Overleg:Edelhert

Beste medeauteurs, Ik heb helaas diverse malen verzuimd mij bij het redigeren van dit artikel aan te melden. Mijn adres is bij Wikipediabeheerders natuurlijk wel bekend (213.10.82.140) maar ook ik hou ervan als geredigeerde teksten tot een aanspreekbaar persoon zijn terug te voeren. Overleg is dan directer en persoonlijker.

Boomveil.

Veel toevoegingen

Ik heb lekker ongestoord aan de tekst kunnen knutselen. Voorts heb ik tijdens mijn werk niet gemerkt dat andere auteurs belangstelling hadden voor het thema. Ik denk daarom dat mijn aandeel voorlopig wel genoeg is, hoewel er nog volop zinvolle toevoegingen denkbaar zijn. Eerst maar eens afwachten of het allemaal door de beugel kan...

Boomveil

Hoi Boomveil. Als je het niet erg vind heb ik enkele van je toevoegingen verplaatst naar een apart kopje, Het edelhert in Nederland, omdat ik vond dat de ecologische rol van het edelhert in Nederland eerder in een apart kopje thuishoorde, zodat de rest van het artikel meer over het edelhert in het algemeen ging. Nu geldt de informatie in het eerste gedeelte van het artikel ook voor een edelhert in Scandinavië, Schotland, Spanje of de Balkan. De Klauw 5 jan 2006 19:12 (CET)

Wat opmerkingen

Dat is natuurlijk OK De Klauw. De structuur is inderdaad beter geworden. Met het verschuiven zijn er ook wat foutjes/onduidelijkheden ingeslopen. Eerst de volgende passage:

1 "Het edelhert komt in Nederland voor op de Veluwe, de Oostvaardersplassen en sinds 2005 in het Weerterbos. Af en toe wordt er een edelhert op de Utrechtse Heuvelrug gesignaleerd, alsmede aan de grens met Duitsland van aldaar toegelopen dieren."

Hieraan zou ik willen toevoegen: van nature komt het edelhert in Nederland in alle habitats voor: de duinen, in het rivierengebied, op de hogere gronden in de bossen en zelfs in de moerassen en de venen, waarmee Nederland oorspronkelijk voor bijna tweederde bedekt was en die nu vrijwel geheel verdwenen zijn.

De nu genoemde streken waar de edelherten daadwerkelijk nog voorkomen is uitsluitend door de mens bepaald.

2 "Edelherten eten plantaardig voedsel: het zijn herbivoren. Ze voeden zich met gras, zegge, bies, heide, boomschors, knollen, wortels, vruchten, knoppen, scheuten en loof van bomen en struiken als wilg, spar en hulst, en landbouwgewassen. In voedselrijke bosgebieden voeden ze zich meer met scheuten, schors en knoppen, in meer grasrijke gebieden leven ze voornamelijk van gras en kruiden. "

Deze paragraaf geeft nu een verkeerd beeld, want hoewel het edelhert inderdaad alle genoemde voedselplanten eet, zijn de grassen (soms ook de zeggen) ALTIJD het stapelvoedsel. Dat is in alle habitats zo. In de diverse zeer uiteenlopende habitats waar edelherten kunnen voorkomen variëren alle genoemde voedselbronnen, maar niet de grassen.

3 "Het aantal enden zegt meer over het kwaliteit van het leefgebied en de genen van een dier dan over zijn leeftijd."

Zo geformuleerd is dat erg vaag en niet goed kloppend. Het aantal enden zegt weinig of niets over de genen, dat idee is volstrekt verouderd. De kwaliteit van het leefgebied is juist maar te vaag. De kwaliteit wordt bepaald door de kwaliteit van de daar voorkomende voedselplanten. Maar als de beesten uit 'veiligheidsoverwegingen' alleen 's nachts van 24:00 - 4:00 uur durven te eten van relatief hoogwaardige eiwitrijke grassen, kan dat uiteindelijk slechter voor ze zijn dan wanneer ze zich het hele etmaal rond durven te eten van veel laagwaardigere grassen zoals bochtige smele, een grassoort die als stapelvoedsel wordt gegeten in de meeste drogere gebieden waar ze nu nog voorkomen.

Met 'veiligheidsoverwegingen' bedoel ik dat de meest herten zeer schuw zijn voor mensen, waardoor hun gedrag en eetpatroon zeer sterk wordt bepaald. Dat is helaas in veel 'hertengebieden zo. En dat 'veiligheidsprobleem' wordt alleen veroorzaakt door de jacht. Er zijn ook jachtvrije gebieden, helaas niet in Nederland. Daar zie je dat de edelherten inderdaad de hele dag actief zijn en grazen wanneer hen dat uitkomt (zeer belangrijk voor herkauwende herbivoren, die immers niet urenlang alleen kunnen grazen, maar dat moeten afwisselen met herkauwen).

Dit effect maakt dat edelherten die niet schuw zijn op schralere gronden zwaarder kunnen worden en krachtiger geweien kunnen hebben dan in voedselrijke gebieden waar ze wel schuw zijn. Er zijn overigens meerdere variabelen in dit mechanisme die de kwaliteit van het leefgebied bepalen, maar dat zou denk ik te ver voeren voor dit doel.

