Espresso

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Vir espresso kan gewone, sterk geroosterde koffiebone gebruik word.
Elektra-espressomasjien, vervaardig in Italië

Espresso is 'n besondere bereiding van koffie, waarby warm water teen 'n baie hoë druk deur fyngemaalde koffiepoeier gepers word. Danksy hierdie metode word die koffie buitengewoon sterk en geurig. Daarbenewens kry dit ook 'n ligbruin laag koffieskuim, die sogenaamde crema. Espresso word in voorafverwarmde klein, dikwandige koppies bedien en bitter of met suiker gedrink. Soms word daar selfs 'n bietjie anys- of ander likeure bygevoeg (Café Corretto, dit is letterlik 'n soort koffie, waarvan die geur met likeur aangepas word).

Espresso is oorspronklik 'n gewone Suid-Europese manier om koffie te drink en word teen die jaar 1930 in Italië, later ook in Frankryk en Spanje baie gewild. Deesdae word espresso orals ter wêreld geniet.

Die espressoboon[wysig | wysig bron]

Die gewildste koffiesoorte wat vir espresso gebruik word, is die geurige Arabica (Coffea arabica), wat soms met die Robusta (Coffea canephora) in 'n verhouding van 60:40 persent gemeng word. Die mengsel is minder geurig, maar lewer 'n groter hoeveelheid crema op.

Aangesien die natuurlike suur van die koffieboon by die bereiding onder druk vrygestel word, moet koffiebone sterk gerooster wees voordat hulle as 'n basis vir espresso kan dien. Hoe langer die bone gerooster word, hoe minder is die suurgehalte van die eindproduk. Die roosterproses verminder egter ook die natuurlike geur van die koffie, sodat koffieroosters vir elke soort die geskikte ewewig tussen geur en suurgehalte moet vind.

Sterkgeroosterde koffiebone bevat steeds minder kafeïen as gewone soorte, alhoewel espresso danksy die sterker geur dikwels ook as sterk koffie ervaar word.

Vir 'n koppie espresso word presies 50 espressobone - wat gelykstaan aan sewe gram espressopoeier - benodig wat vooraf presies twaalf minute gerooster is. 30 milliliter water moet in 30 sekondes deur die poeier sirkuleer om te verseker dat die 1 500 verskillende bestanddele wat in koffie voorkom, die beste espressosmaak en crema oplewer.

Espressomasjiene[wysig | wysig bron]

'n Koppie espresso

Die prototipe van moderne outomatiese espressomasjiene, Illetta, is in 1935 deur Francesco Illy, stigter van die bekende Italiaanse espresso-maatskappy Illycaffè SpA, bekend gestel. Met Illetta is die nodige waterdruk nie meer met stoomdruk nie, maar met druklug (saamgeperste lug) gelewer.[1]

Espresso van uitstekende gehalte benodig die juiste temperatuur, 'n baie hoë druk (vanaf 10 bar) en 'n gepaste sifeenheid. Goedkoper espressomasjiene werk dikwels nog steeds met stoomdruk, wat eers teen baie hoë temperature ontstaan en die espresso en sy geur letterlik verbrand. 'n Bitter smaak en 'n duidelik sigbare gaping in die skuimlaag is die ongewenste resultate.

Espressomasjiene van hoë gehalte genereer druk deur middel van 'n elektriese pomp en teen 'n temperatuur van 90 °C. Voloutomatiese masjiene maal die espressobone, verhit die water teen die juiste temperatuur en bevog die espressopoeier eers met 'n klein hoeveelheid water sodat dit saggies kan swel. Die tipiese geur van espresso ontwikkel danksy hierdie metode ten volle. Daarna word die warm water deur die sifeenheid gepomp. Die poeier word outomaties uit die sif verwyder, en die masjien is klaar vir die volgende een of twee koppies espresso.

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. Arff, Birte: Die Espressionisten. In: Berliner Morgenpost, 3 Junie 1999