Gebruiker:KoenB/Homeopathie

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Homeopathie is een alternatieve geneeswijze die is gebaseerd op het gebruik van extreem verdunde stoffen die onverdund symptomen zouden oproepen die lijken op die van de te bestrijden ziekte. Over de werkzaamheid van homeopathica (homeopathische middelen) zijn de meningen verdeeld; dubbelblind onderzoek geeft in de regel aan dat ze niet werken.

Homeopathie is het meest populair in Europa, Brazilië, Argentinië, India en Pakistan.[1]

Middelen[bewerken | brontekst bewerken]

Homeopathie is een geneeswijze die geheel gebaseerd is op het innemen of opbrengen van bepaalde middelen, die op een bijzondere wijze zijn bereid. Het uitgangsmateriaal is meestal een plantenextract, maar het kan ook een stof van dierlijke of anorganische oorsprong zijn. Dit materiaal wordt in een aantal stappen verdund en geschud met een toepasselijk oplosmiddel. Kenmerkend voor de homeopathie is de extreme verdunning: de theorie is dat bij elke verdunningsstap de werkzaamheid niet verzwakt maar verbetert. Het proces van verdunnen en schudden heet dan ook potentiëren.

Potenties[bewerken | brontekst bewerken]

Homeopathica worden geëtiketteerd met de naam van het uitgangsmateriaal gevolgd door een code voor de verdunning of potentie. Deze code bestaat uit één of twee letters en een getal. De letters staan voor de verdunning per stap, het getal voor het aantal stappen. Zo staat C6 voor zesmaal een factor honderd verdund, D12 voor twaalfmaal een factor tien verdund en LM1 voor eenmaal een factor 50.000 verdund. Na elke verdunningsstap wordt de oplossing een aantal malen geschud, en wel vaker naarmate de stap groter is.

Voorschrijven[bewerken | brontekst bewerken]

In de klassieke homeopathie wordt een middel pas gekozen na onderzoek van de homeopathisch behandelaar, die daarbij behalve de klachten allerlei persoonlijke kenmerken van de patiënt in overweging neemt. De homeopaat schrijft vervolgens een simplexmiddel voor, dat is een middel gebaseerd op één enkele grondstof. In de klinische homeopathie wegen de persoonlijke kenmerken niet of nauwelijks mee en wordt de keuze van het middel alleen op de symptomen gebaseerd. Homeopathen van deze school schrijven vaak complexmiddelen voor, mengsels van van verschillende simplexmiddelen in doorgaans verschillende verdunningen.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

C.F. Samuel Hahnemann

Homeopathie werd aan het eind van de 18e eeuw ontwikkeld door de Duitse arts Samuel Hahnemann (1755 – 1843). Hij werd bij zijn onderzoekingen mede gemotiveerd door de bedroevende staat van de medische hulp in zijn tijd, waarin bijvoorbeeld aderlaten nog een grote plaats innam. Hij noemde deze praktijken minachtend allopathie.[2]

In 1789 was Hahnemann bezig met het vertalen van het boek "Treatise on Materia Medica" door William Cullen[3] en besloot een en ander te controleren. Door persoonlijke ervaring met het malariageneesmiddel kina (1790) werd Hahnemann op de gedachte gebracht dat een middel dat bij een gezonde persoon koortsaanvallen veroorzaakt - Hahnemann dacht dat dat bij hem het geval was - kan worden ingezet om een ziekte die koortsaanvallen als symptoom heeft te bestrijden. In 1796 publiceerde Hahnemann zijn bekende similiaregel. Deze zegt dat een ziekte kan worden genezen door een middel voor te schrijven dat dezelfde symptomen veroorzaakt: similia similibus curentur, "het gelijkende wordt door het gelijkende genezen". Hahnemann meende zelfs - ten onrechte - dat hij daarin voortborduurde op de ideeën van Hippocrates.[4]

Na zijn eerste experiment zette Hahnemann familie en vrienden in om de effecten van allerlei bestaande middelen op gezonde proefpersonen in kaart te brengen[5]. Bijzonder aan zijn benadering was, naast een zo uitgebreid mogelijke opsomming van alle symptomen, het uitproberen van steeds één enkel middel in een matige dosis. In de Fragmenta (1805) publiceerde Hahnemann de testresultaten (provings) van 27 van deze middelen. Hahnemann legde zo een geheel onafhankelijke basis voor zijn nieuwe geneeswijze, de homeopathie.

