Hannibal Barkas (Carthago, 247 v. Chr. - Libyssa, 183 v. Chr.) was een Carthaagse generaal. Hij groeide op in de legerkampen (vooral Carthago Nova) van zijn adoptievader Hamilcar Barkas. Zijn vader was generaal in de Eerste Punische Oorlog en heeft later Iberië (Spanje en Portugal) gedeeltelijk veroverd. Mede (of juist vooral) door zijn vader was Hannibal een gezworen vijand van de Romeinen geworden. Letterlijk, want toen hij nog een jongen was, dwong Hamilcar hem een eed te zweren om nooit een Romein ter vriend te houden. (Zie de historische en biografische werken van Cornelius Nepos, een biograaf en historicus uit de laatste eeuw voor Christus).
Toen Hamilcar stierf, was Hannibal al volwassen, maar nog niet oud genoeg. Daarom werd zijn oom Hasdrubal de Schone regent. Hasdrubal heeft onder zijn bewind het Ebro-verdrag ondertekend. In dat verdrag stond dat al het land ten zuiden van de Ebro in de Carthaagse invloedssfeer lag, het land ten noorden daarvan in die van Rome. Carthago beloofde de Ebro niet te zullen oversteken, zonder dat het een oorlogsverklaring aan Rome had gezonden.
Hasdrubal werd vermoord en Hannibal nam de macht over. Hij was heel populair bij de soldaten omdat hij leefde als een echte "miles" (soldaat): hij had nog nooit van zijn leven in een bed geslapen. Eén van zijn eerste daden was de stad Saguntum aan te vallen en in te nemen. De stad lag ten zuiden van de Ebro, maar was een bondgenoot van Rome. Hierna verklaarde Rome prompt de oorlog aan Carthago.
Dit was Hannibal's kans, hij vertrok met 100.000 man en 36 olifanten naar Rome.
Hij wist dat hij niet via de Middellandse Zee naar Rome kon, omdat Rome na een oorlog op zee de macht had over het hele westelijke deel van de Middellandse zee.
Hij ging met zijn leger naar het zuidelijkste deel van Marokko en ging zo naar Spanje.
Van daaruit ging hij naar de Alpen om zo via het noorden Rome binnen te dringen.
Maar de tocht door de Alpen was het zwaarste deel van de reis.
De paden waren smal en bezaaid met rotsblokken.
Hoger op bevroor de grond en er waren vaak sneeuw stormen.
Duizenden manschappen en dieren vonden de dood van honger en kou.
Volgens een Griekse historicus genaamd Polybius gebeurde dit.
Wanneer Hannibal de Italiaanse velden had bereikt had alleen een kwart van zijn leger de tocht overleefd.
Hij had vele mannen verloren van vijandelijke aanvallen wanneer ze
rivieren overstaken en... de tocht door de Alpen... Zijn
overlevings cijfers van zijn manschappen waren: 12.000 Afrikaanse
en 8.000 Spaanse soldaten, en niet meer dan 6.000 van hun op een
paard... De hele tocht had 5 maanden geduurd.
Toen hij in Italië aankwam versloeg hij het ene Romeinse leger na het andere. Hij stond voor de poorten van Rome, maar zijn voedselreserves raakten op en hij moest Zuid-Italië plunderen voor voedsel. Tegen die tijd had Rome een nieuw leger klaar.
Publius Cornelius Scipio Africanus maior viel Carthago aan en Hannibal werd teruggeroepen. Hannibal landde in Noord-Afrika en marcheerde naar Scipio Africanus, die naar hem toe kwam. Ze ontmoetten elkaar bij de plaats Zama Regia. Toen Hannibal zijn olifanten liet aanvallen, openden de Romeinse gelederen zich, zodat de olifanten weinig schade aanbrachten. Achter de hoofdmacht werden ze aangevallen door lichtbewapende troepen. Toen vielen de infanterie van beide legers elkaar aan. De Carthagers hakten de Romeinen in de pan. Toen kwamen de ruiters terug, die door Scipio Africanus op foerage waren gestuurd, en vielen de Carthagers in de rug aan. Ze hadden een makkelijke overwinning. Waren ze een kwartier later gekomen dan hadden de Carthagers de Romeinse infanterie verslagen en konden de Carthagers hun aanval afslaan.
Na de slag bij Zama Regia vluchtte Hannibal naar Syrië en Bithynië, waar hij na ontdekking zelfmoord pleegde.
