Wikipedia:Wist je dat

Overzicht beheerpagina's
Overzicht navigatie

Elke dag wordt op de hoofdpagina een overzicht gegeven van wist-je-datjes, waarin sommige artikelen uit Wikipedia kort worden aangestipt. Hiertoe zijn verschillende sjablonen beschikbaar. Na een jaar wordt de cyclus van deze weetjes automatisch herhaald. De wist-je-datjes zijn bedoeld om bezoekers via deze manier naar artikelen te laten navigeren.

Het lijstje wordt dagelijks om 24.00 uur 's nachts (MET/MEZT, dus Belgische/Nederlandse tijd) automatisch vervangen, indien de pagina Sjabloon:Hoofdpagina_-_wist_je_dat_<datum> bestaat.
Hieronder staat een overzicht van vandaag en de tien vorige en tien volgende dagen.
Oude weetjes kun je vinden op Wikipedia:Archief/Wikipedia:Wist je dat/Oud.
Ideeën voor nieuwe weetjes kunnen geplaatst worden op het Wikiproject Wist je dat.

Voorbije 10 dagen	Komende 10 dagen
19 mei ... robotici in navolging van sciencefiction-schrijver Isaac Asimov hun eigen drie wetten van de robotica samenstelden? ... een pilotengat een grote cirkelvormige of elliptische opening in een cirrocumulus- of altocumuluswolk is? ... de toenmalige Duitse bondskanselier Helmut Schmidt een voorraad van 38.000 mentholsigaretten had aangelegd uit vrees voor een verbod door de Europese Unie? ... Ronald Koeman in zijn tijd bij FC Barcelona bijnamen meekreeg als Kuifje (Tintín) en Sneeuwvlokje (Floquet de Neu)? ... de antieke catacomben van Rome honderd jaar geleden zijn nagebouwd in een mergelgroeve in Valkenburg?
18 mei ... verschillende bekende Nederlanders uit de kunst en literatuur, zoals Rembrandt, Appel, Pickenoy, Salomon Meijer, Cornelis van der Voort, Michel de Klerk en Spinoza, aan de Zwanenburgwal in Amsterdam hebben gewoond? ... C-3PO in alle negen Star Wars-films door dezelfde acteur wordt gespeeld? ... bij sommige diersoorten de cloaca gebruikt wordt voor de regulatie van de lichaamstemperatuur? ... het Europees Hof van Justitie op 13 mei 2014 besliste dat burgers van de Europese Unie het recht hebben om vergeten te worden? ... het baanverval van de dubbelpulsar PSR B1913+16 het bestaan van de zwaartekrachtgolven die Albert Einstein voorspelde aantoont?	20 mei ... het Woordenboek der Nederlandsche Taal tussen de 350.000 en 400.000 woorden telt en het grootste woordenboek ter wereld is? ... de Flevopolder het grootste kunstmatige eiland ter wereld is? ... de Amerikaanse kunstschilder Jackson Pollock vanwege zijn schildertechniek van het tijdschrift Time de bijnaam Jack the Dripper kreeg? ... Lisa Marie Presley, de dochter van Elvis Presley, getrouwd is geweest met Michael Jackson en Nicolas Cage? ... de wielerklassieker Parijs-Roubaix sedert 1968 niet meer start in Parijs, maar in Compiègne, zo'n 80 km noordelijker?
17 mei ... bescheurkalender een neologisme is van Kees van Kooten en Wim de Bie dat sinds 2005 ook in het Groene Boekje opgenomen is? ... zand als hulpmiddel wordt gebruikt om de klokken van een beiaard te stemmen? ... de totale lengte van de bloedvaten in het lichaam tot 100.000 kilometer bedraagt? ... admiraal Karl Dönitz op 1 mei 1945 Adolf Hitler opvolgde als staatshoofd van nazi-Duitsland? ... sommige etnische groepen in Madagaskar hun overleden familieleden om de zeven of tien jaar opnieuw begraven?	21 mei ... de bewegingen van elementaire deeltjes door middel van een bellenvat zichtbaar gemaakt kunnen worden? ... in Zandvoort in 1881 de eerste elektrische tramlijn in Nederland werd geopend, die tevens de tweede in de wereld was? ... België van 1902 tot 1931 een concessie bezat in de Chinese stad Tianjin? ... de Belgische architecten Victor Horta en Henry Van de Velde gelden als twee van de belangrijkste vertegenwoordigers van de kunststroming art nouveau? ... Julius Caesar als pontifex maximus hoofd van de Romeinse godsdienst was, een titel die tegenwoordig gevoerd wordt door de paus?
16 mei ... de Franse architect Le Corbusier in 1887 als Charles-Édouard Jeanneret-Gris werd geboren in het Zwitserse La Chaux-de-Fonds en in 1930 de Franse nationaliteit aannam? ... grafisch werk van de Nederlandse kunstenaar M.C. Escher wordt gebruikt in wetenschappelijke (leer)boeken? ... het op het Afrikaanse vasteland gelegen deel van Equatoriaal-Guinea een eigen naam heeft? ... de Heinkel He 178 het eerste vliegtuig was dat werd aangedreven door een turbojetmotor? ... vindaloo een pittige Indische curry is die zijn oorsprong heeft in Portugal?	22 mei ... La Bouche geen Frans maar een Duits popduo was? ... het onderscheid tussen hen en hun in de 17e eeuw bedacht is door de grammaticus Christiaen van Heule en dus niet spontaan in het Nederlands is ontstaan? ... het gerecht carpaccio vernoemd is naar de Venetiaanse schilder Vittore Carpaccio? ... de eerste kat van het ras Savannah, een kruising van een serval en een huiskat, in 1986 werd geboren? ... de Ierse voetbalclub Bohemians Dublin FC een officiële huisdichter heeft?
