Brontekst bekijken van Spoorlijn Nijmegen - Kleef

{| {{Prettytable-SP}}
{{SP-kop|Spoorlijn Nijmegen - Kleve}}
{{SP-data
| KAART= Spoorlijn Nijmegen - Kleve.png
| LENGTE= 29,7
| SPOORWIJDTE= [[normaalspoor]] 1435
| MIJ= [[Nijmeegsche Spoorwegmaatschappij|NSM]] (nl) / [[Rheinische Eisenbahn-Gesellschaft|REG]] (de)
| OPEN= 9 augustus 1865
| SLUIT= 2 juni 1991
| STATUS2= Nijmegen - Groesbeek: opgebroken<br />Groesbeek - Kleef: buiten gebruik
| ELEKTRA= nee
| SPOREN= 2
}}
{{SP-kop|Traject}}
{{SP-tabel}}
{{SP3|v-STR|d|||[[Spoorlijn Arnhem - Nijmegen|lijn]] van [[Station Arnhem|Arnhem]]}}
{{SP3|evÜSTr|d|||[[stamlijn Nijmegen]]|opgebroken}}
{{SP3|dSTR|vSHI2gl-|uexv-STR|| [[Tramlijn Neerbosch - Beek|tramlijn]] van [[Neerbosch]], [[Tramlijn Nijmegen - Wamel|tramlijn]] van [[Wamel]]|opg.}}
{{SP4|dDST|vBHF|uexdKHSTa|uexdHST|15,0|[[Station Nijmegen|Nijmegen]]}}
{{SP4|v-SHI2g+r|dSTR|uexdSTR|uexdABZgl+l||[[Tramlijn Neerbosch - Beek|tramlijn]] naar [[Beek (Berg en Dal)|Beek]] <small>opg.</small><br/>[[Tramlijn Nijmegen - Sint Anna|tramlijn]] van [[Molenstraat (Nijmegen)|Molenstraat]]|opg.}}
{{SP3|d|vÜST|uexvLSTR}}
{{SP3|d|vSTRr-STR|uexvLSTR||[[Spoorlijn Tilburg - Nijmegen|lijn]] naar [[Station Tilburg|Tilburg]]}}
{{SP3|KBSTaq|dABZgr|uexvLSTR||opstelterrein}}
{{SP3|d|xv-SHI2gr|uexvLSTR}}
{{SP5|d|emdKRZu|exmdKRZu|uexdKRZ|uexdSTRr||[[Tramlijn Nijmegen - Sint Anna|tramlijn]] naar [[St. Anna (Nijmegen)|St. Anna]]|vanaf 1911 [[Nijmeegse tram|tramlijn 1]] naar [[St. Anna (Nijmegen)|St. Anna]]}}
{{SP5|d|emdKRZu|exmdKRZu|uexdSTRr|d||[[Tramlijn Nijmegen - Venlo|tramlijn]] naar [[Station Venlo|Venlo]]|opgebroken}}
{{SP3|d|vKBHFxa-exBHF|||[[Station Nijmegen Heyendaal|Nijmegen Heyendaal]]}}
{{SP3|d|vSTR-exBHF||10,1|[[Station 't Heilig Land|'t Heilig Land]]}}
{{SP3|d|veABZg+r-exABZg+r||9,8|[[Militaire spoorlijnen Wijchen - Hommersum|militaire lijn van Nijmegen West]]|opgebroken}}
{{SP3|d|xvSTRr-STR||7,0|[[Spoorlijn Nijmegen - Venlo|lijn]] naar [[Station Venlo|Venlo]]}}
{{SP3|DRAISINE|dKBHFxa||3,0|[[Station Groesbeek|Groesbeek]]|Grenzland Draisine}}
{{SP3|cd|GRENZE|cd|{{SPkm|0,0|131,1}}|grens [[Nederland (hoofdbetekenis)|Nederland]] - [[Duitsland (hoofdbetekenis)|Duitsland]]}}
{{SP3|DRAISINE|dBHF||129,3|[[Station Kranenburg|Kranenburg]]|Grenzland Draisine}}
{{SP3||edHST||128,1|[[Halte Frasselt|Frasselt]]}}
{{SP3||edHST||125,1|[[Halte Nütterden|Nütterden]]}}
{{SP3||edHST||122,3|[[Halte Donsbrüggen|Donsbrüggen]]}}
{{SP3||edHST||120,4|[[Cleve Tiergarten]]}}
{{SP3|DRAISINE|dKHSTxe||118,9|Draisinenbahnhof Kleve|sinds 2008}}
{{SP3|cd|exWBRÜCKE1|cd||[[Spoykanaal]]}}
{{SP3|cd|exABZg+l|cd||[[Spoorlijn Zevenaar - Kleef|DB 2516]] van [[Spyck]]|opgebroken}}
{{SP3||exvSHI2gl-|d}}
{{SP3||vKBHFxa-exBHF|d|118,4|[[Station Kleve|Kleef]]}}
{{SP3||xvÜSTx|d||[[Spoorlijn Rheinhausen - Kleef|DB 2330]] naar [[Station Rheinhausen|Rheinhausen]]|opgebroken}}
{{SP3||dSTR|||[[Spoorlijn Keulen - Kranenburg|DB 2610]] naar [[Köln Hauptbahnhof|Köln Hbf]]}}
|}
|}
[[Bestand:HUA-165187-Gezicht op de spoorlijn Nijmegen-Kleve, ten westen van Groesbeek.jpg|thumb|De spoorlijn nabij Groesbeek tussen 1904 en 1909.]]
[[Bestand:Spoorwegmonument Nijmegen-Kleve.jpg|thumb|Foto uit 1890 van het monument ter ere van de totstandkoming van de spoorlijn.]]
[[Bestand:Nijmegen-Kleef en Zevenaar-Kleef 1904.jpg|thumb|Detail van een spoorwegkaart uit 1904, met daarop de spoorlijn Nijmegen – Kleef.]]
De '''Spoorlijn Nijmegen – Kleve''' was de eerste [[Spoorlijn|spoorverbinding]] met [[Nijmegen (hoofdbetekenis)|Nijmegen]]. De spoorlijn, die op [[8 augustus]] [[1865]] werd geopend, verbond Nijmegen via [[Groesbeek]] en [[Kranenburg (Noordrijn-Westfalen)|Kranenburg]] met de [[Duitsland (hoofdbetekenis)|Duitse]] stad [[Kleef (stad)|Kleef]]. Vanuit Kleef kon verder worden doorgereisd in Duitsland. Het Duitse deel was als [[Spoorlijn Keulen - Kranenburg|spoorlijn 2610]] onder beheer van [[DB Netze]].

