Gebruiker:Maril1996/Kladblok
Werk en onderzoek[bewerken | brontekst bewerken]
Pionierswerk: Het Physisch Adviesbureau[bewerken | brontekst bewerken]
Twee jaar na haar promotie (1930) besloot Bleeker tot de oprichting van een fysisch adviesbureau in Utrecht.[1] Dit werd een kleine fabriek voor vooral wetenschappelijke instrumenten, die tot aan 1940 gestaag uitgroeide tot een goed werkend bedrijf. Wetenschappers, hoogleraars aan universiteiten en grote laboratoria waren de grootste afnemers. Vooral in de periode 1935-1940 groeide de fabriek.[1] Vanaf 1935 werd het een commanditaire vennootschap onder de naam ‘Physisch Adviesbureau Instrumentenfabriek Dr. C.E. Bleeker’.[1] Caroline Bleeker was de eerste en enige medewerker binnen het bedrijf, maar binnen twee jaar groeide dit tot 18 werknemers in 1937.[1] Ook kwam er een tweede vennoot en directeur, G.J.D.J.(Gerard) Willemse. Lili Bleeker zou de rest van haar leven met Willemse doorbrengen, al trouwden ze niet.[2] Deze toename in personeel kwam vooral door het toevoegen van een optische afdeling aan de fabriek, mede gefinancierd door Frits Zernike.[1] Deze Groningse hoogleraar was al enige tijd bevriend met Bleeker. De optische afdeling ontwikkelde zich snel tot een succes en in 1939 werd begonnen met de productie van een serie van 6x24 prismakijkers voor het Nederlandse leger.[2] Deze bestelling moest echter geannuleerd worden tijdens de bezetting van de Duitsers tijdens de oorlog.[2] Bijna alle andere orders werden geannuleerd. Het bedrijf kromp qua personeel ook vanwege evacuaties.[2] Lili Bleeker leverde prismakijkers voor het verzet en moest, na het leegroven van haar bedrijf, zelf onderduiken.[2] Onmiddellijk na de bevrijding werd met inzet van de meeste werknemers de fabriek schoongemaakt en opnieuw opgestart. Ook kreeg de fabriek een andere naam: “Nederlandsche Optiek- en Instrumentenfabriek” oftewel NEDOPTIFA.[1]
NEDOPTIFA[bewerken | brontekst bewerken]
Na de oorlog werd het bedrijf omgezet in een naamloze vennootschap, om de financiële basis te verbeteren. In 1949 verhuisde NEDOPTIFA van de binnenstad van Utrecht naar Zeist, waar het groter werd dan ooit.[1] Bij een nieuwe fabriek hoorden ook nieuwe producten. De productie van nieuwe optische producten zoals een grotere microscooplijn en nieuwe typen prismakijkers werden op de markt gebracht.[1] Het leveringsprogramma aan microscopen werd bovendien uitgebreid, en bediende een breed spectrum aan onderzoeksterreinen. Universiteiten en bedrijven in binnen- en buitenland werden afnemer.[1] Maar de oorlogsschade in combinatie met hoge investeringskosten zorgden voor financiële problemen.[1] Na de productie van het instrument (fasecontrastmicroscoop) waarmee wetenschapper en professor Frits Zernike een Nobelprijs won in 1953, kreeg de fabriek een extra steun in de rug.[1] NEDOPTIFA was het eerste bedrijf ter wereld dat complete fasecontrastmicroscopen produceerde.[2] De jaren '60 waren roerig voor het bedrijf. Enerzijds kwam in 1961 de koningin op bezoek om instrumenten te bekijken.[1] De directrice, mevrouw Bleeker, gaf zelf een rondleiding. Anderzijds waren de bedrijfsresultaten slecht en werden werknemers weggekocht door andere bedrijven als Philips voor een hoger salaris.[2] Ook was Lili al boven de 60, dus het werken viel haar fysiek zwaarder.[2] Er werd een nieuwe directie opgesteld nadat Bleeker in 1963 samen met Willemse op eervolle wijze ontslagen worden van hun taken.[1] De sleutels werden overgedragen aan A.N. Nolke.[1] Onder deze directeur werd het bedrijf gefuseerd met 'De Oude Delft' uit Delft, maar in 1978 sloot het definitief haar deuren.[1] Bleeker en Willemse keerden niet vaak meer terug naar de fabriek. Het aftreden van de directeurs werd negatief ervaren door uitgerekend Philips. Frits Philips stuurde Lili en Gerard een brief, waarin hij dit uitte.
(...) dat wij ons heel moeilijk de Nederlandse Optiek - en Instrumentenfabriek kunnen voorstellen onder U beiden, die op deze onderneming toch een zo bijzonder persoonlijk stempel hebt gezet.
— Frits Philips[2]
Bleeker en Willemse bleven de rest van hun leven samen en het pand van hun fabriek werd in 1992 gesloopt.[1]