Gebruiker:Lacuna Leemte/Kladblok

JEAN-MARIE BYTEBIER (Deinze, 1963) is een Belgische hedendaagse kunstschilder en graficus.

Hij is gekend voor zijn schilderijen die de indruk geven van landschappen, maar in werkelijkheid abstracte en eerder monochrome werken zijn.

Hij won in 1987 de Prijs Jonge Belgische Schilderkunst.

Hij woont en werkt in Gent.

Opleiding

Op zeer jonge leeftijd, zegt hij, ontdekte hij zijn pad: "Het was op 14-jarige leeftijd, toen ik naar een werk van René Magritte keek, 'De man met de appel', dat ik wist dat schilderen iets was dat ik wilde doen", merkt Jean-Marie Bytebier op.

Jean-Marie Bytebier behaalde in 1988 zijn master aan de Koninklijk Academie voor Schone Kunsten in Gent.

Hij studeerde af aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten in 1988 en won de Prijs Jonge Belgische Schilderkunst in 1987. Al meer dan 25 jaar schildert deze tijdloze kunstenaar uitsluitend de natuur. Op het eerste gezicht lijken de werken van Jean-Marie Bytebier op gewone landschapsschilderijen. Maar Bytebier gaat veel verder. Hij kiest landschapsdetails en vergroot die uit. We kunnen de lucht, de wolken, het gebladerte en de aarde nog herkennen. Maar de kunstenaar zaait verwarring door onze herkenningspunten te doen verdwijnen, door het landschap ondersteboven te keren, de horizonlijn te verwijderen of delen van het landschap weg te krassen of weg te snijden.

Door ‘in te zoomen’ op de landschappen verliezen we onze oriëntatie en zien we plots de techniek die de penseelstreken en pigmenten blootlegt.

Onze behoefte aan leesbaarheid wordt niet bevredigd. We kunnen geen definitieve betekenis geven aan het waargenomen werk, dat grenst aan abstractie, en moeten er dus onze eigen betekenis aan geven.

De etsen van Jean-Marie Bytebier voor ook daar valt het licht ontstonden in het etsatelier van Henri Hemelsoet, meesterdrukker en al sinds 1999 enthousiast medewerker van Ergo Pers. Hij realiseerde voor Rein Ergo reeksen etsen van Roger Raveel, Dan Van Severen, Jürgen Partenheimer, Johan Tahon, Carole Vanderlinden, Karel Dierickx, Pierre Alechinsky, Philippe Vandenberg, Mario De Brabandere en vele anderen.In tegenstelling tot veel andere schilders baseert Jean-Marie Bijtebier zijn schilderijen nooit op fotografisch of ander beeldmateriaal, noch op waarneembare werkelijkheid. Boom is ontstaan uit verdwaalde herinneringen en ervaringen zoals die door de kunstenaar vrij visueel worden geïnterpreteerd. Net als de bron blijft ook het beeld onduidelijk, opgebouwd uit wazige 'vlekken' die de vorm van een boom suggereren.

Bijtebier brengt een dun laagje verf aan op het ruwe, onbewerkte linnen, waarbij hij bepaalde delen van het doek onbeschilderd laat. De originele bruine linnentinten bepalen zo mede de uitstraling van het schilderij. Verder is Boom samengesteld uit een kleurenpalet dat sober is, variërend van grijsgroen tot grijsblauw met enkele zwarte accenten. Lichtbeige tinten creëren een onwerkelijke, dromerige uitstraling rond de boom.

Bijtebier verdunt zijn verf door er een medium aan toe te voegen. Het linnen van het ongeprepareerde doek wordt zo diep geïmpregneerd door het aanbrengen van de sterk uitgedunde verflaag. Deze werkwijze is sterk verwant aan die van aquarel op papier, een techniek die erg populair was bij romantische schilders uit de 19e eeuw. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de kunstenaar William Turner als een belangrijke inspiratiebron beschouwt. Er is niet alleen een technische, maar ook een thematische gelijkenis, met natuur, kosmos en mysterie als basisingrediënten om van Bijtebier een neoromanticus te maken.

Bijtebier verhoudt zich tot schilderen zoals een dichter dat doet met woorden. Hij gaat op zoek naar een 'juiste' vertaling van zijn visie op de wereld, waarbij een gevoel van verwondering vaak de hoofdrol speelt. Zoals een dichter woorden met oneindige zorg kiest, zo plaatst Bijtebier zijn tekens spaarzaam op het doek. Boom is - in tegenstelling tot wat men op het eerste gezicht zou denken - niet toevallig of impulsief geconstrueerd, maar eerder het resultaat van diepe, weloverwogen reflectie.

De schaarste aan kleur, verf en tekens geven het stuk een gedistilleerd karakter. Boom is een verstild, intiem, dromerig beeld, dat tegelijk iets van het onwerkelijke en het universele bevat.

°1963

Jean-Marie Bytebier, lives and works in Ghent (Belgium)

studies

1988

Painting, Master Cum Laude, Academy of Fine Arts, Ghent

solo exhibitions + projects

2024

    Rendez-Vous , Musée D'Art Moderne Fontevraud - Collection Nationales Martine Et Léon Cligman, France

2021

    Rendez-Vous, Dewael15, Antwerp

2016

AB.ad / Uitblinkend door afwezigheid, Emergent, Veurne AB.ad Museum XL, Elsene Brussel

2015

Discovered after missing, Galerie Van De Weghe, Antwerp

2013

A second opinion, Galerie Van De Weghe, Antwerp

2011

Interstice, Galerie Van De Weghe, Antwerp Verleden / Continuous, exhibition rooms Mechelen

2009

Organized postponement, Galerie Dagmar De Pooter, Antwerp

2008

Disautonomie, Galerie Annie Gentils, Antwerp

2006

Fenestra, Galerie Annie Gentils, Antwerp

2005

Broken Ideas, Galerie Jan Dhaese, Gent

Broken Ideas, Galerie Argentaurum, Knokke Broken Ideas, Galerie Annie Gentils, Antwerp De doorzichtige dingen, Museum Maene, Ruiselede

Vieuws, Galerie Living Room, Amsterdam

2004

Encyclopedie van het beeld, Compagnie, Ghent

2002

De denkbeeldige wezens, Kapel Campo-Santo, Ghent

De denkbeeldige wezens, Galerie The Living room, Amsterdam De oneindige bibliotheek, Stedelijke Bibliotheek, Harelbeke

Momento Hominem Galerie De Lege Ruimte, Ghent

2001

Archief, Museum van Deinze en Leiestreek, Deinze

1999

Randbeelden, Galerie de Lege Ruimte, Ghent

1998

Galerie Schröder, Cologne Galerie Tanya Rumpff, Haarlem Galerie Lea Gredt, Luxemburg

1997

Van pool tot pool, Galerie Annette De Keyser, Antwerp

1996

Galerie Schröder, Cologne

Kijkbibliotheek,Vereniging voor het Museum van Hedendaagse Kunst, Ghent

Galerie Rodolphe Janssen, Brussels

1995

Galerie Domi Nostrae, Lyon Galerie Annette De Keyser, Antwerp

1994

Galerie Rodolphe Janssen, Brussels

Modulo, Porto Galerie + Edition Renate Schröder, Cologne

Galerie Annette De Keyser, Antwerp

1993

Bilder Galerie + Edition Renate Schröder, Cologne

Ado Gallery, Antwerp

Modulo, Lisbon

1992

Galerie Rodolphe Janssen, Brussels

1991

9 Ado Gallery, Antwerp

Galerie Rodolphe Janssen, Brussels

9 Vereniging voor het Museum van Hedendaagse Kunst, Ghent

1990

Saatchi & Saatchi, Brussels

1989

Ado Gallery, Antwerp Gallery XXI, Antwerp

1988

Kunstcentrum Carlos Demeester, Roeselare Moving Space, Ghent

1987

Moving Space, Ghent

group exhibitions + projects

2023

      Het voorbijtrekkend landschap, Groupshow at De Egelantier, Ruimte voor kunst en natuur.

      Kijk! De Wolken, Groupshow at E. Verhaeren Museum

      Lieux mouvants, duo show with J-P Ruelle at L'Orangerie Bastogne

      10 jaar Emergent, Veurne

       Unfolding Worlds part II, Groupshow with Elger Esser and Tinus Vermeersch at Hopstreet gallery Brussels

       Unfolding Worlds part I, Groupshow with Elger Esser and Tinus Vermeersch at Hopstreet gallery Brussels

2021

      Nuages, Hier et D'aujourd'hui, La Maison Des Arts, Brussel

      Close-Up, Degroof-Petercam, Luxemburg

2016

Drawing front, Kunstvereniging Diepenheim, Nederland    

Mapping emotions/landscape, Etage22, Antwerp

2015

Main D’oeuvre, Raveelmuseum, Machelen Proportio, Palazzo Fortuny, Venetie

2014

Arture, Herzele

(Dis) Orientation, Brussels Uitblinkend door afwezigheid, Emergent, Veurne

Museum To Scale,The Baker Museum, Artis-Naples, Florida-USA and Kunsthal, Rotterdam, NL

2013

"Once More unto the breach, dear friends, once more" Final show, LOKAAL 01, Breda

Ik wordt, Voorkamer, Lier Soleil Noir, Faire face, Galerie DOMI NOSTRAE, Lyon Museum To Scale, Museum of Fine Arts, Brussel

Dublin Double, Broadcast Gallery, Dublin

2012

Switch Galerie Dukan Hourdequin, Paris Secret Postcard, Jan van Eyck Academie, Maastricht

2011

Tra, Edge of becoming, Axel Vervoordt Gallery, Palazzo Fortuny Tussenruimte, Raveelmuseum, Machelen aan de Leie

2010

CollectieXXVI: De Artefactum-jaren, Muhka, Antwerp

Verder/ Kijken/ Door/Gaan, Museum van Deinze en de Leiestreek, Deinze

Transit Station, Malta Contemporary Art Center, Malta

2009

Fading, Museum van Elsene, Brussels

Frontart, Verbeke Foundation, Kemzeke My painting.nu, Lokaal 01, Breda Pays’arbres, L’orangerie/Espace d’art Contemporain, Bastogne

Next Chicago with Galerie Dagmar Depooter, Chicago

2008

Project Trends 08, Ghent Visuele Compositie van de Plaats, CCha, Hasselt

2007

Status Questions, Galerie Annie Gentils, Antwerp

2005

Kunst In Zwalm, Zwalm

2004

Zomertentoonstelling, Galerie Living Room, Amsterdam

2003

3 Belgen, Living Room, Amsterdam Acrochage, Galerie Lea Gredt, Luxemburg

2002

De Hofvijver, The Hague Inside Drawings, Galerie Nouvelle Image, The Hague

2001

(W)interface, Galerie Tanya Rumpff, Haarlem Het versluierd Beeld, Provinciaal Centrum Voor Beeldende Kunsten Begijnhof, Hasselt Re-Touche Kunsthal St-Pietersabdij, Ghent

2000

Melancholie, De Lege Ruimte, Ghent Kinderspel (kindertekeningen en actuele kunst), Waarschoot

1999

Museum Hedendaagse Kunst, Antwerp

Echo of my mind, München

Dialogen met het waarneembare, Vierkante Zaal, St-Niklaas

1998

Museum Hedendaagse Kunst, Antwerp Bildgewordene Wirklichkeiten, Eupen

1997

Reality Revisited Out There Das Belgische Haus, Cologne

Reality Revisited, Montcada-la-Caixa, Barcelona Van Pool tot Pool, Escola Massana, Barcelona AXIS Yogyakarta AXIS Jakarta

AXIS Lasalle Sia College of the Arts, Singapore

1995

La Condition Humaine, De Witte Ruimte, Sint-Lucas, Ghent Peintures de Paysage - Paysage de la Peinture, Galerie Domi Nostrae, Lyon

1993

Modernism in Painting, Museum Van Bommel-Van Dam, Venlo Onscherpte, Ghent

1992

Synergi Opus Operandi, Gent

Belgien zu Gast, Galerie Schröder, Mönchengladbach Modernism in Painting, Museum voor Moderne Kunst, Ostend

Frontiera, Forum Jonge Kunst uit Europa, Bolzano

1990

Zonder Grenzen, Oud Hospitaal, Aalst Belgicisme belicht, Acht kunstenaars uit Belgie, Galerie Nouvelles Images, The Hague

1989

Festival International de Peintur, Cagnes-sur-Mer

1988

Prix de la jeune peinture Belge, Paleis voor Schone Kunsten, Brussels

Kunstwerken verworven door de Vlaamse Gemeenschap, Ghent Moving Space, Ghent

De Sluis, Leidschendam

https://lamaisondesarts.be/nl/artistes/jean-marie-bytebier-nl/JEAN-MARIE BYTEBIER (Deinze, 1963) woont en werkt in Gent. Hij studeerde af aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten in 1988 en won de Prijs Jonge Belgische Schilderkunst in 1987. Al meer dan 25 jaar schildert deze tijdloze kunstenaar uitsluitend de natuur.

