Venemansmolen

Venemansmolen
	Venemansmolen 2008
Basisgegevens
Plaats	Winterswijk
Bouwjaar	1898
Type	stellingmolen met stenen onderbouw
Kenmerken	achtkante bovenkruier
Vlucht	22,86 m
Functie	korenmolen
Bestemming	malen van graan op vrijwillige basis
Restauraties	1997
Huidig gebruik	korenmolen
Monumentstatus	rijksmonument
Monumentnummer	408867
Externe link(s) en afbeelding
	Molendatabase
	De Hollandsche Molen
	Doorsnede
Portaal	Molens

De Venemansmolen of de Oude Molen is een korenmolen die in 1898 werd gebouwd aan de Venemansweg 7 te Winterswijk met onderdelen van de in Zaandam-Oost gesloopte houtzaagmolen De Goede Hoop. Vanaf 1997 heeft de molen de naam Venemansmolen gekregen. Het is een stellingmolen met een met dakleer gedekte houten achtkant voor het malen van graan. De stelling zit op 7,40 m boven de grond en heeft zogenaamde kraaienpoten.

De molen heeft 1 koppel maalstenen met 16der blauwe stenen van 140 cm in doorsnede en een regulateur. Daarnaast is er een door een dieselmotor aangedreven maalstoel en een vervoerbare maalstoel met een aparte motor voor het ter plaatse malen bij de boer.

In de molen staat een mengketel.

De uit 1997 stammende, gelaste roeden zijn 22,86 m lang. Ze zijn gemaakt door het molenmakersbedrijf Vaags. De binnenroede heeft nummer 15 en de buitenroede nummer 14. De wieken van de binnenroede zijn voorzien van Ten Have-kleppen en de buitenroede is oudhollands opgehekt. De van Busselneuzen zitten op alle vier de wieken.

De molen heeft een stutvang, bestaande uit vier stukken populierenhout en wordt bediend met een vangtrommel. Voor het luien (ophijsen) is er een sleepluiwerk. Om het bovenwiel zit voor het vangen een ijzeren band.

De doorboorde bovenas is van 1875 met nummer 955 en is gemaakt door de ijzergieterij de Prins van Oranje. De as is later doorboord, omdat dat nodig is voor de bediening van de Ten Have-kleppen. De bediening van de Ten Have-kleppen gebeurt met de ketting van het kettingwiel bij de staart en loopt via een tandheugel. De kap wordt gekruid met een Engels kruiwerk.

De molen werd van 1994 tot 1997 gerestaureerd. Hierbij werd de stenen onderbouw van boven enkele meters opgehoogd. Het opgehoogde deel loopt niet even schuin als het onderste gedeelte, maar is recht omhoog gemetseld, omdat anders de houten achtkant niet meer zou passen.

Dieselmotor[bewerken | brontekst bewerken]

Naast de molen is in een apart gebouw een Ruston & Hornsby dieselmotor geplaatst, die verschillende werktuigen aandrijft, zoals een monarch bloemmolen, hamermolen, buil, wanmolen, schoningsmachine, trieur, koekenbreker en haverpitter voor het pellen van haver.

Overbrengingen[bewerken | brontekst bewerken]

De overbrengingsverhouding is 1 : 6,88.
Het bovenwiel heeft 60 kammen en de bovenbonkelaar 27. De koningsspil draait hierdoor 2,03 keer sneller dan de bovenas. De steek, de afstand tussen de staven, is 14 cm.
Het spoorwiel heeft 99 kammen en het steenspilrondsel 32 staven. Het steenspilrondsel draait hierdoor 3,09 keer sneller dan de koningsspil en 6,88 keer sneller dan de bovenas. De steek is 8 cm.

Eigenaren[bewerken | brontekst bewerken]

1898 - 1924: J.D. Venemans
1924 - 1952: G. Venemans
1952 - 1992: firma G. Venemans
1992 tot heden: Stichting Venemansmolen

Externe link[bewerken | brontekst bewerken]

Ronald Stenvert e.a., Venemansmolen in: Monumenten in Nederland - Gelderland. Rijksdienst voor de Monumentenzorg/ Waanders uitgeverij, Zwolle 2000, blz. 337