Overleg:Huis Oranje-Nassau

Voordat er een editwar begint: De Oranje-Nassaus zijn verwant aan de Huizen Romanov, Hohenzollern, Hannover en Windsor, Bernadotte, Sleeswijk-Holstein-Sonderburg-Glücksburg en van België.

Deze lijst is of te kort, of te lang. Cl, wat versta je onder "verwant aan"? Waarom wel België (Saksen-Coburg) en niet Luxemburg (Bourbon-Parma) of Spanje (Borbon)? Michiel (overleg) 6 okt 2011 13:14 (CEST)

De laatste twee Belgische koningen stammen in de vrouwelijke lijn af van de Nederlandse koning Willem I. Het is dan ook moeilijk om vol te houden dat de twee vorstenhuizen niet aan elkaar verwant zijn. Verder stammen zowel de huidige Oranjes als het Belgische koningshuis in meerdere vrouwelijke lijnen van Willem de Zwijger, d.w.z. van de vorige Oranjes. Verder staat het, wat mij betreft, iedereen vrij om de lijst van de aan de Oranjes verwante vorstenhuizen aan te vullen. Cl (overleg) 6 okt 2011 17:43 (CEST)

Tja, dat geldt natuurlijk voor alle Europese vorstenhuizen. Michiel (overleg) 6 okt 2011 20:55 (CEST)

Hertogdom Limburg

Na de restauratie regeerden de Oranje-Nassaus toch óók als Hertog van Limburg, als persoonlijk bezit? Zie: Limburg (Verenigd Koninkrijk der Nederlanden) en Hertogdom Limburg (1839-1866). oSeveno (overleg) 16 aug 2023 14:49 (CEST)

Hey oSeveno. Het was geen persoonlijk bezit. 19Clio46 weet er vast meer van. mvg. HT (overleg) 6 jan 2024 10:25 (CET)

In 1814-1815 werd de kaart van Europa opnieuw getekend. In Duitsland ontstond de Duitse Bond, in onze streken het Koninkrijk der Nederlanden. De nieuwe provincie Limburg was min of meer een voortzetting van het Franse Departement Nedermaas, met stukken van het Departement Roer. Zij omvatte in 1815 de huidige provincies Belgisch- en Nederlands-Limburg en kreeg op verzoek van koning Willem I de titel Hertogdom Limburg. Het was een tegemoetkoming aan de koning, maar een historisch onverantwoorde formaliteit. Limburg was en bleef een deel van het Koninkrijk der Nederlanden.

Willem I regeerde echter niet alleen over het Koninkrijk der Nederlanden. Hij had in 1815 zijn rond Dillenburg in Duitsland gelegen Nassause Erflanden moeten opgeven. Ter compensatie had hij Luxemburg gekregen, dat als Groothertogdom Luxemburg tot de Duitse Bond ging behoren. Willem I had daardoor nog steeds een persoonlijke (groothertogelijke) stem in de Bondsdag. Luxemburg was zijn persoonlijk bezit. Vanaf dat moment vormden het Koninkrijk der Nederlanden en het Groothertogdom Luxemburg dus een personele unie. Zij hadden het staatshoofd gemeen, maar voeren wat betreft de binnen- en buitenlandse politiek een eigen koers.

