Het Nederlands is een Indo-Europese en Germaanse, West-Germaanse, Nederduitse, Nederfrankischetaal. Nederlands is de moedertaal van ruim 22 miljoen mensen. Binnen de Europese Unie (EU) nam het op een bepaald moment een zevende plaats in qua grootte van de talen van de EU. Het Nederlands wordt voornamelijk gesproken in Nederland, België (in de Vlaamse Gemeenschap) en Suriname. Ook op Aruba en op de Nederlandse Antillen (onderdeel van het Koninkrijk der Nederlanden) en voorts in de Franse Westhoek (het uiterste noorden van Frankrijk, onderdeel van Frans-Vlaanderen) en in (kleine) delen van Duitsland (veelal aan de westgrens) spreekt en leert men Nederlands. In het geval van de drie in de eerste alinea genoemde landen spreekt de Nederlandse Taalunie (NTU) sinds 1980 ook wel van Noord-Nederlands, Belgisch-Nederlands en Surinaams-Nederlands. In Zuid-Afrika en Indonesië (ofwel het voormalige Nederlands-Indië) wordt het Nederlands nog veel als bronnentaal gebruikt. Oude documenten en wetteksten zijn vaak opgesteld in het Nederlands. Ruim tienduizend studenten aldaar kunnen dan ook Nederlands lezen. In 2005 werd er in 40 landen aan ruim 220 universiteiten door 500 docenten Nederlands gedoceerd, Duitsland voorop met 30 vakgroepen, gevolgd door de Verenigde Staten van Amerika en Frankrijk met 20 universiteiten. 0,7 % van de Nieuw-Zeelanders zegt dat hun huistaal Nederlands is.
quid expectamus nu(nc?). Abent omnes uolucres nidos inceptos nisi ego e tu. Hebban olla uogala nestas bigunnan hinase hi(c) (e)nda thu ...uug....mb ada....e nu. Rectar celi nos exuadi ut dignare nos saluare.
Deze zin was lange tijd de oudst bekende regel in het Oudnederlands. Het is een interlineaire quasi-glosse, die in 1932 in Oxford door Kenneth Sisam werd ontdekt op de kaft van een Latijns handschrift uit de abdij van Rochester (Oxford, Bodleian Library, ms.340 fol. 169v).
De tekst dateert naar schatting uit het derde kwart van de 11e eeuw. De taal waarin de zin geschreven is, wordt door de meeste taalkundigen als Oud-Westnederfrankisch aangeduid, maar hierover bestaat nog controverse (zie hieronder).
De zin luidt (onleesbare letters vervangen door punten):
Hebban olla uogala nestas bigunnan hinase hi(c) (e)nda thu uuat unbidan uue nu
Het is de vertaling van de Latijnse zin:
Abent omnes uolucres nidos inceptos nisi ego et tu. Quid expectamus nu(nc).
De vertaling zou luiden:
Hebben alle vogels nesten begonnen, behalve ik en jij. Waarop wachten we nu?
Gronings (Gronings-Oostfries, Grunnegs, Grönnegs of Grunnegers) is een verzamelnaam voor een aantal variëteiten van de streektaalNedersaksisch die in en rond de Nederlandse provincie Groningen worden gesproken. Het Gronings en de verwante variëteiten uit Oost-Friesland vormen gezamenlijk, door het Friesesubstraat, een opvallende subgroep binnen het Nedersaksische dialectcontinuüm. De streektaal wordt vooral gekenmerkt door zijn typisch eigen accent en woordenschat, die sterk afwijken van de andere Nedersaksische dialecten.
Het begrip Gronings kan strak geografisch worden gedefinieerd. Door de vloeiende overgang met de variëteiten die in de kop van Drenthe worden gesproken, worden de dialecten in en om Zuidlaren, Peize en Roden ook wel als Gronings aangeduid. Het Veenkoloniaals gaat zelfs in ongewijzigde vorm de grens over naar Drenthe en wordt gesproken in het gebied ten oosten van de Hondsrug.
Meer...
