Naar inhoud springen

Gebruiker:Joostik/Vorstendom Tabasaran

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

 

Het vorstendom Tabasaran was een staatsstructuur die bestond op het grondgebied van Dagestan. De heerser van de staat had de titel majsoem. Het grootste deel van de bevolking bestond Tabassaranen, Azerbeidzjanen en Lezgiërs.

De vermelding van het majsoemaat dateert uit de tweede helft van de 15e eeuw: Andunik's Testament stelt dat 70.000 van de 260.000 Dagestaanse troepen waren van het majsoemaat Tabasaran. De majsoem woonde in een versterkt kasteel in Xuçni .

Het grondgebied van Tabasaran werd begrensd door Chajdak in het noorden, Goemik in het noordwesten, Laz in het zuiden, Baba-ül-Əbvab in het oosten en Shirvan in het zuidoosten.


In het midden van de 17e eeuw begonnen interne conflicten tussen vertegenwoordigers van de Majsoem-dynastie. De majsoems werden gedwongen te verhuizen naar het dorp Çere. Gebruikmakend van de verzwakkende macht van de Majsoemen, veroverde de Tabasaraanse Kadi-dynastie het noordelijke deel van het majsoemaat en vestigde daar een semi-onafhankelijk heersergebied. Naast majsoemaat en Kadiliq was er ook Nagorno (of Azad) Tabasaran op het grondgebied van Tabasaran. In de dorpen van deze regio werd de macht van Majsoemen Kadi slechts in naam erkend.

In 1806 accepteerden de Majsoem, Kadi en andere feodale heren uit Tabasaran het Russische staatsburgerschap. In 1813 werd Tabasaran uiteindelijk opgenomen in het Russische Rijk .

Middeleeuwen[bewerken | brontekst bewerken]

Vorming van het majsoemaat[bewerken | brontekst bewerken]

Als resultaat van de Arabische aanval op Dagestan, werd het grondgebied van Tabasaran een deel van het Arabisch kalifaat, en na haar ineenstorting, de staat van de Shirvanshah. In 917 begon Muhammad II ibn Yazid van de Arabische Mazyadi-dynastie over Tabasaran te regeren. Daarna werdenTabasaran-heersers "majsoem" genoemd. De belangrijkste vijand van de majsoem was het emiraat Derbent. In de jaren 944-956 kon Mohammeds broer Ahmad zich daar vestigen. In 948 werd Mohammed de shirvanshah en vertrouwde het beheer van Tabasaran toe aan zijn zoon Haysam. Daarna werd hij opgevolgd door zijn broer Ahmed, zoon van Heysame II (981-1025).

In 1025 stierf Heysam II in "Mohammed's heersergebied" (Humadiyya?). In 1065 werd de kleinzoon van Yazid begraven op het heersergebied Hormuz Asri. Hij was aan hem verwant via Manuchohr II (waarschijnlijk via zijn moeder). Wat Derbent betreft, zijn relatie met Tabasaran was niet zo gunstig: in 915 voerde Abu-l-Najm ibn Muhammad een mislukte strijd met de mensen van Tabasaran. In 990 trok emir Maimun, die uit Derbent was verdreven, zich terug in Tabasaran. Hieruit blijkt ook dat Tabasara geïsoleerd was van Derbent.

Aan het begin van de twaalfde eeuw was het grondgebied van Tabasaran verdeeld in 24 territoria, elk geregeerd door een lokale "sarchang" (militaire commandant).

In 1239-1240 vielen de Mongolen het grondgebied van Dagestan binnen en trokken met vuur en zwaard door Tabasaran. Tabasaran verloor haar onafhankelijkheid en begon zich te onderwerpen aan de autoriteit van Gaitag. In 1395 viel het leger van Timoer Lenk het grondgebied van Tabasaran binnen en versloeg de lokale majsoem. Maar in tegenstelling tot andere staten van Dagestan, was Tabasaran niet in verval.

Onder de controle van de Tataren verliest Tabasaran haar onafhankelijkheid, maar het had een sterke heerser in de persoon van de majsoem. Hij probeerde de voorafgaande verdeling te overwinnen en zijn heerschappij uit te breiden. Majsoem was oorspronkelijk een bondgenoot en vazal van het Kajtag Ottomaanse Rijk, maar na de zware nederlaag van Kajtag door Timoer aan het einde van de 14e eeuw werd Tabasaran volledig onafhankelijk.

