Wikipedia:De Nulmeridiaan/Archief/2023-2
Kirgizië[bewerken | brontekst bewerken]
Weet iemand of de officiële naam van dit land nog Kirgizië is of Kirgistan? Zie mijn vraag op Overleg:Kirgizië. Vinvlugt (overleg) 4 apr 2023 11:00 (CEST)
- Aldaar beantwoord, al schrijvende kwam ik erachter dat de Taalunie de naam Kirgistan op 3 november 2021 verplaatste naar "Historische benamingen". Ik gebruik deze, meer bekende, overlegruimte om de vraag te stellen of er zoiets bestaat als officiële naam in het Nederlands? We gebruiken op Wikipedia de Taalunie om gangbare Nederlandse vormen te bepalen, veel andere media lijken dit ook te doen, maar er is zover ik weet geen enkele verplichting bepaalde varianten te gebruiken. Firenze en Lille zijn niet fout, in deze gevallen is het gebruik afhankelijk van waar je woont in het Nederlands taalgebied. Kirgistan is dan ook niet fout, al bestempeld de Taalunie het als historisch. ♠ Troefkaart (overleg) 4 apr 2023 11:27 (CEST)
- Elk land heeft in onze taal naast een gangbare naam (Frankrijk, Duitsland enz.) ook een officiële naam (Franse Republiek, Bondsrepubliek Duitsland enz.), die op zijn beurt weer een vertaling is van de officiële naam in de oorspronkelijke taal (République française, Bundesrepublik Deutschland enz.). Die vertaalde officiële naam wordt vooral gebruikt in wetsteksten, in het diplomatiek verkeer etc. Zo is de officiële naam van Kirgizië in ons taalgebied Kirgizische Republiek, en die naam vind je dus terug in bijvoorbeeld dit protocol. — Matroos Vos (overleg) 4 apr 2023 13:22 (CEST)
Cartagena (Spanje)[bewerken | brontekst bewerken]
Ons lemma Cartagena (Spanje) heeft een A-status gekregen. Het is inderdaad een lang artikel, maar met veel gebreken. Lees maar eens de anonieme reactie op de overlegpagina. Ik heb al wat zitten sleutelen maar ik zie nog drie grote werkpunten:
- moderne geschiedenis van de stad: middeleeuwen tot nu. Dat ontbreekt volledig.
- bepaalde kopjes hebben afbeeldingen in overvloed in galerijen. Daar mag danig in gesnoeid worden. Andere kopjes zijn dan weer kaal zonder afb.
- de tekst is erg toeristisch georiënteerd. Ik heb al wat veranderd aan de benaming van de kopjes maar ook de tekst zelf zou nog nagelezen moeten worden op te enthousiast taalgebruik.
Johanraymond (overleg) 3 mei 2023 09:52 (CEST)
- De A-status verwijst naar de vorm en de lengte, niet naar de inhoud. Het algoritme telt plaatjes als bonus →bertux 3 mei 2023 18:49 (CEST)
Opper - Boven en Neder - Beneden[bewerken | brontekst bewerken]
Vaak wordt in de vertaling van toponiemen Opper en Neder gebruikt. Bekende voorbeelden zijn Opper-Volta (of Boven-Volta). Het is mij niet helemaal duidelijk wanneer het ene boven het andere prevaleert. Ik heb sterk het vermoeden dat het soms komt door het Engelse Upper te vertalen. Tegelijkertijd lijken we in Nederland zelf Beneden en Boven te gebruiken: Boven- en Beneden-Leeuwen (en niet Opper/Neder). Waar ligt de scheidslijn? Labrang (overleg) 15 mei 2023 11:01 (CEST)
- Wat de voorkeur heeft in gezaghebbende bronnen. Johanraymond (overleg) 15 mei 2023 11:07 (CEST)
- Het gaat blijkbaar om gebieden of zaken waar een omschrijvende naam voor nodig is. Voorbeelden?
