Brontekst bekijken van Legio VI Ferrata

{{Zijbalk Romeins leger}}

'''Legio VI Ferrata''' (''Ferrata'' betekent 'van ijzer') was een [[Romeins legioen]], opgericht door [[Julius Caesar]] in 52 v.Chr. en actief tot ongeveer 260 na Chr. Zoals bij veel door Julius Caesar opgerichte legioenen was het symbool van dit legioen een stier. Ook maakte het legioen wel gebruik van het symbool van een wolf met [[Romulus en Remus]].

== Onder Julius Caesar ==
Julius Caesar richtte het legioen op in de [[Gallische Oorlog]]. Hij rekruteerde de [[Romeins legionair|legionairs]] uit de omgeving van [[Gallia Cisalpina]]. In 52 zette hij het legioen in bij [[Alesia]], waar het [[Vercingetorix]] versloeg (52 v.Chr.). Een jaar later sloeg het de opstand van de [[Carnutes]] neer en bestreed het de tegenstand rond [[Orléans]].

Het legioen speelde een belangrijke rol in de Romeinse Burgeroorlog tussen Julius Caesar en [[Pompeius|Gnaeus Pompeius Magnus]]. Doordat het legioen zich snel kon verplaatsen, was het bij vrijwel alle belangrijke veldslagen aanwezig, onder meer bij de slag bij het Spaanse [[Ilerda]] (zomer 49) en de [[slag bij Pharsalus]] (aug. 48). Ook naar [[Alexandrië]] (48/47) en [[Koninkrijk Pontus|Pontus]] (47) volgde het Julius Caesar. Na deze intensieve jaren, zond Caesar een deel van het legioen naar Italië, waarna ze als ''[[Romeins legionair#De veteranen (veterani)|veterani]]'' in [[Arles]] mochten wonen. Een deel van het legioen bleef echter in dienst en nam in 45 deel aan de [[slag bij Munda]], waar Pompeius definitief verslagen werd.

== Onder Marcus Antonius ==
Na de dood van Julius Caesar vulde [[Marcus Aemilius Lepidus (triumvir)|Lepidus]] het legioen aan en stelde het onder het bevel van [[Marcus Antonius]], die het inzette in de [[slag bij Philippi]] (42). Enkele jaren later zond Antonius het legioen naar [[Judea]] om daar onder bevel van [[Herodes I]] de opstand van [[Antigonus (Hasmoneeën)|Antigonus]] neer te slaan, waardoor Herodes de Judeese troon voor zich kon opeisen (37). Het jaar daarop zette Marcus Antonius het legioen samen met [[Legio III Gallica]] in tijdens zijn campagne tegen de [[Parthische Rijk|Parthische]] koning [[Phraates IV]], maar deze veldtocht liep uit op een fiasco. Slechts met moeite wist een deel van de legionairs naar [[Koninkrijk Armenië|Armenië]] te ontkomen.

Toen Marcus Antonius in conflict kwam met [[Octavianus]], stuurde hij Legio VI Ferrata naar Griekenland, echter zonder het in te zetten.

== Syria ==
Na de [[slag bij Actium]] (31) en de dood van Marcus Antonius (30) stuurde Octavianus het legioen naar de ''[[provincia]]'' [[Syria]], samen met [[Legio III Gallica]], [[Legio X Fretensis]] en [[Legio XII Fulminata]]. De vier legioenen trokken in 20 v.Chr. op bevel van Titus richting [[Parthische Rijk|Parthië]]. Tot een veldslag kwam het niet, maar de onderhandelingen met de Parthische koning [[Phraates IV]] hadden wel tot gevolg dat de Parthen de Romeinse legerstandaards teruggaven die [[Orodes II]] in de [[slag bij Carrhae]] en Phraates IV bij de veldtocht van Marcus Antonius hadden buitgemaakt.

Drie van de vier Syrische legioenen werden in 4 v.Chr. ingezet in het Joodse land, om daar de onlusten neer te slaan die waren ontstaan na het overlijden van [[Herodes I|Herodes de Grote]]. Het is echter niet duidelijk welk van de drie legioenen in Syria achterbleef.