Deze kwestie heeft dus invloed op de geweivorming en dus ook op het aantal geweivertakkingen. Overigens is het wel degelijk zo dat oudere herten die door hun midlife heen geraken steeds zwakkere geweien opzetten. Dat op zichzelf zegt dus iets over de leeftijd. De denkfout wordt echter vaak gemaakt in de zin van: meer/minder vertakkingen, dus ouder/jonger. Zo geformuleerd is dat onjuist. Met genen heeft het echt weinig uitstaande, er is genoeg wetenschappelijk onderzoek waaruit dat kan worden afgeleid.

4 "Het edelhert is de gehele dag door actief, maar in gebieden met veel menselijke activiteit laten ze zich vooral vroeg in de ochtend en laat in de avond zien."

Deze passage is te onduidelijk en niet goed kloppend. Heeft alles met veiligheid te maken. De verstorende factor is eenvoudig de jacht. Ik heb dat 20 jaar geleden al aangetoond aan de hand van referentiegebieden. Namelijk leefgebieden waar wel zeer veel mensen komen maar niet gejaagd wordt. Daar ontwikkelen edelherten een volkomen natuurlijk dag- en nachtpatroon, bronstgedrag, graasgedrag, enzovoort. Wel liggen de accenten van de activiteiten op ochtend en avond, maar dat geldt in beginsel voor alle grotere plantenetende dieren. In sommige Noord-Amerikaanse Nationale parken zie je dat wapithi's zich voor de wolven verschuilen - die veroorzaken dan het veiligheidsprobleem - en grazen gewoon achter de kerk in het dorp op grasveldjes en tussen de aangeplante violen. Zolang daar te vreten is, is dat aantrekkelijker.

5 "In de bronsttijd, die duurt van eind september tot november"

Die loopt in Nederland van half september tot hooguit de eerste dagen van oktober. Dan is het afgelopen. Er is soms wel eens sprake van een 'nabronst' maar dat wordt bepaald doordat er ergens een late hinde bronstig wordt. Dit is incidenteel en stelt doorgaans weinig voor. In november zul je hier nooit een actief bronstroedel aantreffen.

---

Dit zijn wel de belangrijkste punten die ik wil voordragen voor verandering. Ik laat het hierbij, misschien dat jij dit er aan wil toevoegen, want ik zit nu een beetje krap in m'n tijd. Ik zal later nog wel eens voorbijfietsen.

Toevoegen of verbeteren is natuurlijk altijd toegestaan, en ik juich het zelfs aan. Als je bepaalde zinnen te zwak uitgedrukt of te onduidelijk vindt, mag je ze best toelichten. Ik heb enkel geprobeerd zo beknopt mogelijk te zijn, maar als je mijn aanvullingen wil uitbreiden, ga gerust je gang. Zolang je zelf ook maar beknopt blijft; dit is een encyclopedie, geen tijdschrift.

Naar verder bronnenonderzoek is het me wel duidelijk geworden dat je op alle punten gelijk heb. Zo is het me duidelijk geworden dat grassen en kruiden inderdaad de hoofdmoot van het dieet vormen, mmaar dat dit voor een belangrijk deel wordt aangevuld met schors, bladeren, zaden, twijgen etc. Ik moet je hier dus gelijk in geven. Ook lijkt het er sterk op dat in de rest van Europa ook dat de hoogtepunt van de bronst in september ligt. Ik nodig je dus uit om je aanvullingen en wijzigingen aan te brengen. Veel succes! De Klauw 6 jan 2006 18:56 (CET)

Ik heb enkele punten al aangepast. Heb je misschien ook informatie over de situatie in België? Dit is immers een Nederlandstalige site, en informatie over de edelhertenpopulatie in België is minstens zo relevant voor de Nederlandstalige wikipedia als die in Nederland. De Klauw 7 jan 2006 00:03 (CET)

Wallonië

Edelherten komen,in tegenstelling tot wat de auteur beweert,in zeer grote getallen voor in de Belgische Oostkantons , In de regio Spa -Eupen .Zij worden daar noodzakelijk bejaagd om boomschade te beperken .Herten vreten dikwijls de schors van de naaldbomen waardoor deze afsterven.

Eenzijdige belichting van dit onderwerp

Het komt me voor dat grote delen van dit artikel een eenzijdige benadering van de werkelijkheid is. Zo is er de laatste jaren een groot aantal ecoducten gebouwd, maar daarvan is inmiddels ook twijfel over het nut ontstaan voor de trek van de edelherten. Een bewerking uit 2014 is door Ronn teruggedraaid als zijnde POV. Maar de huidige tekst is ook een POV. Ik noem bijvoorbeeld (vrij vertaald) de volgende stellingen

herten zijn schuw vanwege de menselijke activiteit

de jacht is volgens de huidige inzichten niet nodig

herten kunnen via de decologische hoofdstructuur straks vrij door Nederland komen

Misschien is het goed als een aantal van deze zaken beter onderbouwd kunnen worden. In deze vorm lijkt het artikel mij niet encyclopedisch verantwoord Gerhardius ( Overleg) 20 sep 2015 15:26 (CEST)