Op het eerste gezicht lijken de werken van Jean-Marie Bytebier op gewone landschapsschilderijen. Maar Bytebier gaat veel verder… Hij kiest landschapsdetails en vergroot die uit. We kunnen de lucht, de wolken, het gebladerte en de aarde nog herkennen. Maar de kunstenaar zaait verwarring door onze herkenningspunten te doen verdwijnen, door het landschap ondersteboven te keren, de horizonlijn te verwijderen of delen van het landschap weg te krassen of weg te snijden.

Door ‘in te zoomen’ op de landschappen verliezen we onze oriëntatie en zien we plots de techniek die de penseelstreken en pigmenten blootlegt.

Onze behoefte aan leesbaarheid wordt niet bevredigd. We kunnen geen definitieve betekenis geven aan het waargenomen werk, dat grenst aan abstractie, en moeten er dus onze eigen betekenis aan geven.

https://www.theartcouch.be/belgische-kunstenaars/jm-bytebier/

De tentoonstelling van Jean-Marie Bytebier in het museum van Elsene was een succes. Sommigen gingen maar liefst vijf maal kijken. Op zoek naar een verklaring voor dit succes bezocht ik de kunstenaar en, zoals ik nu uit mijn notities kan opmaken, ging het over veel meer dan succes alleen.

In het gesprek kwam ik tot de vaststelling dat er drie essentiële elementen zijn in het werk van Jean-Marie, die misschien als verklaring kunnen dienen voor de aantrekkingskracht van diens werk.

Is het een landschap?

There is more than meets the eye. De grauwe, vaak primitief aandoende landschappen, het gebruik van verf als was het aarde -je kan de aarde bijna ruiken op de schilderijen- zullen op menig toeschouwer al een aanzuigend effect hebben. Nochtans zijn het geen bestaande of reële landschappen. Het is een mozaïek van bijeengesprokkelde herinneringen uit Jean-Marie’s vele reizen en wandelingen. Daarbovenop kennen zijn landschappen geen perspectief, worden ze doorklieft door andere elementen, soms hangen ze in brokken aaneen, of worden ze moedwillig omgekeerd opgehangen.

Het is duidelijk dat de kunstenaar met zijn landschappen iets geheel anders bedoelt.

Wat je niet ziet heeft ook invloed

Hier begint het spel met de realiteit. Of eerder: hier start de bevraging naar hoe mensen een bepaalde realiteit ervaren. Het reële is geen neutraal gegeven, het is slechts een willekeurige gewaarwording. Door iets essentieels als een landschap, dat we allemaal als een onbetwistbare, ‘onafhankelijke’ realiteit aanzien, in vraag te stellen, stelt Jean-Marie eveneens de positie van de mens in vraag.

Naar het werk van Jean-Marie kijken, brengt je in zekere zin als mens uit balans.

Onvoorwaardelijke onafhankelijkheid

Maar deze visie maakt ook dat de kunstenaar in essentie onafhankelijk blijft. Als er geen onafhankelijke realiteit bestaat, staat het de kunstenaar uiteindelijk vrij om er zijn eigen interpretatie aan te geven. Ook succes is daarom in sé onbelangrijk, of alleszins irrelevant, tenminste voor Jean-Marie.

Kunst is vrijheid, permanente verbazing, maar bovenal: onafhankelijkheid. Dat voèl je zowaar als je voor een Bytebier staat.

Nu ik over het gesprek reflecteer en zijn werk doorblader komen mij spontaan de woorden van Pessoa op uit het Boek der Rusteloosheid:

“Je stagne tel un lac qui n’existe nulle part, au coeur d’un paysage désert”.

Over boeken gesproken: of je de tentoonstelling in Elsene al dan niet gezien hebt, laat het je niet verhinderen het boek AB.ad. in huis te halen dat naar aanleiding ervan is uitgegeven door MER Paper Kunsthalle. Het boek bevat geen teksten, alsof het rechtstreeks naar de essentie wil gaan van het werk zelf. Net als de werken van Jean-Marie bieden de pagina’s een soort collage van de werken, met close-ups die elkaar soms overlappen als waren ze nog in het stadium van het onderzoek, van het wikken en wegen welk beeld te gebruiken.

Het mist zijn effect niet, want hierdoor betrekt het boek de kijker bij de werken, alsof de kijker mee mocht beslissen welke werken op welke manier in beeld te brengen. Het creëert eveneens een specifieke dynamiek bij het doorbladeren ervan. Elke pagina biedt een gedachte om bij stil te staan. Om zich bij te verbazen. Een moment om in zich op te nemen.

Het boek AB.ad. is te koop op de website van MER, alsook bij de betere boekhandelaar. Niet aarzelen!

https://www.emergent.be/nl/Artistiek/Kunstenaar/Id/41/Jean-Marie-Bytebier

JEAN-MARIE BYTEBIER

EXPO #30 - 10 JAAR EMERGENT

Tot tweemaal toe stelde Frank Maes in Emergent een tentoonstelling samen met als titel Uitblinkend door afwezigheid. In beide tentoonstellingen speelde het werk van Jean-Marie Bytebier een belangrijke rol. De menselijke figuur blinkt inderdaad uit door afwezigheid in Bytebiers oeuvre. Zijn schilderijen worden veelal als landschappen gelezen. Toch tracht hij dit gegeven zo veel mogelijk weg te nemen. Hij vergroot onderdelen uit en hoe meer hij uitvergroot, hoe meer er verdwijnt van het originele beeld. Met een gereduceerd kleur- gebruik, veelal vale, sombere kleuren, en een economisch verfgebruik geeft hij details weer die uiteindelijk het hele schilderij inpalmen.

In de reeks A Postcard Picture Place, die Bytebier voor het eerst toont in 10 jaar Emergent, gaat de kunstenaar nog een stap verder. Hij fragmenteert het landschap. Het lijken kleine studies die hij presenteert als postkaarten. Door het volume van de drager krijgt het geheel boven- dien iets van een afscheurkalender. Hiermee verwijst de kunstenaar op ludieke wijze naar de decoratieve aard van het landschapsschilderij en zijn reproduceerbaarheid. Zo neemt hij ook weer afstand van de sterke traditie van de land- schapsschilderkunst.

EXPO #11 - UITBLINKEND DOOR AFWEZIGHEID (2)

Jean-Marie Bytebiers werken worden veelal onmiddellijk als landschappen gelezen. En toch doet de kunstenaar keer op keer zijn uiterste best om zoveel mogelijk landschap weg te nemen. Hij wil immers het canon van de landschapsschilderkunst doorbreken door obstakels in zijn werk te brengen: hij draait het landschap om, krast erin, krabt het weg, verknipt het in verschillende onderdelen, verplaatst of verdubbelt de horizon. Met een gereduceerd kleurgebruik, veelal vale, sombere kleuren, en een economisch verfgebruik vergroot hij details uit. Maar hoe meer hij uitvergroot, hoe meer er verdwijnt. Hoe meer hij inzoomt, hoe verder hij van het gegeven verwijderd raakt. Aanvankelijk aanwezige motieven verdwijnen naar de zijkanten of details zoals struiken en bomen palmen het hele schilderij in. Maar de toeschouwer is hardnekkig, hij blijft in Bytebiers werken landschappen herkennen. Want zijn blik is dermate gedetermineerd door de sterke traditie van de landschapsschilderkunst.

De bijdrage van Jean-Marie Bytebier aan Uitblinkend door afwezigheid (2) kreeg de ondertitel AB.ad. mee. De aanzet voor deze presentatie was het gelijknamige boek, een samenwerking tussen de kunstenaar, Luc Derycke en MER. Paper Kunsthalle. In dit boek werd dertig jaar artistieke praktijk verzameld. Het betreft eerder een kunstenaarsboek, dan wel een monografie of catalogus.

EXPO #3 - UITBLINKEND DOOR AFWEZIGHEID

Nooit vinden de schilderijen en tekeningen van Jean-Marie Bytebier hun oorsprong in de zintuiglijke waarneming. Nergens valt er een menselijke figuur te bespeuren. Het is geenszins zijn doel om verhalen of geschiedenissen te vertellen, zijn positie is eerder bevragend, als van een leerling-tovenaar: wat als ik nu eens…? Hij vervaardigt constructies, waarvan de uitgangspunten meestal eenvoudig zijn. Hij is een meester in het loslaten en houdt ervan als een werk een eigen leven begint te leiden. Het zijn vormen die wachten op een specifieke situatie – die plaats in die ruimte, met die lichtinval op dat specifieke moment, in samenspel met die andere kunstwerken en in de specifieke beleving van die individuele toeschouwer – om telkens opnieuw ingevuld te worden. Bytebier vraagt zich af hoe de wereld aan ons verschijnt. Hoe komt bijvoorbeeld een landschapservaring tot stand? Wat zien we dan eigenlijk? En, minstens even cruciaal, wat zien we over het hoofd, wat onttrekt zich aan onze blik? In zijn werken wil hij niets vertellen over deze kwesties – hij wil dat ‘tussenmoment’ of die ‘tussenruimte’ waarin het gebeurt, waarin een beeld verschijnt of verdwijnt, telkens opnieuw bij de toeschouwer uitlokken. Hij doet dat duidelijk met veel plezier en met de poot van een pur sang schilder, die de toeschouwer met een toets weet te verleiden, of in de val kan lokken. Niettemin vormt elk werk – ook voor de schilder zelf – de plaats van een onvervuld en onvervulbaar verlangen. Het ultieme landschap bevindt zich immers altijd aan de andere kant van het raam.

https://barbegallery.be/jeanmarie-bytebier-bio

De desolate 'landschappen' van Jean Marie Bytebier (BE, 1963), ontdaan van elke vorm van menselijke referentie, laten de toeschouwer even verbaasd en doodsbang als verrukt achter. De kunstenaar breekt bruut met de canon van de landschapsschilderkunst: omgekeerde landschappen, weggekrast, uitgesneden of verdubbeld, brengen de toeschouwer in verwarring. Bytebier geeft de kijker niets houvast. Obstakels, zoals struiken en bomen, nemen het hele schilderij over en blokkeren het uitzicht dat troost had moeten bieden. Het afgezwakte kleurgebruik, vaak bleek en somber, economisch toegepast, lost de landschappen uiteindelijk op in abstracte monochromen. Fragmentatie, inzoomen en uitvergroten vervaagt in de eindeloze uitgestrektheid van de sublieme natuur.

(tekst door Roxane Baeyens)

http://www.ergopers.be/kunstenaars/bytebier.htm

Jean-Marie Bytebier (°Deinze, 1963) woont en werkt in Mariakerke, bij Gent.

'Jean-Marie Bytebier creëert al ruim twee decennia schilderijen die verdacht nauw aansluiten bij de abstracte en monochrome traditie. Wie zich laat beetnemen, zou hem kunnen verdenken van een zoveelste, overjaarse, pseudo-romantische versie van abstract expressionisme. Daar heeft dit werk niets mee te maken. Een nadere kennismaking met Bytebiers oeuvre maakt juist duidelijk hoezeer het, van het vroege werk in de late jaren 1980 tot zijn recentste doeken, schatplichtig is aan de conceptuele traditie en gevoed door die inzichten hedendaagse picturale beelden maakt. Maar hoe weet hij de belangen van het Beeld en die van de Ruimte en het Concept, de autonomie van de picturale schepping en het specifieke hier en nu van de persoonlijke beleving met elkaar te combineren? Ziedaar een hardnekkige paradox, waaruit een coherent en tegelijk bijzonder veelzijdig oeuvre voortgevloeid is. Het zal ongetwijfeld enige concentratie en volharding vragen om deze knoop te ontwarren. Laat ons alvast gewaarschuwd zijn dat de schilder die Marcel Broodthaers met Mallarmé in contact bracht – René Magritte gaf de tweeëntwintigjarige dichter in 1946 een exemplaar van Un coup de dés cadeau –een notoire bedenker van valstrikken was.

