Brontekst bekijken van Internationale Schaatsunie

{{Infobox sportbond
| naam = International Skating Union
| logo = ISU Icon 2018.jpg
| afkorting = (ISU)
| sport = [[Schaatsen]]
| land = [[Wereld (Aarde)|Mondiaal]]
| zetel = Chemin de Primerose 2<br>1007 [[Lausanne (stad)|Lausanne]]<br>{{CH}}
| voorzitter = {{KR-VLAG}} [[Kim Jae-yeol]]
| oprichtingsjaar = [[Scheveningen]]; [[juli]] [[1892]]
| olympisch comité = [[Internationaal Olympisch Comité|IOC]]
| nationale bond = {{BE}}: [[Koninklijke Belgische Snelschaatsfederatie|KBSF]] en [[Koninklijke Belgische Kunstschaatsen Federatie|KBKF]]<br>{{NL}}: [[Koninklijke Nederlandsche Schaatsenrijders Bond|KNSB]]
| afbeelding = 
| onderschrift = 
| website = http://www.isu.org
}}

De '''Internationale Schaatsunie''' (ISU; ''International Skating Union'') is de internationale organisatie voor de [[schaatsen|schaatssport]].

De ISU organiseert sinds de oprichting in [[1892]] internationale wedstrijden in de verschillende schaatsdisciplines, zoals het [[kunstschaatsen]], [[langebaanschaatsen]] en [[Shorttrack (schaatsen)|shorttrack]]. Ze heeft haar hoofdkantoor in het [[Zwitserland|Zwitserse]] [[Lausanne (stad)|Lausanne]]. De [[Zuid-Korea|Zuid-Koreaan]] [[Kim Jae-yeol]] werd in 2022 voorzitter van de organisatie.

== Geschiedenis ==
De ISU is opgericht op een congres in [[Scheveningen]] in [[juli]] [[1892]] als ''Internationale Eislauf Vereinigung''.<ref>https://www.amsterdam.nl/stadsarchief/stukken/sport/eerste-wk-schaatsen/</ref> Dit congres was een initiatief van de [[Koninklijke Nederlandse Schaatsenrijders Bond|Nederlandsche Schaatsenrijdersbond]] en werd bijeengeroepen omdat, als gevolg van de toename van het aantal internationale wedstrijden, er behoefte ontstond aan internationale standaarden en regels.
Bij de oprichting van de ISU waren afgevaardigden uit 15 [[Europa (werelddeel)|Europese]] landen betrokken. In [[1894]] sloot [[Canada]] zich als eerste niet-Europese land aan bij de ISU.

Vóór de oprichting van de ISU hadden er al wereldkampioenschappen en Europese kampioenschappen plaatsgevonden:
* [[1889]]: Eerste [[Wereldkampioenschap schaatsen allround 1889|wereldkampioenschap langebaan]] (alleen voor mannen) in [[Amsterdam]]; ook de Wereldkampioenschappen van [[1890]], [[1891]] en [[1892]] vonden in Amsterdam plaats.<ref name="wkallm">{{Citeer web|title=Historie WK Allround mannen|url=http://www.schaatsstatistieken.nl/index.php?file=kampioenschappen&g=m&kamp=wk&type=all|publisher=SchaatsStatistieken.nl|accessdate=10 september 2012}}</ref>
* [[1891]]: In [[Hamburg]] worden tegelijkertijd de eerste [[Europa (werelddeel)|Europese]] Kampioenschappen langebaan<ref name="ekallm">{{Citeer web|title=Historie EK Allround mannen|url=http://www.schaatsstatistieken.nl/index.php?file=kampioenschappen&g=m&kamp=ek&type=all|publisher=SchaatsStatistieken.nl|accessdate=10 september 2012}}</ref> én [[Europese Kampioenschappen kunstschaatsen 1891|kunstschaatsen]] gehouden, georganiseerd door "Deutscher und Österreichischer Eislaufverband", (alleen voor mannen).
* [[1892]]: In [[Wenen]] worden tegelijkertijd de tweede Europese Kampioenschappen langebaan én [[Europese Kampioenschappen kunstschaatsen 1892|kunstschaatsen]] gehouden, georganiseerd door "Deutscher und Österreichischer Eislaufverband", (alleen voor mannen).

