Wikipedia:De kroeg/Archief/20201230

Woord van het jaar

Nederlanders en Belgen kunnen speuren naar teddyberen achter ramen tijdens de COVID-19 pandemie.

Altijd aardig om (weer) eens te kijken nu iedereen toch aan huis en haard gekluisterd is: Willem Frederik Hermans in de clinch met Adriaan van Dis, in een tijd dat het woord hoestschaamte nog moest worden uitgevonden. — Matroos Vos (overleg) 9 apr 2020 09:22 (CEST)

Misschien krijgen we dit jaar nog gebeurtenissen waarbij de coronacrisis wegvalt als een horizonvervuilende windmolen tegen een lucht die grijs is van de aanstormende rampen, maar voorlopig heb ik hoop dat het woord van het jaar over de huidige crisis zal gaan. Of zelfs over saamhorigheid, of over de maatschappelijke vernieuwing die je nu al voelt. Vul aan en breng desgewenst je stem uit.

Met drie tildes ~~~ zet je alleen je naam, zonder tijdstempel.

1. ambulancebus
2. anderhalve meter — bertux
3. anderhalvemeterpolitie
4. anderhalvemetereconomie MartinD (overleg)
5. anderhalvemetermaatschappij TheNk22 (overleg)
6. anderhalvemetersamenleving* Stoepkrijtske (overleg), Effeietsanders (kan ook leven met -economie of -maatschappij), StuivertjeWisselen
7. balkoningsdag
8. balkonnade (muziekuitvoering vanaf een balkon) Behanzane (overleg)
9. balkonquiz of balkonkwis
10. beeldenstormer Someone Not Awful (overleg) 9 jul 2020 19:45 (CEST)
11. berenjacht DirkVE overleg ; Zie ook: Wikipedia:De kroeg#Berenjacht, JoostB (overleg) 17 apr 2020 14:45 (CEST);
12. BOA (geen corona, wel actueel) Equinoxe part5 (Overleg)
13. corona
14. corona-echtscheidingsgolf
15. coronababy
16. coronacoalitie
17. coronadebat
18. coronadoden
19. coronageboortegolf
20. coronahamsteren
21. coronahelden
22. coronahond
23. coronahotel
24. coronahufter
25. Coronahype
26. Coronakapsel (van iemand die hier naast mij op de bank zit ... ) Denkhenk (overleg) 5 mei 2020 17:09 (CEST)
27. coronakilo (van thuiswerken kom je aan)
28. coronaklever
29. coronakuchers - Inertia6084 - Overleg
30. coronamoe(heid)* - Elly (overleg) 19 nov 2020 17:28 (CET)
31. coronanie
32. coronaparty / anticoronafeest / lockdownparty / lockdownfeestje* - OrviIIe (overleg)
33. coronarecessie
34. coronaspuger / coronahoester (coronacriminaliteit) — MatthijsWiki (overleg), Melvinvk (overleg)
35. coronavakantie Ciell
36. coronavirus
37. coronavrees
38. coronials
39. COVID-19
40. de Macorona (in de versie van Maartje en Kine) Edoderoo (overleg) 30 mrt 2020 12:12 (CEST)
41. druppelcontact
42. eenzaamheidsvirus*
43. ellebooggroet
44. ellebooghoesten - Inertia6084 - Overleg
45. fuck-corona-party
46. groepsimmuniteit — JanB46 (overleg)
47. het c-woord - 27 sept voor het eerst gebruikt door Elly (overleg) in een chat met een zekere internist (v); het bestaat volgens Google al.
48. hoestschaamte* — Matroos Vos (overleg), Thieu1972 (overleg), Denkhenk (overleg)
49. huidhonger +1 Ecritures (overleg) HenriDuvent
50. infodemie*
51. intensivist
52. kappertoerisme 'Kappertoerisme': Belgen met 'uitgroei van 3 centimeter' naar Nederlandse kappers
53. kuchscherm*
54. lockdown -- "Woord van het jaar" in Collins Dictionary (Bron: Lockdown named word of the year by Collins Dictionary, theguardian.com, 10 november 2020.)
55. lockdownklusser
56. lockdownpauze
57. Locktober - de preventieve 2e lockdown in Nederland.
58. mondkapje
59. onthamsteren
60. opiniedemie
61. pindemie - Inertia6084 - Overleg (alleen mogen pinnen in Nederland, tijdens de pandemie)
62. pre-quarantaine - Denkhenk (overleg)
63. quarantaine
64. quarantainekorting - Inertia6084 - Overleg
65. raamvisite / raambezoek* - Encycloon (overleg), Dqfn13 (overleg)The Banner Overleg
66. RIVM
67. schijt-aan-coronafeestje - Schenkstroop (overleg) 22 okt 2020 15:49 (CEST)
68. snotneusbesluit
69. staycation: woord bestond kennelijk al langer - Saschaporsche (overleg)
70. straatschaamte
71. thuiswerken
72. toogviroloog
73. trumpvirus
74. tequilaparty
75. vleermuiskoorts - Inertia6084 - Overleg
76. wappie / viruswappie* - Hettie (overleg)
77. weigerklant
78. zelfisolatie - Jcwf (overleg)
79. zorgapplaus - Japiot (overleg)
80. zorghelden
81. twee-onder-een-mondkapje
82. Irma-effect (hoger aantal aanmeldingen bij gebarentolkopleiding)
83. knuffelcontact - Leo CXXIV (overleg) 13 nov 2020 21:31 (CET)
84. mondkapweigeraar
85. blokjeskerst

