Wikipedia:Actuele gebeurtenis

Een actuele gebeurtenis is een relatief kortstondige gebeurtenis die in het nieuws is. Soms krijgen dergelijke gebeurtenissen op Wikipedia een eigen artikel of wordt een bestaand artikel aangevuld. Problemen die daarbij kunnen ontstaan zijn met name dat een artikel in journalistieke stijl wordt geschreven (in plaats van een encyclopedische stijl), er speculaties worden opgenomen (in plaats van alleen de feiten) en de gebeurtenis onevenwichtig beschreven is. Het kan er ook voor zorgen dat een artikel wordt opgeblazen of onevenwichtige focus heeft over die recente gebeurtenissen. Het is schrijven zonder een historisch perspectief op lange termijn.

Het schrijven over actuele gebeurtenissen is een symptoom van het dynamische en het onmiddellijke redactionele proces van Wikipedia, en heeft ook positieve aspecten: up-to-date informatie over de laatste nieuwsgebeurtenissen en de doorlichting van informatie door vrijwillige redacteuren, is iets dat geen enkele andere encyclopedie kan bieden. Toch is Wikipedia geen krant en is het geen willekeurige verzameling van informatie. Artikelen dienen geschreven te worden vanuit een neutraal standpunt, met aandacht voor de betekenis op de lange termijn van de opgenomen informatie, en met het besef dat niet elk onderwerp een eigen op zichzelf staand artikel verdient.

Wat er aan te doen

Wanneer er geschreven wordt over actuele gebeurtenissen moeten we aandacht hebben voor de verhoudingen, evenwicht en het juiste gewicht van informatie. Mogelijk moet materiaal worden verplaatst, verwijderd of uitgebreid. Bepaalde artikelen kunnen worden samengevoegd of op de lijst van Te beoordelen pagina's worden geplaatst. Omgekeerd kan het nodig zijn een artikel in meerdere artikelen te splitsen om een evenwicht te bereiken dat niet gemakkelijk binnen een enkel artikel kan worden bereikt.

Overmatig gebruik van recent materiaal betekent op zichzelf niet dat een artikel moet worden geschrapt, maar het snelle en gelijktijdige voorbij gaan van gebeurtenissen kan het moeilijk maken om elk onderwerp als opmerkelijk genoeg te beoordelen voor een permanente vermelding in de encyclopedie. Een goed perspectief vereist volwassenheid, oordeel en het verstrijken van tijd.

Met een (relatief grote) gebeurtenis waarbij er nog allerlei zaken onduidelijk zijn, kan er het beste gewacht worden met het toevoegen van informatie aan Wikipedia. Wikipedia is immers geen nieuwswebsite en we hoeven dus niet meteen achter recente ontwikkelingen aan te hollen. Dit is zeker het geval wanneer er nog veel onduidelijk is. Omdat de ontwikkelingen vaak snel gaan en de nieuwsberichten zich vaak snel opvolgen, is het wellicht beter om minstens 24 uur te wachten of wellicht zelfs een paar dagen. Door te wachten krijgen de feiten de kans zich uit te kristalliseren.

Om kenbaar te maken dat het artikel over een actuele gebeurtenis gaat waarvan de feiten snel kunnen veranderen, kan er bovenaan het Nieuws-sjabloon geplaatst worden. Hiermee wordt duidelijk gemaakt dat het artikel niet volledig is en ook dat we voorzichtig moeten zijn met speculaties ten aanzien van dit soort onvoorspelbare, relatief kortstondige en diepgaande ontwikkelingen. Zie aldaar voor instructies voor het gebruik van dit sjabloon.

Breaking news

Haast je niet om artikelen te maken

Het is verstandig om het schrijven van een artikel over een breaking news-gebeurtenis uit te stellen totdat de betekenis van de gebeurtenis duidelijker is, aangezien vroege berichtgeving perspectief kan missen en onderhevig kan zijn aan feitelijke onjuistheden. Het kan mogelijk verstandig zijn om de actuele gebeurtenis eerst te beschrijven in een bestaand artikel over een gerelateerd onderwerp, dat later kan worden opgesplitst in een eigen artikel als de berichtgeving via betrouwbare bronnen suggereert dat de gebeurtenis op zichzelf voldoende relevant is.

Soms zijn artikelen over actuele gebeurtenissen geschreven in afwachting van hun relevantie. Deze anticipatie op mogelijke relevantie kan verkeerd zijn. Veel gebeurtenissen die door de media als belangrijk worden afgeschilderd op de dag dat ze plaatsvinden, worden al snel slechts een voetnoot. Zo werd in januari 2009 gemeld dat een man van plan was naar Washington te reizen om George W. Bush te vermoorden. Enkele dagen later werd gemeld dat hij dergelijke plannen niet had en deze gebeurtenis bleek niets meer te zijn dan een routine-arrestatie.

Artikelen over algemeen gerapporteerde grote onverwachte of ongekende gebeurtenissen, zoals de aardbeving in de Indische Oceaan in 2004 of de moord op Theo van Gogh, zullen echter vrijwel zeker consensus bereiken om te worden behouden, zelfs als ze op dezelfde dag als de gebeurtenis zijn gemaakt.

