Belgische federale verkiezingen 2024
Federale verkiezingen 2024 | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Datum | 9 juni 2024 | ||||||
Land | België | ||||||
Te verdelen zetels | 150 (Kamer) | ||||||
Vorige regering | Regering-De Croo | ||||||
Opvolging verkiezingen | |||||||
| |||||||
|
In 2024 vinden er in België federale verkiezingen plaats. De verkiezingen vinden plaats op 9 juni 2024[1][2] en vallen samen met de Europese en regionale verkiezingen in België. Op deze dag worden 150 leden van de Kamer van volksvertegenwoordigers verkozen in elf kieskringen: één per provincie en de kieskring Brussel-Hoofdstad. De 60 leden van de Senaat worden niet rechtstreeks gekozen, maar verkozen door de deelstaatparlementen. Deze verkiezingen leiden de 56ste legislatuur van het Federaal Parlement van België in.
Kieskringen[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen voor de Kamer van volksvertegenwoordigers vinden plaats in elf kieskringen. Om de tien jaar wordt voor de verdeling van de 150 zetels over de 11 kiesdistricten gekeken naar de bevolkingscijfers. Ten opzichte van de verkiezingen in 2019 winnen Brussel en Namen elk een zetel en verliezen Henegouwen en Luik er elk een.[3] Dit komt neer op de volgende aantallen:
- Antwerpen: 24 volksvertegenwoordigers
- Brussel-Hoofdstad: 16 volksvertegenwoordigers (+1)
- Henegouwen: 17 volksvertegenwoordigers (-1)
- Limburg: 12 volksvertegenwoordigers
- Luik: 14 volksvertegenwoordigers (-1)
- Luxemburg: 4 volksvertegenwoordigers
- Namen: 7 volksvertegenwoordigers (+1)
- Oost-Vlaanderen: 20 volksvertegenwoordigers
- Vlaams-Brabant: 15 volksvertegenwoordigers
- Waals-Brabant: 5 volksvertegenwoordigers
- West-Vlaanderen: 16 volksvertegenwoordigers
Lijstnummers[bewerken | brontekst bewerken]
Op 5 april 2024 werden de lijstnummers bij loting bepaald. Het lijstnummer bepaalt in welke volgorde de partijen op het stembiljet of de stemcomputer staan. 16 partijen met uittredende parlementsleden kregen zo een nummer toegewezen:[4]
- Vlaams Belang
- MR
- Open Vld
- PS
- Volt
- Les Engagés
- Agora
- PVDA/PTB
- Vooruit
- N-VA
- Vivant
- ProDG
- DéFI
- Ecolo
- Groen
- CD&V
Voor andere, nog niet parlementair vertegenwoordigde partijen, werd het lijstnummer later in april 2024 geloot:
Deze partijen kregen een lijstnummer per provinciale kieskring waar ze opkomen:
Kandidaten[bewerken | brontekst bewerken]
Lijsttrekkers[bewerken | brontekst bewerken]
Nederlandstalige lijsten[bewerken | brontekst bewerken]
Andere lijsten:
- Agora: Florence Prudhomme in Brussel-Hoofdstad
- Alternatief2024: Sari Kerckhove in Vlaams-Brabant
- Belgische Unie - Union Belge (B.U.B.): François Breyssem in Limburg, Hans Van de Cauter in Vlaams-Brabant, Frederik Voets in Antwerpen, Cathy Allaert in Brussel, Benedict Verbiest in Oost-Vlaanderen[41]
- DierAnimal: Ilse Bastiaensen in Antwerpen
- GV - Gezond Verstand: Tony Van Heuverswyn in Oost-Vlaanderen
- Partij BLANCO: Ewout Ramon in West-Vlaanderen,[42] Marian De Grauwe in Oost-Vlaanderen,[43] Raf Lens in Antwerpen,[44] Joke Mulders in Limburg[45] en Dirk Laenen in Vlaams-Brabant.[46]
- L'Unie: Alexandra Bernaert in Vlaams-Brabant
- Team Fouad Ahidar: Ammar Dabbour in Brussel-Hoofdstad
- Volt: Jasper Coosemans in Antwerpen en Emeric Massaut in Brussel-Hoofdstad[47]
- Voor U: Ivan Sabbe in West-Vlaanderen, Michael Verstraeten in Oost-Vlaanderen,[48] Frank Wouters in Antwerpen,[49] Els Ampe in Vlaams-Brabant[50], Rachid El Hajui in Brussel-Hoofdstad[51] en Dirk Vijnck in Limburg.
Franstalige lijsten[bewerken | brontekst bewerken]
Andere lijsten:
- Agora: Raphaële Buxant in Namen, Michel Delécluse in Waals-Brabant.
- Belgische unie - Union Belge (B.U.B.): Nicolas Barrault in Henegouwen, Cathy Allaert in Brussel, Claude Heyman in Namen, Fabian Choffray in Waals-Brabant, Karim Bencheikh in Luik[41]
- Chez Nous: Jérôme Munier in Henegouwen, Noa Pozzi in Luik, Nicolas Dielman in Luxemburg, Eric Doucet in Namen, Michaël Lèfevere in Waals-Brabant.