*Genomineerd bij de Woord van het Jaar-verkiezing. De twee winnaars zijn vetgedrukt.

---

Als iemand hier moeite mee heeft, zal ik proberen daar rekening mee te houden. Zelf voel ik me een beetje schuldig dat ik zo weinig last heb van de crisis. Ik heb een rare verkoudheid die maar niet overgaat en denk dus dat ik besmet ben, maar dat is alles. Behalve mijn kat zie en spreek ik niemand, maar dat ben ik als slechthorende autist wel gewend. Een knuffel zou welkom zijn, maar ik kan zonder — bertux 29 mrt 2020 19:52 (CEST)Hierover kreeg ik een reprimande van een meelezende & meelevende vriendin die me erop wees dat we anderhalve meter dag eeuwigheid geleden nog gewandeld hadden, soms stiller dan bij ’t luiden van de vespers. Haar schrobbering en des matrozen knuffel deden mij goed — bertux 30 mrt 2020 15:46 (CEST)

Bij dezen een digitale knuffel dan, voor dit aardige idee. En de mooiste, hoestschaamte, ontbrak natuurlijk nog, dus die heb ik meteen maar op nummertje 21 gezet. Dat woord is zo hagelkakelspiksplinternieuw, dat zelfs mijn spellingscorrector ervan in de war geraakt. — Matroos Vos (overleg) 29 mrt 2020 20:10 (CEST)

Ik ga toch voor raamvisite, want daar spreekt iets positiefs uit. Dqfn13 (overleg) 29 mrt 2020 20:53 (CEST)

Hm, het doet me toch echt aan iets heel anders denken... Thieu1972 (overleg) 29 mrt 2020 21:07 (CEST)

Ja, ik dacht ook eerst aan de Achterdam in Alkmaar of het gebied rondom de Oude Kerk in Amsterdam, maar toch... Dqfn13 (overleg) 29 mrt 2020 21:15 (CEST)

Voor de liefhebbers: Ton den Boon, de hoofdredacteur van de Dikke Van Dale, heeft inmiddels honderden van dit soort woorden verzameld in het Coronawoordenboek. 't Is een mer à boire voor taalmatrozen en andere ongevaarlijke malloten, maar na wat wikken en wegen heb ik er acht pareltjes uitgepikt die zeker nog op onze lijst horen:

• anderhalvemetereconomie ("economie die helemaal ingericht is op de preventiemaatregelen ter voorkoming van corona")
• coronahufter ("bezoeker van een supermarkt of een winkel die zich in tijden van corona niet aan het winkelprotocol houdt en bijvoorbeeld geen anderhalve meter afstand bewaart tot het personeel of andere klanten")
• coronaklever ("iemand die in tijden van corona het advies overschrijdt om anderhalve meter afstand tot anderen te bewaren")
• coronanie ("masturbatie in tijden van corona, waarin fysiek contact met anderen (buiten de vaste partner met wie je samenleeft) onwenselijk gevonden wordt")
• druppelcontact ("uitwisseling van via hoesten of niezen verspreide vochtdruppeltjes, m.n. als bron van een virusinfectie")
• onthamsteren ("houdbare levensmiddelen die je al heel lang in huis hebt in een maaltijd verwerken")
• straatschaamte ("schaamte die iemand ervaart wanneer hij of zij tijdens een (gehele of gedeeltelijke) lockdown op straat is, bv. om de noodzakelijke boodschappen te doen")
• toogviroloog ("leek die als dilettant op het gebied van de virologie nepinformatie verspreidt over een virus, de overdracht daarvan en/of de behandeling ervan")

Op uw gezondheid, Matroos Vos (overleg) 29 mrt 2020 21:11 (CEST)

Hm, bij onthamsteren dacht ik vooral aan het verwerken van grootverpakkingen wc-papier tot papier-maché als blijkt dat het opwekken van een gezinsaanval van diarree geen wenselijk alternatief is. Hebben we overigens een woord voor mensen tot wie de huidige toestand nog niet doorgedrongen is? Ik werd gebeld door iemand met een hbo-denkniveau die stomverbaasd was dat de Mediamarkt zijn drie briefjes van vijftig niet accepteerde. En bij mij aan de deur begreep hij niet waarom hij het papiergeld met gestrekte arm in een doos moest leggen. Je zou zeggen dat er in Tilburg toch genoeg gelegenheid is geweest om hier en daar veranderingen in straatbeeld en gedrag op te merken. Overigens Matroos, talm niet, kopieer de vondsten naar de lijst — bertux 29 mrt 2020 22:07 (CEST)

(bwc) Ja, ik had in de Hema een dame voor me die al haar muntgeld eens rustig uit haar portemonnee haalde en op d'r gemak ging uittellen. Arm kassameisje..... Overigens vind ik 'hoestschaamte' wel een mooie hoor: als ik me ergens in verslik en moet hoesten, krijg ik het alleen al benauwd van de mogelijke paniek die kan ontstaan bij de op anderhalve meter afstand rond mij lopende plaatsgenoten... Of als ik na een lange wandeling in de snijdende oostenwind even mijn neus ophaal..... Thieu1972 (overleg) 29 mrt 2020 22:15 (CEST)

Je hebt de keuze tussen covidioot* en coronaontkenner. Encycloon (overleg) 29 mrt 2020 22:11 (CEST)

Coronanitwit, is dat wat? Sijtze Reurich (overleg) 29 mrt 2020 23:57 (CEST)

Kan ook, of coronaïeveling. Encycloon (overleg) 30 mrt 2020 00:02 (CEST)

Het zit er allemaal dichtbij, coronaïeveling komt misschien nog het dichtst in de buurt. Coronhandigheid is het ook wel. Het is iemand die zich praktisch prima redt, maar met formaliteiten in zeven sloten tegelijk loopt. Ik moet zijn identiteit een beetje beschermen en dus zijn levensverhaal aanpassen, maar dit zit niet te ver van de waarheid: hij begeleidt met redelijk succes verstandelijk beperkte mensen op hun moeizame pad door de samenleving, maar is zelf dakloos geweest doordat hij steeds spullen (telefoons, bankpas, ID-kaart) kwijtraakte en voortdurend vergat zijn rekeningen te betalen. Nu hij weer een huis heeft, heeft hij aan de bank een verkeerd huisnummer doorgegeven, dus zijn nieuw aangevraagde pas ligt in de brievenbus van een leegstaande villa verderop in de straat — bertux 30 mrt 2020 00:27 (CEST)