In de vijftiende eeuw, na drie eeuwen van politiek verval, groeide Tabasaran plotseling en snel. Volgens de oudste legendes die zijn opgenomen in de "History-Dagestan" -kluis, werd zijn eigen dynastie van Majsoem-heersers al in de 14e eeuw gevormd.

De eliminatie van feodale fragmentatie werd op weerspiegeld in de Tabasaran-traditie. Er werd gezegd dat er nog een fort was op de plaats van een klein fort in de buurt van Xuçni, gebouwd aan het begin van de 18e eeuw. Perfect bewapend en beschermd hielden ze het hele district in hun handen. Na enige tijd konden de inwoners van de omliggende dorpen ze niet meer aan. Het was duidelijk dat we het hebben over de erfelijke heersers van een van de kleine heersergebiederen waarin Tabasara in de twaalfde eeuw was verdeeld.


In de 15e eeuw werd het land van Tabasaran verenigd in één vorstendom, en de majsoem kon een leger van enkele tienduizenden soldaten oprichten.

"Andunik's testament" zegt dat 70.000 van de 240.000 Dagestaanse troepen uit de provincie Tabasaran kwamen. Volgens de "Sjah-Name" -kroniek woonden er in de 15e eeuw 40.000 gezinnen in Tabasaran.

In 1487-1488 bezette Sheikh Heydar het grondgebied van Tabasaran. In 1509 voerde zijn zoon Ismail de invasie uit. Herbezetting vindt plaats in 1511. Tabasaran was verzwakt en werd afhankelijk van de Safawiden.

Moderne periode[bewerken | brontekst bewerken]

Oprichting van heersergebied Kadi Tabasaran[bewerken | brontekst bewerken]

In de 16e eeuw was het heersergebied Tabasaran een relatief groot feodaal heersergebied. Ze onderwierpen een aantal grensdorpen bevolkt door Azerbeidzjanen en Lezgiërs. In deze periode werden de middelpuntvliedende krachten van het majsoemaat sterker en leek Tabasaran een nieuwe fase in de ontwikkeling van feodale relaties door te maken.

In de jaren 1570 was er ruzie onder de leden van de Majsoem-dynastie. Een aanzienlijk deel werd gedood en de overlevenden verlaten Xuçnini en verhuizen naar Çereyə. Buda maakte het vorstendom kwetsbaarder voor de aanval van Darbend. Qadi's komen aan de macht in Xuçnidə Tabasaran. Aan het einde van de 16e eeuw beleefde Tabasaran een periode van druk tussen Turkije en Iran. Aan het begin van de 17e eeuw erkenden de lokale heerschappijen op het grondgebied van het Tabasaran-district hun gezag niet. Als Tabasaran in de 15e eeuw in staat was om 60.000 soldaten bijeen te brengen, zoals aangegeven in het "Andunik Testament", dan bedroeg de bevolking van Tabasaran volgens de reiziger Evliya Çelebi al in de 17e eeuw bijna 10.000 mensen.

Majsoemaat in de 18e-19e eeuw[bewerken | brontekst bewerken]

Volgens de wetenschappelijke en historische werken van E. Magomedova, onderhield Tabasaran in de 18e-19e eeuw betrekkingen met naburige heersergebiederen in Dagestan en kanaten in Oost-Transkaukasië. Als geheel namen ze een strategisch gunstige geografische positie in en werden ze omringd door andere politieke structuren. Dit beleid bestond voornamelijk uit het onderhouden van vriendschappelijke en vriendschappelijke nabuurschapsbetrekkingen met buren. In het werk werd een speciale plaats gegeven aan de relaties van Tabasaran en maisum, vooral met Rusland. Dit was van groot politiek, economisch en cultureel belang voor Tabasaran. De auteur schetst de stadia van de betrekkingen met Rusland, die culmineerden in de uiteindelijke integratie met Rusland en de aanvaarding van het Russische staatsburgerschap door de Tabasarans.