Wikipedia:Auteursrechtencafé/Archief/2021-04

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie


Ambtsgeheim of eigen auteursrecht[bewerken | brontekst bewerken]

Ik las dit bericht over het lekken aan premier Rutte dat uit de gespreksnotities bleek dat hij toch iets had gezegd over Pieter Omtzigt. Maar... denk ik dan, als dat een weergave is van zijn eigen woorden dan ligt het auteursrecht daarvan toch bij Rutte zelf en kan er geen sprake zijn van lekken. Het OM lijkt het hier al niet met mij eens, dus dan zal mijn redenering wel niet kloppen. Heeft iemand een idee hoe het dan wel zit? Ymnes (overleg) 2 apr 2021 21:33 (CEST)[reageer]

Ambtsgeheim en auteursrecht hebben ongeveer evenveel met elkaar te maken als spellingsregels met het gebruikte lettertype. Ik snap je vraag daarom niet zo goed. Edoderoo (overleg) 3 apr 2021 08:41 (CEST)[reageer]
Misschien leg ik het verband ook niet goed inderdaad. Wat ik bedoel te zeggen is dat het mij niet mogelijk lijkt dat iemand (X) woorden lekt die je zelf ooit hebt uitgesproken. Want om daar toestemming voor te krijgen zal X toch bij de eigenaar van de tekst moeten zijn, dus bij jezelf. Ymnes (overleg) 3 apr 2021 08:50 (CEST)[reageer]
Allereerst is de kans groot dat alles wat je gehoord hebt in deze, een politiek-functionele leugen is geweest, dus wat je hoort, is niet per definitie ook waar. Daarbij geldt het auteursrecht in deze helemaal niet, want er is niets gepubliceerd. En als ik tegen mijn buurvrouw vertel wat ik van jou heb gehoord (citeren dus), dan mag jij wellicht auteursrecht op je woorden hebben, ik heb op dat moment volgens de wet jouw auteursrecht niet geschonden. Wanneer ik dat in een boek zou doen, zou het zeer waarschijnlijk onder het citaatrecht vallen. Edoderoo (overleg) 3 apr 2021 08:53 (CEST)[reageer]
Een eventuele schending van het ambtsgeheim heeft inderdaad niets van doen met auteursrecht. Bovendien gaat het hier om notities van een gesprek tussen Rutte, Jorritsma en Ollongren, die door een ambtenaar gemaakt zijn. Als het auteursrecht al van toepassing is op die notities, dan zal de rechthebbende naar ik aanneem de opdrachtgever van die ambtenaar zijn. Je kunt het denk ik nog het best vergelijken met een krantenverslag van een parlementair debat. Het auteursrecht op een dergelijk artikel ligt ook niet bij de Kamerleden die daarin sprekend worden opgevoerd, maar bij de krant die van die bijeenkomst op originele wijze verslag heeft gedaan. — Matroos Vos (overleg) 3 apr 2021 11:09 (CEST)[reageer]
Bedankt voor jullie concrete antwoorden! Ymnes (overleg) 3 apr 2021 11:40 (CEST)[reageer]

Rechten van een recent in de krant gepubliceerde tekening[bewerken | brontekst bewerken]

Deze amateurtekening is in 1980 in de krant gepubliceerd. Ik zou dit in een Wiki-artikel op willen nemen. Kan dat zonder verdere toestemming van de tekenaar of de krant? Zo ja, wat voor licentie is dan nodig? Chescargot ツ (overleg) 23 apr 2021 15:17 (CEST)[reageer]