[Frank Maes, De ruimte tussenin, in Verleden / Continuous, Ludion, 2011]

In 2013 verscheen ook daar valt het licht, een livre de peintre met gedichten van Miriam Van hee en etsen van Jean-Marie Bytebier. Het boek wordt voorgesteld op 20 september 2013 in het Poëziecentrum Gent. Ook daar valt het licht verscheen in een beperkte oplage van 26 voor de handel bestemde exemplaren, Arabisch genummerd van 1 tot 26. Bij elk boek hoort een suite met vier door Jean-Marie Bytebier getekende en genummerde etsen. Elk boek werd in het colofon gesigneerd door de dichter en de kunstenaar. Uitverkocht.

De etsen van Jean-Marie Bytebier voor ook daar valt het licht ontstonden in het etsatelier van Henri Hemelsoet, meesterdrukker en al sinds 1999 enthousiast medewerker van Ergo Pers. Hij realiseerde voor Rein Ergo reeksen etsen van Roger Raveel, Dan Van Severen, Jürgen Partenheimer, Johan Tahon, Carole Vanderlinden, Karel Dierickx, Pierre Alechinsky, Philippe Vandenberg, Mario De Brabandere en vele anderen.

https://archief.glean.art/expo/jean-marie-bytebier-in-fontevraud-l-abbaye

Jean-Marie Bytebier in Fontevraud‑l’Abbaye

Frederik  Thys

PRAKTISCHE INFO

Jean-Marie Bytebier, Rendez-Vous, Le Musée d’Art Moderne de Fontevraud, Fontevraud-l’Abbaye (Saumur, Frankrijk), tot 30 juni 2024, fontevraud.fr

Met Rendez-Vous nodigt le Musée d’Art Moderne de Fontevraud Gentse kunstenaar Jean-Marie Bytebier uit voor een solotentoonstelling in het Franse pittoreske dorpje. Een perfecte match, want het sprookjesachtige abdijcomplex van Fontevraud waarin het museum voor moderne kunst huist, vormt het ideale decor voor Bytebiers mysterieuze, aan de fictie grenzende landschapsschilderijen en -tekeningen. Bytebiers geschilderde panorama’s zijn immers allerminst spiegelingen van bestaande plekken, maar steevast geconstrueerde samensmeltingen van bijeengesprokkelde herinneringen en impressies uit de vele reizen en wandelingen die hij maakt. Bytebiers interesse ligt namelijk in de zichtbare (of onzichtbare) wereld en, vooral, hoe die wereld aan ons verschijnt. De realiteit mag volgens hem niet worden beschouwd als een neutraal gegeven: elke verhouding tot de zichtbare werkelijkheid is van begin af aan al een construerend spel van elementen die ons in het oog springen of die we juist boven het hoofd zien en die terechtkomen in een spinnenweb van herinneringen, gevoelens, referenties en andere impressies. Elk gewaarworden, zo kun je wel zeggen, is daarom in eerste instantie een waar worden.

Ook in Rendez-Vous komt dat idee naar boven drijven. Een ontmoeting bestaat altijd uit dialoog, het aankijken van elkaar, een wederzijds spel. Tijdens zijn residentie in Fontevraud in december 2023 ontstonden enkele van zijn creaties uit zijn ‘ontmoetingen’ met de streek, de abdij en de kunstwerken uit de permanente collectie van le Musée d’Art Moderne de Fontevraud.

https://www.theartcouch.be/belgische-kunstenaars/the-world-is-constantly-moving-een-sensationele-wandeling-doorheen-het-werk-van-jean-marie-bytebier/Posted By The ArtCouch

Jean-Marie Bytebier interviewen is een uitdaging. Net zoals op zijn schilderijen worden de krijtlijnen vooraf uitgezet: geen vraag- en antwoordformule, geen citaten, geen woorden die vastliggen en waarop hij kan worden vastgepind. Nog nooit gaf hij een interview voor radio of tv. Wij voelen ons zowaar gepriviligeerd als we plaatsnemen aan de ovale tafel in (re)D. Gallery.

Het regent fiks als we beschutting zoeken in het statige herenhuis op de drukke Mechelsesteenweg. Een sereen interieur met rondbogen, krakende plankenvloer en smetteloze witte muren, waar de grote doeken van Jean-Marie Bytebier vrij spel krijgen. Meteen valt ons de doordachte schikking op: licht en donker, en verschillende formaten wisselen elkaar af. Opmerkelijk is dat tussen zijn gekende donkerkleurige doeken op haast ritmische wijze ook pastelkleurige wolkenluchten zijn geplaatst. Sommige doeken zijn enorm groot, en de galerij is dat niet, maar toch stoort het tekort aan recul ons niet.

Er is gekozen voor soberheid, de hoofdrol is weggelegd voor het grote doek ‘Everything on earth is constantly moving’ waar je bij het binnenkomen meteen naartoe gezogen wordt. Meteen het meest figuratieve van de hele reeks vinden wij. Een diepe, duistere ravijn of kloof waar je een beetje duizelig van wordt. Bovenaan lonkt echter de hoop: een staalblauwe hemel. Hoewel Bytebier dit met tegenzin weggeeft – zijn aversie voor het anekdotische is groot – zijn we toch blij met het verhaal achter het schilderij. Misschien is het idee deels gegroeid op Kreta, waar in Agia Galini een barhouder elk jaar opnieuw zijn hut moet verplaatsen en verstevigen, door de afbrokkelende rotsen.

Jean-Marie Bytebier ‘Nature is – immigration – is nature’, 2018, Acrylic on canvas, 240 x 190 cm (c) Karel Moortgat

Meteen belanden we hier bij een grondthema in Bytebiers werk: de veranderlijkheid van de natuur. De jaarlijkse migratiestroom in Tanzania, de trek van de vogels naar warme oorden maar ook het dooien van gletsjers, natuurkrachten die je niet kunt controleren. Elk doek van Bytebier is welomlijnd, de witte rand verraadt de ‘champetter’, de ‘controlefreak’ in hemzelf bekent hij, maar daarbinnen regeert de woestenij, en mag de natuur zo wild zijn als ze in werkelijkheid is.

Inmiddels verwent galeriehouder Hendrik Van De Weghe ons met koffie en chocolate chip cookies. Jean-Marie weidt uit – dat doet hij graag, ook in zijn werk, almaar cirkelen rond de pointe – over zijn voorbije en geplande reizen naar Formentera, Zwitserland (‘Vaals is prachtig’) en Kenia. Bytebier is een wandelaar, tijdens zijn lange tochten in binnen- en buitenland slokt hij de beelden op, om ze later, in uitwaaierende vorm op zijn doeken terecht te laten komen. Zijn Wanderliebebrengt zowel inspiratie als soelaas: het natuurbad zuivert en doet ontsnappen aan de ratrace.

Uiteraard valt in deze context de Zwitserse auteur Robert Walser, die met ‘De Wandeling’ een soort bijbel leverde voor alle fijngevoelige zielen die net als hem aan wandelzucht lijden. Bytebier is daar ongetwijfeld één van. Zijn ‘Gipfelglück’ krijgt op schattige wijze neerslag in een reeks kleine schetsen/schilderijtjes die bijeen geschikt zijn in een vitrinetafeltje centraal in de galerij. Door hun ongedwongenheid tonen ze een andere kant van de schilder en eisen ze een niet onbelangrijke bijrol op tussen de protagonisten in deze tentoonstelling.

‘Taal is een leugen’, zegt Bytebier meermaals, ‘De natuur brengt ons dicht bij de geest van de objectiviteit. Het is een wereld zonder vooroordelen.’ Onvermijdelijk voegt de schilder hieraan zijn subjectieve blik toe. Op elk doek wordt ergens bewust het licht toegelaten. Doorheen het aardedonker wordt de kijker naar deze lumineuze  spots geleid. Bytebier is ook een meester in deconstructie en reconstructie. De elementen die hij uit de natuur oppikt komen niet in onversneden vorm op het doek terecht. Eerst gaan ze door een proces van interpretatie en abstractie, om daarna herschikt te worden tot een ‘memorie’ die op zichzelf staat.

Jean-Marie Bytebier ‘A labyrinth of time’, 2018, Acrylic on canvas, 200 x 140 (c) Karel Moortgat

Het zijn suggesties van landschappen, sensaties als het ware, niet de werkelijkheidsweergave zelf. Steeds doet hij dat in acryl, dat verrassend genoeg een mooie glans heeft – ‘Golden moet je gebruiken, dat is de beste verf’ – omdat hij allergisch bleek aan olieverf. Niettemin hebben ze een diepe, luxueuze uitstraling, de groenige, bruinige en bijna zwarte oertinten, die steeds meer worden afgewisseld met vrolijker nuances.

Waar je in de eerste ruimte wat overweldigd wordt, vind je in het achterkamertje van de galerie vooral rust. In drie kleinere werken die aan een wand samenhangen is de blauwe onderlaag die Bytebier steevast in zijn werk gebruikt het meest zichtbaar. Elk van deze werkjes lijkt een fragment uit een oud landschapsschilderij, van bijvoorbeeld Adriaen Brouwer. Ook hier dus: knippen en plakken, tot zich een nieuwe Bytebier-logica vormt.

Als sluitstuk worden drie kleinere werken op een volle eiken drager geserveerd. “Moet ik de drager meerekenen in de afmetingen?”, stoort de galeriehouder ons even. “Natuurlijk”, antwoordt Bytebier, waarmee meteen het motto van zijn hele oeuvre bevestigd is: all credits to nature, en ik ben maar een kleine medespeler in het grote, onbeheersbare geheel. Een nietige schilder, die het onbevattelijke tracht te bevatten, voor even, in het volle besef dat het vechten tegen de bierkaai is.

‘NATURE IS – IMMIGRATION – IS NATURE’, nog tot 12 januari in (re)D. Gallery Antwerpen

Gwendolina Willems & Annelies Vanbelle

Jean-Marie Bytebier ‘The spirit of objectivity’, 2018, Acrylic on canvas (diptych), 90 x 70 cm (c) Karel Moortgat

Jean-Marie Bytebier, ‘Avalanche’, 2018, Acrylic on canvas mounted on wood, 70 x 50 cm (c) Karel Moortgat

Hij wandelt door een speelveld van verf

Geen spelregels tussen begin en einde

Uitweidend zonder verhaal

Verdwalend zonder woorden

Meevloeiend in de kolkende penseelbeweging van kleuren

Rollend als een avalanche van groenische rotsen

Instandhoudend van het vertrouwde leven

Verlangend naar de blauwe droom buiten de krijtlijnen

(Gwendolina Willems, geïnspireerd door het werk van Jean-Marie Bytebier)

https://www.bruzz.be/expo/expo-jean-marie-bytebier-museum-van-elsene-het-net-een-landschap-2016-03-30Expo Jean-Marie Bytebier in Museum van Elsene: 'Het is net een landschap'

Danny Vileyn

© Brussel Deze Week

30/03/2016 09.27u

Delen:

Find BRUZZ on facebook

Find BRUZZ on twitter

Find BRUZZ on mail

Find BRUZZ on whatsapp

Copy link

De beeldtaal van Jean-Marie Bytebier (1963) wil de kloof dichten tussen figuratieve en conceptuele kunst. Technische taal voor een tentoonstelling vol emoties.

Een landschap dat er nog net een is. Een landschap dat er net geen meer is. Hoeveel varianten zijn er mogelijk? Evenveel als er schilderijen van Jean-Marie Bytebier in het museum van Elsene hangen. Sommige schilderijen stemmen vrolijk, neigen naar het lichtvoetige, ze tellen ook lichtbruine tinten, terwijl de meeste schilderijen groen ‘zijn’.

Je hebt er ook die schrik aanjagen, of op z’n minst twijfel zaaien omdat ze het landschap laten kantelen. Je hebt er die realistisch ogen, terwijl andere de wereld resoluut op zijn kop zetten. De werken van Bytebier vragen tijd. Je bekijkt ze afzonderlijk, maar je moet ze ook in één beweging in elkaar laten vloeien. Eigenlijk moet je de expo ‘s ochtends vroeg bezoeken, Bytebier smeekt om stilte.

In de toelichting bij de expo luidt het: “De bijzondere beeldende intensiteit van zijn diptieken, triptieken en vierluiken roept de eeuwige vraag op naar de voorstelling van het landschap en brengt haar over naar onze tijd. Zo daagt Bytebier op een serene en poëtische manier, van schilderij tot schilderij, steeds opnieuw onze zintuigen uit.”

