Funerair erfgoed
Funerair erfgoed is erfgoed dat te maken heeft met de dood en begrafenissen. Het bestaat uit zowel immaterieel als materieel erfgoed.
Immaterieel funerair erfgoed[bewerken | brontekst bewerken]
Voorbeelden van immaterieel erfgoed zijn de gebruiken en tradities met betrekking tot begraven en cremeren.
Materieel funerair erfgoed[bewerken | brontekst bewerken]
Het materieel funerair erfgoed bestaat uit onroerend en roerend erfgoed.[1]
Onroerend[bewerken | brontekst bewerken]
Tot het onroerend funerair erfgoed behoren de begraafplaatsen en hun structuur (de aanleg, padenstructuur, omheiningsmuren, poorten, lijkhuis etc.), de individuele graftekens, grafmonumenten en grafkunst, de collectieve grafpercelen, zoals de columbaria, de beplanting, zoals hagen, bomen, struiken, grafbeplantingen en de archeologische kwaliteiten van het graf en de begraafplaats.[1]
Roerend[bewerken | brontekst bewerken]
Roerend funerair erfgoed is niet plaatsgebonden. Hiertoe behoren bijvoorbeeld rouwkleding, lijkwagens, memorietafels en bidprentjes.[1]
Onderhoud materieel erfgoed[bewerken | brontekst bewerken]
Zowel in Nederland als België wordt het funerair erfgoed van overheidswege beschermd en worden instructies gegeven over de conservatie ervan.[2][3][4] Omdat een groot deel van dit erfgoed zich in het openbaar domein bevindt, valt een grote verantwoordelijkheid vaak bij de plaatselijke besturen,[5] die het concessiebeheer uitwerken.[4] Het onderhoud omvat:
- de begraafplaatsen
- bronzen monumenten
- funderingsmetselwerk en grafkelders
- geglazuurd aardewerk
- gietijzeren en smeedijzeren elementen
- graftekens
- groene zones
- maatregelen tegen bodemerosie
- onderhoud van natuursteen: arduin, graniet, marmer
Funerair Erfgoed in België[bewerken | brontekst bewerken]
In België zijn er verschillende begraafplaatsen bekend om hun waardevol funerair erfgoed, sommige begraafplaatsen hebben zones die beschermd zijn. In 2023 werden alle militaire begraafplaatsen van de 1e wereldoorlog door UNESCO opgenomen in de lijst van werelderfgoed omwille van hun uitzonderlijke waarde.[6]
Brussel[bewerken | brontekst bewerken]
- Kerkhof van Laken, met beeldhouwerk door steenhouwer Ernest Salu.
- Begraafplaats van Elsene
Vlaanderen[bewerken | brontekst bewerken]
- Westerbegraafplaats, Gent.
- Campo Santo, Sint-Amandsberg
- Schoonselhof, Antwerpen
- Parkbegraafplaats Tereken, Sint-Niklaas.
- Deutscher Soldatenfriedhof Vladslo, Vladslo
- Grafkapel van de familie Rubens
- Praalgraf van Francisco Marcos de Velasco
Funerair Erfgoed in Nederland[bewerken | brontekst bewerken]
Nederland telt meer dan 4.000 begraafplaatsen, waarvan sommige al vanaf de middeleeuwen in gebruik zijn. De grootte varieert van slechts een paar vierkante meter tot meer dan 30 hectare.
Zo’n 1.300 objecten op 550 begraafplaatsen zijn beschermd door de rijksoverheid. Ook gemeenten beschermen steeds vaker begraafplaatsen en grafmonumenten. In totaal is bijna een kwart van de begraafplaatsen in Nederland deels of geheel beschermd.[7]
Funerair Erfgoed in Frankrijk[bewerken | brontekst bewerken]
Parijs[bewerken | brontekst bewerken]
Funerair Erfgoed in Spanje[bewerken | brontekst bewerken]
Madrid[bewerken | brontekst bewerken]
Funerair erfgoed in Italië[bewerken | brontekst bewerken]
Genua[bewerken | brontekst bewerken]
Bronnen[bewerken | brontekst bewerken]
Bronnen, noten en/of referenties
|