- Overigens zijn er talloze voorbeelden met op(per) of over en ne(d)er: Opeinde, Neereind, Opheusden, Opalene en Neeralene, Ophemert en Nederhemert, Opijnen en Neerijnen, Nederweert, Opglabbeek en Neerglabbeek, Overbetuwe en Neder-Betuwe, Opwetten en Nederwetten. De op-en-neer-benamingen lijken wat ouder →bertux 15 mei 2023 12:26 (CEST)
- En dan heb je natuurlijk ook nog Nederland zelf, oftewel het stroomgebied van de Rijn beneden Keulen, dat zo'n duizend jaar geleden zo genoemd werd in tegenstelling tot het Overland boven Keulen. — Matroos Vos (overleg) 15 mei 2023 12:39 (CEST)
- Ondergedoken in het volle zicht 🫣. Amalgamen zullen er ook zijn, alvast hebben we de Boven-Rijn en de Nederrijn. En trouwens Hoog Soeren en Laag-Soeren, Hoge en Lage Mierde en Berg en Dal en hun kornuiten →bertux 15 mei 2023 12:52 (CEST)
- En dan heb je natuurlijk ook nog Nederland zelf, oftewel het stroomgebied van de Rijn beneden Keulen, dat zo'n duizend jaar geleden zo genoemd werd in tegenstelling tot het Overland boven Keulen. — Matroos Vos (overleg) 15 mei 2023 12:39 (CEST)
- Ik vermoed dat vooral oudere namen gebruik maken van opper- en neder- Hans Erren (overleg) 15 mei 2023 14:57 (CEST)
- Dat idee heb ik ook. De vraag komt voort uit het vertalen. Het lijkt erop dat bij translitereren van vreemde schriften we opper/neder/boven/beneden/laag/hoog vernederlandsen. Even concreet, in het Georgisch heb je veel Zemo en Kvemo toponiemen (Hoog/Laag). Ik trof hier twee jaar geleden een situatie aan waarbij dit veelal als Opper/Neder werd geschreven - als er geopteerd was Zemo/Kvemo te vertalen. Overigens is dat ook weer niet consequent gedaan. In Svanetië (gebied) worden de twee deelgebieden Zemo en Kvemo vertaald in Opper/Neder-Svanetië, maar de regio's Kvemo Kartli en Sjida Kartli (Binnen-Kartli) blijven onvertaald, alsmede de regio's waar Svaneti tegenwoordig deel van uitmaken: Samegrelo-Zemo Svaneti en Ratsja-Letsjchoemi en Kvemo Svaneti. Ik zou hier graag een wat consequentere lijn in trekken. Mijn voorkeur gaat uit naar het behouden van de Georgische terminologie, ze zijn ook prima uit te spreken. Labrang (overleg) 15 mei 2023 16:16 (CEST)
- Er staan veel vertaalfouten op deze wiki, waaronder veel Slavische namen die onterecht in de bezittelijke vorm staan. Ik meen ergens gelezen te hebben dat generieke naamdelen als zee, meer, oost, west, etc. zoveel mogelijk vertaald zouden moeten worden, maar ik kan niet meer vinden waar dat staat. –bdijkstra (overleg) 15 mei 2023 16:40 (CEST)
- We volgen de Taalunie. Hier de basis en hier de lijst. Artikelnamen worden in principe alleen getranslitereerd volgens onze Transliteratie- en transcriptiegids. Een verklarende vertaling kan, zo nodig moet duidelijk gemaakt worden dat dit geen geautoriseerde vertaling is →bertux 15 mei 2023 16:42 (CEST)
- Bdijkstra heeft een goed punt, maar dan wel voor echt generieke gevallen. Durft iemand zijn hand in het vuur te steken dat hoog altijd op de hoogte boven de zeespiegel slaat, of kan het ook 'heilig' of 'dicht bij de hoofdstad' of een bepaalde windstreek aanduiden?
- De Taalunie heeft voor zulke gevallen ook de vertaalhulp, zie ik. Gerangschikt per taal, dat is niet altijd handig. Weet je de taal niet, dan helpen zoekopdrachten van het type site://namen.taalunie.org/vertaalhulp ezero. Zemo en Kvemo ontbreken, dus mij lijkt dat die niet vertaald moeten worden →bertux 15 mei 2023 16:55 (CEST)
- Die vertaalhulp is niet uitputtend. In de verantwoording bij de lijst 'Buitenlandse Aardrijkskundige Namen in het Nederlands' is te lezen dat je desgewenst alle beschrijvende elementen in een aardrijkskundige naam kunt vertalen (zie het subkopje 'Vertaling van beschrijvende woorden', ongeveer halverwege de pagina). — Matroos Vos (overleg) 15 mei 2023 18:36 (CEST)
- Pas op met toepassen van die vertaalhulp, liever minder dan meer vertalen. "Nieuw-York" is met dat ding te rechtvaardigen maar slaat uiteraard nergens op. Gaarne alleen toepassen als ook andere bronnen (vergelijkbare) namen aanpassen, in vele gevallen valt een regeltje inhoud met de Nederlandse vertaling te prefereren. ♠ Troefkaart (overleg) 15 mei 2023 18:50 (CEST)
