Afghanistan

He die Sie ös op Stolberjer Platt
(Sije op Stolberjer Platt)
un jeschrieve wie moch öt kallt
(Sije jeschrieve wie moch öt kallt)

Vahn va Afghanistan

Afghanistan, dat och Islamische Republik Afghanistan heechd, es ö Land, dat em Süde va Asie litt. Sing Nobbere send Iran, Turkmenistan, Usbekistan, Tadschikistan, China un Pakistan. No di Anschlääch vam 11. September 2001 wood dö damalije Rejiirung aavjesatze. D USA jänge dova us, dat sö Terroriste ongerstötzde, di vöör di Anschläch vorantwortlich wore. Vam Joohr 2004 a es dat Land ön Islamische Republik. Em Joohr 2014 woch Ashraf Ghani dr Präsident van öt Land.

D Landschaff

Afghanistan litt zm jrützde Deel tösche un op Berch. Dörch dr Norde van öt Land treckd sich dr Hindukusch, ö Jebirje, dat bes op 7.500 Meter Hühde jeehd. Em Alljemeene kann jesaad wäde, dat Kontinentalklima öt Wäähr bestemmd.

Jruuße Städt

D jrützde Städt send Kabul (4,9 Mill. Bewonner), Kandahar (339.200), Mazar-e-Scharif (239.800), Herat (166.600), Dschalalabad (158.800) un Kunduz (118.000).

Sproche

Ä Afghanistan wäde 49 Sproche jesproche, wobei Dari un Paschtu d Amtssproche send. 5 va winnijer Lüüh jesproche Sproche wäde ä Provinze als Amtssproche aaerkannd.

Religiun

99,9 Prozent van d Mensche send Moslem, di zm jrützde Deel Sunite, zm kleenere Deel Schiite send.

Jätt va vreuer

Mohammed Sahir Schah woch dr leitzde Könnig va Afghanistan, 1978 wood öt Republek. Em Dezember 1979 koome Soldate us d UdSSR en öt Land, watt zo önö Bürjerkresch vührde. Als 1989 d Russe öt Land wärm vorlosse hodde, trocke d Mudjaheddin en. Dorophen entstäng em Joohr 1992 dr Islamische Staat Afghanistan. Em Land joov öt önö Bürjerkresch, ä däm völl Mensche öt Lääve vorloore. Als Reaktiun op d Anschlääch vam 11. September 2001 marscheerde Soldate, di öt Mandat van d UN hodde, en öt Land en, öm vöör Vreede z sorje.

Jätt z lääse

• Övver Afghanistan

 Commons: Afghanistan – Album mit Bilder, Filemche un Tön op Wikimedia Commons