Zuidoost-Bulgarije

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Planningsregio Joegoiztotsjen
Югоизточен район за планиране
Situering
Land Vlag van Bulgarije Bulgarije
Provincie Boergas, Jambol, Sliven en Stara Zagora
Coördinaten 42°30'NB, 26°15'OL
Algemeen
Oppervlakte 19.798,7 km²
Inwoners
(2021)
(31 december)
Gedaald1.010.263
(51 inw./km²)
Hoofdplaats Boergas
Detailkaart
Kaart van Planningsregio Joegoiztotsjen

Zuidoost-Bulgarije of Joegoiztotsjen (Bulgaars: Югоизточен) is een regio in het zuidoosten van Bulgarije. Het gebied bestaat uit de volgende (vier) oblasten: Boergas, Jambol, Sliven en Stara Zagora. De regio heeft een oppervlakte van ongeveer 19.800 km² en de hoofdplaats is Boergas met c. 200.000 inwoners.[1] Eind 2021 had de regio naar schatting ruim 1.000.000 inwoners en een bevolkingsdichtheid van 51 inw./km².

De regio Joegoiztotsjen is een van de vijf Bulgaarse regio’s die voorkomt in de lijst van de top tien armste regio’s van de Europese Unie, gebaseerd op het bruto binnenlands product (BBP) per inwoner in koopkrachtstandaard. Volgens Eurostat was het BBP per hoofd van de bevolking slechts 37% van het EU-gemiddelde.[2][3]

Bevolking[bewerken | brontekst bewerken]

Op 31 december 2021 had de regio Joegoiztotsjen naar schatting 1.010.263 inwoners - ongeveer 15% van de Bulgaarse bevolking, waarvan 488.619 mannen en 521.644 vrouwen.[4] Volgens de voorlopige resultaten van de Bulgaarse volkstelling van 2021 woonden er in september-oktober 2021 slechts 907.396 mensen in de vier zuidoostelijke oblasten.

De bevolkingsontwikkeling van de regio Joegoiztotsjen (en oblasten afzonderlijk)
Jaar 1934 1946 1956 1965 1975 1985 1992 2001 2011 2021*
(schatting)
2021**
(volkstelling)
Boergas Gestegen 284 931 Gestegen 318 947 Gestegen 355 079 Gestegen 388 877 Gestegen421 452 Gestegen 449 521 Gedaald 441 085 Gedaald 423 552 Gedaald 415 817 Gedaald408 704 Gedaald 360 587
Jambol Gestegen 157 660 Gestegen177 627 Gestegen187 278 Gestegen187 381 Gedaald182 038 Gedaald182 034 Gedaald175 839 Gedaald156 070 Gedaald131 447 Gedaald114 361 Gedaald103 649
Sliven Gestegen 154 324 Gestegen 169 230 Gestegen 188 373 Gestegen 217 170 Gestegen 230 827 Gestegen 237 764 Gedaald 234 785 Gedaald 218 474 Gedaald 197 493 Gedaald180 058 Gedaald 157 113
Stara Zagora Gestegen 289 411 Gestegen 308 405 Gestegen 324 362 Gestegen 362 018 Gestegen 396 766 Gestegen 411 990 Gedaald 397 339 Gedaald 370 615 Gedaald 333 265 Gedaald 307 140 Gedaald 286 086
Joegoiztotsjen
(totaal)
Gestegen 886 326 Gestegen 974 209 Gestegen 1 055 092 Gestegen1 155 446 Gestegen 1 231 083 Gestegen 1 281 309 Gedaald 1 249 048 Gedaald 1 168 711 Gedaald 1 078 022 Gedaald1 010 263 Gedaald907 396
* Bevolkingsprognose op basis van ingezetenen - 31 december 2021
** Preliminaire resultaten van de volkstelling - 7 september 2021[5]

De regio Joegoiztotsjen heeft de op een na laagste levensverwachting in de Europese Unie - alleen in Severozapaden was de gemiddelde levensverwachting lager. De gemiddelde levensverwachting was in 2016 ongeveer 74,4 jaar (70,8 jaar voor mannen en 78,3 jaar voor vrouwen) - bijna 11 jaar lager dan de regio met de hoogste levensverwachting, namelijk de Comunidad de Madrid met een gemiddelde levensverwachting 85,2 jaar (82,2 voor mannen en 87,8 voor vrouwen).[6]

In Joegoiztotsjen wonen voornamelijk etnische Bulgaren, maar er is ook een significante minderheid van de Roma (c. 73.350 personen in 2011, oftewel ≈7%). Daarnaast zijn er ook enkele enclaves waarin grotendeels Bulgaarse Turken wonen, bijvoorbeeld in de gemeente Roeën - waar ze c. 85% van de bevolking vormen, maar ook in de gemeenten Ajtos, Pavel Banja, Soengoerlare en Kotel vormen etnische Turken tussen de 25% en 40% van de bevolking. In de volkstelling van 2011 werden in de vier oblasten in totaal 84.773 etnische Turken geregistreerd, oftewel 8% van de totale bevolking.

Mede in verband met de aanwezigheid van diverse minderheidsgroepen, met name de Roma, is het vruchtbaarheidscijfer in Joegoiztotsjen relatief hoog ten opzichte van de rest van Bulgarije. In 2021 kreeg een vrouw in deze regio gemiddeld 1,82 kinderen gedurende haar vruchtbare periode, hetgeen ruim 15% hoger is dan het Bulgaarse gemiddelde van 1,58 kinderen per vrouw. Vooral in de plattelandsgemeenten van de oblasten Sliven en Jambol was het vruchtbaarheidscijfer hoog: gemiddeld 2,60 respectievelijk 2,37 kinderen per vrouw.[7] Ook komen tienerzwangerschappen en tienermoeders relatief vaak voor in deze regio. Van de 9.358 levendgeborenen in 2021 hadden er 1.668 een moeder jonger dan 19 jaar oud ten tijde van de bevalling, hetgeen bijna 18% van alle levendgeborenen was.[8] In Maglizj, Tvarditsa en Boljarovo was zelfs tussen de 35% en 40% van alle moeders in 2021 jonger dan 19 jaar oud.