Haast je niet om artikelen te verwijderen

Artikelen over het laatste nieuws worden vaak snel genomineerd voor verwijdering. Dat is vaak begrijpelijk, omdat ze op het moment van nomineren niet voldoen aan de kwaliteitseisen die we stellen aan artikelen en bijvoorbeeld lezen als een nieuwsartikel. Echter, het feit dat een artikel gaat over een actuele gebeurtenis, maakt dat artikel nog géén nieuwsartikel. Een nieuwsartikel is in een hele andere schrijfstijl geschreven dan een artikel in een encyclopedie, ook al gaat het artikel over hetzelfde onderwerp.

Vaak zijn actuele gebeurtenissen tamelijk omvangrijk en complex, waardoor het schrijven van een goed artikel moeilijker wordt. Daardoor vraagt het tijd en volop redactionele input van verschillende gebruikers om samen tot een goed artikel te komen. Een nominatie om een artikel te laten verwijderen kan dat proces in de wielen rijden en kan de aandacht van het verbeteren van het artikel wegleiden naar de discussie. Ook leiden verwijdernominaties van artikelen over grote nieuwsartikelen zelden tot de verwijdering van het desbetreffende artikel.

Om in de gaten te houden

Artikelen over actuele gebeurtenissen dienen net als alle andere artikelen te voldoen aan zekere kwaliteitseisen. Wikipedia is een encyclopedie, een werk waarin algemene kennis uit de maatschappij verzameld wordt. Enkele aandachtspunten die bij het schrijven in ogenschouw genomen moeten worden zijn de volgende.

• Zorg er in de eerste plaats voor dat de historische significantie van het onderwerp voldoende duidelijk is. In geval van een grote natuurramp, een grote trein- of vliegramp of een aanslag op een zeer bekend persoon, is dat doorgaans vrij snel duidelijk en dan kan het onderwerp zeker beschreven worden. Voor andere onderwerpen is het van belang te wachten met het beschrijven totdat de historische significantie duidelijk is.
• Zorg er voor dat er voldoende over een onderwerp te schrijven is. Met andere woorden, als we nog niets weten, of nog maar weinig, dan is er geen artikel te vullen. Enkel het gegeven dat een gebeurtenis plaatsgevonden heeft is onvoldoende voor een artikel. Eerst dient het onderwerp ruimschoots in andere media aan bod gekomen te zijn. Met bijvoorbeeld een vliegramp of natuurramp kan het zijn dat het bewuste gebied waar het heeft plaatsgevonden zeer moeilijk bereikbaar is, waardoor accurate en betrouwbare verslaggeving pas veel later op gang komt.
• Een belangrijke voorwaarde is ook dat de informatie in de bronnen gestabiliseerd is. Met andere woorden, dat het duidelijk is wat de feiten zijn, doordat meerdere betrouwbare bronnen onafhankelijk van elkaar hierover schrijven. In een Wikipedia-artikel dienen namelijk alleen de algemene feiten beschreven te worden en niet de speculaties, aannames, fantasieën of complottheorieën.
• Als men met het schrijven begint, is het belangrijk dat de artikelen in encyclopedische stijl worden geschreven. De journalistieke schrijfstijl die in kranten en veel online media terug te vinden is, past niet in Wikipedia. Met andere woorden, een artikel mag niet lezen als een nieuwsbericht en dient neutraal geschreven te zijn.

Verdere aandachtspunten die van belang zijn bij het schrijven:

• Zorg bij de keuze van een titel dat die feitelijk en neutraal is. Een titel moet het onderwerp feitelijk beschrijven.
• Zorg dat het artikel een duidelijke structuur heeft en gebruik daarbij kopjes. Denk daarbij allereerst aan een eventuele voorgeschiedenis, gevolgd door de daadwerkelijke gebeurtenis, daarna de directe gevolgen en de nasleep. Indien een gebeurtenis in meerdere landen plaatsgevonden heeft of uit meerdere delen bestaat, dienen die met duidelijk onderscheid van elkaar beschreven te worden.
• Zorg voor een balans tussen de verschillende onderdelen van een artikel.
• Betracht grote voorzichtigheid vanwege mogelijke onjuistheden in de snelle media.
• Wikipedia is géén glazen bol: toekomstige gebeurtenissen zijn nog niet zeker totdat ze plaatsvinden. Vermijd daarom het schrijven over toekomstige gebeurtenissen en als die toch beschreven worden, beschrijf die dan als gepland.
• Wacht met het opnemen van snel veranderende getallen, zoals het aantal doden en gewonden.
• Wees extra voorzichtig met informatie over levende personen, zie: Wikipedia:Biografieën van levende personen. Schrijf over verdachte zolang iemand nog niet berecht is en pas over dader na iemands veroordeling.

Meehelpen met verbeteren

Op artikelen over actuele gebeurtenissen wordt het Nieuws-sjabloon geplaatst om aan te geven dat er nog een hoop kan veranderen. Dit sjabloon voegt automatische de Categorie:Actuele gebeurtenis in. Via deze categorie kan er doelgericht gewerkt worden aan het verbeteren van artikelen over actuele gebeurtenissen.