Hahnemann ging bij het bereiden van zijn medicijnen behoedzaam te werk: de giftige stoffen die hij als uitgangsmateriaal koos verdunde hij eerst verregaand alvorens ze op zijn patiënten toe te passen. Door de verdunning namen de gevaarlijke effecten van het uitgangsmateriaal natuurlijk af. Hahnemann gebruikte zelf bij voorkeur C30, een verdunning van 1 op 1-met-60-nullen waarbij er eigenlijk niets meer van de uitgangsstof overblijft. Het resultaat was dan wel veilig, maar ook onwerkzaam. Hahnemann meende echter door het schudden de essentie van het uitgangsmateriaal op het oplosmiddel over te brengen[6] Meer schudbewegingen betekenden volgens hem een grotere versterking, "potentiëring". Zijn ideeën legde hij vast in de Organon der geneeskunst, waarvan de eerste druk uitkwam in 1805 en de laatste (zesde) in 1842. In de vierde editie (1829) valt voor het eerst[7] te lezen over "chronische miasma's" als de oorzaak van chronische ziekten. Hahnemann vond drie verschillende miasma's, namelijk Psora, Sycosis en Syphilis, die aan het licht zouden komen door verschillende soorten huiduitslag. In de eerste twee delen van Chronische ziekten[8] (gepubliceerd in 1828) behandelt Hahnemann de theorie van miasma's en beschrijft (in de eerste editie) 23 "antipsorische medicijnen".

Verspreiding[bewerken | brontekst bewerken]

Hahnemann verbreidde zijn ideeën onder meer door een aantal studenten, tevens proefpersonen. Bekende namen zijn Gustav Gross, Johann Stapf en Franz Hartmann.[9] In 1832 kwam de "Allgemeine Homöopathische Zeitung" voor het eerst uit, een krant die functioneerde als een intern discussieplatform voor homeopathen.[10] In 1833 werd in Leipzig het eerste homeopathische ziekenhuis geopend.[11] Eveneens in 1833[12] vestigde de uit Leipzig afkomstige homeopaat Constantin Hering zich in Philadelphia en ontwikkelde zich daar tot de "vader van de Amerikaanse homeopathie". Aanvullend op de leer van Hahnemann stelde hij dat het genezingsproces van belangrijke naar minder belangrijke plaatsen in het lichaam verloopt, terwijl de genezing zichtbaar wordt in de omgekeerde volgorde als waarin de symptomen verschenen. Deze hypothesen staan nu bekend als de "wetten van Hering".

John Martin Honigberger, een Roemeense arts die twintig jaar in Lahore had gewerkt, ontmoette Hahnemann in Parijs en nam de homeopathie in 1838 mee terug naar India.[13] Een zekere Samuel Brooking vestigde het eerste homeopathische ziekenhuis in Tanjore in 1847.

Aan het eind van de 19e eeuw ontstond er een splitsing[14] in de homeopathie met aan de ene kant de Engelse homeopaat Richard Hughes (1836-1902) en aan de andere kant de Amerikaan James Tyler Kent (1849-1916). Laatstgenoemde deelde zijn patiënten in op grond van zogenaamde consitutietypen en liet dat meewegen in de keuze voor de medicatie; Hughes vond dat alleen de symptomen van de ziekte meetelden en stond ook lagere potenties voor. De benadering van Kent is bewaard gebleven in wat nu bekend staat als de klassieke homeopathie.

Huidige situatie in Nederland en België[bewerken | brontekst bewerken]

De Belgische overheid erkent homeopathie als medisch specialisme sinds 1999. Sinds 1 juni 2002 is er in Nederland een registratieplicht[15] voor homeopathica, met één uitzondering ten opzichte van gewone medicijnen. Van homeopathica hoeft de werkzaamheid namelijk niet te worden aangetoond.

