Brontekst bekijken van Burginatium

{{Infobox archeologische plaats
| naam          = Burginatium
| altnaam       = 
| land          = 
| locatie       = 
| dichtbij      = [[Kalkar]]
| omschrijving  = tempel, aardewerk, grafsteen
| afbeelding    = 
| onderschrift  = 
| datering      =
| periode       = 1e-4e eeuw
| cultuur       = 
| vindjaar      = 
| vinder        = 
| collectie     = 
| identificatie = 
| mapname       = Duitsland
| maptype       = relief
| lat_deg       = 51
| lat_min       = 42
| lat_sec       = 50
| lat_dir       = N
| lon_deg       = 6
| lon_min       = 9
| lon_sec       = 8
| lon_dir       = E
}}
'''Burginatium''' was een [[Romeinse Rijk|Romeins]] ruiterfort<ref group="noot">In het latijn [[Ala (militair)|ala]].</ref> aan de [[Neder-Germaanse limes]] van de 1e tot 4e eeuw, gelegen aan de [[Rijn]] bij de stad [[Kalkar]] in de [[Kreis Kleve]].

== Topografie ==
Het fort was gelegen op een later dichtgeslibde [[meander (waterloop)|meander]] van de [[Nederrijn]] aan de voet van de [[Monreberg]]. Op de [[Tabula Peutingeriana]] staat Burginatium vermeld als [[Ala (militair)|ala]] tussen Quadriburgium ([[Qualburg]]) en [[Colonia Ulpia Traiana]] ([[Xanten]]). Burginatium lag een de [[Heerweg (Romeinse Rijk)|heerbaan]] [[Katwijk aan den Rijn|Katwijk]]–[[Utrecht (stad)|Utrecht]]–[[Nijmegen]]–[[Xanten]], onder [[Kleef (stad)|Kleef]] "Römerstrasse" genoemd.

== Toponomie ==
Burginatium is afgeleid van [[Burgus]], een massieve wachttoren, dat weer afgeleid is van het [[Grieks]]e "purgos", mogelijk is het [[Germaanse talen|germaanse]] "berg" verwant.<ref>{{Citeer web|url=https://etymologiebank.nl/trefwoord/burcht|titel=etymologiebank trefwoord burcht|bezochtdatum=2021-07-05|archiefurl=https://web.archive.org/web/20210604205141/https://etymologiebank.nl/trefwoord/burcht|archiefdatum=2021-06-04}}</ref>

[[Bestand:Römischer Grabstein CIL XIII, 08670 aus Burginatium - Städtisches Museum Kalkar, Kalkar.jpg|thumb|Grafsteen van ''Caius Iulius Primus'' ({{CIL|13|8670}})]]

== Archeologische vondsten ==
In 1857 schreef Alfred Rein een boek over de wegen tussen Keulen en Burginatium (Kalkar-Bornsches Feld), en kan dus worden beschouwd als grondlegger van systematisch onderzoek naar de Neder-Germaanse limes.

In Burginatium is een grafsteen gevonden van de uit [[Trier]] afkomstige Caius Iulius Primus, een ruiter en [[ordonnans]] in het Ala I Noricorum<ref group="noot">Het Ala Noricorum was in 70 in Burginatium gestationeerd.</ref>(een ruitereenheid behorend tot de hulptroepen), een grafsteen van ruitersoldaat Lucius Carantius Senecio, waarschijnlijk een rauraker<ref group="noot">Een [[Kelten|Keltische]] stam uit de buurt van [[Bazel (Zwitserland)|Bazel]].</ref> en een inscriptie van Iulius Quintus.

Geofysisch onderzoek heeft een fort, een burgerlijke nederzetting, begraafplaats, de limesweg en een fort als mogelijke vlootbasis aangetoond.
{{Anker|werelderfgoed}}

== Werelderfgoed ==
De Nederlandse en Duitse regering hebben de Neder-Germaanse limes in 2011 voorgedragen voor de kandidatenlijst voor het [[werelderfgoed]]<ref>[https://whc.unesco.org/en/tentativelists/5636 inschrijving kandidaatlijst werelderfgoed]. [https://web.archive.org/web/20230425043521/https://whc.unesco.org/en/tentativelists/5636/ Gearchiveerd] op 25 april 2023.</ref> als uitbreiding op de delen in Duitsland en Engeland. Op 9 januari 2020 is het nominatiedossier aan de [[UNESCO]] aangeboden, met daarin de meest complete en best bewaarde vindplaatsen uit de Romeinse tijd.<ref>{{Citeer web|url=https://www.romeinen.nl/romeinse-limes/nominatiedossier|titel=Nominatiedossier|bezochtdatum=2021-06-22|archiefurl=https://web.archive.org/web/20210815044904/https://www.romeinen.nl/romeinse-limes/nominatiedossier|archiefdatum=2021-08-15}}</ref>
Op 4 juni 2021 is een positief advies uitgebracht door [[ICOMOS]].<ref>{{Citeer web|url=https://www.romeinen.nl/ontdek-romeins-nederland/nieuws/positief-advies-van-icomos|titel=Positief advies ICOMOS|bezochtdatum=2021-06-22|archiefurl=https://web.archive.org/web/20210624154830/https://www.romeinen.nl/ontdek-romeins-nederland/nieuws/positief-advies-van-icomos|archiefdatum=2021-06-24}}</ref>

Genomineerd zijn meerdere militaire en civiele objecten van Burginatium:
* een tempel gewijd aan de Germaanse oorlogsgodin [[Vagdavercustis]] op de Kalkarberg, de enige tempel met [[Epigrafie|epigrafisch]] en archeologisch bewijs.
* een cavaleriefort
* vermoedelijk een vlootbasis
* de vicus met een [[Mansio]]

{{Appendix|2=
'''Externe websites'''
* {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=de|titel=Burginatium}}
* [https://vici.org/vici/349/ burginatium op vici.org]
'''Bronnen'''
{{References}}
'''Noten'''
{{References|group=noot}}
}}
{{Navigatie Limes in Neder-Germanië}}

[[Categorie:Neder-Germaanse limes]]
[[Categorie:Romeinse vindplaats in Duitsland]]
[[Categorie:Grens]]
[[Categorie:Romeins leger]]