In de jaren na de oprichting werden er diverse mijlpalen bereikt, zoals:
* [[1893]]: De eerste wereldkampioenschappen langebaan onder directe controle van de ISU vinden plaats in Amsterdam.<ref name="wkallm" />
* [[1896]]: [[Sint-Petersburg]] organiseert de eerste [[Wereldkampioenschappen kunstschaatsen 1896|wereldkampioenschappen kunstschaatsen]].
* [[1897]]: In [[Montreal (Canada)|Montreal]] ([[Canada]]) vond voor het eerst een [[Wereldkampioenschap schaatsen allround 1897|wereldkampioenschap langebaan]] plaats buiten Europa.<ref name="wkallm" />
* [[1902]]: Voor het eerst neemt een vrouw deel aan een [[Wereldkampioenschappen kunstschaatsen 1902|ISU-kampioenschap]], de Britse [[Madge Syers-Cave]] neemt deel aan het mannentoernooi.
* [[1906]]: Voor het eerst wordt er een eigen [[Wereldkampioenschappen kunstschaatsen 1906|ISU-kampioenschap]] voor vrouwen georganiseerd, deze vond plaats in [[Davos]] ([[Zwitserland]]).
* [[1908]]: Kunstschaatsen voor paren krijgt zijn [[Wereldkampioenschappen kunstschaatsen 1908|eerste kampioenschap]] in [[Sint-Petersburg]] en kunstschaatsen wordt ingevoerd als [[Olympische Spelen|Olympische]] discipline tijdens de [[Olympische Zomerspelen 1908|Spelen van Londen]].
* [[1924]]: Langebaan- en kunstschaatsen maken deel uit van het programma van de eerste [[Olympische Winterspelen 1924|Olympische Winterspelen van Chamonix]].<ref name="olympic1">{{Citeer web|title=Speed Skating Equipment and History|url=http://www.olympic.org/speed-skating-equipment-and-history?tab=history|publisher=Olympic.org|accessdate=10 september 2012}}</ref><ref name="olympic2">{{Citeer web|title=Figure Skating Equipment and History|url=http://www.olympic.org/figure-skating-equipment-and-history?tab=history|publisher=Olympic.org|accessdate=10 september 2012}}</ref>
* [[1930]]: Het eerste [[Wereldkampioenschappen kunstschaatsen 1930|wereldkampioenschap kunstschaatsen]] (mannen, vrouwen en paren) buiten Europa vond plaats in [[New York (stad)|New York]].
* [[1936]]: Voor de vrouwen wordt voor het eerst een [[Wereldkampioenschap schaatsen dames allround 1936|wereldkampioenschap langebaan]] georganiseerd in [[Stockholm]], dit in opvolging van drie officieuze kampioenschappen in [[Oslo]].<ref name="wkallv">{{Citeer web|title=Historie WK Allround vrouwen|url=http://www.schaatsstatistieken.nl/index.php?file=kampioenschappen&g=v&kamp=wk&type=all|publisher=SchaatsStatistieken.nl|accessdate=10 september 2012}}</ref>
* [[1950]]: In Londen vond de eerste wedstrijd voor [[ijsdansen|ijsdansers]] plaats.
* [[1952]]: Het [[Wereldkampioenschappen kunstschaatsen 1952|eerste wereldkampioenschap ijsdansen]] vond plaats in [[Parijs]].
* [[1970]]: [[West Allis]] ([[Verenigde Staten]]) organiseert het [[Wereldkampioenschap schaatsen sprint 1970|eerste wereldkampioenschap sprint]].<ref name="wksprm">{{Citeer web|title=Historie WK Sprint mannen|url=http://www.schaatsstatistieken.nl/index.php?file=kampioenschappen&g=m&kamp=wk&type=spr|publisher=SchaatsStatistieken.nl|accessdate=10 september 2012}}</ref>
