Overleg:Lijst van sterke en onregelmatige werkwoorden in het Nederlands

zeggen is geen sterk werkwoord. de vorm zei heeft zich ontwikkeld uit zegde. zeggen - zegde - gezegd is zwak. Fransvannes 11 dec 2003 21:27 (CET)

Misschien dan een neo-sterk werkwoord. Aangezien dit werkwoord er tegenwoordig altijd wel bijstaat. Het is in ieder geval een vermeldenswaardige aanvulling

~(vergeet steeds te ondertekenen) :-) Arnout Steenhoek 11 dec 2003 21:34 (CET)

Ik zal er wat grammatica's op naslaan. Fransvannes 11 dec 2003 22:00 (CET)

---

(kopietje van Overleg_gebruiker:Guaka)

Sterke werkwoorden is een ietwat verouderd begrip. In de ANS wordt een uitgebreide lijst van onregelmatige werkwoorden gegeven (blzn. 85 t/m 100)
groet, Serassot 11 dec 2003 22:13 (CET)

Ik heb eindelijk de E-ANS gevonden [1]. In [2] staat niet expliciet dat de zwak/sterk/onregelmatig hierarchie verouderd is. Misschien dat we wel hier melding kunnen maken van de door de ANS gebruikte hierarchie, maar ik denk dat een lijstje sterke werkwoorden niet gek is: Alle Germaanse talen dit onderscheid. Dus zelfs als het gebruik van de termen zwak en sterk in de NL leslokalen niet meer voorkomt, zullen er nog sprekers van andere Germaanse talen zijn die zich meteen bekend zullen voelen met deze classificatie. Guaka 12 dec 2003 14:05 (CET)

Dankjewel! Daar staat precies wat ik al vermoedde: "De regelmatige werkwoorden worden in andere grammatica's vaak 'zwakke werkwoorden' genoemd; het grootste deel van de onregelmatige heet dan 'sterke werkwoorden', een klein gedeelte daarvan ' onregelmatig zwakke'. "
zeggen is zwak, maar onregelmatig. Als we de titel "sterke werkwoorden" handhaven (waar goede argumenten voor zijn, zie boven), dan moet zeggen eraf. Als we er "onregelmatige werkwoorden van maken, kan zeggen erop blijven staan. Maar niet allebei. Neo-sterk bestaat niet. Fransvannes 12 dec 2003 14:43 (CET)

Hahaha, ja dat heb ik verzonnen, ;-). Ik vond alleen voor het gebruiksgemak van een encyclopaedie, dat er ook iets gedaan moest worden aan de onregelmatige werkwoorden. In de Van Dale staat overigens de vorm wrak niet... Arnout Steenhoek 22 dec 2003 02:13 (CET)

Wat is het dan wel? wreken wreekte gewroken? Gewroken is toch zeker juist?Ik gebruik dat woord niet iedere dan moet ik bekennen.. Jcwf 22 dec 2003 02:26 (CET)

Van Dale geeft wreekte, maar wie weet was het wel historisch wrak

Arnout Steenhoek 22 dec 2003 02:30 (CET)

Net als breken brak gebroken, spreken sprak gesproken enz. denk ik. Willen we trouwens de boel ook indelen in de oorspronkelijke, ik geloof 7, conjugaties? Ze zijn best nog wel herkenbaar in het Nederlands en misschien wel het oudste kenmerk van onze taal. Jcwf 22 dec 2003 03:57 (CET)

---

Ik stel voor om naast de lijst van sterke werkwoorden nog een apart lijstje van onregelmatige zwakke werkwoorden te maken. Kneiphof 22 dec 04:35 (CET)

---

Wat raden ried geraden betreft: voor mij is dat niet verouderd. 'Hij ried hem aan om..' is voor mij gewoon Nederlands maar dat kan aan mij liggen: de sterke werkwoorden zijn na een paar duizend jaar goede dienst duidelijk aan slijtage onderhevig. Soms zie je dan dat het deelwoord nog wel overleeft zoals gelachen en geraden maar de ovt weer niet. Misschien moet daar ook iets over gezegd? Jcwf 22 dec 2003 22:49 (CET)

