Wikipedia:De kroeg/Archief/20220130

Cyrillische alfabet

Nu er sancties worden uitgedacht voor het geval Rusland een oorlog begint is de vraag of op het internet van de verschillende talen met het cyrillische alfabet, die alle gebruik maken van hun eigen variant, de Russische versie door de Amerikanen kan worden uitgeschakeld? En zo ja, hebben de Russen daar op het internet verweer tegen? Wij hebben veel deskundigen in ons midden en ik was gewoon nieuwsgierig. Het heeft niet in een door mij gelezen krant gestaan.Stunteltje (overleg) 21 jan 2022 11:13 (CET)

Een gezaghebbende bron zie ik niet zo gauw, maar op Quora zijn wat antwoorden te vinden  →bertux 21 jan 2022 11:21 (CET)

Bedoel je te vragen of de Amerikanen ervoor kunnen zorgen dat het Russische alfabet niet meer gebruikt kan worden, zonder andere cyrillische alfabetten te benadelen? –bdijkstra (overleg) 21 jan 2022 11:28 (CET)

De door Bertux beantwoorde vraag lijkt zinnig, maar kan ik niet zo uit de oorspronkelijke vraag halen, die lijkt te vragen of de russische variant van het cyrillische schrift op het internet uitgeschakeld kan worden? (Antwoord: Nee.) — Zanaq (?) 21 jan 2022 11:30 (CET) (bwc)

Inderdaad vroeg ik mij af of het a) kan en b) of het zonder bezwaar voor de andere landen zou kunnen. Het is ook voor Wikipedia Commons van invloed als plotseling een aantal foto's niet meer zouden zijn te vinden.Stunteltje (overleg) 21 jan 2022 12:02 (CET)

Ik denk dat de Amerikanen ook denken, "wat u wil dat u niet geschiedt, doe dat ook een ander niet". Microsoft en Apple opdragen alles wat Cyrillisch is in Unicode of UTF-8 uit te schakelen is al een beetje heel erg onwaarschijnlijk. De andere mogelijkheden, zoals alle Russische ASN's uitschakelen krijgen ze dan ook zelf weer voor hun kiezen, en Rusland hééft al de mogelijkheden het internetdeel in het land zelf "los te koppelen" als dat nodig zou zijn. Milliped (overleg) 21 jan 2022 12:13 (CET)

Het lijkt mij dat de Russische wiki in principe op Amerikaanse servers kan worden geblokkeerd (net zoals andere landen zoiets ook wel doen met heel Wikipedia), al lijkt mij dat heel onwaarschijnlijk. Op niet-Amerikaanse servers gaat het dan vrolijk verder. Wickey (overleg) 21 jan 2022 12:35 (CET)

Uiteraard kan je sites blokkeren. Je kan geen alfabet blokkeren. — Zanaq (?) 21 jan 2022 12:43 (CET)

Er is geen Russische wiki; er is alleen een Russisch-talige versie van Wikipedia. Dat lijkt een klein onderscheid maar dat is het niet. Landen als China en Turkije blokkeren in hun eigen land al sinds jaar en dag de toegang tot Wikipedia, zodat hun eigen burgers verstoken blijven van deze informatie. Maar toch worden de Chinees- en Turkstalige wiki nog steeds bijgehouden. Ik ga ervan uit dat dat wordt gedaan door de diaspora: er leven miljoenen Chinees- en Turkstalige mensen buiten China en Turkije, en die zijn in staat om hun taalversies bij te houden.

Om terug te komen op de vraag van Stunteltje: wat zouden 'de Amerikanen' voor belang hebben bij het blokkeren van de 'Russische' versie? Ik denk veel eerder dat ze er belang bij hebben dat voorkomen wordt dat Russische desinformatie op o.a. de Engelstalige versie wordt gedumpt. Erik Wannee (overleg) 21 jan 2022 13:15 (CET)

Nou ja, ze zouden de behoefte kunnen voelen dat land te ontregelen. Overigens is het wel degelijk mogelijk om het internet te beperken tot bijvoorbeeld sites met het Latijnse alfabet. Zo is het tenslotte ook begonnen, dus de Amerikanen moeten alleen maar de rest van de wereld meekrijgen. Zelf ben ik voorstander van het esthetisch aantrekkelijke Devanagari. Ook aardig: streepjescodes uit de 5e eeuw  →bertux 21 jan 2022 13:28 (CET)

Erratum: Ik zie nu dat Turkije de blokkade van Wikipedia inmiddels heeft opgeheven. Erik Wannee (overleg) 21 jan 2022 13:28 (CET)

Het ging mij er om of het mogelijk is om de tekenset te blokkeren als sanctie op een eventuele inval in de Oekraïne. Je weet maar nooit. Maar daar zou je ook andere landen mee duperen en dan zijn de poppen helemaal aan het dansen.Stunteltje (overleg) 21 jan 2022 13:25 (CET)

Als dat een optie zou zijn, was dat allang gebeurd. Ransomware uit Russische hoek maakt al heel erg lang gebruik van de toetsenbord settings om te voorkomen dat Russische (en geassocieerde talen) servers slachtoffer worden. Als tegenprestatie lijkt de Russische overheid hen dan met rust te laten. Als het dan zou kunnen om Russische taalsettings te blokkeren zou dat de bescherming ongedaan maken, en zouden we meer middelen hebben tegen deze hackers. Dus dat dit niet gebeurd is, spreekt al boekdelen. GewoonZomaar (overleg) 23 jan 2022 16:35 (CET)