Brontekst bekijken van Augustus (maand)

{{Zijbalk maandkalender zonder week|8}}
[[File:Les Très Riches Heures du duc de Berry aout.jpg|thumb|Afbeelding bij augustus in ''[[Les Très Riches Heures du duc de Berry]]'' (± 1410)]]
[[File:Book of hours Wolfgang Hopyl - KW 172 C 21 - 06r.jpg|thumb|Augustus in het [[Getijdenboek Wolfgang Hopyl]]]]

'''Augustus''', ook wel ''oogstmaand'' genoemd, is de achtste [[maand]] van het jaar in de [[gregoriaanse kalender]]. De maand heeft 31 dagen. Augustus is vernoemd naar de Romeinse ''[[princeps]]'' 
[[Imperator Caesar Augustus|Gaius Julius Caesar Octavianus (Augustus)]]. In een [[schrikkeljaar]] begint augustus op dezelfde dag van de week als februari. In andere jaren begint augustus steeds op een andere dag dan de overige elf maanden.

== Naam en positie in de kalender ==
Voordat de maand naar keizer Augustus genoemd werd, was het de zesde maand in de [[Romeinse kalender]], onder de naam ''Sextilis'', wat "zesde maand" betekent. Volgens de Romeinse kalender begon het nieuwe jaar immers op 1 maart. Sextilis werd in 8 v. Chr. omgedoopt tot "augustus" ter ere van keizer Augustus, die in deze maand (in 43 v. Chr.) consul werd, en in dezelfde maand verschillende overwinningen behaalde (vb. in Egypte in 30 v. Chr.).<ref name="Spectrum">Spectrum Encyclopedie, Uitgeverij Het Spectrum en Aurex, 2005.</ref>

Het verhaal wil dat Augustus niet voor [[Julius Caesar]] wilde onderdoen en daarom een dag van [[februari]] heeft afgehaald. Dit klopt niet, want al onder [[Numa Pompilius]] had februari 28 dagen. De keuze voor februari als "schrikkelmaand" stamt uit de tijd dat maart nog de eerste maand van de Romeinse kalender was. Hierdoor was februari de laatste maand, waarachter men dan van tijd tot tijd "schrikkeldagen" aan toevoegde om weer overeen te komen met een zonnejaar<ref group="noten">De Romeinse kalender was namelijk oorspronkelijk een [[maankalender]], maar bleef gewoon in gebruik toen de Romeinen overgingen op zonnejaren.</ref> Aldus voegde Julius Caesar in zijn nieuwe kalender zijn schrikkeldagen toe aan februari, de tweede maand.

== Sterrenbeelden ==
De [[dierenriem|sterrenbeelden]] van augustus zijn [[Leeuw (sterrenbeeld)|Leeuw]] en, vanaf 21 augustus, [[Maagd (sterrenbeeld)|Maagd]]. In werkelijkheid staat de zon tot 10 augustus in het sterrenbeeld [[Kreeft (astrologie)|Kreeft]], en daarna in Leeuw.<ref name="Spectrum"/>

== Oogst ==
Augustus is op het [[noordelijk halfrond]] de maand waarin de [[oogst]] wordt binnengehaald. Het woord ''oogst'' is zelf van de naam augustus afgeleid. [[15 augustus]] is in België een officiële feestdag ([[Maria-Tenhemelopneming]]) en wordt ook Halfoogst genoemd.

== Meteorologie ==
Op het [[noordelijk halfrond]] is augustus de derde en laatste maand van de [[meteorologische zomer]]. De eerste helft van de maand behoort tot de zogeheten [[hondsdagen]], de gemiddeld warmste periode van het jaar. In de loop van de maand begint de gemiddelde etmaaltemperatuur iets terug te lopen. De gemiddelde temperatuur over de gehele maand ligt een fractie lager dan in juli.

Op het [[zuidelijk halfrond]] is augustus de derde en laatste maand van de [[meteorologische winter]].

=== Weerstatistieken ===
{{Zie ook|Zie [[Weerstatistieken augustus Nederland en België]].}}

=== Weerspreuken ===
* ''Geeft augustus niet veel regen, maar wel veel zonneschijn, dan krijgen we zeker goede wijn.''
* ''Als augustus zonder regen henen gaat, zal men zien dat de koe mager voor de [[kribbe]] staat.''
* ''Augustus eerste week heet en laf, ziet men veel winterse sneeuw, wacht maar af.''
* ''Noordenwind in augustus opgestaan, brengt standvastig weder aan.''

==Afbeeldingen==
<gallery widths="200" heights="200">
Bestand:Trivulzio book of hours - KW SMC 1 - Calendar for the month of August - recto.jpg|Augustus in het [[Trivulzio-getijdenboek]]
Bestand:Book of Hours of Simon de Varie - KB 74 G37a - folio 095r.jpg| Augustus in het [[getijdenboek van Simon de Varie]]
Bestand:Book of hours by the Master of Zweder van Culemborg - KB 79 K 2 - folio 007r.jpg|Augustus in het [[Koninklijke Bibliotheek 79 K 2|getijdenboek van de Meesters van Zweder van Culemborg]]
Bestand:Bout Psalter-Hours - KB 79 K 11 - folio 008r.jpg|Augustus in het [[Bout Psalter-getijdenboek]]
Bestand:Ciclo dei mesi, agosto.jpg|Augustus, fresco in de Torre Aquila in [[Trente (stad)|Trente]]
Bestand:Chronography of 354 Mensis Augustus.png|De maand augustus, uit de ''[[Chronograaf van 354]]'' van de [[Oude Rome|Romeinse]] [[kalligraaf]] [[Furius Dionysius Filocalus|Filocalus]]
</gallery>

{{Wikt|augustus}}
{{Appendix|2=
{{References}}
=== Noten ===
{{References|group=noten}}
}}
{{Navigatie maanden}}
{{Commonscat|August}}
{{Woordenboek}}

[[Categorie:Maand]]
[[Categorie:Augustus| ]]
[[Categorie:Eponiem]]