Bytebier, afkomstig uit het Oost-Vlaamse Deinze, studeerde aan de Gentse Academie voor Schone Kunsten. Tussen 2008 en 2010 zette hij samen met Kris Van Dessel drie tentoonstellingen op waarin de thematieken tijd, afstand en ruimte werden verkend. In 2012 en 2015 was er ook werk van Bytebier te zien op de biënnale van Venetië.

***

Jean-Marie Bytebier loopt nog tot 29 mei in het Museum van Elsene, Jean Van Volsemstraat 71 Elsene. Open van dinsdag tot zondag van 9 uur 30 tot 17 uur.

https://www.youtube.com/watch?v=W-W_kPhwsag

Exposition "Rendez-vous" par Jean-Marie Bytebier - Musée d'Art moderne

Abbaye Royale de Fontevraud

https://www.moorsmagazine.com/kunst/kunstenaars/intrigerende-vernietigingskunst-belgische-kunstenaar-j-m-bytebier/Jean-Marie Bytebier schildert prachtige, verstilde landschappen, met soms alleen een flard horizon en daarboven een prachtige lege lucht. Het boek AB. ad. begint met zo’n onwaarschijnlijk verstild landschap.

Maar op de volgende pagina’s zien we een canvas waar een stuk uit weggesneden is, en de plank eronder. Dan volgt een dubbele pagina met een hele stille, lichte lucht met een zweem van rood, die nog net de ondergaande zon suggereert. Veel minder dan dit kun je niet schilderen, lijkt het wel.

Maar dan gaat het los – Bytebier snijdt zijn schilderijen aan flarden, plakt ze weer aan elkaar, maakt er onrustige, wringende composities van. Soms wordt er ingezoomd , waardoor je de structuur van het canvas ziet, dan zie je ineens weer een doorkijk naar een onbestemd eenzaam landschap.

Sommige schilderijen lijken bijna helemaal weggeschraapt te zijn, waardoor hout zichtbaar wordt, in andere is gekrast, maar meestal is een schilderij versneden. Dat levert onrust op bij de kijker- waar is deze schilder naar op zoek?

De beelden zijn intrigerend genoeg, maar er blijft het onbehaaglijke gevoel dat schilderijen die in eerste instantie een enorme rust uitstraalden door de kunstenaar zelf op zo’n agressieve manier behandeld zijn. Wat zit daar achter?

En dan ineens is er weer een pagina met een minimalistisch landschap dat alleen maar pure rust en melancholie uitstraalt, al staat de rust nu bijna als vanzelf onder spanning. Niets is veilig voor deze kunstenaar.

Zo ontstaat er een bijzonder spannend kunstenaarsboek, want Bytebier heeft met zijn werk een boek gecomponeerd dat je als kijker aan het werk zet – een begeleidende tekst zul je vergeefs zoeken, zelfs de titel wordt niet nader uitgelegd. De beelden zullen het werk moeten doen. En dat doen ze zeker in dit ronduit verbluffende boek.

Het boek is overigens prachtig uitgegeven, in hardcover met een lichtblauw cover en een rode boekband (het zijn soms de details die het hem doen…) en perfecte reproducties. Mooimooi.

J.-M. Bytebier – AB. ad. – MER. Paper Kunsthalle – ISBN 9789492321183

https://www.hln.be/waasmunster/gemeente-heropent-zoektocht-naar-aannemer-voor-nieuwbouw-academie-pastorij-verruilen-voor-paviljoen~a8c285f8/200588076/Gemeente heropent zoektocht naar aannemer voor nieuwbouw Academie: “Pastorij verruilen voor paviljoen”

WAASMUNSTERDe gemeente Waasmunster heeft een nieuwe aanbestedingsprocedure geopend om een aannemer te vinden voor de nieuwbouw van de Academie. Bij een vorige procedure lagen de offertes te hoog boven de raming. De vooropgestelde opening begin 2022 loopt vertraging op. “We blijven geloven in dit mooi project voor onze Academie”, zegt schepen van Onderwijs Petra Verstappen (N-VA).

https://waterschoenen.blogspot.com/2018/12/jean-marie-bytebier-bij-red-gallery.html

Jean Marie Bytebier

NATURE IS

-

IMMIGRATION

-

IS NATURE

Wie dezer dagen het woord 'immigration' gebruikt in welke context dan ook, zal zich meteen geconfronteerd zien zowel met positieve als negatieve connotaties, al is onverschilligheid misschien nog het grootste gevaar. Maar in de context van deze tentoonstelling en het werk van Jean-Marie Bytebier krijgt de term een speciale betekenis.

De kunstenaar omschrijft zijn stelling als volgt:

"Alles op aarde is voortdurend in beweging. Niets behoudt er een vaste en onveranderlijke vorm en onze gevoelens, die zich aan uiterlijk zoeken hechten, zullen dus onvermijdelijk eveneens veranderen en verdwijnen."

De 'theoretische' landschappen van Jean-Marie BYTEBIER (°1963) mogen dan al geïnspireerd zijn door de natuur, toch zijn het geenszins bestaande landschappen. Het zijn schilderijen die ons de illusie van een landschap of een bos bezorgen. Toch staan ze symbool voor een levende werkelijkheid.

"Het bos is niet het decor, maar de geschiedenis zelf. Bossen van tijd".

Wat bij het binnenkomen in de galerie wel opvalt is de duisternis in de grote schilderijen. Het lijkt erop dat het licht teruggedrongen wordt naar de uithoeken.

Met dergelijk werk mocht hij de voorbije zomer in het Raveelmuseum het parcours van de 'Biënnale van de Schilderkunst' afsluiten in confrontatie met een 'echt' landschap van Hippolyte Boulenger (1837-1874).

In 2011 beschreven we in Waterschoenen (17 november) zijn tentoonstelling 'Interstice' bij Galerie Van De Weghe - nu (re)D -, waarbij hij in zijn werken meer tussenruimte, doorgang, opening, licht toeliet. Hij maakte centrale openingen in het landschap.

Jean-Marie Bytebier

It's a perfect day tot fly (r), 2018, acrylic on canvas, 180 x 150 cm

A labyrinth of time (l), 2018, acrylic on canvas, 180 x 130 cm

"Schijn en misleiding worden voor de zuiverste waarheid gehouden, terwijl de werkelijkheid fabelachtig is. Als de mensen voortdurend alleen realiteiten konden observeren en zich niet lieten misleiden, zou het leven in vergelijking met de dingen die we kennen als een sprookje zijn, als Duizend en één Nacht."

Henry David Thoreau

In het achterste gedeelte van de galerie hangen kleinere werken waarin de duisternis meestal achterwege blijft en soms plaats maakt voor efemere, maar niettemin getroebleerde 'hemels'.

Jean-Marie Bytebier

A labyrinth of time

2018

Acrylic on canvas mounted on wood

40 x 30 cm

Tot 12 januari 2019

in

(re)D gallery

Mechelsesteenweg 4

2000 ANTWERPEN

donderdag tot zondag: 14 - 18 uur

redgallery.be

https://waterschoenen.blogspot.com/2011/11/jean-marie-bytebier-met-interstice-bij.html

DONDERDAG 17 NOVEMBER 2011

Jean-Marie Bytebier met 'Interstice' bij Galerie Van De Weghe in Antwerpen

De nieuwe ruimte van Galerie Van De Weghe in de Antwerpse Pourbusstraat is totaal anders dan de 'huiselijkheid' van het herenhuis voordien in de Museumstraat. Deze 'white cube' biedt nieuwe mogelijkheden en wellicht een andere kijk op het werk van een aantal huiskunstenaars. Grotere werken zullen hier ongetwijfeld beter tot hun recht komen.

Met de tentoonstelling 'Interstice' speelt Jean-Marie BYTEBIER (°1963) rechtstreeks in op het ruimtelijke thema.

Interstice staat immers voor synoniemen als opening, scheur, uitsparing, kloof,... 'tussenruimte'.

Maar zoals tegengestelde polen elkaar aantrekken, worden ook uiterste betekenissen door Jean-Marie Bytebier tegenover elkaar uitgespeeld. Zo stond hij erop de normale doorgang tot de tentoonstellingszaal af te sluiten en de toeschouwers via de open bureauruimte binnen te laten

Meteen links toont hij schilderijen die door je ogen en geest als 'landschappen' gecatalogeerd worden, maar die bij nader inzicht niets meer of minder dan blauwe luchten en groene boomtoppen weergeven. Ik denk onvermijdelijk aan een detailopname uit 'Het rijk der lichten' van René Magritte.

Het woord 'landschap' maakt in deze schilderijen plaats voor een soort 'stilleven', waarbij met een minimum aan picturale middelen evenwichtige contrasten gecreëerd worden.

Het begrip 'Interstice' komt tot volle wasdom in de grote achterruimte van de galerie.

Hier presenteert Bytebier een andere kijk op het landschap, waarbij hij ons telkens door een grote opening (hij trekt als het ware een gordijn opzij) een tegelijk realistisch aandoend en toch bevreemdend tafereel aanbiedt. Daarbij toont hij een ontzaglijk ruimtelijk gevoel, maar ook een stevige portie intimiteit. Het beeld speelt op verschillende, achter elkaar liggende niveaus.

Nu eens ontwaar je een landschap uit de Far West, terwijl je in een andere hoek een soort kasteelruïne op een berg meent te herkennen. De gedachte aan Caspar David Friedrich (1774-1840) laat me hier niet los.

Let ook op de manier waarop Bytebier speelt met de letterlijke superpositie van sommige doeken.

De weg naar de kern van zijn voorstellingen lijkt telkens bezaaid met moeilijk begaanbare paden of wankele bruggen. Het blijft een balanceren tussen hoop en wanhoop, overtuiging en twijfel, drang naar actie en berusting,... kortom een beeld van het leven zelf.

Tot 3 december 2011

Galerie Van De Weghe

Pourbusstraat 5

2000 ANTWERPEN

www.galerievandeweghe.be

P.S.: Van 18 november tot 4 december 2011 staat Bytebier met 'Verleden Continuous' in het Cultuurcentrum van Mechelen. Tijdens de vernissag op 18 november wordt de gelijknamige monografie

https://auvio.rtbf.be/mot-cle/jean-marie-bytebier-548283

Par Ouï-dire

Façons de Voir : Regardez ! Les Nuages ! au Musée Verhaeren – Le Parc Félix Hap

55 min

| Publié le 18/08/23

|Disponible jusqu'au 17/08/2024

Ecouter

Tous les épisodes

Ajouter à mon Auvio

Partager

À Saint-Amand, au bord de l’Escaut, le Musée Emile Verhaeren propose une exposition collective sur le thème des nuages (jusqu’au 8 octobre). Rencontre avec le commissaire Rik Hemmerijckx et les artistes Julia Jedwab, Michel Barzin, Stephan Balleux, Koen Broucke et Jean-Marie Bytebier.

Le Parc Félix Hap est un espace public de la Commune d’Etterbeek. Situé en intérieur d’ilot, l’endroit est particulièrement calme. Son jardin, son Orangerie et la Maison de la famille Hap ont été récemment rénovés dans la cadre du contrat de quartier Chasse-Gray. Visite guidée en compagnie des architectes Gilles Saussez et Antoine Warin du bureau SKOPE.

Réalisation : Fabrice Kada

http://www.druksel.be/nl/fondsen/bytebier/meer.html

file:\\ druksel \ fondslijst \ bytebier \ meer

‘Het lexicon’, een schilderstekst van Jean-Marie Bytebier

Het werk van Bytebier is verankerd in het verleden van de schilderkunst. Het gaat over het kijken, het afstand nemen, het begrensd worden. Hij gaat een dialoog aan met de meesters van het penseel om een eigen standpunt in te nemen.

Melancholisch, verstild kijken. Kijken tot de omtrekken vervagen en er enkel nog vlekken op het oog zijn. De aanleiding voor het schilderen kan wel een concrete ervaring zijn, het is met de rug naar de werkelijkheid dat het echte schilderen begint. Hij verwoordt het zo:

"Vanuit mijn zolderraam kijk ik naar het landschap waar alles zich probeert los te trekken van zijn omgeving. Alle dingen zijn zich apart bewust van hun uniek-zijn. De appelboom bloeit iets vlugger dan de kerselaar. Het gras is groener dan de haag. De wilg waait trager dan het riet. De wortels van de passiebloem voelen zich lekker in de schaduw. En toch. Het licht maakt ze zichtbaar en het contrast onderscheidt ze. Ik draai mij om en schilder dat wat ik niet gezien heb."