In 58 trok het legioen samen met [[Legio III Gallica|III Gallica]] en [[Legio X Fretensis|X Fretensis]] onder aanvoering van [[Gnaius Domitius Corbulo]] naar [[Koninkrijk Armenië|Armenië]], dat bezet was door de Parthische koning [[Vologases I]]. De legioenen veroverden Armenië snel en Corbulo plaatste de Romeinse vazalkoning [[Tigranes VI]] op de Armeense troon. In de volgende jaren bleef het legioen nog in Armenië gelegerd, maar uiteindelijk keerde het weer terug naar Syria.

Bij het uitbreken van de [[Joodse Oorlog]] (66) streed het legioen samen met [[Legio III Skythica|III Skythica]] en [[Legio XII Fulminata|XII Fulminata]] onder aanvoering van [[Vespasianus]] tegen de Joodse opstandelingen, maar de legioenen waren aanvankelijk niet erg succesvol en leden enkele nederlagen. Wellicht is dat ook de reden dat Vespasianus het legioen niet verder inzette, ook niet toen het in het [[vierkeizerjaar]] (69) de zijde van Vespasianus koos. Het legioen streed echter wel onder aanvoering van Vespasianus' medestander [[Mucianus]] met succes tegen de [[Daciërs]].

== Galilea ==
[[Bestand:6th Roman Legion.jpg|thumb|Inscriptie met verwijzing naar een ''[[vexillatio]]'' van het Legio VI Ferrata, gevonden in de [[Vlakte van Jizreël]] in Galilea. Nu in het ''Haifa Hecht Museum'' te [[Haifa]].]]

Toen keizer [[Trajanus]] in 114 [[Koninkrijk Armenië|Armenië]], [[Mesopotamië]] en [[Babylonië]] veroverde, maakte hij daarbij gebruik van onder meer het Legio VI Ferrata. Trajanus' opvolger [[Hadrianus]] trok de legioenen ten oosten van de [[Eufraat]] echter terug en legerde VI Ferrata in [[Arabia (provincie)|Arabia]] (118). In 132 stuurde hij het naar [[Judea]], om de [[Bar Kochba-opstand]] neer te slaan. In de volgende jaren bleef het legioen gelegerd in [[Galilea (streek)|Galilea]].

De volgende gegevens over het Legio VI Ferrata stammen uit de tijd van [[Antoninus Pius]], die het legioen een weg liet aanleggen in [[Africa (Romeinse rijk)|Africa]]. Korte tijd later is het legioen echter weer terug in het oosten, want tussen 162 en 165 strijdt het onder aanvoering van [[Lucius Verus]] mee in de strijd tegen de [[Parthische Rijk|Parthische]] koning [[Vologases IV]], die door de Romeinen verslagen wordt.

In de [[Romeinse Burgeroorlog (193-197)|Romeinse Burgeroorlog van 193-197]] tussen [[Septimius Severus]] en [[Pescennius Niger]] koos Legio VI Ferrata de zijde van Severus, ondanks dat Niger uit het oosten kwam.

In 215 bevond het Legio VI Ferrata zich nog steeds in [[Galilea (streek)|Galilea]]. Mogelijk verplaatste [[Severus Alexander]] het naar [[Fenicië]]. Vermoedelijk gaf het legioen actieve steun aan [[Philippus Arabs]] (244-249), want op enkele van zijn munten wordt het legioen vermeld. Daarna verdwijnt het legioen uit de historische bronnen. Waarschijnlijk is het in de desastreus verlopen veldtocht van [[Valerianus I|Valerianus]] tegen de [[Sassaniden]] definitief verslagen.

== Referenties ==
* [https://web.archive.org/web/20150424104947/http://www.livius.org/le-lh/legio/vi_ferrata.html {{aut|J. Lendering}} ''Legio VI Ferrata'' op livius.org]

[[Categorie:Romeins legioen]]