- Mijn bijdrage was ook zeker geen aansporing om zelf te gaan vertalen, doch slechts een reactie op de laatste opmerking van Bertux. Het mag dus wel, maar mijn voorkeur heeft het niet. Sowieso wordt het steeds gebruikelijker om de oorspronkelijke naam over te nemen. Zo noemden wij Laaglanderigen New Mexico vroeger Nieuw-Mexico, maar tegenwoordig kom ik dat niet vaak meer tegen. — Matroos Vos (overleg) 15 mei 2023 19:09 (CEST)
- Dank allen. Het beeld is helder(der). Het lijkt me goed om in de concrete gevallen in de Georgische context bij toponiemen de woorden Kvemo en Zemo niet te vertalen. Bij de openingszin van betreffende pagina's (of in lopende zinnen wanneer nuttig en van toegevoegde waarde, zoals bij Svanetië) kan natuurlijk wel de Nederlandse betekenis / vertaling worden vermeld om het voor de lezer te duiden. Maar primair het Georgische woord dus niet te vertalen. Labrang (overleg) 15 mei 2023 19:41 (CEST)
- Mijn bijdrage was ook zeker geen aansporing om zelf te gaan vertalen, doch slechts een reactie op de laatste opmerking van Bertux. Het mag dus wel, maar mijn voorkeur heeft het niet. Sowieso wordt het steeds gebruikelijker om de oorspronkelijke naam over te nemen. Zo noemden wij Laaglanderigen New Mexico vroeger Nieuw-Mexico, maar tegenwoordig kom ik dat niet vaak meer tegen. — Matroos Vos (overleg) 15 mei 2023 19:09 (CEST)
- Pas op met toepassen van die vertaalhulp, liever minder dan meer vertalen. "Nieuw-York" is met dat ding te rechtvaardigen maar slaat uiteraard nergens op. Gaarne alleen toepassen als ook andere bronnen (vergelijkbare) namen aanpassen, in vele gevallen valt een regeltje inhoud met de Nederlandse vertaling te prefereren. ♠ Troefkaart (overleg) 15 mei 2023 18:50 (CEST)
- Die vertaalhulp is niet uitputtend. In de verantwoording bij de lijst 'Buitenlandse Aardrijkskundige Namen in het Nederlands' is te lezen dat je desgewenst alle beschrijvende elementen in een aardrijkskundige naam kunt vertalen (zie het subkopje 'Vertaling van beschrijvende woorden', ongeveer halverwege de pagina). — Matroos Vos (overleg) 15 mei 2023 18:36 (CEST)
- Dat idee heb ik ook. De vraag komt voort uit het vertalen. Het lijkt erop dat bij translitereren van vreemde schriften we opper/neder/boven/beneden/laag/hoog vernederlandsen. Even concreet, in het Georgisch heb je veel Zemo en Kvemo toponiemen (Hoog/Laag). Ik trof hier twee jaar geleden een situatie aan waarbij dit veelal als Opper/Neder werd geschreven - als er geopteerd was Zemo/Kvemo te vertalen. Overigens is dat ook weer niet consequent gedaan. In Svanetië (gebied) worden de twee deelgebieden Zemo en Kvemo vertaald in Opper/Neder-Svanetië, maar de regio's Kvemo Kartli en Sjida Kartli (Binnen-Kartli) blijven onvertaald, alsmede de regio's waar Svaneti tegenwoordig deel van uitmaken: Samegrelo-Zemo Svaneti en Ratsja-Letsjchoemi en Kvemo Svaneti. Ik zou hier graag een wat consequentere lijn in trekken. Mijn voorkeur gaat uit naar het behouden van de Georgische terminologie, ze zijn ook prima uit te spreken. Labrang (overleg) 15 mei 2023 16:16 (CEST)
Beginnetjes geografie[bewerken | brontekst bewerken]
In navolging van de Categorie:Wikipedia:Beginnetje landen & volken, waar ik zag dat enkele tientallen beginnetjes niet in de toepasselijke land-container stonden en die verplaatst heb, heb ik in de bovenliggende Categorie:Wikipedia:Beginnetje geografie gekeken. Daar viel mijn oog op een paar "beginnetjes" die er al enige tijd staan, waarvan ik me afvraag "wat moeten we er mee?". Omdat er een taboe lijkt te zijn om geografische lemma's op hun merites te laten beoordelen in de TBP, gooi ik ze hier maar even voor de ogen van het publiek. Voor wie er wat van maken wil:
Labrang (overleg) 23 mei 2023 23:31 (CEST)
Onderstaand gekopieerd uit het geologiecafé
- Zojuist zag ik een oud maar zeer weinig bewerkt en bezocht artikel Falklandstroom. Ik vraag me af of de informatie in dat artikel wel (geheel) juist is, en of dit de vijfde stroom is die genoemd zou moeten worden in het artikel Zuid-Atlantische gyre (de introzin van dat artikel spreekt van 5 stromen, maar er worden er 4 bij naam genoemd) en tevens in het Sjabloon:Navigatie gyren. Ook kon ik de enige bron in het artikel zojuist niet bereiken. Als iemand er eens naar zou willen kijken, graag. Groet, Apdency (overleg) 28 mei 2023 13:42 (CEST)