'Het lexicon’ bestaat uit negentien kamers. Negentien maal een impressie, een vastleggen van wat belangrijk is voor de schilder. Herinneringen, artefacten, verzamelingen, menselijke contacten. Het is een persoonlijke tekst geworden zonder dat hij hermetisch of exhibitionistisch is. Het laat ons toe een scheppingsproces bij te wonen. Het toont ons de bouwstenen van een werkproces. De laatste kamer is dan een culminatie: de verwondering, de vreugde om de wereld en de mens die terug geslagen wordt door de overweldigende natuur. Het moment voordat het mystieke begint.

Net zoals in zijn laatste reeks schilderijen fungeert elke kamer als een zicht, een venster. Maar op wat? Want het standpunt is eigenaardig. Je staat voor het venster/het schilderij maar je weet niet wat binnen of buiten is. Het venster toont een toestand –geen beweging. Het zijn mentale beelden. De werkelijkheid wordt door Bytebier niet 'vervaagd' of verhuld. De werkelijkheid is wat getoond wordt, heeft een eigen grond van bestaan. We zien een kritiek op de tijd: hier is het schilderij een rustbank.

Bytebier maakt geen concrete afbeelding maar het is de herinnering, het nabeeld, dat bij hem de artisticiteit uitmaakt. De kunst is dat wat verwerkt wordt, niet de naakte ervaring, het blote beeld. Zo staat het werk van Bytebier buiten de tijd: het is geciviliseerd, beschaafd omdat het afstand neemt.

Het boek werd door Druksel in Gent uitgegeven op 126 exemplaren. Alle boeken zijn genummerd en door de kunstenaar gesigneerd. Het werd op 16 maart 2006 in Galerie Annie Gentils voorgesteld, kost 13 euro en kan besteld worden:

https://www.enpaysdelaloire.com/fetes-et-manifestations/rendez-vous-jean-marie-bytebier

Presentatie van: Rendez-vous: Jean-Marie Bytebier

"Rendez-vous" is een kwestie van dialoog, van ontmoetingen, van blikken. Zijn schilderijen en tekeningen zijn geïnspireerd op foto's, indrukken gemaakt tijdens wandelingen en verwijzingen naar de kunstgeschiedenis. In het museum resoneren de werken van Jean-Marie Bytebier met de schilderijen en objecten in de permanente collecties, en zijn ze er zelfs door geïnspireerd voor verschillende ervan, gemaakt tijdens een residentie in Fontevraud in december 2023. Deze werkresidentie stelde haar in staat om de sfeer, de architecturale context, de vormen en kleuren die haar omringden op te snuiven. In de voormalige pastorie, een huiselijke ruimte met natuurlijk licht en open naar buiten, worden de schilderijen van de kunstenaar niet op dezelfde manier aangehouden als op de schilderijenrails van het museum. Hun plaatsing boven schouwen, in kasten of in een omgeving van achttiende-eeuws houtwerk beïnvloedt de manier waarop naar deze werken wordt gekeken.

"Rendez-vous" is dus ook een uitnodiging aan de kijker om zijn blik te vragen tijdens zijn bezoek. De schilderkunst van Jean-Marie Bytebier bevindt zich op de grens tussen abstractie en figuratie. De manier waarop de kunstenaar het landschap herwerkt – hij selecteert details, vergroot ze, draait het patroon om, verwijdert de horizonlijn, krast of knipt bepaalde delen weg... – brengt de toeschouwer ertoe de perceptie van zijn eigen omgeving te heroverwegen en de manier waarop kunstenaars hun beelden construeren te benaderen.

Door Jean-Marie Bytebier "Rendez-vous" te geven, geeft hij ons dus een afspraak met kunst en bewijst hij ons dat deze werken en deze plaatsen die we goed denken te kennen, ons nog steeds kunnen verrassen

.https://www.ouest-france.fr/pays-de-la-loire/saumur-49400/lartiste-belge-jean-marie-bytebier-au-musee-et-au-presbytere-de-fontevraud-eb8a0e1a-eab3-11ee-8ca7-88a8f06f54df

L’artiste belge Jean-Marie Bytebier expose au musée et au presbytère de Fontevraud (ouest-france.fr)

L’artiste belge Jean-Marie Bytebier expose au musée et au presbytère de Fontevraud

Deux sites fontevristes accueillent le travail de Jean-Marie Bytebier. Invité au Rendez-vous du musée d’Art moderne, cet artiste de Gand s’est laissé inspirer par les œuvres de la collection Cligman.

Écouter cet article

02:35

Fontevraud, Musée d’art moderne, vendredi 22 mars 2024. Jean-Marie Bytebier est l’invité du Rendez-vous qu’organise le Musée d’art moderne sur deux sites à Fontevraud dont le presbytère.

Fontevraud, Musée d’art moderne, vendredi 22 mars 2024. Jean-Marie Bytebier est l’invité du Rendez-vous qu’organise le Musée d’art moderne sur deux sites à Fontevraud dont le presbytère. | CO

Le Courrier de l'Ouest

Nicolas THELLIER

Modifié le 27/03/2024 à 12h27

Publié le 27/03/2024 à 10h00

LIRE PLUS TARD

PARTAGER

Newsletter Saumur

Chaque matin, recevez toute l’information de Saumur et de ses environs avec Le Courrier de l'Ouest

Votre e-mail

Deux sites fontevristes pour un même artiste. Au-delà des rimes, il y a une réalité, celle de Jean-Marie Bytebier. Ce peintre belge est l’invité de la troisième édition du Rendez-vous dont l’objectif est d’inviter un artiste en résidence pour mettre à l’honneur les œuvres de la collection Cligman du musée d’Art moderne à l’Abbaye de Fontevraud. Son travail en 23 œuvres picturales a droit aux cimaises de ce haut lieu de l’art du XIXe et XXe siècles mais aussi, et pour la première fois, de s’évader sur les murs du presbytère. Une quinzaine de tableaux se fondent ainsi dans le décor en s’en inspirant mais surtout en en proposant une nouvelle lecture.

Il s’agit toujours de proposer un dialogue avec les œuvres de la collection. C’est ce que présente Jean-Marie Bytebier au musée. Au presbytère, l’artiste est davantage dans une conversation avec l’architecture du lieu , indique Gatien Du Bois, chargé de projet à l’Abbaye et commissaire de cette exposition. Ancien élève de l’Académie des Beaux-Arts de Gand où il réside toujours, Jean-Marie Bytebier donne ainsi pour la première fois une dimension internationale à cet exercice.

Un détail contemporain pour faire la différence

Le fragment d’une œuvre, la forme géométrique de certains de ses éléments ou leur couleur dominante ont servi de point de départ à l’artiste. Le résultat semble se fondre dans le décor sans le bousculer, à ceci près qu’un détail très contemporain va y proposer une nouvelle lecture.  Ce qui est intéressant avec les différents artistes qui s’inscrivent dans cette démarche, c’est la différence sur lesquels ils établissent le lien. Il y a une révélation mutuelle stimulante pour le visiteur , estime Dominique Gagneux, la directrice du Musée d’art moderne.

Au cours de son séjour de deux semaines en résidence à Fontevraud en décembre 2023, Jean-Marie Bytebier a pu également s’inspirer d’œuvres sorties des réserves spécialement pour lui. En usant de l’acrylique comme si c’était de la peinture à l’huile mais aussi en maîtrisant le crayon à papier de façon très académique, il parvient souvent à donner l’illusion d’un travail ancien. Une première pour cet artiste couronné du Prix de la jeune peinture belge en 1988 dont une des œuvres ornera en 2026 l’opéra de Gand.

https://lorangerie-bastogne.be/exposition/lieux-mouvantsDeux artistes, un peintre, Jean-Marie Bytebier, et un photographe, Jean-Pierre Ruelle, se partagent l'espace de L'Orangerie sur une thématique commune : le paysage. Ils nous invitent à prendre le temps de la contemplation, percevoir les lumières, les odeurs, le souffle,... de ces lieux mouvants.

LIEUX MOUVANTS

Du 28 octobre au 3 décembre 2023, L’Orangerie présente l’exposition Lieux Mouvants sur la notion de paysage, croisant les regards de deux artistes belges, le peintre Jean-Marie Bytebier (Deinze, 1963) et le photographe Jean-Pierre Ruelle (Bastogne, 1965),

Tous deux sensibles à la question du temps dans le rapport au paysage et à l’art, tant au sein de leur démarche que vis-à-vis du spectateur. Les artistes présentent des oeuvres qui se dévoilent progressivement et tendent à rompre avec notre société où les réseaux sociaux nous inondent d’images qu’on ne prend plus le temps de regarder.

Jean-Pierre Ruelle présente une série de photographies de paysages en noir et blanc qui poursuit son travail sur l’immobilité de l’image. Alors que la photographie est communément liée à l’instantané, ses photos sont prises selon la technique de la pose longue, dévoilant alors la trace des mouvements de la nature et de la lumière, ce qui donne une apparence singulière et inhabituelle aux images.

Jean-Marie Bytebier expose quant à lui ce qu’il appelle des « lieux », des tableaux de grands ou petits formats représentant des détails agrandis de paysages imaginaires recomposés à partir de souvenirs de ce qu’il a pu rencontrer, voir ou lire. Ses tableaux à l’acrylique, où apparaissent les coups de pinceaux, forment des sortes d’écrans végétaux légèrement vibrants qui laissent l’impression d’une mise au point qui ne se fait pas et empêche une vision claire et directe. Nous pourrions imaginer le surgissement de personnages ou d’animaux dans ces décors naturels rappelant ceux des peintures anciennes.

Les paysages des deux artistes sont des cadrages choisis d’un espace plus large, le hors-champ prend une place importante et apporte de la profondeur à ces images qui appellent ce qui n’est pas présent, ce qui est hors du cadre. Chez Jean-Pierre Ruelle, c’est aussi la multitude de détails qui invite le spectateur à découvrir et imaginer ce qui se cache au-delà des arbres ou de la brume.

Entre immobilité et mouvement, les photographies de Jean-Pierre Ruelle et les peintures de Jean-Marie Bytebier proposent aux visiteurs une nouvelle manière de regarder le paysage à travers leur travail formel et leur vision.

Abigaëlle Grommerch

De tentoonstelling Lieux Mouvants, Ontroerende of Bewogen Plaatsen, is te zien in de L’Orangerie van 28 oktober tot 3 december 2023. Twee Belgische kunstenaars, de schilder Jean-Marie Bytebier (Deinze 1963) en de fotograaf Jean-Pierre Ruelle (Bastogne 1965) geven hun kijk op het thema van het landschap.

Beide kunstenaars zijn begaan met het begrip tijd in relatie tot het landschap en de kunst, zowel in hun eigen artistieke praktijk als ten opzichte van de toeschouwer. Ze tonen werken die zich gaandeweg onthullen en daardoor ingaan tegen onze maatschappij waarin de sociale media ons overstelpen met beelden. Beelden waarvoor we de tijd niet meer nemen om ze te bekijken.

Jean-Pierre Ruelle toont een reeks landschapsfoto’s in zwart wit waarin hij zijn onderzoek verder zet naar de onbeweeglijkheid van het beeld. Daar waar foto’s doorgaans als momentopnames beschouwd worden, maakt Ruelle gebruik van langdurige belichting waardoor bewegingen in het landschap en lichtspelingen zichtbaar worden en resulteren in zeer specifieke en ongewone beelden.

Jean-Marie Bytebier stelt ‘plaatsen’ tentoon in schilderijen van groot of klein formaat, die uitvergrote details van denkbeeldige landschappen voorstellen. Deze ‘plaatsen’ zijn de neerslag van indrukken die de kunstenaar op zijn pad opdoet, herinneringen aan visuele en literaire ervaringen. Bytebier schildert met acrylverf. Door de penseelvoering waarbij hij hier en daar de verflaag wegkrast, ontstaan vegetale schermen die de indruk geven te vibreren. Ze lijken zich continu scherp te stellen waardoor een heldere en directe lezing van het beeld belemmerd wordt. Het is alsof er plots figuren of dieren uit de natuurdecors zouden kunnen opduiken zoals in de schilderijen van de oude meesters.

Beide kunstenaars cadreren hun landschappen waarbij dat wat buiten het blikveld ligt een belangrijke plaats inneemt en bijdraagt aan de diepte van de beelden door hun appel aan het afwezige, aan dat wat buiten het kader gebeurt.

De foto’s van Jean-Pierre Ruelle en de schilderijen van Jean-Marie Bytebier spelen zich af tussen onbeweeglijkheid en beweging. Hun werken en hun visie stellen de toeschouwer een nieuwe kijk op het landschap voor.