Elk werk, of het nu door een amateur is gemaakt of door een professional, is beschermd door het auteursrecht. Eigenlijk hoef je alleen artikel 1 van de Nederlandse auteurswet te lezen om dit te weten. De rest van de wet gaat over allerlei uitzonderingen. Ik zie daar geen algemene uitzondering voor Wikipedia in staan (helaas). Vandaar dat we bij elke overname van een werk expliciet toestemming van de auteur/fotograaf/tekenaar/schilder nodig hebben. Er zijn twee belangrijke uitzonderingen, die ik nog maar eens noem (geen probleem dat doe ik graag hoor, ik meen het serieus):
  1. De auteur is meer dan 70 jaar geleden overleden (artikel 37 van die wet). Bijvoorbeeld Mondriaan, overleden in 1944
  2. Het werk is meer dan 70 jaar geleden anoniem gepubliceerd, en daarna is de auteur ook niet kenbaar geworden (artikel 38 van die wet). Dus krantenfoto's ouder dan 70 jaar (maar wel heel goed controleren of de auteur echt niet bekend is geraakt)
De auteurswet geldt voor de Nederlandse situatie; de situatie in vele andere landen lijkt hier sterk op. Op Commons wordt de landelijke wetgeving vaak als leidend gehanteerd als deze afwijkt van het algemene beleid. N.B. elke gebruiker op Wikipedia of andere Wikimedia projecten geeft elke keer weer toestemming voor hergebruik en wijziging als je op "publiceren" klikt. Daarom is onze content hier wel "vrij", in tegenstelling tot 99% [1] van de rest van het internet.
Kortom, je zal Marieke van Amerom, inmiddels professioneel kunstenaar moeten contacteren voor haar toestemming. Ze woonde trouwens in dezelfde straat waar ik - veel later - ook gewoond heb in Alphen :-), maar ik ken haar niet. Wie weet gaat ze akkoord. Zie WP:OTRS voor de aanpak voor het vragen van toestemming. Groet, Elly (overleg) 23 apr 2021 15:39 (CEST)[reageer]
Dankje Elly! Goede vondst dat Marieke van Amerom nu professioneel kunstenaar is. Ik ga het bij haar proberen - heb idd goede hoop. Grappig dat jij in dezelfde straat gewoond hebt. Toevallig ook iets meegekregen over de roerige geschiedenis van het Ashram college in de jaren zeventig aldaar? Chescargot ツ (overleg) 23 apr 2021 15:54 (CEST)[reageer]
Wel iets van horen zeggen, maar ik ben in Alphen komen wonen in 1983. Toen speelde vooral de giftbelt :-). Elly (overleg) 23 apr 2021 16:20 (CEST)[reageer]
Elly, ter info: Marieke van Amerom heeft positief gereageerd! Het OTRS team kan een dezer dagen een email van haar tegenmoet zien. Chescargot ツ (overleg) 24 apr 2021 12:47 (CEST)[reageer]
Tweemaal leuk! Rode links werken zie ik. Groet, Elly (overleg) 24 apr 2021 18:00 (CEST)[reageer]
Elly, dankje voor de vlotte afhandeling van de tekening! Daar zal niet alleen het artikel van Van Amerom van profiteren, maar ook die van Wim Chamuleau en binnen afzienbare tijd ook die van het Ashram college . Chescargot ツ (overleg) 26 apr 2021 09:06 (CEST)[reageer]
Graag gedaan, het is een "inkoppertje" zo na jouw zo goed voorbereidde voorzet. (De equivalente schaaktermen ken ik niet). Leuk dat het je inspireert voor uitbreidingen aan WP. Groet, Elly (overleg) 26 apr 2021 10:26 (CEST)[reageer]

Waarom zitten er auteursrechten op afbeeldingen van Tweede Kamer?[bewerken | brontekst bewerken]

Hallo allemaal! Misschien een naïeve vraag, maar waarom zitten er auteursrechten op afbeeldingen van de Tweede Kamer? Vooral omdat het vaak zulke belangrijke (historische) foto's zijn en gefinancierd met publiek geld. Zelfde geldt voor de livestreams. Ik ben vooral ook benieuwd naar dit om te weten hoe zinvol het is om aan hen te vragen foto's auteursrechtenvrij te geven. Is dit bijvoorbeeld in het verleden geprobeerd? Ik hoor het graag! Dajasj (overleg) 20 apr 2021 15:42 (CEST)[reageer]

