Plestiodon

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Plestiodon
Plestiodon skiltonianus, juveniel
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Chordata (Chordadieren)
Klasse:Reptilia (Reptielen)
Orde:Squamata (Schubreptielen)
Onderorde:Lacertilia (Hagedissen)
Infraorde:Scincomorpha (Skinkachtigen)
Familie:Scincidae (Skinken)
Onderfamilie:Scincinae
Geslacht
Plestiodon
Bocourt, 1879
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Plestiodon op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Herpetologie

Plestiodon is een geslacht van hagedissen uit de familie skinken (Scincidae).[1]

Naamgeving en indeling[bewerken | brontekst bewerken]

De wetenschappelijke naam van de groep werd voor het eerst voorgesteld door Marie Firmin Bocourt in 1879. De wetenschappelijke geslachtsnaam Plestiodon betekent vrij vertaald "meesttandig". Het is afgeleid van de Oudgriekse woorden pleistos (πλεῖστος), dat 'meeste' betekent en odous (ὀδούς), dat 'tand' betekent.

Er zijn tegenwoordig 50 soorten, inclusief de pas in 2017 voor het eerst wetenschappelijk beschreven soorten Plestiodon lotus en Plestiodon takarai.[1] Veel soorten behoorden lange tot het geslacht Eumeces en staan vaak onder deze verouderde geslachtsnaam bekend.[2] De soorten komen voor in Noord-Amerika en delen van Azië.

Verspreiding en habitat[bewerken | brontekst bewerken]

De meeste soorten komen voor in Noord- en Zuid-Amerika, en leven in de landen Belize, Bermuda, Guatemala, Honduras, Mexico en de Verenigde Staten. Een aantal soorten komt voor in delen van Azië en is te vinden in Cambodja, China, Japan, Korea, Taiwan en Vietnam.
De meeste soorten leven op de bodem tussen de strooisellaag in of op stenen en rotsen in open gebieden. Van Plestiodon egregius is bekend dat holen in de bodem worden gegraven.

Op de rode lijst van de internationale natuurbeschermingsorganisatie IUCN zijn 35 soorten opgenomen. De meeste soorten komen algemeen voor, of hebben geen beschermingsstatus omdat er te weinig gegevens beschikbaar zijn. Vijf soorten worden gezien als kwetsbaar (Vulnerable of VU) en drie soorten als gevoelig (Near Threatened of NT). Alleen de soort Plestiodon longirostris wordt gezien als ernstig bedreigd (Critically Endangered of CR), van deze skink is slechts een enkele kleine populatie bekend.[3]

Uiterlijke kenmerken en levenswijze[bewerken | brontekst bewerken]

Vrouwtjes verplaatsen de eitjes soms, afgebeeld is de gestreepte skink (Plestiodon fasciatus).

Alle soorten hebben een slank en rolrond lichaam. Bij veel soorten heeft de staart een felle rode, oranje of blauwe kleur. Bij veel soorten wordt de kleur matter naarmate ze ouder worden, vooral de mannetjes. In de paartijd krijgen de mannetjes vaak een roodoranje kleur aan de kop, waaraan ze elkaar herkennen. De staart kan worden afgeworpen (caudale autotomie). De Florida zandskink (Plestiodon reynoldsi) heeft een afwijkend uiterlijk, het lichaam is relatief dun en lang. De voorpoten hebben één vinger en de achterpoten dragen twee tenen.

Mannetjes bestrijden elkaar fel in de paartijd. De vrouwtjes zijn eierleggend en zetten de eieren af in spleten en op de bodem. De vrouwtjes vertonen een vorm van broedzorg waarbij de eieren worden bewaakt. De eieren worden ook regelmatig schoongemaakt en worden verplaatst om ze te behoeden voor uitdroging.[2]

Soortenlijst[bewerken | brontekst bewerken]

In de onderstaande tabel zijn alle soorten opgenomen met de oorspronkelijke auteur en het verspreidingsgebied. Alleen van de landen Mexico en de Verenigde Staten zijn de verschillende (deel)staten van het verspreidingsgebied erbij vermeld.