Abigaëlle Grommerch

Traduction de Hilde Vanfleteren

Dès l'entrée dans cet espace ouvert, une invitation à la contemplation s'offre à nous, que ce soit assis sur un banc ou en déambulation posée. Willy Dory propose un dialogue significatif sur le paysage, entre la peinture et la photographie. Ces deux médiums invitent à regarder à travers le cadre, ou autrement dit la fenêtre, ces lieux empreints de fluidité. Le changement perpétuel de la nature y est scruté, au travers de l’objectif de Jean-Pierre Ruelle, suggéré dans la profondeur de l’inachevé et du quasi abstrait de Jean-Marie Bytebier. L’absence de la figure humaine est une caractéristique partagée par les deux artistes. Cependant, la présence humaine transparaît dans les traces de l'habitat chez le photographe et se manifeste davantage dans l'immersion et le regard du spectateur chez le peintre.

            Les toiles, par leur dimension, offrent une expérience de l'abstraction. Les encadrements particuliers de Bytebier mettent en relief la toile, avançant presque vers le spectateur, comme si la peinture venait à sa rencontre. La dynamique est autre dans les œuvres exposées dans la rotonde.

            La présence monumentale des toiles habite cet espace si particulier. L’attraction de leur sombre lumière se ressent de loin. Le spectateur s'imprègne dans les profondeurs dès son approche. Un coin de ciel bleu apparaît là-haut. Des photographies sont accrochées en regard et proposent une méditation sur l'interaction de l'humain avec son milieu naturel. L’aller-retour se produit entre le dedans et le dehors, entre l’exploration de l’abstraction, l’immersion et la contemplation.

            Lieux mouvants offre une expérience émouvante, résultat de deux regards complémentaires, un hommage au genre du paysage, à la nature et à l'humain.

Hélène Jacques

Jean-Marie Bytebier

Jean-Pierre Ruelle

Lieux mouvants

EXPO : 28/10 > 03/12/2023

PLAN D'ACCÈS

https://cholet.maville.com/actu/actudet_-l-artiste-belge-jean-marie-bytebier-au-musee-et-au-presbytere-de-fontevraud-_dep-6218743_actu.HtmAccueil  Info  Info Maine-et-Loire  L’artiste belge Jean-Marie Bytebier au musée et au presbytère de Fontevraud

logo Courrier de l'Ouest

Mercredi 27 mars 2024 10:00

L’artiste belge Jean-Marie Bytebier au musée et au presbytère de Fontevraud ...

photo  fontevraud, musée d’art moderne, vendredi 22 mars 2024. jean-marie bytebier est l’invité du rendez-vous qu’organise le musée d’art moderne sur deux sites à fontevraud dont le presbytère. 1

Fontevraud, Musée d’art moderne, vendredi 22 mars 2024. Jean-Marie Bytebier est l’invité du Rendez-vous qu’organise le Musée d’art moderne sur deux sites à Fontevraud dont le presbytère. © CO

Deux sites fontevristes accueillent le travail de Jean-Marie Bytebier. Invité au Rendez-vous du musée d’Art moderne, cet artiste de Gand s’est laissé inspirer par les œuvres de la collection Cligman.

Deux sites fontevristes pour un même artiste. Au-delà des rimes, il y a une réalité, celle de Jean-Marie Bytebier. Ce peintre belge est l’invité de la troisième édition du Rendez-vous dont l’objectif est d’inviter un artiste en résidence pour mettre à l’honneur les œuvres de la collection ...

Cet article est réservé aux abonnés

Pour un accès immédiat, abonnez-vous

1ère semaine offerte

J'en profite

Déjà abonné ? Je me connecte

Nicolas THELLIER    Courrier de l'Ouest

Retrouvez d'autres actus sur les communes de :

Fontevraud-l'AbbayeSaumur

Donnez votre avis...logo Courrier de l'OuestAbonnez-vousAcheter le journal du jourAchetez le journal au format numérique

Les avis des internautes

* Votre commentaire...

* Votre email

En cochant cette case, j'accepte et je reconnais avoir pris connaissance des conditions générales d'utilisation et de la politique de données personnelles.

https://collections.heritage.brussels/nl/objects/35535Het Laar

Jean-Marie Bytebier

schilder1963

Locatie

Datum

2011

soort van object

schone kunsten > schilderij > schilderij

lees meer

Beschrijving

Het Laar, 2011 gedateerd, is een landschap zoals alleen Jean-Marie Bytebier dat kon schilderen. De compositie is in tweeën gedeeld, waarbij het monochrome bovengedeelte de hemel symboliseert en het ondergedeelte bomen afbeeldt, en iets wat op een ponton lijkt. Het schilderij is tegelijk realistisch en abstract: realistisch omdat de natuur herkenbaar blijft, en abstract omdat het onmogelijk is de elementen precies te benoemen. Bytebier bant elke oppervlakkigheid om aldus enkel de essentie over te houden.

https://www.lost-painters.nl/nouvelles-images-jean-marie-bytebier-discovered-after-missing/Nouvelles Images; Jean-Marie Bytebier – Discovered after missing

BY NIEK HENDRIX – 15/06/2015

POSTED IN: ARCHIEF

Vandaag een dubbelpost van twee tentoonstelling bij dezelfde galerie. Hoewel beide kunstenaars schilderen en inhoudelijk veel gemeen hebben toch totaal verschillend werk maken. Je zou kunnen stellen dat beider werk een […]

Vandaag een dubbelpost van twee tentoonstelling bij dezelfde galerie. Hoewel beide kunstenaars schilderen en inhoudelijk veel gemeen hebben toch totaal verschillend werk maken. Je zou kunnen stellen dat beider werk een positie stelt ten opzichte van de schilderkunstige blik vanuit een conceptuele benadering van hun werk.

Jean-Marie Bytebier Overzicht

Jean-Marie Bytebier Overzicht

Allereerst Jean-Marie Bytebier (1963). Het werk van Bytebier is zowel te beschouwen vanuit conceptuele benadering als abstract-expressionistisch. Dat deze twee blikken even passend zijn klinkt paradoxaal.

Het werk toont ons fictieve landschappen die vanuit de schildershandeling zijn opgezet. Het kleurenpalet is eenvoudig en je zou ze bijna als monochromen kunnen beschouwen. Vanuit eenvoudige handelingen weet Bytebier bos en rots te simuleren, al blijft het slechts bij de suggestie. De berglandschappen zouden zodra de lucht verdwijnt, vervagen tot niets dan vegen bruin en groen. Het is dan ook niet moeilijk om hierin een expressionistische schilder te zien.

Dan begint Bytebier het werk te verscheuren, vervormen en weg te halen. Het werk wordt letterlijk uit elkaar gereten, alsof de beeldenstorm nu hier de schilderkunst treft. De restanten van deze destructie worden vervolgens opnieuw herschikt en op paneel geplaatst. In andere gevallen wordt de verf van het paneel afgestoken. Of het doek wordt vervormd door een extra spieraam te plaatsen. Hoe zichtbaar blijft dat beeld nadat het uit elkaar getrokken is? Hoe zichtbaar blijft het schilderij als de helft vernietigd of onzichtbaar gemaakt is?

Jean-Marie Bytebier - Regenerated - 61x71cm Acrylverf op doek op hout

Jean-Marie Bytebier – Regenerated – 61x71cm Acrylverf op doek op hout

Jean-Marie Bytebier - Regenerated - 61x71cm Acrylverf op doek op hout (detail)

Jean-Marie Bytebier – Regenerated – 61x71cm Acrylverf op doek op hout (detail)

Jean-Marie Bytebier - Regenerated - 40x60cm Acrylverf op doek op hout

Jean-Marie Bytebier – Regenerated – 40x60cm Acrylverf op doek op hout

Jean-Marie Bytebier - Pariteit Discontinuous II - 180x150cm Acrylverf op doek

Jean-Marie Bytebier – Pariteit Discontinuous II – 180x150cm Acrylverf op doek

Jean-Marie Bytebier - Pariteit - 90x75cm Acrylverf op doek

Jean-Marie Bytebier – Pariteit – 90x75cm Acrylverf op doek

Jean-Marie Bytebier - L'origine(le) du monde & L'origine(le) du monde - 35x29cm & 29x24cm Acrylverf op doek op paneel

Jean-Marie Bytebier – L’origine(le) du monde & L’origine(le) du monde – 35x29cm & 29x24cm Acrylverf op doek op paneel

Jean-Marie Bytebier - L'origine(le) du monde & L'origine(le) du monde - 35x29cm & 29x24cm Acrylverf op doek op paneel (detail)

Jean-Marie Bytebier – L’origine(le) du monde & L’origine(le) du monde – 35x29cm & 29x24cm Acrylverf op doek op paneel (detail)

Jean-Marie Bytebier - Discovered after missing - 50x60cm Acrylverf op doek op hout

Jean-Marie Bytebier – Discovered after missing – 50x60cm Acrylverf op doek op hout

Jean-Marie Bytebier - Clairiere - 180x150cm Acrylverf op doek

Jean-Marie Bytebier – Clairiere – 180x150cm Acrylverf op doek

Jean-Marie Bytebier - Clairiere - 180x150cm Acrylverf op doek (detail)

Jean-Marie Bytebier – Clairiere – 180x150cm Acrylverf op doek (detail)

Jean-Marie Bytebier - Clairiere - 180x150cm Acrylverf op doek (detail)

Jean-Marie Bytebier – Clairiere – 180x150cm Acrylverf op doek (detail)

Jean-Marie Bytebier - Clairiere - 100x95cm Acrylverf op doek

Jean-Marie Bytebier – Clairiere – 100x95cm Acrylverf op doek

Jean-Marie Bytebier - Clairiere - 100x95cm Acrylverf op doek (detail)

Jean-Marie Bytebier – Clairiere – 100x95cm Acrylverf op doek (detail)

Jean-Marie Bytebier - Spoorloos - 40x30cm Acrylverf op hout

Jean-Marie Bytebier – Spoorloos – 40x30cm Acrylverf op hout

Jean-Marie Bytebier - Spoorloos - 40x30cm Acrylverf op hout (detail)

Jean-Marie Bytebier – Spoorloos – 40x30cm Acrylverf op hout (detail)

Jean-Marie Bytebier - Spoorloos - 40x30cm Acrylverf op hout

Jean-Marie Bytebier – Spoorloos – 40x30cm Acrylverf op hout

De tentoonstelling met het werk van Bytebier is nog tot en met de 17e te zien bij galerie Nouvelles Images te Den Haag.

FacebookTwitterTumblrPinterest

Gerelateerd

Nouvelles Images; Ben Sleeuwenhoek

15/06/2015

In "archief"

We Like Art

We Like Art @ Art Rotterdam

07/02/2015

In "archief"

Art Brussels

Art Brussels 2014

24/04/2014

In "archief"

TAGS: Jean-Marie Bytebier, Nouvelles Images

https://ensembles.org/items/boomM HKA Ensembles

Boom

Overview� Media� Events� Ensembles� Actors� Linked Items�

Bewaren

Jean-Marie Bytebier

1999

Painting, 120 x 100 cm.

Materials: oil on canvas

Collection: Collection M HKA, Antwerp (Inv. no. BK7044_M203).

In contrast to the case of many other painters, Jean-Marie Bijtebier never bases his paintings on photographic or other visual material, nor on perceptible reality.  Boom (Tree) is born out of stray memories and experiences as freely interpreted visually by the artist.  Just as its source, the image too remains indistinct, constructed from hazy 'stains' that go to suggest the shape of a tree.

Bijtebier applies a thin layer of paint to the rough, unprepared linen, whereby he leaves certain parts of the canvas unpainted.  The original brown linen tints thus co-determine the painting's appearance.  Further, Boom is composed from a color palette that is sober, ranging from gray-green to gray-blue with a few black accents.  Light-beige tints create an unreal, dreamlike aura around the tree.

Bijtebier thins his paint by adding a medium to it.  The linen of the unprepared canvas is thus deeply impregnated by application of the very thinned-out layer of paint.  This working method is strongly related to that of watercolor on paper, a technique that was very popular by Romantic painters of the 19th century.  It is also then not surprising that the artist counts William Turner as a major source of inspiration.  There is not only a technical similarity, but also a thematic one, with nature, cosmos and mystery as the basic ingredients for making of Bijtebier a neo-Romantic.

Bijtebier relates to paint the way that a poet does so with words.  He goes in search of a 'correct' translation of his vision of the world, and wherein a sense of wonder often plays the leading role.  Just as a poet chooses words with infinite care, Bijtebier places his signs sparingly on the canvas.  Boom is - in contrast to what one may think at first glance - not constructed in an accidental of impulsive way, but rather is the result of deep, well-considered reflection.   