Gierige 'ollanders? Het zou moeten zijn als in Amerika: alle werken van de overheid of in opdracht van de overheid gemaakt zijn daar standaard publiek domein. Waarschijnlijk zullen ze het materiaal niet PD willen maken. Hooguit zullen ze individuele foto's onder een bepaalde licentie vrijgeven, en zelfs dat is nog maar de vraag. — Zanaq (?) 20 apr 2021 15:53 (CEST)
Heb je dan toevallig idee waarom niet? Bescherming van mensen op de foto's? Want ze verdienen er geen geld aan toch? Dajasj (overleg) 20 apr 2021 16:22 (CEST)[reageer]
Soms is het onwetendheid van het bestaan van licenties, maar wellicht is de hele website uitbesteed aan een commercieel bedrijf, en liggen de rechten bij hun fotograaf. Daar begint het probleem sowieso, als je niks afspreekt, heeft de fotograaf de rechten, en kan de overheid al niks vrijgeven. Ik weet dat de SP de foto's op zijn website onder een (striktere) CC-licentie vrijgeeft, die bewerking (dacht ik) niet toestaat. Dat is soms ook afschrikwekkend, als de overheid zich bedenkt dat iedereen op de foto van Mark Rutte een hitlersnorretje mag tekenen (mits en maar de licentie wordt gevolgd), hebben ze soms al geen zin meer in vrije licenties. Edoderoo (overleg) 20 apr 2021 16:45 (CEST)[reageer]
Zelfde reden als waarom sinds 2015 de foto's van ons Koninklijk Huis niet meer onder een vrije licentie vallen. Men lijkt in Nederland de afgelopen jaren ineens heel erg beschermend te zijn geworden, misschien wel dezelfde reden waarom auteursrechtenhouders ervan schrikken dat de hun afbeeldingen op Commons ook "vrij moeten geven voor commercieel gebruik". Commercieel gebruik lijkt wel een vies woord te zijn, terwijl het juridisch een erg moeilijk te definiëren term is geworden en je juist met een NC-beperking meer gedoe hebt dan wanneer je het gewoon toestaat. Ik ben het heel erg met je eens dat foto's van publiek geld gewoon door iedereen te verspreiden, bewerken en liefst ook commercieel gebruikt mogen worden (omdat niemand precies die grens trekken kan, en dat is dus gedoe).
Daar ligt dan gelijk het werk wat wij doen via Wikimedia (en waarom ik er bijvoorbeeld van baalde dat mijn afbeelding vorige week in het NRC niet met de licentie "CC-BY-SA-4.0" werd afgedrukt, maar alleen met mijn naam: via een gedrukte krant bereik je vaak een nieuw publiek!), maar bijvoorbeeld ook Open Nederland zich voor inzet. Lobby is een belangrijk deel, de boodschap verkondigen en openbaar uitdragen. Ciell need me? ping me! 20 apr 2021 17:02 (CEST)[reageer]
Er is over gesproken, een paar jaar geleden, om overheidswerken PD te maken, maar dat is niet doorgegaan. Details weet ik niet meer, de indruk is, dat vooral koudwatervrees in de weg zat. Er kwam zoveel wenn & aber dat het min of meer zinloos werd. Afbakening is zeker een van de problemen: hoe zit het met instellingen die volledig met overheidsgeld betaald worden?
Daarnaast is in het verleden slordig omgegaan met auteursrechten. Foto's werden bijvoorbeeld op een site geplaatst met instemming van de fotografen, maar dat werd niet formeel vastgelegd, zodat niet meer te achterhalen is of diegene of de erfgenamen akkoord zijn met een PD-status. Sites als DBNL en archiefinstellingen hebben vanwege de onduidelijke auteursrechtenstatus honderdduizenden foto's en documenten onzichtbaar gemaakt, al heeft dat niet direct te maken met PD.
Deze problemen hebben echter vooral betrekking op bestaand werk. Ik kan niet inzien waarom nieuw werk tegen ons beschermd moet worden, via onze belastingcenten is het immers al van ons.
