Zuiderburen (Hempens)
Voormalige buurtschap in Nederland 
| |||
|---|---|---|---|
  | |||
| Situering | |||
| Provincie | Friesland | ||
| Gemeente | Leeuwarden | ||
| Coördinaten | 53° 11′ NB, 5° 50′ OL | ||
| Woonplaats (BAG) | Hempens | ||
| |||
Zuiderburen (Fries: Suderbuorren) is een voormalige buurtschap in de gemeente Leeuwarden, in de Nederlandse provincie Friesland. De plaats lag aan de straat Suderbuorren, die tegenwoordig binnen de bebouwde kom van het dorp Hempens.
Status
[bewerken | brontekst bewerken]De precieze status van de nederzetting is onduidelijk. De plaats werd tot en met 2009[1] en van 2014 tot en met 2017 [2]op de kadasterkaart aangegeven. De Nieuwe encyclopedie van Fryslân gaf de buurtschap aan in 2016, hoewel gebaseerd op oudere bronnen.[3] De gemeente Leeuwarden zelf sprak al veel eerder van een 'verdwenen' buurtschap.[4] De wijk Zuiderburen van de stad Leeuwarden, waar Hempens deel van uit maakt, is vernoemd naar de buurtschap.[5]
Geschiedenis
[bewerken | brontekst bewerken]De plaats werd onder andere vermeld als Zuyder Buiren rond 1700, als Zuider Buiren in 1718 en als Zuiderburen en Suiderburen in de 19e eeuw.[6] Van der Aa meldt in diens Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden uit het midden van de 19e eeuw dat de plaats zou zijn verdwenen. De vijf huizen waaruit de buurtschap zou bestaan hebben zouden zijn gesloopt.[7]. De plaatsnaam verdween echter niet.
Aan de straat ligt onder meer een amfitheater aan de Nauwe Greuns.
Hiddema State
[bewerken | brontekst bewerken]Net ten zuiden van de nederzetting lag de Hiddema State, een stins die mogelijk in de 13e eeuw gebouwd werd. Twee zusters van de Hiddemastate zouden in de 13e eeuw een kerk hadden gesticht ter ere van St. Marten. Het is niet bekend wanneer de Hiddema State is verdwenen. Mogelijk al voor 1700.[8] In de Schotanusatlas uit 1718 werd op de plek van de stins een ruïne weergegeven.[4] In 1960 werd er door de toenmalige bewoner een 4 meter diepe put gevonden met daarin 8 kogelpotten uit de 12e eeuw gevonden. De boerderij is later een stalhouderij geworden met een camping.
- ↑ Zuiderburen aangegeven op de kadasterkaart van 2009 en niet meer op kaart van 2010, via topotijdreis.nl. Geraadpleegd op 19 oktober 2024.
- ↑ Zuiderburen weer aangegeven op de kadasterkaart van 2014 en niet meer op de kaart van 2018, via topotijdreis.nl. Geraadpleegd op 19 oktober 2024.
- ↑ https://tresoar.nl/encyclopedie?lemmaID=Q168. tresoar.nl. Gearchiveerd op 22 december 2024. Geraadpleegd op 19 oktober 2024.
- ↑ a b 'Toelichting Bestemmingsplan Leeuwarden - Tussen Van Harinxmakanaal, Wâldwei en Drachtsterweg'; Hoofdstuk 3, kop 3.10 Cultuurhistorie, kopje Zuiderburen (over het punt dat de buurtschap verdwenen was en de ruïne van de Hiddema State), gemeente Leeuwarden via planviewer.nl (PDF) Geraadpleegd op 19 oktober 2024.
- ↑ 'Straatnaamgeving Zuiderburen', gemeente Leeuwarden 2002 via historischcentrumleeuwarden.nl (PDF), met naamsverklaring over de wijk.] Geraadpleegd op 19 oktober 2024.
- ↑ Nederlandse plaatsnamen verklaard (2018), G. van Berkel en Kees Samplonius en Friese Plaatsnamen: Alle steden, dorpen en gehuchten' (2007), Karel F. Gildemacher via etymologiebank.nl, pagina Zuiderburen Geraadpleegd op 19 oktober 2024.
- ↑ Aa, A. J. van der (1851). Aardrijkskundig woordenboek der Nederlanden. J. Noorduyn, p. 282. Geraadpleegd op 19 oktober 2024.
- ↑ 'Hiddema State te Hempens', stinsteninfriesland.nl Geraadpleegd op 19 oktober 2024.
· 
· 