Naam Auteur Verspreidingsgebied
Plestiodon anthracinus Baird, 1849 Verenigde Staten (Alabama, Arkansas, Florida, Georgia, Kansas, Kentucky, Louisiana, Missouri, Mississippi, New York, North Carolina, Oklahoma, Pennsylvania, South Carolina, Texas, Virginia, West Virginia)
Plestiodon barbouri Van Denburgh, 1912 Japan
Plestiodon bilineatus Tanner, 1958 Mexico (Chihuahua, Durango, Jalisco)
Plestiodon brevirostris Günther, 1860 Mexico (Guerrero, Morelos, Oaxaca, Veracruz, Puebla, Durango, San Luis Potosí, Michoacán de Ocampo)
Plestiodon callicephalus Bocourt, 1879 Mexico (Sonora, Chihuahua, Sinaloa, Durango, Zacatecas, Jalisco, Guanajuato, Michoacán de Ocampo, Nayarit), Verenigde Staten (Arizona)
Plestiodon capito Bocourt, 1879 China
Plestiodon chinensis Gray, 1838 China, Taiwan, Vietnam
Plestiodon colimensis Taylor, 1935 Mexico (Colima, Sinaloa)
Plestiodon copei Taylor, 1933 Mexico (Puebla, Mexico-Stad, Morelos, Michoacán de Ocampo, Mexico
Plestiodon coreensis Doi & Kamita, 1937 Korea
Plestiodon dicei Ruthven & Gaige, 1933 Mexico (Tamaulipas, Nuevo León, Coahuila de Zaragoza)
Plestiodon dugesii Thominot, 1883 Mexico (Guanajuato, Jalisco, Michoacán de Ocampo)
Plestiodon egregius Baird, 1858 Verenigde Staten (Alabama, Georgia, Florida)
Plestiodon elegans Boulenger, 1887 China, Japan, Taiwan, Vietnam
Gestreepte skink
(Plestiodon fasciatus)
Linnaeus, 1758 Zuidelijk Canada, grote delen van de Verenigde Staten
Plestiodon finitimus Okamoto & Hikida, 2012 Japan
Plestiodon gilberti Van Denburgh, 1896 Mexico (Baja California), Verenigde Staten (Californië, Nevada, Arizona)
Plestiodon indubitus Taylor, 1933 Mexico (Guerrero, Morelos, Michoacán de Ocampo)
Plestiodon inexpectatus Taylor, 1932 Verenigde Staten (Louisiana, Mississippi, Tennessee, Alabama, Georgia, Florida, South Carolina, North Carolina, Virginia, Maryland)
Plestiodon japonicus Peters, 1864 Japan
Plestiodon kishinouyei Stejneger, 1901 Japan
Plestiodon kuchinoshimensis Kurita & Hikida, 2014 Japan
San Lucas-skink
(Plestiodon lagunensis)
Van Denburgh, 1895 Mexico (Baja California Sur)
Breedkopskink
(Plestiodon laticeps)
Schneider, 1801 Verenigde Staten (Texas, Oklahoma, issouri, Arkansas, Louisiana, Illinois, Indiana, Kansas, Ohio, Kentucky, Virginia, Maryland, West Virginia, Delaware, New Jersey, Tennessee, North Carolina, Mississippi, Alabama, Georgia, Florida)
Plestiodon latiscutatus Hallowell, 1861 Japan
Plestiodon leucostictus Hikida, 1988 Taiwan
Plestiodon liui Hikida & Zhao, 1989 China
Plestiodon longirostris Cope, 1861 Bermuda
Plestiodon lotus Pavón-Vázquez, Oca, Mendoza-Hernández, Centenero-Alcalá, Cruz-Padilla, Jiménez-Arcos, 2017 Mexico (Guerrero, Morelos, Oaxaca, Puebla)
Plestiodon lynxe Wiegmann, 1834 Mexico (Hidalgo, Veracruz, San Luis Potosí, Tamaulipas, Puebla, Aguascalientes, Querétaro de Arteaga, Guanajuato, Jalisco)
Plestiodon marginatus Hallowell, 1861 Japan
Plestiodon multilineatus Tanner, 1957 Mexico (Chihuahua)
Plestiodon multivirgatus Hallowell, 1857 Verenigde Staten (Wyoming, South Dakota, Nebraska, Colorado, Utah, Arizona, New Mexico, Texas)
Plestiodon nietoi Feria-Ortiz & García-Vázquez, 2012 Mexico (Guerrero
Prairieskink
(Plestiodon obsoletus)
Baird & Girard, 1852 Mexico (Sonora, Chihuahua, Coahuila de Zaragoza, Nuevo León, San Luis Potosí, Tamaulipas), Verenigde Staten (Colorado, Nebraska, Kansas, Oklahoma, Texas, New Mexico, Arizona)
Plestiodon ochoterenae Taylor, 1933 Mexico (Oaxaca, Guerrero)
Plestiodon oshimensis Thompson, 1912 Japan
Plestiodon parviauriculatus Taylor, 1933 Mexico (Sonora, Chihuahua, Sinaloa)
Plestiodon parvulus Taylor, 1933 Mexico (Colima, Nayarit, Sinaloa, Jalisco, Michoacán de Ocampo)
Plestiodon popei Hikida, 1989 China
Plestiodon quadrilineatus Blyth, 1853 Cambodja, China, Thailand, Vietnam
Florida zandskink
(Plestiodon reynoldsi)
Stejneger, 1910 Verenigde Staten (Florida)
Plestiodon septentrionalis Baird, 1858 Verenigde Staten (Wisconsin, Minnesota, North Dakota, South Dakota, Nebraska, Kansas, Oklahoma, Texas, Iowa), Canada (Manitoba)
Plestiodon skiltonianus Baird & Girard, 1852 Canada (Brits-Columbia), Mexico (Baja California), Verenigde Staten (Washington, Oregon, Idaho, Californië, Nevada, Montana, Utah)
Plestiodon stimpsonii Thompson, 1912 Japan
Plestiodon sumichrasti Cope, 1867 Mexico (Veracruz, Oaxaca, Chiapas, Yucatan, Campeche, Quintana Roo), Belize, Guatemala, Honduras
Plestiodon takarai Kazuki Kurita, Hidetoshi Ota, Tsutomu Hikida, 2017 Japan
Plestiodon tamdaoensis Bourret, 1937 Vietnam, China (Hongkong)
Plestiodon tetragrammus Baird, 1859 Mexico (Sonora, Chihuahua, Sinaloa, Durango, Zacatecas, Coahuila de Zaragoza, Nuevo León, Tamaulipas, Querétaro de Arteaga, Guanajuato, Hidalgo), Verenigde Staten (Texas, Arizona)
Plestiodon tunganus Stejneger, 1924 China