Sponswatervorkje

Sponswatervorkje
	Sponswatervorkje
	Taxonomische indeling
Rijk:	Plantae (Planten)
Stam:	Marchantiophyta (Levermos)
Klasse:	Marchantiopsida
Onderklasse:	Marchantiidae
Orde:	Metzgeriales
Familie:	Ricciaceae (Watervorkjesmosfamilie)
Geslacht:	Riccia
	Soort
	Riccia cavernosa; Hoffm. (1796)
	Afbeeldingen op Wikimedia Commons
	Sponswatervorkje op Wikispecies
Portaal	Biologie

Het sponswatervorkje of zomersponsvorkje (Riccia cavernosa) is een levermos dat behoort tot de watervorkjesmosfamilie (Ricciaceae). Het komt voor op klei en leem. Het is een pionier van open, permanent vochtige tot natte, zandig-lemige grond en rivierklei.^[1]

Kenmerken[bewerken | brontekst bewerken]

Riccia cavernosa vormt platte, enkele centimeters grote, kristalkleurige lichtgroene rozetten met een diameter tot 3 cm. De lobben zijn tot 2,5 mm breed met een min of meer afgeknotte punt. Planten zijn meestal geelgroen, zonder roodachtig pigment, en behouden hun gelige kleur als ze droog zijn. Het bovenoppervlak heeft alleen aan de punt een zeer korte, onopvallende groef en perforaties bijna tot aan de takpunten. Deze perforaties vallen snel verder weg van de punt uiteen, waardoor de oudere delen richting het midden van de rozet duidelijk sponsachtig blijven. Er zijn donkere sporen aanwezig in het oudere sponsachtige weefsel en kunnen zichtbaar worden naarmate de thallus uiteenvalt.^[2]

Het kristalkleurige voorkomen wordt veroorzaakt door het sponsachtige karakter van het mos, dat vol holten zit. Verwarring is soms mogelijk met het gedeeld watervorkje (Riccia huebeneriana).

Ecologie[bewerken | brontekst bewerken]

Het is onder meer te vinden op tijdelijk drooggevallen oevers van (duin-)plassen, poeltjes, sloten en langs rivieren en beken. Ook komt het voor op de bodem van droogstaande sloten en beken, op drooggevallen zandplaten, op greppelkanten, op akkerland, tussen trottoirtegels en straatklinkers en op andere vochtige secundaire standplaatsen. Riccia cavernosa heeft vanouds een optimum in de duinen en langs de grote rivieren.

De soort wordt regelmatig gevonden in natuurherstel- en natuurontwikkelingsprojecten waarbij open grond en natte milieus worden gecreëerd, vaak op wat rijkere bodems