Overigens is het een bekend misverstand dat alle Amerikaans overheidswerk PD is: allereerst geldt dat alleen voor de federale overheid en dus niet voor wat de staten of gemeenten produceren, maar er zijn ook nogal wat uitzonderingen, waaronder postzegels. Anderzijds is het soms ook ruimer dan men denkt: het is ook PD als een overheidsdienaar in haar vrije tijd een plaatje schiet dat in relatie staat tot haar taakuitoefening  →bertux 20 apr 2021 17:20 (CEST)[reageer]
Elk kwartaal controleer ik of ik foto's van Tweede Kamerleden onder een Creative Commons-licentie kan vinden of krijgen. Ook benaderde ik diverse politieke partijen voor "vrije" foto's. In totaal leverde dat een stuk of 25 foto's op. Van de "oude" 2e Kamer waren er nog ca. 25 Kamerleden zonder foto. De debatten van de Tweede Kamer zijn onder een CC-BY-NC-ND-licentie, en die is niet geschikt voor Commons, zie bijv. dit behulpzame verwijderverzoek). Ik heb de betreffende afdeling van de Tweede Kamer drie keer gemaild, en zelfs een hartekreet naar de (inmiddels ex-)voorzitter van de 2e Kamer gestuurd, maar kreeg vier keer geen antwoord. Er zijn drie mogelijke opties: 1. WMNL vraagt de Stafdienst Communicatie van de Tweede Kamer officieel om 150 CC-BY foto's. 2. Wikipedianen vragen de fracties om foto's. (Dan moet je 17 keer uitleggen wat Creative Commons is, welke licentie daarvan geschikt is, en als lone rider maak je minder indruk dan WMNL.) 3. We houden een lijstje bij, en gaan met zijn allen live en online op fotojacht. De eerste optie heeft mijn voorkeur. Vysotsky (overleg) 20 apr 2021 17:24 (CEST)[reageer]
Pictoright en dbnl hebben overigens hun ruzie van 2009 bijgelegd en in 2010 een overeenkomst gesloten. Dbnl betaalt Pictoright een vast bedrag per jaar. (Zie Digifoto 2010 en dbnl 2021). De ophef over de afbeeldingen van de archiefinstellingen is bedaard na de "overwinning" van Archief Leiden in het hoger beroep tegen de rechthebbenden in de zaak Roovers. De meeste foto's zijn terug, en in het algemeen houdt men zich netjes aan de wet. Vysotsky (overleg) 20 apr 2021 17:43 (CEST)[reageer]
Een Wikimediaan met een goede camera (met vette zoom) op de publieke tribune neerzetten kan ook al een eind schelen. Ik weet dat 1Veertje in het verleden nog wel eens actief op jacht was naar foto's en geluidsfragmenten, en daarmee mooie resultaten behaalde. Maar een formeel verzoek naar de Tweede Kamer klinkt wellicht leuker dan het is. De partijen gaan vaak zelf over hun campagnemateriaal, en hebben wellicht ook zelf de foto's aangeleverd die op de overheidswebsites staan vermeld. Maar we kunnen het altijd proberen, niet geschoten ... Edoderoo (overleg) 20 apr 2021 17:49 (CEST)[reageer]
Van de huidige leden van de Tweede Kamer missen er nog meer dan 40 een foto. Wie inspiratie op wil doen, kan hier terecht. Vysotsky (overleg) 20 apr 2021 18:11 (CEST)[reageer]
Wat tof dat je dat doet en gedaan hebt! Denk je dat het het waard is om het opnieuw te proberen met deze nieuwe voorzitter? Of anders een aantal leden van het presidium aanschrijven die wellicht gevoelig zijn voor deze argumenten? Dajasj (overleg) 20 apr 2021 23:26 (CEST)[reageer]
Zoals hier te zien is gaat het bij 20 van de ruim veertig huidige Tweede Kamerleden zonder afbeelding op Commons om VVD'ers. Als daar wat geregeld zou kunnen worden (eventueel met de hulp van Wikimedia Nederland) schiet het al aardig op. Bij de PVV gaat het om 8 Kamerleden zonder afbeelding op Commons. - Robotje (overleg) 21 apr 2021 01:17 (CEST)[reageer]
De nieuwe voorzitter van de Tweede Kamer heeft van mij een nieuw verzoek (van alle 2e Kamerleden 1 foto onder CC-BY) gekregen. Vysotsky (overleg) 1 mei 2021 15:11 (CEST)[reageer]
Goede actie, ben benieuwd!  →bertux 1 mei 2021 20:14 (CEST)[reageer]