15 mei ... de langst brandende gloeilamp ter wereld sinds 1901 een brandweerkazerne in de Verenigde Staten verlicht? ... het woord "schaak" is afgeleid van het Perzische woord shāh, dat "koning" betekent? ... de basiliek van San Sebastian in Manilla de enige stalen kerk in heel Azië is? ... de naam van de keizertamarin (Saguinus imperator) verwijst naar de Duitse keizer Wilhelm II, die net als deze apensoort een enorme snor had? ... winkelcentrum Wijkerbaan het nieuwe winkelhart moest vormen van de honderdduizend inwoners tellende Staalstad, de geplande fusie van de gemeenten Beverwijk en Heemskerk?	23 mei ... er in Luchino Visconti's neorealistische film La terra trema (1948) geen enkele beroepsacteur speelde? ... Evel Knievel in 1967 op een motor over de fontein van Caesars Palace in Las Vegas sprong? ... spinnendoders wespachtige insecten zijn die uitsluitend jagen op spinnen? ... de as van de planeet Uranus 98° gekanteld is? ... het bordspel ganzenbord al in de 16e eeuw werd gespeeld?
14 mei ... grote delen van Antarctica sinds de eerste helft van de twintigste eeuw door diverse landen worden geclaimd? ... de pulsar PSR B1919+21 die in 1967 werd ontdekt in eerste instantie 'LGM-1' (Little Green Men) genoemd werd, vanwege de grote regelmaat van de signalen? ... dirigeren dodelijk kan zijn? ... de Luxemburgse wielrenner Nicolas Frantz in de Tour de France van 1928 vanaf de eerste dag tot aan Parijs in de gele leiderstrui reed? ... de Top 2000 door NPO Radio 2 voor het eerst werd uitgezonden in de laatste week van 1999, toen alleen ter gelegenheid van de millenniumwisseling?	24 mei ... onder president Rafael Correa de economische groei van Ecuador ruim twee keer zo hoog was als in de kwart eeuw voor zijn bewind? ... de Duitse koning zich tot in de 16e eeuw pas keizer mocht noemen na kroning door de paus? ... de slinger van Foucault gebruikt wordt om de rotatie van de Aarde aan te tonen? ... de bergsporter Aron Ralston zich het leven redde door zijn eigen arm te amputeren? ... de Maria Hemelvaartskerk in Sas van Gent, gebouwd in 1892, de eerste Nederlandse kerk met gewelven van gewapend beton is?
13 mei ... warmer water onder bepaalde omstandigheden sneller bevriest dan kouder water, het zogeheten Mpemba-effect? ... de Chinese Katholieke Patriottische Vereniging niet erkend wordt door de Katholieke Kerk? ... er een kopie van de (complete) Nachtwacht in de National Gallery in Londen hangt? ... een bazige moeder in Madagaskar vaak een ranavalona wordt genoemd, naar de 19e-eeuwse wrede koningin Ranavalona I? ... Voltaire, die bekend stond als een vrijdenker, antisemitische teksten heeft geschreven?	25 mei ... het Japans woorden met Nederlandse oorsprong heeft, zoals biiru (bier), madorosu (matroos) en zukku (doek)? ... het menselijk lichaam tienmaal zoveel bacteriën bevat als menselijke cellen? ... zuurkool gesneden en geconserveerde wittekool is? ... popdiva Lady Gaga een jazzalbum maakte met Tony Bennett? ... de brug van Bad Säckingen en de Kapelbrug van Luzern de langste overdekte houten bruggen van Europa zijn?
12 mei ... het cassettebandje in 1963 in Philips' Belgische vestiging in Hasselt werd bedacht? ... de voormalige Estische president Toomas Hendrik Ilves een Mulk is? ... Ming de Noordkromp het oudst bekende dier ter wereld was met een leeftijd van zo'n 507 jaar, maar stierf door toedoen van zijn onderzoekers? ... het Nederlandse vliegdekschip Karel Doorman aan Argentinië werd verkocht en meevocht tijdens de Falklandoorlog? ... Ocarina of Time, het bestverkochte videospel uit de serie The Legend of Zelda, sinds 2008 in het Guinness Book of Records staat als het hoogst beoordeelde videospel ooit?	26 mei ... de Chinese drieklauw (Pelodiscus sinensis) een schildpad is die urinestoffen vooral uitscheidt via zijn bek? ... Bobby Fischer al op veertienjarige leeftijd het Amerikaanse kampioenschap schaken won? ... vanuit elke willekeurige vierhoek een parallellogram te krijgen is door de vier middelpunten van de zijden met elkaar te verbinden? ... tomatensap in een vliegend vliegtuig anders smaakt dan op de grond? ... de regel van derden een vuistregel voor fotografen is waarbij het aandachtspunt zowel horizontaal als verticaal op een derde van de afbeelding ligt?