---

Anoniem 213.84.17.94 heeft wou in wilde veranderd. Ik ben geen taalexpert. Wat is juist? pjetter 24 feb 2005 13:00 (CET)

---

Ik heb plegen - placht - geplacht toegevoegd, maar is wellicht wat archaisch. Wat vinden jullie? Thijs! 24 sep 2005 23:07 (CEST)

Zwakke maar onregelmatige werkwoorden

In het artikel stonden een paar zwakke onregelmatige werkwoorden:

brengen	bracht	gebracht
denken	dacht	gedacht
hebben	had	gehad (onregelmatig)
kunnen	kon	gekund (onregelmatig)
moeten	moest	gemoeten**
mogen	mocht	gemogen/gemoogd/gemocht (onregelmatig)
plegen	placht	(geen voltooid deelwoord) [gewoon zijn]
zoeken	zocht	gezocht

Sterke werkwoorden hebben verleden tijd en deelwoord met dentaalsuffix (-d- of -t-), zoals in zocht of bracht. Kon is de korte vorm van mnl. konde. Zie moderne Nederlands mv. wij konden (met dentaalsuffix). gemogen en gemoeten lijken me twijfelgevallen (half sterk, half zwak).

Het probleem is dat hier verschillende indelingen door elkaar heen worden gebruikt: sterk vs. zwak, regelmatig vs. onregelmatig, verouderd vs. ??? enz. Maar zwakke ww. kunnen erg onregelmatig zijn (zie boven). Sterke ww. zijn in principe regelmatig maar dan zijn de regels zo ingewikkeld dat men ze niet meer als regels opvat (ablaut in de Indo-Europese taalperiode). Het begrip verouderd duidt een taalstijl aan, terwijl sterk en zwak op de vorm van het woord slaan.

MaEr 29 okt 2006 09:54 (CET)

Bravo! Soms duurt het een paar jaar, maar de vlag dekt nu de lading weer. Fransvannes 2 nov 2006 21:56 (CET)

---

De VT «zeek» bij zeiken is volgens mij een niet-standaardnederlandse vorm, net als de vormen «orf» en «georven» bij erven. De VT met -ee- komt (als ik het goed heb) ook alleen voor bij sterke werkwoorden met een -ij- (zoals lijden - leed) en niet met een -ei- (zoals leiden - leidde) en zou daardoor dus helemaal niet kunnen bij het werkwoord «zeiken» (lijkt me een analogie van woorden als wijken - week, lijken - leek en kijken - keek). Arvey 7 nov 2006 15:40 (CET)

--- Datzelfde geldt voor uitscheiden: in de spreektaal is, althans in de betekenis stoppen, de verleden tijd schee uit en uitgescheeën. In de betekenis produceren is uitscheiden ook in de spreektaal altijd zwak.Peter Mulder 26 mei 2007 15:42 (CEST)

Zwakke maar onregelmatige werkwoorden (vervolg)

Er is een algemeen probleem met deze lijst:

Volgens de titel is het een lijst van sterke werkwoorden maar volgens de inhoud is het een lijst van onregelmatige werkwoorden.

Sterk en onregelmatig is echter niet hetzelfde. De sterke werkwoorden beschouwt men tegenwoordig als onregelmatig maar er zijn ook zwakke onregelmatige, zoals zeggen met de v.t. zei ipv. zegde. Die begripsverwarring leidt er toe dat allerlei zwakke werkwoorden bij de sterke worden geplaatst.

Er zijn nu de volgende mogelijkheden:

• de titel van deze lijst wijzigen in "Lijst van onregelmatige werkwoorden in het Nederlands" en samenvoegen met Lijst van onregelmatige Nederlandse werkwoorden
• de titel onveranderd laten en de inhoud wijzigen (lijkt me echter niet zo overtuigend)

Ik stel dus voor de titel te wijzigen om duidelijk te maken dat het hier niet om sterke maar om alle onregelmatige werkwoorden gaat.

Andere voorstellen?

--MaEr 30 aug 2007 19:09 (CEST)

gezuld

De stelling dat "gezuld" niet bestaat is onjuist. Van Dale meldt hierover: 'weinig gebruikt'.