Werking[bewerken | brontekst bewerken]

Volgens wetenschappelijke inzichten kunnen homeopatische middelen vanwege de grote verdunning niet werken. Er zijn echter wel andere verklaringen voor de (schijnbare) werkzaamheid:

  1. Homeopathische middelen lijken qua prijs, verpakking en bijsluiter op normale medicijnen en zijn daarom geschikt als placebo.
  2. Veel ziektes gaan vanzelf weer over; de patiënt kan dat (natuurlijke) verloop aan het gebruikte middel toeschrijven.
  3. Homeopathische artsen nemen relatief veel tijd voor hun patiënten, wat gunstig is voor de stemming en nachtrust en daarmee voor het genezingsproces.
  4. In bepaalde gevallen hebben homeopathica effect vanwege het oplosmiddel zelf: het veelgebruikte alcohol is bijvoorbeeld anticeptisch en vettige zalf gaat bijvoorbeeld uitdroging van de huid tegen.

Homeopaten menen net als Hahnemann dat de bijzondere bereiding van de middelen wel degelijk tot een werkzaam medicijn leidt, ook al is daar geen fysische verklaring voor.

Onderzoeken[bewerken | brontekst bewerken]

Al vanaf de introductie van de homeopathie door Hahnemann zijn er proeven gedaan om de kwaliteiten van de homeopathie te onderzoeken. In het begin stak homeopathie gunstig af bij de toenmalige geneeskunde, vooral omdat die vaak meer kwaad dan goed deed. Maar aan het begin van de 20e eeuw veranderde die situatie door de opkomst van de moderne, op wetenschap gebaseerde geneeskunde.

In de dertiger jaren van de 19e eeuw was de homeopaat Dr Hermann[16] werkzaam in het militaire hospitaal van Tulzyn (Oekraïne), en de resultaten van zijn behandelingen waren reden voor de Russische regering om een vergelijkend onderzoek in te stellen, uit te voeren in het militaire hospitaal van Sint-Petersburg onder leiding van Dr Gigler. Nieuw aan dit onderzoek was de instelling van een controlegroep die placebo's kreeg toegediend. Aan het eind van het experiment bleek de controlegroep er het beste aan toe te zijn, waarna homeopathie voor enkele jaren uit Rusland werd geweerd.

Bij modern, zogenaamd dubbelblind onderzoek, is vast komen te staan dat homeopathica niet werken, dat wil zeggen niet beter werken dan een placebo.

Referenties[bewerken | brontekst bewerken]

  1. ↑ Homeopathy throughout the world, Homeopathy Today, 2003
  2. ↑ Allopathie is ook kwakzalverij, Negentiende-eeuws scheldwoord voor achttiende-eeuwse uitwassen, Jan Willem Nienhuys, Vereniging tegen de kwakzalverij, 10 jul 2009
  3. ↑ SAMUEL HAHNEMANN, Jan Hoes, Homeopathie.net
  4. ↑ Hippocrates was geen homeopaat, Jan Willem Nienhuys, september 2007
  5. ↑ Hahnemann's First Provings, by Peter Morrell
  6. ↑ Organon of Medicine, § 269 (6e editie): Hahnemann dacht dat het overbrengen van de 'essentie' van het uitgangsmateriaal op het oplosmiddel door middel van schudden op dezelfde manier zou werken als het overbrengen van magnetisme op ijzer door het metaal langs een magneet te bewegen.
  7. ↑ Organon of Medicine at a Glance, A.C. Gupta, Delhi, p. 6
  8. ↑ THE CHRONIC DISEASES - THEIR PECULIAR NATURE AND THEIR HOMOEOPATHIC CURE, Dr. Satheesh Kumar, similia.com
  9. ↑ Hahnemann, his life and times, Dr Trevor M. Cook, 1981
  10. ↑ Homöopathie in Dresden und Sachsen
  11. ↑ Homöopathische Krankenhäuser in Deutschland von 1833 bis zur Gegenwart, Homöopathie in der Klinik, Thomas Faltin
  12. ↑ Biographical information on Constantine HERING
  13. ↑ Honigberger, Doctor John Martin, The Sikh Encyclopedia, 31 October 2009
  14. ↑ Database on Homeopathic System of Medicines in India, Introduction, 2006
  15. ↑ Geneesmiddelen - Homeopathie, MinVWS
  16. ↑ Dean ME. 'An innocent deception': placebo controls in the St Petersburg homeopathy trial, 1829-30

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]

Externe links[bewerken | brontekst bewerken]

Noten[bewerken | brontekst bewerken]

  1. In zijn Organon, par. 270, stelde Hahnemann duidelijk dat één dosis van één enkel middel genoeg moest zijn.

wat hoe wie waar wanneer waarom waarvoor

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Gebruiker:KoenB/Homeopathie&oldid=19092928"