De personele unie werd opgeheven onder koning Willem III, toen het Koninkrijk Pruisen annexatieneigingen begon te vertonen. In de jaren 1866-1867 speelden in de internationale politiek de zogenaamde Limburgse en Luxemburgse kwesties. Het hertogdom Limburg was - uitgezonderd de vestingen Venlo en Maastricht - sinds 1848 behalve Nederlands ook lid van de Duitse Bond. Het was een compensatie voor de Nederlandse vorst, die bij de definitieve afscheiding van België het westelijk deel van Luxemburg had moeten afstaan. Dat maakte de positie van Limburg (en Nederland) echter knap lastig. De mogelijkheid bestond dat het 'landelijke' Limburg als lid van de Duitse Bond manschappen zou moeten leveren voor de militaire ondernemingen van de Duitse Bond. Op 11 mei 1867 verklaarden de mogendheden het hertogdom Limburg inclusief het lidmaatschap van de Duitse Bond verleden tijd (waardoor de oorlogsdreiging verviel) en Luxemburg (het persoonlijk bezit van de koning) neutraal. Hoe het Luxemburg verder ging, was niet langer van belang voor Nederland. De groothertog, die daar regeerde - toen een broer van Willem III - was politiek neutraal. Het Limburgse provinciebestuur kon echter maar moeilijk afstand doen van de hertogelijke titel en zou die nog voeren tot 1906. Toch was Limburg vanaf mei 1867 niets meer of minder dan de (toen) elfde provincie van Nederland.

Bron: Tekst met toestemming van de auteur goeddeels overgenomen uit: Frank Hovens (eind- en beeldredacteur): De geschiedenis van Limburg, hoofdstuk 13: 'Speelbal van de internationale politiek (1860-1875)', Zwolle (Waanders) 2010, pp. 200-215. 19Clio46 (overleg) 6 jan 2024 14:43 (CET)

Beste 19Clio46, wat een fantastisch mooie uitleg, met natuurlijk ook veel dank aan Frank Hovens. Maar dat betekent dus dat de informatie in het hier voorliggende lemma onjuist is. Dat heeft het over "1866" als eindjaar van het Hertogdom Limburg. Dat is dan echter alleen het jaar van het einde van de Duitse bond. Kan jij dat met bron corrigeren? Jij hebt daar met dat boek in de hand wat beter zicht op, hoop ik. mvg. HT (overleg) 6 jan 2024 19:53 (CET)

Voor de Nederlandse regering en de provincie Limburg leek de Limburgse kwestie in 1866 met de opheffing van de oorspronkelijke Duitse Bond afgedaan, maar dat was niet echt geldig volgens het internationaal recht. Bismarck kon voor hetzelfde geld de boel weer overhoop halen (wat hij ook probeerde). Pas de uitspraak van de internationale mogendheden sloot in 1867 de kwestie definitief af.

Hovens was overigens de eindredacteur (geen sinecure), de auteur is I.M.H. Evers.

Ik denk niet dat ik die verschillende pagina's over Limburg ga corrigeren. Er staan zoveel hele en halve waarheden in die lemma's, dat het eigenlijk onbegonnen werk is. Eigenlijk zou dat hele zaakje (inclusief de Franse Tijd, die zeer afwijkt van de 'Hollandse') op de schop moeten en ik denk dat a) de oorspronkelijke auteurs daar niet gelukkig mee zullen zijn, en b) het mij weken zou kosten om alles correct te krijgen. Daar heb ik nu geen tijd voor. Misschien dat de zeer betrouwbare Kleon3 ooit de geest krijgt?19Clio46 (overleg) 6 jan 2024 20:43 (CET)

Begrijpelijk dat je er niet de tijd voor kunt vinden. Te vaak is het inderdaad ondoenlijk om lemma's te corrigeren. Goed idee om Kleon3 te vragen. mvg. HT (overleg) 7 jan 2024 11:41 (CET)

Heel eervol om hier als "zeer betrouwbaar" naar voren geschoven te worden ;) Helaas heb ik er momenteel ook geen tijd voor. kleon3 (overleg) 7 jan 2024 12:19 (CET)

De eerder door mij gebruikte literatuur is niet digitaal beschikbaar. Ik wijs graag op de tekst van A.M.J.A. Berkvens, destijds bijzonder hoogleraar Rechtsgeschiedenis van de Limburgse territoria aan de Universiteit Maastricht, die wel op het 'net staat: Staatkundige geschiedenis van Limburg 1794-1867. tekst online 19Clio46 (overleg) 8 jan 2024 17:06 (CET)