* [[1973]]: In Assen vinden de eerste officiële [[Wereldkampioenschap schaatsen junioren 1973|kampioenschappen voor junioren]] plaats, in opvolging van het nog onofficiële [[Wereldkampioenschap schaatsen junioren 1972]] (alleen voor jongens).
* [[1976]]: Tijdens de [[Olympische Winterspelen 1976|Winterspelen van Innsbruck]] staat ijsdansen voor het eerst op het programma.
* [[1978]]: In Solihull ([[Verenigd Koninkrijk]]) vinden de eerste shorttrack-kampioenschappen plaats.
* [[1984]]: Het eerste ISU-congres buiten Europa vond plaats in [[Colorado Springs]] en de eerste [[Wereldbeker schaatsen|Wereldbekerwedstrijden]] worden verreden. Tot [[1996]] bestonden er aparte Wereldbekerwedstrijden voor mannen en vrouwen.
* [[1990]]: In [[Christchurch (Nieuw-Zeeland)|Christchurch]] ([[Nieuw-Zeeland]]) vond het eerste ISU-congres in [[Oceanië]] plaats.
* [[1991]]: Het eerste [[Wereldkampioenschap shorttrack (teams)|wereldkampioenschap shorttrack voor teams]] vond plaats in [[Seoel]] ([[Zuid-Korea]]).
* [[1992]]: Tijdens de [[Olympische Winterspelen 1992|Olympische Spelen van Albertville]] staat shorttrack voor het eerst op het wedstrijdprogramma.
* [[1994]]: De eerste wereldkampioenschappen shorttrack voor junioren worden gehouden in [[Seoel]].
* [[1995]] / [[1996]]: In [[Hamar]] ([[Noorwegen]]) vond het eerste [[Wereldkampioenschap schaatsen afstanden 1996|Wereldkampioenschap schaatsen afstanden]] plaats.<ref name="wkafsm">{{Citeer web|title=Historie WK Afstanden 500 meter mannen|url=http://www.schaatsstatistieken.nl/index.php?file=kampioenschappen&g=m&kamp=wk&event=500&type=afs|publisher=SchaatsStatistieken.nl|accessdate=10 september 2012}}</ref> De [[ISU Grand Prix Kunstschaatsen|Grand Prix]] voor het kunstschaatsen vond voor het eerst plaats.
* [[1997]]: Shorttrack krijgt ook een Wereldbeker voor mannen en vrouwen, een [[Europese Kampioenschappen shorttrack|Europees Kampioenschap]] in [[Malmö (stad)|Malmö]] ([[Zweden]]) en er komt een junioren Grand Prix in het kunstschaatsen.
* [[1999]]: De eerste [[Vier Continenten Kampioenschap 1999|Vier Continenten Kampioenschappen]] (kunstschaatsen) vinden plaats in [[Halifax (stad)|Halifax]] ([[Canada]]).
* [[2000]]: Het eerste kampioenschap voor [[synchroonschaatsen]] wordt gehouden in [[Minneapolis]] ([[Verenigde Staten]])
* [[2002]]: Het eerste ISU-congres op [[Azië|Aziatische]] bodem vond plaats in [[Kioto (stad)|Kioto]] ([[Japan]])
* [[2003]]: Een nieuwe manier van jureren bij het kunstschaatsen wordt getest tijdens de Grand Prix.
* [[2004]]: Het [[50 (getal)|50e]] ISU-congres vond plaats op de locatie waar de ISU in [[1882]] is opgericht, in het [[Kurhaus (Scheveningen)|Kurhaus]] in [[Scheveningen]].
* [[2017]]: Het eerste Europese Kampioenschap Sprint vond plaats in [[Thialf|Heerenveen]].<ref>[http://www.schaatsstatistieken.nl/index.php?file=kampioenschappen&type=ekspr Historie EK Sprint] SchaatsStatistieken.nl. Geraadpleegd op 25 december 2018.</ref>
* [[2018]]: Het eerste Europese Kampioenschap Afstanden vond plaats in [[Kometa|Kolomna]], [[Rusland]].<ref>[http://www.schaatsstatistieken.nl/index.php?file=kampioenschappen&type=ekafs Historie EK Afstanden] SchaatsStatistieken.nl. Geraadpleegd op 25 december 2018.</ref>

