met een volgnummer maar met een eigenschap: bijvoorbeeld Karel de Grote, Lodewijk de Vrome, Filips de Schone, Karel de Stoute. Maak in dergelijke gevallen een uitzondering op bovenstaande regels en neem die benaming over.
  6. Bij klassieke heersers zoals Griekse tirannen is het vermelden van het land niet altijd nodig: Perikles, Septimius Severus, Caracalla, maar wel Dionysios I van Syracuse.
  7. Wees consequent in de spelling van adellijke geslachten: Bourbon en niet de Spaanse variant Borbón of het Italiaanse Borbone.
  8. In sommige – uitzonderlijke – gevallen wordt een "officieuze" monarchale naam gekozen, als die in de literatuur over die monarch in het algemeen in het Nederlands de meest gebruikelijke naam is om die persoon mee aan te duiden. Voor de duidelijkheid volgt hier een lijst van monarchen die onder deze uitzondering vallen:
    1. Romeinse keizer: Caligula. (Overigens maakte voor Augustus, Tiberius, Claudius, Nero, enz. de in het Nederlands meest gebruikelijke naam deel uit van de volledige "monarchale" naam, volgens de meest gangbare interpretaties, zodat hier niet echt van een uitzondering sprake is).

Klerikale namen

Ziekten genoemd naar personen

Veel ziekten en syndromen zijn naar een of meer ontdekker(s) of beschrijver(s) genoemd. De titel in de Nederlandse Wikipedia wordt dan bij voorkeur weergegeven als ziekte van Creutzfeldt-Jakob of syndroom van Down, en niet als Downsyndroom, Creutzfeldt Jakobziekte of Creutzfeldt-Jakobziekte. De andere vormen kunnen uiteraard een redirect krijgen. (De Lymeziekte is naar een geografische plaats genoemd.) Tussen de namen van meerdere personen worden streepjes gebruikt: syndroom van Laurence-Moon-Bardet-Biedl; tussen namen van een persoon met een dubbele achternaam niet: syndroom van Gilles de la Tourette.

Namen van chemische stoffen

De IUPAC voorziet alhier een uitgebreide uitleg betreffende de nomenclatuur van chemische verbindingen. Sommige artikelen kunnen op Wikipedia hiervan afwijken, bijvoorbeeld omdat de gebruiksnaam meer courant is dan de systematische naam. Ook wanneer de systematische naam zo ingewikkeld is dat hij vrijwel nooit als zoekterm zal worden ingegeven, zal een meer courante alternatieve benaming moeten gebruikt worden. Het redirecten van de synoniemen is in dat geval wenselijk.

Geneesmiddelen

Voor geneesmiddelen gebruiken we niet de merknaam, maar de internationaal toegekende naam (International Nonproprietary Name of INN). Bijvoorbeeld: acetylsalicylzuur voor aspirine of paclitaxel voor taxol. Het aanleggen van redirects van de merknamen naar het betreffende artikel is gewenst, om de vindbaarheid te verhogen.

Organische verbindingen

Bij organische verbindingen kan de IUPAC-nomenclatuur gebruikt worden. In veel gevallen is er echter een eenvoudiger stofnaam aanwezig (meestal een handels- of gebruiksnaam). Amoxicilline verdient als titel uiteraard de voorkeur boven de IUPAC-benaming (2S,5R,6R)-6-{[(2R)-2-amino-2-(4-hydroxyfenyl) ethanoyl]amino}-3,3-dimethyl-7-oxo-4-thia-1-azabicyclo[3.2.0]heptaan-2-carboxylzuurtrihydraat.

Ook tal van gebruikschemicaliën, zoals bijvoorbeeld azijnzuur (in plaats van ethaanzuur), verdienen de voorkeur op de systematische naam. Een redirect van de synoniemen is ook hier wenselijk. In andere gevallen is een niet-IUPAC-benaming veel gangbaarder: formaldehyde in plaats van methanal en aceetaldehyde in plaats van ethanal.

Anorganische verbindingen

De naamgeving voor anorganische verbindingen verloopt ook volgens IUPAC-regels. Enkele aandachtspunten zijn de volgende:

  • bij verbindingen van eenzelfde metaal met meerdere valentietoestanden, moet de Stock-notatie gehanteerd worden. Zo bestaan er 3 mogelijke chroomchloriden: chroom(II)chloride, chroom(III)chloride en chroom(IV)chloride. Indien er geen twijfel mogelijk is, dan moet deze Stock-notatie weggelaten worden: zo is het beter bariumsulfaat te schrijven dan barium(II)sulfaat, omdat barium in normale omstandigheden enkel voorkomt in valentietoestand +II. Indien er slechts 1 valentietoestand is, kunnen Griekse voorzetsels ook duidelijkheid brengen. Men spreekt over koolstofdioxide voor CO2 en niet over koolstofoxide, omdat er dan verwarring mogelijk is voor koolstofmonoxide (CO). Dit wordt gehanteerd indien er sprake is van verbindingen tussen niet-metalen (bijvoorbeeld zwaveldioxide, distikstoftetraoxide en fosforpentachloride).
  • Namen die in het Engels eindigen op -ic, moeten niet vertaald worden met -isch. Zo spreekt men voor pyrophosphoric acid niet van pyrofosforisch zuur, maar van pyrofosforzuur.
  • Kobalt wordt met een k geschreven en niet met een c.