Er bestaat ook het Wappiewoordenboek. Someone Not Awful (overleg) 13 dec 2020 18:48 (CET)

In het Coronawoordenboek van taalbank.nl staan nog veel meer van deze woorden. Behanzane (overleg) 29 mrt 2020 22:13 (CEST)

In het hoofdstukje Coronacrisis in Nederland#Nieuwe Nederlandse woorden staat in verborgen code Zie hoofdartikel|Lijst van coronacrisiswoorden . Wie weet is er iemand met een lijst bezig? JoostB (overleg) 17 apr 2020 14:50 (CEST)

De NOS heeft vandaag een artikel gewijd aan "coronavocabulaire". Coronavocabulaire: 'Veel eendagsvliegen, maar anderhalvemetersamenleving blijft'. maarten|overleg 18 apr 2020 08:25 (CEST)

"Het nieuwe normaal" hoort m.i. zeker in de woordenlijst. Ik vraag me alleen af, of dit begrip onder de h of onder de n hoort te staan.Hamnico (overleg) 8 jun 2020 15:42 (CEST)

Wat mij dan weer opvalt is dat noch hierboven, noch in het Coronawoordenboek, de term fuck-corona-party opduikt. Oké, echt mooi Nederlands is het niet, maar geldt dat niet evenzeer voor een ieder die kennelijk de skills heeft om als financial controller op het sales department van een multinational de resources te managen? Laat ik hem er dus toch maar tussen zetten.  IJzeren Jan 9 jul 2020 20:20 (CEST)

In het Nederlands hebben we daar de welluidende term schijt-aan-coronafeestje voor (zie bijvoorbeeld hier). — Matroos Vos (overleg) 9 jul 2020 20:41 (CEST)

Hoeveel van deze woorden zijn inmiddels al weer vergeten en uit de mode? The Banner Overleg 29 jul 2020 22:53 (CEST)

Op de rand van dit enerverende jaar, nu Anthony Fauci hoogstpersoonlijk de Kerstman heeft gevaccineerd, mag natuurlijk ook blokjeskerst niet in onze lijst ontbreken. Wie reeds bekend is met de blokjesverjaardag kan wel raden wat het woord betekent, voor de overige collega's is de uitleg hier te vinden. — Matroos Vos (overleg) 22 dec 2020 19:25 (CET)

Insturen bij de Van Dale

Insturen van woorden voor de wedstrijd kan t/m 30 november: stemmen begint op 1 december. Zie de website. Ciell 18 sep 2020 22:35 (CEST)

De genomineerde woorden zijn bekend: anderhalvemetersamenleving, blokjesverjaardag, coronamoe, covid, covidioot, eenzaamheidsvirus, fabeltjesfuik, hoestschaamte, infodemie, jojolockdown, klimaatwanhoper, kuchscherm, lockdownfeestje, raambezoek, racismeknielen, stekkergekte, testsamenleving, uitsluitingscultuur, viruswappie en zelfquarantaine. Voor driekwart coronagerelateerd dus. SanderO (overleg) 1 dec 2020 13:48 (CET)

Zojuist zijn de winnaars bekendgemaakt. In Nederland is anderhalvemetersamenleving het Woord van het Jaar 2020 geworden en in België valt die eer te beurt aan knuffelcontact. Boven Wuustwezel ligt de nadruk dus blijkbaar op de sociale afstand en beneden Wuustwezel op de sociale omarming. Of dat iets zegt over het verschil tussen Nederlanders en Vlamingen moet eenieder maar voor zichzelf uitmaken... — Matroos Vos (overleg) 15 dec 2020 08:20 (CET)

---