== ISU-Kampioenschappen ==
De ISU organiseert zeventien kampioenschappen, te weten:
{| width="80%"
| width="33%" align="left" valign="top" |

=== Kunstrijden ===
# [[Wereldkampioenschappen kunstschaatsen|WK kunstschaatsen]]
# [[Wereldkampioenschappen kunstschaatsen junioren|WK junioren]]
# [[Wereldkampioenschappen synchroonschaatsen|WK synchroonschaatsen]]
# [[Europese Kampioenschappen kunstschaatsen|EK kunstschaatsen]]
# [[Viercontinentenkampioenschap (kunstschaatsen)|Viercontinentenkampioenschap]]
| width="33%" align="left" valign="top" |

=== Langebaan ===
# [[Wereldkampioenschappen schaatsen allround mannen|WK Allround (mannen)]] / [[Wereldkampioenschappen schaatsen allround vrouwen|(vrouwen)]]
# [[Wereldkampioenschappen schaatsen sprint mannen|WK Sprint (mannen)]] / [[Wereldkampioenschappen schaatsen sprint vrouwen|(vrouwen)]]
# [[Wereldkampioenschappen schaatsen afstanden mannen|WK Afstanden (mannen)]] / [[Wereldkampioenschappen schaatsen afstanden vrouwen|(vrouwen)]]
# [[Wereldkampioenschappen schaatsen junioren|WK Junioren]]
# [[Europese kampioenschappen schaatsen allround|EK Allround]]
# [[Europese kampioenschappen schaatsen sprint|EK Sprint]]
# [[Europese kampioenschappen schaatsen afstanden|EK Afstanden]]
# [[Viercontinentenkampioenschappen schaatsen|Viercontinentenkampioenschap]]
| width="33%" align="left" valign="top" |

=== Shorttrack ===
# [[Wereldkampioenschap shorttrack (individueel)|WK shorttrack]]
# [[Wereldkampioenschap shorttrack (teams)|WK shorttrack teams]]
# [[Wereldkampioenschap shorttrack (junioren)|WK shorttrack junioren]]
# [[Europese kampioenschappen shorttrack|EK shorttrack]]
# [[Viercontinentenkampioenschappen shorttrack|Viercontinentenkampioenschap]]
|}

