Brilteju's

Brilteju's
	Gymnophthalmus pleei
	Taxonomische indeling
Rijk:	Animalia (Dieren)
Stam:	Chordata (Chordadieren)
Klasse:	Reptilia (Reptielen)
Orde:	Squamata (Schubreptielen)
Onderorde:	Lacertilia (Hagedissen)
Infraorde:	Scincomorpha (Skinkachtigen)
Familie:	Gymnophthalmidae
	Geslacht
	Gymnophthalmus; Merrem, 1820
	Afbeeldingen op Wikimedia Commons
	Brilteju's op Wikispecies
Portaal	Biologie ; Herpetologie

Brilteju's^[1] (Gymnophthalmus) zijn een geslacht van hagedissen, en het typegeslacht van de familie Gymnophthalmidae.^[2]

Naamgeving[bewerken | brontekst bewerken]

De wetenschappelijke naam van het geslacht werd in 1820 voorgesteld door Blasius Merrem. Met de in 2017 nieuw beschreven soort Gymnophthalmus marconaterai worden er acht soorten in het geslacht geplaatst.

De geslachtsnaam Gymnophthalmus betekent vrij vertaald 'naakt-ogig'; van het Griekse γυμνός (gumnós = naakt) en ὀφθαλμός (ophthalmos = oog).

Uiterlijke kenmerken[bewerken | brontekst bewerken]

De verschillende soorten blijven relatief klein en hebben een slank en rond lichaam. De poten zijn klein en kort, aan de voorpoten zijn vier vingers aanwezig want de binnenste vinger ontbreekt. Aan de kop zijn altijd twee prefrontaalschubben aanwezig, frontoparitaalschubben ontbreken. Het onderste ooglid is met het bovenste vergroeid en kan niet worden bewogen. De oogleden zijn doorzichtig en functioneren als een beschermende bril over het oog.^[3]

Verspreiding en habitat[bewerken | brontekst bewerken]

Alle soorten komen voor in delen van Midden- en Zuid-Amerika. Twee soorten komen voor in Suriname. De habitat bestaat uit open gebieden in bossen en graslanden maar ook in tuinen kunnen ze worden aangetroffen.

Soortenlijst[bewerken | brontekst bewerken]

Naam	Auteur	Verspreidingsgebied
Gymnophthalmus cryptus	Hoogmoed, Cole & Ayarzagüena, 1992	Venezuela
Gymnophthalmus leucomystax	Vanzolini & Carvalho, 1991	Brazilië en Guyana
Gymnophthalmus lineatus Gestreepte brilteju	Linnaeus, 1758	Benedenwindse Eilanden, Suriname, Venezuela
Gymnophthalmus marconaterai	García-Pérez & Schargel, 2017	Venezuela
Gymnophthalmus pleei	Bocourt, 1881	Kleine Antillen; Guadeloupe, Dominica, Martinique, St. Lucia
Gymnophthalmus speciosus Noordelijke brilteju	Hallowell, 1861	Belize, Colombia, Costa Rica, El Salvador, Guatemala, Guyana, Honduras, Nicaragua, Mexico, Panama, Venezuela
Gymnophthalmus underwoodi Underwood's brilteju	Grant, 1958	Barbados, Brazilië, Cuba (geïntroduceerd), Guadeloupe, Guyana, Saba (geïntroduceerd)^[4], Saint Barthelemy (geïntroduceerd), Sint Eustatius (geïntroduceerd)^[5], Suriname, Trinidad en Tobago, Venezuela
Gymnophthalmus vanzoi	Carvalho, 1999	Brazilië, Guyana

Bronvermelding[bewerken | brontekst bewerken]

Bronnen

(en) Peter Uetz & Jakob Hallermann, The Reptile Database – Gymnophthalmus. Gearchiveerd op 7 juni 2023. Geraadpleegd op 15 november 2017.

Referenties

↑ Bernhard Grzimek (1971). Het Leven Der Dieren Deel VI: Reptielen. Kindler Verlag AG, pp. 329. ISBN 90 274 8626 3.
↑ Uetz & Hallermann – The Reptile Database
↑ Jay. M. Savage (2002). The Amphibians and Reptiles of Costa Rica. The University of Chicaco Press, Pagina 521. ISBN 0-226-73537-0.
↑ van den Burg, Matthijs P., Hylkema, Alwin, Debrot, Adolphe O. (21 september 2021). Establishment of two nonnative parthenogenetic reptiles on Saba, Dutch Caribbean: Gymnophthalmus underwoodi and Indotyphlops braminus. Caribbean Herpetology: 1–5. DOI: 10.31611/ch.79.
↑ (31 January 2023). Establishment of the Smooth-scaled Tegulet (Gymnophthalmus underwoodi) and the Common House Gecko (Hemidactylus frenatus) on St. Eustatius. Caribbean Herpetology: 1–6. DOI: 10.31611/ch.86.

[GRZ-1] Bernhard Grzimek (1971). Het Leven Der Dieren Deel VI: Reptielen. Kindler Verlag AG, pp. 329. ISBN 90 274 8626 3.

[EMBL-2] Uetz & Hallermann – The Reptile Database

[SAVAGE-3] Jay. M. Savage (2002). The Amphibians and Reptiles of Costa Rica. The University of Chicaco Press, Pagina 521. ISBN 0-226-73537-0.

[van_den_BurgHylkemaDebrot2021-4] van den Burg, Matthijs P., Hylkema, Alwin, Debrot, Adolphe O. (21 september 2021). Establishment of two nonnative parthenogenetic reptiles on Saba, Dutch Caribbean: Gymnophthalmus underwoodi and Indotyphlops braminus. Caribbean Herpetology: 1–5. DOI: 10.31611/ch.79.

[Caribbean_Herpetology2023-5] (31 January 2023). Establishment of the Smooth-scaled Tegulet (Gymnophthalmus underwoodi) and the Common House Gecko (Hemidactylus frenatus) on St. Eustatius. Caribbean Herpetology: 1–6. DOI: 10.31611/ch.86.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]