De Bol op Redichem

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
De Bol op Redichem
Huis De Bol op Redichem te Culemborg
Locatie
Locatie Beusichemsedijk 15, Culemborg
Coördinaten 51° 58′ NB, 5° 15′ OL
Status en tijdlijn
Status Rijksmonument
Oorspr. functie onderdeel van het klein seminarie der Jezuïeten
Huidig gebruik woonhuis
Bouw gereed 1888
Opening 1888
Sluiting 1935
Verbouwing 1961
Architectuur
Bouwstijl Neogotiek, Chinese architectuur
Bouwinfo
Eigenaar particulier
Erkenning
Monumentstatus rijksmonument
Monumentnummer 529928
Portaal  Portaalicoon   Civiele techniek en bouwkunde

De Bol Op Redichem in Culemborg is de enig overgebleven buitenplaats langs de Beusichemse Dijk, ter hoogte van de Redichemse Waard. Het hoofdgebouw en de historische parkaanleg zijn een rijksmonument.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

In 1640 liet Philips Theodoor van Waldeck-Pyrmont, graaf van Culemborg, ter plaatse een 'Speel oft Sommerhuys' bouwen. Het huis ligt aan het Rondeel, een oud wandelbos uit de 17de eeuw. Het Rondeel bestaat uit een vierkant stelsel van lanen (carré). De lanen werden met iepen beplant, de tussenliggende vakken de 'Percken' met vruchtbomen. Het speelhuis werd op een hoogte gebouwd die de Kerswerff of De Bol genoemd werd. Het gebouw telde enige vertrekken en had aan de zijkant een traptorentje. In 1672 werd het huis door Franse troepen zwaar beschadigd en de lanen van het wandelpark gekapt. De bouwval is daarna afgebroken, maar de naam De Bol bleef behouden. In 1859 werd het perceel met aangrenzende landerijen verkocht aan het rooms-katholieke klein seminarie der Jezuïeten te Culemborg. In 1860 werd hier voor de paters en de leerlingen een 'villa' gebouwd die de naam 'Tusculum' kreeg, genoemd naar het buitenverblijf van Cicero in de bergen bij Rome. Hier verpoosde men zich tweemaal per week met balspelen als cricket en kegelen. In 1888 werd het Tusculum van 1860 door het huidige gebouw vervangen in neogotische en Chinese stijl. Om de spelen binnen te kunnen uitoefenen werd het voorste deel van het huis niet onderverdeeld en meer dan vijf meter hoog. In 1935 werd het seminarie verplaatst naar Apeldoorn. Het speelhuis der Jezuïeten raakte in verval. In 1961 werd het huis gered door aankoop door een particulier.

In 1963 werd het huis gerestaureerd en wat het uiterlijk betreft teruggebracht in de oorspronkelijk bedoelde architectuur. Dit gebeurde onder toezicht en met steun van Monumentenzorg. In 1969 werd het huis weer gemeubileerd. Sindsdien fungeert het als woonhuis. Het pannendak is bedekt met de zogenaamde Oegstgeester dakpan.

Eigendomsgeschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

  • 1859-1957 Bisdom van utrecht
  • 1957-1961 Johannes Marinus Driesen[1]
  • 1961-1984 Hendrick Jan Willem Brouwer met echtgenote Yvette Tjerstrup
  • 1984-2011 Hendrik van der Steenhoven[2]

Trivia[bewerken | brontekst bewerken]

In 2011 werd de toenmalige bewoner van het landgoed, antiekhandelaar Hendrik van der Steenhoven dood gevonden in de gracht van Huis den Bol. Hij was een van de terugkerende gasten van het televisieprogramma Bij ons in de PC. Er bleek geen sprake te zijn van een misdrijf.[3]

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]

Zie de categorie De Bol op Redichem (Culemborg) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.