== Congressen ==
Inmiddels heeft de ISU 58 congressen georganiseerd.
{{Kolommen3|Kolom1=
* 1892 - {{NL-VLAG}} [[Scheveningen]]
* 1895 - {{DK-VLAG}} [[Kopenhagen]]
* 1897 - {{SE-VLAG}} [[Stockholm]]
* 1899 - {{GB-VLAG}} [[Londen]]
* 1901 - {{DE-VLAG}} [[Berlijn]]
* 1903 - {{HU-VLAG}} [[Boedapest]]
* 1905 - {{DK-VLAG}} [[Kopenhagen]]
* 1907 - {{SE-VLAG}} [[Stockholm]]
* 1909 - {{NL-VLAG}} [[Amsterdam]]
* 1911 - {{AT-VLAG}} [[Wenen]]
* 1913 - {{HU-VLAG}} [[Boedapest]]
* 1921 - {{NL-VLAG}} [[Amsterdam]]
* 1923 - {{DK-VLAG}} [[Kopenhagen]]
* 1925 - {{CH-VLAG}} [[Davos]]
* 1927 - {{FR-VLAG}} [[Bagnères-de-Luchon|Luchon]]
* 1929 - {{NO-VLAG}} [[Oslo]]
* 1931 - {{AT-VLAG}} [[Wenen]]
* 1933 - {{CZ-VLAG}} [[Praag]]
* 1935 - {{SE-VLAG}} [[Stockholm]]
| Kolom2=
* 1937 - {{CH-VLAG}} [[Sankt Moritz]]
* 1939 - {{NL-VLAG}} [[Amsterdam]]
* 1947 - {{NO-VLAG}} [[Oslo]]
* 1949 - {{FR-VLAG}} [[Parijs]]
* 1951 - {{DK-VLAG}} [[Kopenhagen]]
* 1953 - {{IT-VLAG}} [[Stresa]]
* 1955 - {{CH-VLAG}} [[Lausanne (stad)|Lausanne]]
* 1957 - {{AT-VLAG}} [[Salzburg (stad)|Salzburg]]
* 1959 - {{FR-VLAG}} [[Tours-en-Savoie|Tours]]
* 1961 - {{NO-VLAG}} [[Bergen (Noorwegen)|Bergen]]
* 1963 - {{FI-VLAG}} [[Helsinki]]
* 1965 - {{AT-VLAG}} [[Wenen]]
* 1967 - {{NL-VLAG}} [[Amsterdam]]
* 1969 - {{GB-VLAG}} [[Maidenhead]]
* 1971 - {{IT-VLAG}} [[Venetië (stad)|Venetië]]
* 1973 - {{DK-VLAG}} [[Kopenhagen]]
* 1975 - {{DE-VLAG}} [[München]]
* 1977 - {{FR-VLAG}} [[Parijs]]
* 1980 - {{CH-VLAG}} [[Davos]]
| Kolom3=
* 1982 - {{NO-VLAG}} [[Stavanger]]
* 1984 - {{US-VLAG}} [[Colorado Springs]]
* 1986 - {{AT-VLAG}} [[Velden am Wörther See]]
* 1988 - {{CH-VLAG}} [[Davos]]
* 1990 - {{NZ-VLAG}} [[Christchurch (Nieuw-Zeeland)|Christchurch]]
* 1992 - {{CH-VLAG}} [[Davos]]
* 1994 - {{US-VLAG}} [[Boston]]
* 1996 - {{CH-VLAG}} [[Davos]]
* 1998 - {{SE-VLAG}} [[Stockholm]]
* 2000 - {{CA-VLAG}} [[Quebec (stad)|Quebec]]
* 2002 - {{JP-VLAG}} [[Kioto (stad)|Kioto]]
* 2004 - {{NL-VLAG}} [[Scheveningen]]
* 2006 - {{HU-VLAG}} [[Boedapest]]
* 2008 - {{MC-VLAG}} [[Monaco]]
* 2010 - {{ES-VLAG}} [[Barcelona (Spanje)|Barcelona]]
* 2012 - {{MY-VLAG}} [[Kuala Lumpur]]
* 2014 - {{IE-VLAG}} [[Dublin]]
* 2016 - {{HR-VLAG}} [[Dubrovnik]]
* 2018 - {{ES-VLAG}} [[Sevilla (stad)|Sevilla]]
* 2021 - <s>{{TH-VLAG}} [[Phuket (stad)|Phuket]]</s> Online
* 2022 - {{TH-VLAG}} [[Phuket (stad)|Phuket]]
}}