11 mei ... er bij een groep van 23 personen al meer dan 50% kans is dat twee personen in de groep op dezelfde dag jarig zijn? ... de bijkolibrie (Mellisuga helenae) de kleinste vogel ter wereld is? ... er voor de kust van Zuid-Korea zo'n 3000 eilanden liggen? ... Chinese restaurants buiten Nederland termen als babi pangang, gadogado en kroepoek meestal niet kennen omdat deze niet Chinees zijn maar stammen uit de Indonesische keuken? ... Staverden met rond de dertig inwoners de kleinste stad van de Benelux is?	27 mei ... de Amerikaanse componist John Cage wel eens de I Tjing raadpleegde bij het componeren van zijn muziek? ... Yellowstone National Park, in 1872 opgericht als 's werelds eerste nationale natuurpark, sinds 1978 op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO staat? ... in de 20e eeuw het percentage katholieken in Noord- en Zuid-Amerika stabiel was, terwijl het percentage katholieken in heel Amerika juist toenam? ... er Russische nederzettingen zijn op eilanden die onder Noors toezicht staan, zoals Barentszburg op Spitsbergen? ... men bepaalde uitdagingen tot een goed einde brengt, juist doordat men sterk gelooft in een goede afloop?
10 mei ... een vampierster een ster is die materie van een andere ster opslorpt? ... de pizza margherita in Napels werd gemaakt ter ere van Margaretha van Italië, en geïnspireerd was op de vlag van Italië? ... het Centraal Suriname Natuurreservaat een van de grootste beschermde tropische regenwouden in Zuid-Amerika is? ... Erasme Louis Surlet de Chokier, weliswaar als regent, het allereerste staatshoofd van België was? ... in 2014 vier van de vijf Nederlandse kinderen in de leeftijdsgroep 6–12 jaar het tijdschrift Donald Duck heeft gelezen?	28 mei ... alle talen ter wereld volgens sommige taalkundigen afstammen van één oertaal, het Proto-World, dat zo'n 200.000 jaar geleden zou zijn gesproken? ... de Internet Engineering Task Force in RFC 2324 omschrijft hoe je een koffiezetapparaat aanstuurt over een netwerk? ... op 28 augustus 1960 de meest doelpuntrijke wedstrijd in de Nederlandse Eredivisie gespeeld werd, namelijk het duel tussen Feyenoord en AFC Ajax dat in 9–5 eindigde? ... de Britse Elizabeth II aan het eind van de Tweede Wereldoorlog in het Britse leger diende als monteur en vrachtwagenchauffeur? ... er jaarlijks op zwarte zaterdag grote aantallen toeristen op vakantie gaan?
9 mei ... binnen het Nederlandse taalgebied de persoonlijke voornaamwoorden ik en mich enkel in het mich-kwartier rond Venlo naast elkaar bestaan? ... Keith Moon, de drummer van de Britse rockband The Who, naar verluidt model stond voor de Muppet Animal? ... een munt, om om zijn as te draaien, om een andere munt een kortere weg hoeft af te leggen dan langs een rechte lijn – de zogenaamde muntparadox? ... de autorally van Parijs naar Dakar na bijna dertig jaar werd verplaatst naar Zuid-Amerika, omdat terroristen de Sahara te onveilig maakten? ... de Koninklijke Landmacht een vrouwenafdeling had?	29 mei ... de bedwants (Cimex lectularius) – die mensen kan bijten en als plaaginsect wordt gezien – een opmars maakt in Europa? ... pavlovataart vernoemd is naar de Russische ballerina Anna Pavlova? ... simultaancontrast er de oorzaak van is dat een grijs vlakje omringd door geel er heel anders uitziet dan hetzelfde grijs omringd door blauw? ... Tadeusz Mazowiecki van 1989 tot 1991 de eerste niet-communistische premier uit een van de Warschaupactlanden was? ... Kees van Kooten het idee kreeg voor het typetje van de vieze man nadat hij in het bos een man tegenkwam die hem vertelde dat er "verderop in het bos twee lagen"?

Alle dagen

Januari	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30 - 31
Februari	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29
Maart	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30 - 31
April	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30
Mei	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30 - 31
Juni	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30
Juli	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30 - 31
Augustus	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30 - 31
September	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30
Oktober	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30 - 31
November	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30
December	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30 - 31

Zie ook