The scarcity of color, paint and signs lend the piece a distilled character.  Boom is a stilled, intimist, dreamlike image, containing at once something of the unreal and the universal.

Events View M HKA Sets

Hausse

Overzicht� Media� Gebeurtenissen� Ingesteld� Acteurs� Gekoppelde items�

Bewaren

Jean-Marie Bytebier

1999

Schilderij, 120 x 100 cm.

Materialen: olieverf op doek

Collectie: Collectie M HKA, Antwerpen (Inv.nr. BK7044_M203).

In tegenstelling tot veel andere schilders baseert Jean-Marie Bijtebier zijn schilderijen nooit op fotografisch of ander beeldmateriaal, noch op waarneembare werkelijkheid. Boom is ontstaan uit verdwaalde herinneringen en ervaringen zoals die door de kunstenaar vrij visueel worden geïnterpreteerd. Net als de bron blijft ook het beeld onduidelijk, opgebouwd uit wazige 'vlekken' die de vorm van een boom suggereren.

Bijtebier brengt een dun laagje verf aan op het ruwe, onbewerkte linnen, waarbij hij bepaalde delen van het doek onbeschilderd laat. De originele bruine linnentinten bepalen zo mede de uitstraling van het schilderij. Verder is Boom samengesteld uit een kleurenpalet dat sober is, variërend van grijsgroen tot grijsblauw met enkele zwarte accenten. Lichtbeige tinten creëren een onwerkelijke, dromerige uitstraling rond de boom.

Bijtebier verdunt zijn verf door er een medium aan toe te voegen. Het linnen van het ongeprepareerde doek wordt zo diep geïmpregneerd door het aanbrengen van de sterk uitgedunde verflaag. Deze werkwijze is sterk verwant aan die van aquarel op papier, een techniek die erg populair was bij romantische schilders uit de 19e eeuw. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de kunstenaar William Turner als een belangrijke inspiratiebron beschouwt. Er is niet alleen een technische, maar ook een thematische gelijkenis, met natuur, kosmos en mysterie als basisingrediënten om van Bijtebier een neoromanticus te maken.

Bijtebier verhoudt zich tot schilderen zoals een dichter dat doet met woorden. Hij gaat op zoek naar een 'juiste' vertaling van zijn visie op de wereld, waarbij een gevoel van verwondering vaak de hoofdrol speelt. Zoals een dichter woorden met oneindige zorg kiest, zo plaatst Bijtebier zijn tekens spaarzaam op het doek. Boom is - in tegenstelling tot wat men op het eerste gezicht zou denken - niet toevallig of impulsief geconstrueerd, maar eerder het resultaat van diepe, weloverwogen reflectie.

De schaarste aan kleur, verf en tekens geven het stuk een gedistilleerd karakter. Boom is een verstild, intiem, dromerig beeld, dat tegelijk iets van het onwerkelijke en het universele bevat.

Evenementen Bekijk alles

https://archief.glean.art/expo/jan-de-cock-en-jean-marie-bytebier-in-brugge

en dubbel verlangen naar kunst

Marc  Holthof

PRAKTISCHE INFO

The Bruges Art_Institute, Spinolarei 17, 8000 Brugge. Open wo, do en vr, van 10 tot 18u, brugesartinstitute.be

Op 6 september jl. opende het Bruges Art Institute - de jongste incarnatie van Jan De Cock’s droom om in de kunstopleiding het meester-leerling model te doen herleven. Het instituut is gevestigd in een historisch pand aan de Spinolarei. Er is werk te bekijken van beeldhouwer De Cock, maar ook schilderijen waaraan hij en landschapsschilder Jean-Marie Bytebier hebben samengewerkt. Bytebier en Jan De Cock schilderen, naast hun eigen werk, namelijk sinds enige tijd ook samen, op hetzelfde doek.

Er is nauwelijks een vreemder duo van kunstenaars te bedenken dan de flamboyante Jan De Cock, bekend als maker van sculpturen en installaties, en de bedachtzame landschapsschilder Jean-Marie Bytebier. Ze lijken water en vuur qua temperament én qua artistieke insteek. En toch slagen zij erin om samen te werken. In de inkom- en traphal van het instituut is er werk van hen te bekijken en de, misschien beste, werken zijn te bekijken op de eerste en tweede verdieping, temidden de planken en tafels vol kunstboeken, tijdschriften, werken en studies voor werken waarmee het grote kunstenaarsatelier volgestouwd werd.

Samen schilderen is een oude praktijk - de jonge Rubens en oude Jan Breugel hebben nog samen werk gemaakt - die echter haaks staat op het individualisme en de afgunst in de kunstwereld van vandaag. Hoewel, beklemtoont Jan De Cock, kunstenaars in feite àltijd ‘samenwerken’ via het imiteren van of zich afzetten tegen hun grote voorbeelden of tegenpolen. Al gebeurt dat natuurlijk zelden of nooit op hetzelfde doek, zoals hier.

Jean-Marie Bytebier vertelt dat hij en Jan De Cock kennis maakten tijdens een tentoonstelling in het museum van Elsene en hoe het klikte tussen beide. “Wij hebben allebei een voorliefde voor film en ook onze manier van kijken is parallel. Het enige waar wij sterk in verschillen is ons persoonlijk karakter en de wijze waarop wij met ons werk omgaan”, vertelt Bytebier. Jan heeft mij later opgebeld met de vraag: “ik zou graag leren schilderen, zie je het zitten om samen te werken.” Ik heb er lang over nagedacht, omdat ik weet dat Jan een grote loyaliteit maar ook een grote persoonlijkheid heeft. Hij heeft mij toen uitgenodigd naar Ivrea in de Valle d’Aoste. Daar keken wij op tegen de hoge Alpen.”

Roze radicaliteit

Een doek in de inkomhal getuigt van hun verblijf in Ivrea waar ze zijn beginnen samenschilderen: een sobere geschilderde achtergrond van Bytebier toont de pieken van de Alpen. Ze worden opgelicht door fell roze accenten aangebracht door Jan De Cock die in het midden van het doek samenkomen in een bundel van een fel roze kleur.

“Ik schrok er even van, geeft Bytebier toe, het werk heeft een bepaalde radicaliteit. Maar ik heb in de Alpen inderdaad weiden met dat soort fel roze of paarse kleur bloemen gezien. - Wij hebben vervolgens veel gecorrespondeerd, thema’s uitgewisseld, lange avonden samengezeten over de vraag hoe wij dat ideële landschap samen in beeld zouden brengen. En hoe dat zich tegenover ons beider oeuvre zou verhouden. Want het is niet mijn of Jans werk, het is ons werk. Het moeilijke was om zo te schilderen dat er geen elementen in zaten die mij deden zeggen: nu is het van mij. Jan heeft zijn deel ingevuld door storende elementen in te brengen, of een tweede laag aan te brengen zonder dat het landschap daarbij decor werd. Vaak heb ik achteraf het doek nog opgeschilderd. De vraag was telkens: wat heeft het werk nodig om een soort van crisis te veroorzaken bij de kijker, in positieve zin dan. Dat is het ideale landschap: waar de kijker zich vragen bij stelt, en niet ziet, niet doorheeft waar hij naar aan het kijken is.”

Twee of drie

“De ontmoeting heeft bij allebei, in ons eigen oeuvre, iets teweeg gebracht”, vertelt Bytebier. “De kern ligt voor mij in de vrijheid die wij namen, de vrijheid om samen te willen werken. “

De Cock: “Wat voor mij zeer belangrijk is aan deze samenwerking is dat ik zeer erg geïnteresseerd ben om de dingen naast mekaar te plaatsen, om een continuïteit te genereren. In plaats van vormen zich te laten ontwikkelen in de ruimte, moest ik nu lagen op elkaar plaatsen. Dat was nieuw voor mij. Niet toevallig ben ik ook in mijn sculpturen meer en meer de materie aan het plooien en aan het evolueren naar een soort bas-reliëf.

Bytebier: “Ik daarentegen ben een ‘op elkaar’-kunstenaar die ervan droomt om schilderijen naast mekaar te plaatsen. Hoe zet je werken naast mekaar zodat ze elkaar beïnvloeden en versterken? Ik hang vast aan het twee-dimensionale maar droom van het inzetten van het drie-dimensionale van een werk. Terwijl het bij Jan juist het omgekeerde is. Maar wat wij gemeen hebben en wat ons ook samen heeft gebracht, is het verlangen: hij om het twee-dimensionale op te zoeken, ik het drie-dimensiona

https://janskweek.blogspot.com/2019/09/jean-marie-bytebier.htmlJANS KUNSTENAAR VAN DE WEEK

Iedere week een kunstenaar. Een levende kunstenaar, en dus per definitie hedendaagse kunst.

ZOEKEN

Jean-Marie Bytebier

september 28, 2019

Zondag 29 september opent een tentoonstelling die nog tot eind van de kerstvakantie (tot 12-01-2020, gesloten op 24 december 2019 en 1 januari 2020) loopt (zodat je er nog naartoe kan) in ... Le Grand Hornu.

Ze heet "De bijen van het onzichtbare en toont werken van een tiental hedendaagse kunstenaars rond het thema van "het onzichtbare". Voorwaar, als je het onzichtbare kan gaan bekijken, dan moet je dat doen!

En: Le Grand Hornu is een top plaats, een van mijn favoriete museums. Het is een gewezen mijnsite waarvan de cirkelvormig gebouwde lokalen gerestaureerd zijn tot musea (waarvan één voor hedendaagse kunst) en een goed restaurant.

De tentoonstelling toont werken die verband houden met het mythologische of het mystieke, zoals tekeningen van Thierry De Cordier, Ricardo Brey, Mario Merz, Angel Vergara en Jean-Marie Bytebier.

Over Jean-Marie Bytebier gaat het dus vandaag. Hij is oud-leraar van één van de lezers van deze blog, dus ik treed schoorvoetend :)

Jean-Marie Bytebier schildert landschappen. Zo, dat is snel geschreven. Je kan niet anders dan zien dat zijn doeken (acryl op canvas) landschappen zijn - al kan je de landschappen niet herkennen: het zijn geen zeemzoeterige romantische landschapsschilderijen met een beekje, een brugje, een weg die verdwijnt tussen bomen. Het zijn dichtbeschilderde, overdonderende doeken in alle tinten die de natuur te bieden heeft. Je verliest je in wat je ziet, je kan er je ogen niet van aftrekken en verdwaalt hoewel er geen eenvoudig perspectief te bespeuren valt.

De schilderijen vangen een sfeer, die zo vluchtig was dat enkel de meest aandachtige toeschouwer ze kan hebben gezien. En die sfeer wordt weergegeven met energie en kracht - het zijn ook geen zweverige schilderijen.

Het bijzondere is dat deze schilder niet "naar de natuur" schildert. De meeste landschapsschilders trekken er met een veldezel op uit om een pittoresk hoekje of overdonderend uitzicht te schilderen (of, eerlijk gezegd, ze nemen er een foto van en baseren hun schilderij daar op).

Bytebier werkt naar verluidt helemaal anders: hij bouwt zijn schilderij op vanuit de basis schilderkunstige elementen - compositie, kleur, vlak, vlakbewerking. Zijn onderwerpen en composities komen tot stand met elementen uit verschillende plaatsen, ervaringen, herinneringen.

Hij maakt veel schetsen, waarmee hij die nauwgezette compositie nastreeft, maar vaak snijdt hij doeken in stukken of zet ze op hun zijkant of ondersteboven. Dat kan je uiteraard met een traditioneel landschap niet doen.

In die schetsen herken je dat hij zijn compositie zorgvuldig plant, bijvoorbeeld door te vertrekken van iconische beelden. Hieronder een voorbeeld: op een blad papier presenteert hij 4 elementen: rechtsboven een erg bekend schilderij (een "Lam Gods") van de 16e eeuwse barokschilder Francisco de Zurbarán. Links ervan een uitgebreide studie met enerzijds (zeer herkenbaar) het lam gods, geabstraheerd tot een landschap en anderzijds (heel interessant) iets wat lijkt op aanduidingen om een uitsnede te maken, een beetje zoals fotografen dat vroeger ook deden: een snelle print maken en daar op aangeven hoe ze het beeld willen "croppen". Onderaan twee schetsen van landschappen, die wellicht voortgekomen zijn uit de studie (de vierde schets is een omkering van de compositie).https://angers.maville.com/actu/actudet_-l-artiste-belge-jean-marie-bytebier-au-musee-et-au-presbytere-de-fontevraud-_fil-6218743_actu.Htm

https://focus.knack.be/uncategorized/toren-jean-marie-bytebier-siert-kerkplein-bij-sint-jacobs-tijdens-de-gentse-feesten/B

eeldend kunstenaar Jean-Marie Bytebier maakt de toren tot een wacht�en uitkijkpost.

