Laolestes
| Laolestes Status: Uitgestorven Fossiel voorkomen: Laat-Jura tot Vroeg-Krijt | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||
| Onderkaak van Laolestes eminens | |||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||
| |||||||||||
| Geslacht | |||||||||||
| Laolestes Simpson, 1927 | |||||||||||
| Typesoort | |||||||||||
| Laolestes eminens | |||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||
| |||||||||||
Laolestes[1] is een geslacht van uitgestorven dryolestide zoogdieren. Fossiele overblijfselen zijn bekend uit de Morrison-formatie in de stratigrafische zones vijf en zes uit het Laat-Jura van Portugal en het Vroeg-Krijt van Wadhurst Clay uit het Verenigd Koninkrijk.
Naamgeving[bewerken | brontekst bewerken]
In 1927 benoemde George Gaylord Simpson de typesoort Laolestes eminens. De geslachtsnaam betekent 'steenrover'. De soortaanduiding betekent 'verheven' in het Latijn.
Het holotype is YPM 13719, een linkeronderkaak gevonden in Reed's Quarry in de Como Bluff in Wyoming. Een twintigtal onderkaken is aan de soort toegewezen.
Hetzelfde jaar hernoemde Simpson Dryolestes vorax Marsh, 1879 in een Laolestes vorax en Asthenodon segnis Marsh, 1887 in een Laolestes segnis.
Het geslacht Melanodon, alleen bekend van bovenkaken, wordt wel gezien als een jonger synoniem van Laolestes. Hetzelfde geldt voor Malthacolestes wat dan jonge dieren zou vertegenwoordigen.
Beschrijving[bewerken | brontekst bewerken]
Het gewicht van de typesoort is geschat op drieënzestig gram. De onderkaak is zevenentwintig millimeter lang.
Alleen bekend om een skelet dat gedeeltelijk afkomstig is uit de Utah-formatie, wordt Laolestes beschouwd als een dier dat dicht bij de oorsprong van de Theria ligt. Het uiterlijk van dit dier was vergelijkbaar met dat van de meeste zoogdieren uit het Mesozoïcum: klein en behendig, insecten etend en met nachtelijke gewoonten als Adelobasileus.
Een onderscheidend kenmerk ten opzichte van andere Dryolestidae is een metaconide op de kiezen van de onderkaak, dat gevorkt is.
Verder zijn er nog wat typische kenmerken van de tanden. Het stylocoon is centraal geplaatst en zeer groot, een lange scherpe punt vormend op de tandkroon. Parastyle en metastyle zijn veel lager en meer lipwaarts geplaatst. De middenkam is opvallend hoog. De metacrista wordt in het midden onderbroken door een kleine metacoon.
De onderkaak is relatief slank. Het coronoïde uitsteeksel helt 70 graden naar achteren, eindigend in een haak. De tandformule van de onderkaak is 4.1.4.8 dus vier snijtanden, een hoektand, vier premolaren en acht molaren.
Fylogenie[bewerken | brontekst bewerken]
Een mogelijke positie in de evolutionaire stamboom toont het volgende kladogram.
| Dryolestoidea |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bronnen, noten en/of referenties
|