Wikipedia:Wikiproject/Verzetskranten/Beginnetjes/De vrije gedachte (verzetsblad, Gouda)

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Hieronder zie je een beginnetje (opzetje, stub) van een Wikipedia-artikel over een Nederlandse verzetskrant uit de Tweede Wereldoorlog.

Dit beginnetje is aangemaakt in het kader van het Wikiproject Verzetskranten.

De informatie in het beginnetje is rechtstreeks overgenomen uit het boek De ondergrondse pers 1940-1945 van Lydia Winkel, in zijn geheel als PDF te vinden op Wikimedia Commons.

Onderstaand beginnetje is nog niet rijp voor de hoofdnaamruimte van Wikipedia, je kunt helpen om het te controleren of aan te vullen tot een volwaardig artikel.

In de handleiding voor deelnemers aan het Wikiproject Verzetskranten lees je hoe dit werkt.

Andere beginnetjes van verzetskrantenartikelen vind je in Wikipedia:Wikiproject/Verzetskranten/Beginnetjes


De vrije gedachte
Plaats(en) van uitgave Gouda
Verschijningsfrequentie 2-3 maal per week
Inhoud Algemene artikelen en Nieuwsberichten
Reproductiemethode Aanvankelijk getypt, vanaf eind april 1944 gestencild
Oplage Tussen de 30 en 400
Datum eerste uitgave 1 januari 1944
Datum laatste uitgave 31 oktober 1944
Taal Nederlands
Vervaardigers/redacteuren L. van der Steenhoven H. Tholens H. Verzijl
Gerelateerde kranten Het bulletin V.O.D.; voorlichtingsdienst van 'Je Maintiendrai' De vrije pers; voor Gouda en omstreken
Nr. in DOP van L.E. Winkel 1003
Beschrijving in catalogus 376299436
Portaal  Portaalicoon   Media

De vrije gedachte was een verzetsblad uit de Tweede Wereldoorlog, dat vanaf 1 januari 1944 tot en met 31 oktober 1944 in Gouda werd uitgegeven. Het blad verscheen 2-3 maal per week in een oplage tussen de 30 en 400 exemplaren. Het werd aanvankelijk getypt, vanaf eind april 1944 gestencild en de inhoud bestond voornamelijk uit algemene artikelen en nieuwsberichten.

Betrokken personen[bewerken | brontekst bewerken]

Gerelateerde kranten[bewerken | brontekst bewerken]

Categorie:Illegale pers in de Tweede Wereldoorlog

Ruwe tekst Winkel-lemma[bewerken | brontekst bewerken]

Hieronder staat de tekst over De vrije gedachte uit lemma nr. 1003 van De Ondergrondse Pers. Met behulp van deze tekst (en andere bronnen) kunnen Wikipedianen het bestaande artikel verbeteren. De Ondergronds Pers is ook als full-text PDF beschikbaar op Wikimedia Commons, daar is onderstaande tekst dus ook terug te vinden.

In het najaar van 1943 bleek er te Winterswijk, waar H. Tholens ondergedoken was teneinde aan de arbeidsinzet te ontkomen, grote behoefte te bestaan aan nieuwsberichten. Om hierin te voorzien begon Tholens bulletins te typen. Spoedig werd de vraag hiernaar groter en onder de naam HET BULLETIN (zie nr. 101) gingen zij elke dag de deur uit, zelfs naar Amsterdam en Brabant. Na enkele maanden werd de opzet uitgebreid. Tholens had hiertoe contact opgenomen met een onderduiker te Gouda, L. van der Steenhoven. Deze verzorgde nu eenmaal per week een redactioneel artikel. De titel werd veranderd in DE VRIJE GEDACHTE. In het voorjaar van 1944 was het niet meer mogelijk aan de vraag te voldoen en vertrok Tholens naar Gouda, waar een stencilmachine werd aangeschaft. De redactie vond een onderkomen in een lege grafkelder op het rk kerkhof. H. Verzijl werd medewerker. In principe werden uit veiligheidsoverwegingen geen krantjes in Gouda verspreid. Toen uit JE MAINTIENDRAI-kringen het verzoek kwam om voor dit blad het radionieuws te verzorgen, kreeg DE VRIJE GEDACHTE in ruil hiervoor binnenlands nieuws, dat niet zo gemakkelijk te bemachtigen was. In augustus 1944 werd Tholens gearresteerd. Kort hierop kwam de Spoorwegstaking. De verspreiding van DE VRIJE GEDACHTE werd nu tot Gouda en omgeving beperkt. Op 1 november 1944 kwam te Gouda DE VRIJE PERS, waarin de verschillende nieuwsbladen zich verenigden, tot stand (zie nr. 1028). De leiding van deze uitgave kwam in handen van Van der Steenhoven. Voor JE MAINTIENDRAI kon men toen niet meer werken, maar in december 1944 wist Tholens te ontsnappen en kwam in Hilversum opnieuw in contact met JE MAINTIENDRAI (zie V.O.D., nr. 932). In januari 1945 keerde hij terug naar Gouda en nam verder weer deel aan de uitgave van DE VRIJE GEDACHTE.