==Voorzitters==
* 1892–1895 {{NL-VLAG}} [[Pim Mulier]]
* 1895–1925 {{SE-VLAG}} [[Viktor Balck]]
* 1925–1937 {{SE-VLAG}} [[Ulrich Salchow]]
* 1937–1945 {{NL-VLAG}} [[Gerrit van Laer]]
* 1945–1953 {{UK-VLAG}} [[Herbert Clarke]]
* 1953–1967 {{CH-VLAG}} [[James Koch]]
* 1967–1967 {{AT-VLAG}} [[Ernst Labin]]
* 1967–1980 {{FR-VLAG}} [[Jacques Favart]]
* 1980–1994 {{NO-VLAG}} [[Olaf Poulsen]]
* 1994–2016 {{IT-VLAG}} [[Ottavio Cinquanta]]
* 2016–2022 {{NL-VLAG}} [[Jan Dijkema]]
* 2022-heden {{KR-VLAG}} [[Kim Jae-yeol]]

== ISU-leden ==
De ISU-leden van de secties kunstschaatsen en schaatsen (langebaanschaatsen/shorttrack) (2019/20: 77) zijn:
: k = alleen kunstschaatsen, s = alleen schaatsen, ks = een bond in dat land, k+s = twee bonden in dat land
{| class="wikitable"
! Europa || Viercontinenten
|-
| valign="top"| {{AD}} (k) <br> {{AM}} (k) <br> {{AZ}} (k) <br> {{BE}} (k+s) <br> {{BA}} (ks) <br> {{BG}} (ks) <br> {{CY}} (k) <br> {{DK}} (ks) <br> {{DE}} (k+s) <br> {{EE}} (ks) <br> {{FI}} (k+s) <br> {{FR}} (ks) <br> {{GE}} (k) <br> {{GR}} (k) <br> {{HU}} (ks) <br> {{IE}} (ks) <br>{{IS}} (k) <br> {{IL}} (ks) <br> {{IT}} (ks) <br> {{HR}} (ks) <br> {{LV}} (ks) <br> {{LI}} (ks) <br> {{LT}} (ks) <br> {{LU}} (k+s) <br> {{MD}} (k) <br> {{MC}} (k) <br> {{NL}} (ks) <br> {{MK}} (k) <br> {{NO}} (ks) <br> {{UA}} (k+s) <br> {{AT}} (k+s) <br>{{PL}} (k+s) <br> {{RO}} (ks) <br> {{RU}} (k+s) <br> {{RS}} (ks) <br> {{SK}} (k+s) <br> {{SI}} (ks) <br> {{ES}} (ks) <br> {{CZ}} (k+s) <br> {{TR}} (ks) <br> {{GB}} (ks) <br> {{BY}} (ks) <br> {{SE}} (k+s) <br>{{CH}} (k+s)
| valign="top"| '''AZIË''' <br> {{KH}} (k) <br>{{CN}} (k+s) <br> {{PH}} (ks) <br> {{HK}} (ks) <br> {{IN}} (ks) <br> {{ID}} (ks) <br> {{JP}} (ks) <br> {{KZ}} (ks) <br> {{KG}} (k) <br> {{MY}} (ks) <br> {{MN}} (ks) <br> {{KP}} (ks) <br> {{UZ}} (ks) <br> {{QA}} (s) <br> {{SG}} (ks) <br> {{TW}} (ks) <br> {{TH}} (ks) <br> {{TM}} (k) <br> {{AE}} (k) <br> {{VN}} (k) <br> {{KR}} (ks) <hr> '''AMERIKA''' <br> {{AR}} (k+s) <br> {{BR}} (ks) <br> {{CA}} (k+s) <br> {{CL}} (k) <br> {{CO}} (s) <br> {{MX}} (k) <br> {{PE}} (k) <br> {{US}} (k+s) <hr> '''voormalige leden''' <br> {{GD}} <br> {{PR}} <hr> '''AFRIKA''' <br> {{MA}} (k) <br> {{ZA}} (k+s) <hr> '''OCEANIË''' <br> {{AU}} (k+s) <br> {{NZ}} (k+s)
|}

{{Commonscat|International Skating Union}}
{{Appendix|2=
* [https://www.isu.org/ ISU.org]
----
{{References}}
}}

[[Categorie:Mondiale sportbond]]
[[Categorie:Schaatsbond]]