Op de site van Knack van vorige zaterdag verscheen een artikel dat

rudimentair uitpakte met de start van de Gentse Feesten en enkele van de

bijzonderste activiteiten van dit tiendaagse volksfestival. Het siert Elien

Haentjens dat haar artikel na het traditionele volvette openingsblokje de

klemtoon legt op een activiteit met een meerwaarde. Beeldend kunstenaar

Jean-Marie Bytebier heeft de PA-toren van Trefpunt op het kerkplein Bij Sint�Jacobs, het kloppend hart van de Gentse Feesten, omgetoverd in wat het

midden houdt tussen een uitkijk- en een wachttoren.Interstice

Wat de toren van Bytebier bijzonder maakt, is dat hij bij de toeschouwer een

gevoel oproept van de nauwe ruimte, Interstice, tussen natuur en cultuur. De

tussenruimte is een kantelmoment. Een wacht- of uitkijktoren is de realiteit,

terwijl het landschap met zijn bomen en struiken dat niet is. In een gesprek

van man tot man tijdens de opbouw zei Bytebier dat het landschap geen

identiteit heeft. ‘Het landschap wordt door de kijker gemaakt, want de natuur

heeft geen vormgever. De natuur is zijn eigen vormgever. Vanuit dat opzicht

bekeken idealiseert elke mens zijn eigen landschap en geeft er in een

kantelmoment een persoonlijke betekenis aan. De doorkijkluiken

weerspiegelen mijn kantelmoment bij de eerste aanblik van een landschap

Hedendaagse tableaux vivants Ander werk van Jean-Marie Bytebier is momenteel te zien op de biënnale van Venetië. Tra, edge of becoming, maakt onderdeel uit van de stand van Axel Vervoordt, de meest vermaarde Belgische kunst- en antiekverzamelaar en eigenaar van de Vlaaikensgang in Antwerpen. Tot slot nog dit. Jean-Marie Bytebier studeerde aan de Gentse Koninklijke Academie voor Schone Kunsten. Een tijdgenoot en medeleerling was Wim Delvoye, een kunstenaar die net als Bytebier in elk werk theatrale elementen verwerkt. Ze zijn de nieuwste, de hedendaagse tableaux vivants. Guido Lauwaert

https://kuleuven.limo.libis.be/discovery/search?query=any,contains,LIRIAS3703648&tab=LIRIAS&search_scope=lirias_profile&vid=32KUL_KUL:Lirias&offset=0

Unfolding Worlds - De lyrische landschappen van Jean-Marie Bytebier, Elger Esser en Tinus Vermeersch, Hopstreet Gallery, Brussel, 13 maart tot 30 april 2022.

Author

Laureyns, Jeroen

subdirectory_arrow_right [KU Leuven IDlaunch]

Contributor

Esser, Elger

Jean-Marie, Bytebier

Tinus, Vermeersch

Lirias Type

Creation in the arts or design

Description

In zijn doctoraatsstudie 'Weg van Vlaanderen' ging Jeroen Laureyns in dialoog met het begrip 'het einde van het lyrische landschap' van Ton Lemaire. Nu tien jaar later blijken die begrippen over 'het einde en de terugkeer van het lyrische landschap' actueler dan ooit. Jeroen Laureyns gebruikte die ideeën als kader om de terugkeer naar het lyrische landschap bij kunstenaars als Jean-Marie Bytebier, Elger Esser en Tinus Vermeersch te omschrijven.

Date

2022-03

Publication Status

Published

Source ID

lirias3703648

https://www.lecho.be/culture/expo/les-paysages-audacieux-de-bytebier/10171784.html

Les paysages audacieux de Bytebier

Vue en plein écran

"Je ne peins jamais des personnages parce qu’ils parlent et, pour moi, le langage est un mensonge", explique Jean-Marie Bytebier. ©Wouter Van Vooren

YESMINE SLIMAN LAWTON

15 octobre 2019 07:36

L'Echo de Flandre | Dans l’exposition collective du MAC’s, "Les Abeilles de l’invisible", au Grand-Hornu, les grandes acryliques sur toile du gantois Jean-Marie Bytebier séduisent et transportent dans une nature proche de l’abstrait.

Diplômé de l’Académie royale des Beaux-Arts de Gand en 1988 et prix de la jeune peinture belge en 1987, Jean-Marie Bytebier confie cette anecdote révélatrice de son travail: "Le matin pour connaître le temps qu’il va faire je ne consulte pas un écran mais je regarde le ciel tout simplement!"

Exposition

"Les Abeilles de l’invisible", au MAC’s.

Commissaire: Denis Gielen.

Jusqu’au 12 janvier 2020. Le dimanche 17 novembre dès 14h, visite guidée en compagnie de Jean-Marie Bytebier.

www.bytebier.com; www.mac-s.be.

Son atelier est situé au cœur de Gand dans une ancienne école abritant temporairement de nombreux artistes, comme on en rencontre de moins en moins dans les cœurs des villes qui subissent la pression des promoteurs immobiliers. Il s’agit d’un simple espace à l’arrière du bâtiment, totalement isolé du bruit de la ville. Trois grandes fenêtres l’éclairent d’une lumière naturelle. Jamais il n’allume les néons pour peindre, peu importe la luminosité extérieure. Très jeune, souffle-t-il, il découvre sa voie: "C’est à l’âge de 14 ans, en regardant une œuvre de René Magritte, ‘L’homme à la pomme’, que je sus que peindre était quelque chose que je voulais faire", note Jean-Marie Bytebier.

Peindre la nature, exclusivement, est le parti pris depuis plus de 25 ans de cet artiste hors tendance. Il n’a pas attendu que le monde change pour s’en emparer et témoigner de sa beauté éphémère. Pour lui, la nature est vierge de toute identité et de toute trace d’artefacts. Elle se suffit à elle-même. Devant une peinture de Jean-Marie Bytebier, le spectateur prend à nouveau le temps de regarder les nuages changeants, de s’étonner de la profondeur de la forêt, d’une percée de lumière ou simplement d’un grand aplat sombre.

CONSEIL

L’essentiel de l’actualité pour démarrer votre journée.

Recevez maintenant La matinale de L’Echo.

Encodez votre adresse e-mail

Envoi quotidien par e-mail - Désinscription en un seul clic De gedurfde landschappen van Bytebier

Weergave op volledig scherm

"Ik schilder nooit personages omdat ze spreken en voor mij is taal een leugen", legt Jean-Marie Bytebier uit. ©Wouter Van Vooren

YESMINE SLIMAN LAWTON

dinsdag 15 oktober 2019 07:36

De Echo van Vlaanderen | In de groepstentoonstelling "De bijen van het onzichtbare" in het MAC's in Grand-Hornu, verleiden en vervoeren de grote acrylverf op doek van de Gentse Jean-Marie Bytebier ons naar een natuur die dicht bij het abstracte staat.

Jean-Marie Bytebier, afgestudeerd aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten in Gent in 1988 en winnaar van de prijs voor jonge Belgische schilderkunst in 1987, vertrouwt hem deze onthullende anekdote over zijn werk toe: "'s Morgens, om te weten te komen wat voor weer het zal zijn, raadpleeg ik geen scherm, maar kijk ik gewoon naar de lucht!"

Tentoonstelling

"De bijen van het onzichtbare", in het MAC's.

Curator: Denis Gielen.

Tot 12 januari 2020. Op zondag 17 november vanaf 14 uur, rondleiding met Jean-Marie Bytebier.

www.bytebier.com; www.mac-s.be.

Zijn atelier bevindt zich in hartje Gent in een voormalige school die tijdelijk onderdak biedt aan heel wat kunstenaars, zoals die steeds minder voorkomen in het hart van steden die onder druk staan van projectontwikkelaars. Het is een eenvoudige ruimte aan de achterkant van het gebouw, volledig geïsoleerd van het lawaai van de stad. Drie grote ramen verlichten het met natuurlijk licht. Hij doet nooit de neonlichten aan om te schilderen, hoe fel het buiten ook is. Op zeer jonge leeftijd, zegt hij, ontdekte hij zijn pad: "Het was op 14-jarige leeftijd, toen ik naar een werk van René Magritte keek, 'De man met de appel', dat ik wist dat schilderen iets was dat ik wilde doen", merkt Jean-Marie Bytebier op.

Het schilderen van de natuur is al meer dan 25 jaar het engagement van deze out-of-trend kunstenaar. Hij wachtte niet tot de wereld zou veranderen om haar vast te grijpen en te getuigen van haar kortstondige schoonheid. Voor hem is de natuur verstoken van elke identiteit en elk spoor van artefacten. Het is op zich voldoende. Voor een schilderij van Jean-Marie Bytebier neemt de kijker opnieuw de tijd om naar de veranderende wolken te kijken, om verrast te worden door de diepte van het bos, een doorbraak van licht of gewoon een groot donker vlak gebied.

ADVIES

De essentie van het nieuws om je dag mee te beginnen.

Ontvang nu La matinale van L'Echo.

Vul je e-mailadres in

Dagelijkse e-mail - Afmelden met één klikhttp://mededelingen.over-blog.com/article-gentse-feesten-toren-van-jean-marie-bytebier-79637969.html17 juillet 2011

Gentse Feesten: Toren van Jean-Marie Bytebier

Op de site van Knack verscheen een artikel dat rudimentair uitpakte met de start van de Gentse Feesten en enkele van de bijzonderste activiteiten van dit tiendaagse volksfestival. Het siert Elien Haentjes dat haar artikel na het traditionele volvette openingsblokje de klemtoon legt op een activiteit met een meerwaarde. Beeldend kunstenaar Jean-Marie Bytebier (°1963) heeft de PA-toren van Trefpunt op het kerkplein Bij Sint-Jacobs, het kloppend hart van de Gentse Feesten, omgetoverd in wat het midden houdt tussen een uitkijk- en een wachttoren.

Bytrebier3.jpeg

Wat de toren van Bytebier bijzonder maakt is dat hij bij de toeschouwer een gevoel oproept van de nauwe ruimte, tussen natuur en cultuur. De tussenruimte, Interstice, is een kantelmoment. Een wacht- of uitkijktoren is de realiteit, terwijl het landschap met zijn bomen en struiken dat niet is. In een gesprek van man tot man tijdens de opbouw zei Bytebier dat het landschap geen identiteit heeft. ‘Het landschap wordt door de kijker gemaakt, want de natuur heeft geen vormgever. De natuur is zijn eigen vormgever. Vanuit dat opzicht bekeken idealiseert elke mens zijn eigen landschap en geeft er in een kantelmoment een persoonlijke betekenis aan. De doorkijkluiken weerspiegelen mijn kantelmoment bij de eerste aanblik van een landschap.’

De toren is een virtuele toren, temidden van de reële feestdrukte. Nog volgens Jean-Marie Bytebier zal maar een bijzonder klein aantal toeschouwers het kantelmoment zien. ‘Hij die het ziet maakt onderdeel uit van mijn project, is een acteur. Wie het niet ziet is een figurant. Sterker, mijn toren is het decor van een theatervoorstelling en staat op de plaats waar het theater geboren werd, de straat.’

Bytebier2.jpeg

Interstice werd vandaag om 17 uur ingehuldigd. Iedereen was welkom en graanjeneverstokerij Filliers zorde voor de ‘druppels’ en heeft, by the way, dit project gefinancierd.

Inspiratie vond Bytebier bij de uitkijktoren van Oud-Lier. Wie goed kijkt ziet dat onderdelen van deze toren geïntegreerd werden in het geheel.

Ander werk van Jean-Marie Bytebier is momenteel te zien op de biënnale van Venetië. Tra, edge of becoming, maakt onderdeel uit van de stand van Axel Vervoordt, de meest vermaarde Belgische kunst- en antiekverzamelaar en eigenaar van de Vlaaikensgang in Antwerpen.

Tot slot nog dit. Jean-Marie Bytebier studeerde aan de Gentse Koninklijke Academie voor Schone Kunsten. Een tijdgenoot en medeleerling was Wim Delvoye, een kunstenaar die net als Bytebier in elk werk theatrale elementen verwerkt. Ze zijn de nieuwste, de hedendaagse tableux vivants.

Guido LAUWAERT