Overigens heb ik het vaak gehoord en gebruikt in noord-oost Nederland, in vormen als: "Ik had op de fiets gezuld." voor "Ik had op de fiets zullen gaan". Sherpa 28 jan 2008 14:55 (CET)

Volgorde

Ik vind de indeling in verschillende vormen en verouderde werkwoorden niet geweldig. Wie maakt het trouwens uit wat verouderd is? Sommige van die verouderde woorden vind ik heel gewoon.

De indeling is ook nog verkeerd. "doen" hoort bij de eerste groep. "verzinnen" is overbodig, want "zinnen" staat er al. "verdroten" is niet verouderd, ik zou niet weten hoe het anders moet.

Kortom, ik ga het veranderen. En daarna ga ik nog meer doen. Bekijk maar wat je ervan vindt en of je het ermee eens bent. Handige Harrie 30 sep 2009 23:17 (CEST)

Dag Harrie, ik was het helaas niet met al je bewerkingen eens. Een deel van de verwijderde termen heb ik opnieuw ingevoerd omdat ze me hier op hun plaats leken. Solejheyen 23 okt 2009 15:13 (CEST)

Ik zag verder dat je ook de vorm loech had ingevoerd. Leuk, alleen is deze vorm al wel minstens 800 jaar niet meer gangbaar in het Nederlands. Anderzijds schijnt naast het samengestelde ervaarde ook de losse vorm vaarde naast voer (in betekenis "zich over water voortbewegen") tegenwoordig redelijk gangbaar, zij het (nog) niet officieel erkend te zijn. Moet deze vorm er dus niet eigenlijk toch maar bij? Solejheyen 23 okt 2009 15:23 (CEST)

loech kom je een heel enkele keer wel eens tegen, maar ik gebruik het zelf aan de borreltafel niet. Dus waarom zouden we het er niet bijzetten?

at officieel erkend is? Dat weet niemand. We hebben hier geen Académie néerlandaise. Ik zal zelf niet vaarde zeggen, maar als iedereen het zegt is het goed (of ik het leuk vind of niet). Handige Harrie 23 okt 2009 16:04 (CEST)

Ik vind het zelf ook geen fraaie vorm, maar een feit is dat vaarde gewoon gangbaar is tegenwoordig. Solejheyen 24 okt 2009 11:40 (CEST)

Ontgon

Als verleden tijd van 'ontginnen' is nu toegevoegd: 'ontgon'. Klopt dit wel? Bob.v.R (overleg) 9 okt 2014 10:20 (CEST)

Ja hoor. Klinkt toch ook beter dan 'ontginde'? Marrakech (overleg) 9 okt 2014 10:36 (CEST)

tijgen

Bij 'tijgen' staat klasse 2a, klik je daarop dan kom je wel bij 2a maar daar staat tijgen niet bij, het wordt wel erboven genoemd bij klasse 1... WeiaR (overleg) 29 jul 2020 23:18 (CEST)

Dat betreft in hedendaags Nederlands specifiek aantijgen en in oudere teksten ook tijgen, vanwaar nu het voorbeeld (aan)tijgen wordt gegeven. Wat daaraan veranderd is, is de onvoltooid verleden tijd, die geen /ee/ meer is, maar een /oo/ (qua klank). Zie ook aantijgen en tijgen in het Groene Boekje en Werkwoord (Nederlands)#Andere klinkerwisselingen. 30 jul 2020 19:34 (CEST)

Dat snap ik, maar in twee lemma's staat tijgen in een ander rijtje. Dat klopt dan niet. WeiaR (overleg) 31 jul 2020 13:14 (CEST)

Beste WeiaR, je hebt wel een punt. Er zijn wat verschuivingen die niet in dit schema tot hun recht kwamen. Ik heb geprobeerd er in elk geval zes, waaronder tijgen op te nemen. Zie deze bewerking van mijn hand.
Dankjewel voor je aandacht, dit was me niet opgevallen en ik denk wel meer mensen niet.
Vriendelijke groet,  —  „Jaspər Kloekmoed”  ^[ ! ? ]  1 aug 2020 20:39 (CEST)

Fijn! WeiaR (overleg) 2 aug 2020 00:49 (CEST)