- Collectif Citoyen: Alain Colignon in Brussel-Hoofdstad, Geneviève Cordier in Henegouwen, Isabelle Duchâteau in Luik, Muriel Hubin in Luxemburg, Philippe Cantamassa in Namen, Séverine Berger in Waals-Brabant.
- L'Unie: Charles de Groot in Brussel-Hoofdstad, Andrew Scrinever in Waals-Brabant.
- Lutte Ouvrière: Isabel Destrument in Brussel-Hoofdstad, Michel Woodbury in Henegouwen.
- Parti BLANCO: Réjane Samain in Luik,[88] Pascal Destrais in Henegouwen,[89] Valerie Lamesch in Luxemburg,[89] Jacques Nicolas in Namen,[90] Patrick de Jamblinne in Waals-Brabant[89] en Laurent Ryckaert in Brussel-Hoofdstad.[91]
- RMC: Michel Bureau in Luik, Thierry Hublet in Waals-Brabant.
Kandidatenlijsten per kieskring[bewerken | brontekst bewerken]
Antwerpen[bewerken | brontekst bewerken]
Brussel-Hoofdstad[bewerken | brontekst bewerken]
Henegouwen[bewerken | brontekst bewerken]
Limburg[bewerken | brontekst bewerken]
Luik[bewerken | brontekst bewerken]
Luxemburg[bewerken | brontekst bewerken]
Namen[bewerken | brontekst bewerken]
Oost-Vlaanderen[bewerken | brontekst bewerken]
Vlaams-Brabant[bewerken | brontekst bewerken]
Waals-Brabant[bewerken | brontekst bewerken]
West-Vlaanderen[bewerken | brontekst bewerken]
Vertrekkende politici[bewerken | brontekst bewerken]
- Yasmine Kherbache (lijsttrekker voor sp.a in de kieskring Antwerpen in 2019) nam later in 2019 ontslag uit de Kamer nadat ze was voorgedragen als lid van het Grondwettelijk Hof.[92]
- John Crombez (lijsttrekker voor sp.a in de kieskring West-Vlaanderen in 2019) nam in 2020 ontslag uit de Kamer en verliet de nationale politiek.[93][92]
- Ex-Kamervoorzitter Patrick Dewael keert in 2024 niet terug als lijsttrekker voor Open Vld in de kieskring Limburg en zet een punt achter zijn parlementaire loopbaan.[94]
- Ex-minister Maggie De Block keert in 2024 niet terug als lijsttrekker voor Open Vld in de kieskring Vlaams-Brabant en stopt met nationale politiek.[94]
- Barbara Creemers keert in 2024 niet terug als lijsttrekker voor Groen in de kieskring Limburg en stapt uit de politiek.[95]
- Kristof Calvo keert in 2024 niet terug als lijsttrekker voor Groen in de kieskring Antwerpen en stopt met nationale politiek.[96]
- Ex-minister Meryame Kitir keert in 2024 niet terug als lijsttrekker voor Vooruit in de kieskring Limburg en stopt met politiek.[97]
- Steven De Vuyst keert in 2024 niet terug als lijsttrekker voor PVDA in de kieskring Oost-Vlaanderen, maar legt zich toe op de gemeentelijke politiek in Zelzate.[98]
- Catherine Fonck keert in 2024 niet terug als lijsttrekker voor Les Engagés in de kieskring Henegouwen en stapt uit de politiek.[99]
Debatten[bewerken | brontekst bewerken]
Nederlandstalig[bewerken | brontekst bewerken]
Datum | Organisatie | Deelnemers | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
CD&V | Groen | N-VA | Open Vld | PVDA | Vlaams Belang | Vooruit | Andere | ||
27 februari 2024 | Knack, Trends en Kanaal Z | Sammy Mahdi | Jeremie Vaneeckhout | Bart De Wever | Tom Ongena | Raoul Hedebouw | Tom Van Grieken | Melissa Depraetere | — |
Peilingen[bewerken | brontekst bewerken]
Eind september 2023 peilde Ipsos in opdracht van VTM, Het Laatste Nieuws, RTL TVI en Le Soir naar de kiesintenties van de Belgen bij de federale verkiezingen van 2024.[100]
In Vlaanderen kwam het Vlaams Belang als grootste uit de bus met 25,8% (7,1 procentpunt meer dan bij de vorige federale verkiezingen), gevolgd door N-VA met 20,2% (-5,3%) en Vooruit met 15,5% (+4,6%). De grootste groeiers zouden het Vlaams Belang, Vooruit en PVDA zijn.
In Wallonië zou PS de grootste partij blijven met 21,8% (-4,3%). De PTB zou de 2e partij zijn, met 19,8% (+6,0%), gevolgd door MR met 19,7% (-0,8%).
In Brussel zou MR de grootste partij worden met 21,9% (+4,4%), gevolgd door PS met 18,1% (-1,9%) en Ecolo met 17,9% (-3,7%). PVDA-PTB zou stijgen naar 15,3% (+3,0%).
Op basis van die peiling zouden federale oppositiepartijen Vlaams Belang (26 zetels), PVDA-PTB (20) en N-VA (19) de grootste partijen in de Kamer worden, gevolgd door regeringspartijen PS en MR (beide 16), Vooruit (14), de fractie Ecolo-Groen (14). De meerderheid die de regering-De Croo uitmaakt zou volgens deze zetelprojectie een nipte meerderheid van 76 zetels (op 150) behouden.