Namen uit het Engels

Neem nooit rechtstreeks namen uit het Engels over:

  • Namen van elementen moeten correct vertaald worden: hydrogen wordt waterstof, nitrogen wordt stikstof, oxygen wordt zuurstof, sodium chloride wordt natriumchloride, potassium phosphate wordt kaliumfosfaat, sulfur wordt zwavel, tungsten wordt wolfraam, mercury wordt kwik.
  • Stofklassen en functionele groepen: acid moet zuur worden.
  • de ph in onder meer phenyl-, phosphate en naphthalene moet vervangen worden door f (fenyl, fosfaat, naftaleen).
  • sacch in onder meer saccharose, saccharide moet vervangen worden door sach (sacharose, sacharide).
  • Let op bij achtervoegsels: gebruik -iet, -aat, -aan, -een en -yn in plaats van -ite, -ate, -ane, -ene en -yne. Dus niet propane maar propaan, niet carbonate maar carbonaat, niet benzene maar benzeen, niet butyne maar butyn. De uitgang -ide blijft wel behouden, zoals sulfide, fluoride, hydride, carbide, nitride, fosfide, oxide, selenide en silicide.
  • Aaneenschrijven: niet methyl methanoaat maar methylmethanoaat; niet kalium permanganaat maar kaliumpermanganaat. Ook wanneer de Stock-notatie gehanteerd wordt moet alles zo veel mogelijk aan elkaar: dus niet kobalt(II) chloride of kobalt(II)-chloride, maar kobalt(II)chloride. Gebruik liggende streepjes enkel wanneer spraakverwarring mogelijk is, dus niet calcium-oxide, maar calciumoxide.

Bedrijfsnamen

Bij voorkeur worden bedrijfsnamen geschreven zoals in het jaarverslag staat vermeld of zoals ingeschreven bij de Kamer van Koophandel; inclusief eventueel het voorvoegsel "Koninklijke" en bij voorkeur exclusief de achtervoegsels NV en BV. Let daarbij ook op het feitelijk gebruik van puntjes achter de N en de V of de B en de V in de toevoegingen NV en BV. Een aantal bedrijven staat er op N.V. te gebruiken en anderen gebruiken liever NV (geldt ook voor B.V. en BV). De rechtsvorm dient wel vermeld worden in de inleiding en in de infobox.

Namen van organismen

Artikelen over organismen dragen bij voorkeur een Nederlandse naam, mits dit een breed geaccepteerde naam is. De Belgische Soortenlijst en het Nederlands Soortenregister kunnen hier in veel gevallen uitsluitsel over geven. Is er geen Nederlandse naam beschikbaar, dan krijgt het artikel de wetenschappelijke naam als titel.

Gaat het om een taxon van rang geslacht of lager (soort, variëteit), dan wordt de titel schuin weergegeven.

Namen van schepen

Alle schepen behoudens oorlogsschepen

Schepen kunnen worden benoemd via het systeem: Naam van het schip, (schip, jaar van oplevering)

Beschrijft een artikel meerdere schepen met dezelfde naam, dan blijft het bij de toevoeging (schip).

Hebben schepen dezelfde naam en hetzelfde bouwjaar, kan de plaats van de werf erbij worden betrokken.

Bij schepen met een prefix in de naam, zoals vissersschepen, een DEFAULTSORT aanmaken om te bereiken dat het schip in lijstjes/rijtjes op volgorde staat.

  • Voorbeeld: in "BRU-23 Mattheus (schip, 1989)" hoort een {{DEFAULTSORT:Mattheus (schip, 1989)}}.

Oorlogsschepen

Oorlogsschepen kunnen worden benoemd via het systeem zoals dat gebruikelijk is bij het land waar ze in dienst zijn. Bij oorlogsschepen uit landen met een vorstenhuis is het gebruikelijk dat een koninklijk predicaat vooraf gaat in de naam. Door altijd tussen haakjes het jaar van indienststelling te noemen, hoeft er geen vernoeming meer plaats te vinden als er later een ander schip met dezelfde naam in dienst gesteld wordt (zoals bij Hr.Ms. Marken (1943) en Hr.Ms. Marken (1944)).

  • Voor Nederlandse schepen: Koninklijk predicaat, Naam (jaar van eerste indienststelling (first commissioning)). Dat is overeenkomstig Circulaire Zeemacht 1569cc van 1988. Zijner/Harer Majesteits (zonder spatie tussen Zr./Hr.Ms.) maakt officieel deel uit van de naam van het schip, maar alleen als het onder commando van een marineofficier staat.
  • Voor schepen van de Britse Royal Navy en de Zweedse marine: "HMS", Naam, (jaar van eerste indienststelling (first commissioning)).
  • Voor schepen van de Duitse Reichsflotte en Marine des Norddeutschen Bundes geen prefix, voor schepen van de Duitse Kaiserliche Marine "SMS", voor schepen van de Reichsmarine, Kriegsmarine en Volksmarine weer geen prefix, voor schepen van de Bundeswehr als prefix.
  • Voor Amerikaanse schepen: Prefix "USS", Naam (jaar van eerste indienststelling (first commissioning)).

Bij schepen met een (koninklijk) prefix in de naam een DEFAULTSORT aanmaken om te bereiken dat het schip in lijstjes/rijtjes op volgorde staat.

Zie ook

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Benoemen_van_een_pagina&oldid=67191720"