Telluurdioxide

Telluurdioxide
Structuurformule en molecuulmodel
	Kristalstructuur van telluurdioxide (tetragonaal)
Algemeen
Molecuulformule	TeO2
IUPAC-naam	telluurdioxide
Andere namen	telluur(IV)oxide
Molmassa	159,5988 g/mol
SMILES	O=[Te]=O
InChI	1S/O2Te/c1-3-2
CAS-nummer	7446-07-3
EG-nummer	231-193-1
PubChem	62638
Wikidata	Q425220
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand	vast
Kleur	wit
Dichtheid	(tetragonaal) 5,75 g/cm³ ; (orthorombisch) 6,04 g/cm³
Smeltpunt	733 °C
Kookpunt	1245 °C
Goed oplosbaar in	zuren, basen
Onoplosbaar in	water
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal	Scheikunde

Telluurdioxide (TeO₂) is een oxide van telluur, dat gevormd wordt bij de verbranding van telluur in de lucht. Het is een witte, kristallijne vaste stof.

Synthese[bewerken | brontekst bewerken]

Telluurdioxide kan bereid worden door oxidatie van telluur met zuurstofgas:

{\ce {Te + O2 -> TeO2}}

Commercieel wordt het bereid door oxidatie van telluur met salpeterzuur bij 400 °C:^[1]

{\ce {3Te + 4HNO3 -> 3TeO2 + 4NO + 2H2O}}

Kristalstructuur[bewerken | brontekst bewerken]

Telluurdioxide komt voor als twee kristalstructuren: tetragonaal en orthorombisch. De orthorombische vorm komt in de natuur voor als het mineraal telluriet, de tetragonale als paratelluriet. Tetragonaal telluurdioxide behoort tot ruimtegroep P4₁2₁2 en heeft als eenheidscelparameters a = 480 en c = 761 pm.

Reacties[bewerken | brontekst bewerken]

Telluurdioxide lost zeer slecht op in water en vormt daarbij tellurigzuur:

{\ce {TeO2 + H2O <=> H2TeO3}}

Het evenwicht van deze reactie ligt echter sterk naar links (de evenwichtsconstante is dus zeer klein). Het daarbij ontstane tellurigzuur is zwak amfoteer en reageert met sterke zuren tot telluur(IV)-zouten:

{\ce {H2TeO3 + 4HCl -> TeCl4 + 3H2O}}

Reactie met basen leidt tot vorming van waterstoftelluraten (HTeO₃⁻) of telluraten (TeO₃²⁻):

{\ce {H2TeO3 + OH- <=> HTeO3- + H2O <=> TeO3^2- + H3O+}}

Toepassingen[bewerken | brontekst bewerken]

Telluurdioxide is ook een tussenproduct bij de terugwinning van metallisch telluur uit zogenaamd anodeslib van de elektrolytische koperbereiding. Dit anodeslib bevat 1 tot 8% telluur.

Telluurdioxide wordt verder ook gebruikt voor de bereiding van telluurzuur en telluurzouten; in katalysatoren voor organische reacties, bijvoorbeeld de alkylering van fenolen,^[2] als pigment in keramiek en glas en als speciaal glas voor akoesto-optische apparatuur (modulatoren en deflectoren van laserstralen).^[3]

Het is ook gebruikt voor de behandeling van (hoofd)huidaandoeningen, met name in anti-roos-shampoo.^[4]^[bron?]

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]

Externe links[bewerken | brontekst bewerken]

(en) MSDS van telluurdioxide

Bronnen, noten en/of referenties

↑ (en) G. Brauer (1963) - Handbook of Preparative Inorganic Chemistry 2nd ed., vol. 1, Academic Press, pp. 447-449.
↑ U.S. Patent 3707569, Alkylation process van 26 december 1972 aan General Electric Co.
↑ Isomet, fabrikant van akoesto-optische apparatuur
↑ U.S. Patent 2933432, Anti-seborrheic suspension of tellurium dioxide van 13 februari 1956 aan Aaron Lichtin

[1] (en) G. Brauer (1963) - Handbook of Preparative Inorganic Chemistry 2nd ed., vol. 1, Academic Press, pp. 447-449.

[2] U.S. Patent 3707569, Alkylation process van 26 december 1972 aan General Electric Co.

[3] Isomet, fabrikant van akoesto-optische apparatuur

[4] U.S. Patent 2933432, Anti-seborrheic suspension of tellurium dioxide van 13 februari 1956 aan Aaron Lichtin

[1]

[2]

[3]

[4]