De lijn is op 2 juni 1991 gesloten, maar is sinds 27 april 2008 deels in gebruik als toeristische attractie met [[draisine (railvoertuig)|draisines]] (spoorfietsen), de 'Grenzland Draisine'. Naast de spoorlijn ligt sinds 2019 de fietssnelweg 'Europa-Radbahn'.

==Historie==
Nadat in de tweede helft van de [[19e eeuw]] steeds meer steden op het spoorwegnet werden aangesloten, wilde ook Nijmegen een spoorverbinding. Aangezien Nijmegen nog steeds de status van [[vestingstad]] had en wegens een politieke beslissing, kwam deze verbinding er niet. De Nijmeegse burgerij begon in 1860 een lobby (''Nijmeegsch Spoorwegcomité'') en richtte in 1863 de [[Nijmeegsche Spoorwegmaatschappij]] (NSM) op. Dit resulteerde in de opening van de spoorlijn Nijmegen – Kleef in 1865, waardoor Nijmegen eerder op het Duitse spoorwegnet werd aangesloten dan op het Nederlandse net.

Het [[Spoorwegmonument (Nijmegen)|Spoorwegmonument]] dat ter ere van de totstandkoming van de spoorlijn in 1884 op het Nijmeegse [[Valkhof]] is geplaatst, bevat een inscriptie met de volgende tekst:

:'''EENDRACHT'''
:'''MAAKT MACHT'''

:TER HERINNERING
:AAN DEN BOUW VAN DEN
:SPOORWEG

:'''NIJMEGEN – CLEVE'''
:DOOR
:'''NIJMEEG'S BURGERIJ'''

:GEOPEND
:8 AUGUSTUS 1865

Het zou tot 1879 duren voordat Nijmegen op het nationale spoorwegnet werd aangesloten.
{{Clearleft}}

==Exploitatie==
In eerste instantie was de exploitatie in handen van de [[Rheinische Eisenbahn-Gesellschaft]] (REG).

Kleef had al een (eveneens door de REG geëxploiteerde) spoorverbinding met [[Krefeld]] en [[Keulen (stad)|Keulen]]. Aan deze lijn ligt het destijds populaire bedevaartsoord [[Kevelaer]], wat in de begintijd van deze spoorlijn veel reizigers opleverde.

In 1886 werd de exploitatie overgenomen, eerst door de [[Preußische Staatseisenbahnen|Pruisische Staatsspoorwegen]], een paar maanden later nam de NSM de exploitatie tijdelijk in eigen handen om ten slotte per 1 juli van hetzelfde jaar door de [[Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij|HIJSM]] te worden overgenomen. De lijn werd hiermee opgenomen in de HIJSM-verbinding [[Station Amsterdam Centraal|Amsterdam]] – [[Köln Hauptbahnhof|Köln Hbf]] (via [[Station Amersfoort Centraal|Amersfoort]], [[Station Kesteren|Kesteren]] en Nijmegen – Kleef). In 1911 werd de lijn zelfs dubbelsporig.

==Stations en gebouwen==
Overzicht van stations langs de lijn (cursief: voormalig station):<ref>[https://web.archive.org/web/20090101222103/http://home.arcor.de/nrwbahnarchiv/strecken/2610.htm Streckenarchiv 2610 - Köln - Kranenburg]</ref>
{| class="wikitable" font-size: 95%;"
! Station
! Geopend
! Huidig gebouw
|-
| [[Station Nijmegen|Nijmegen]] || 1879 || 1954, NS, 3e gebouw, uniek ontwerp van [[Sybold van Ravesteyn|Van Ravesteyn]]
|-
| ''[[Station Nijmegen|Nijmegen]]'' || 1865 || geen, station gesloten in 1879
|-
| ''[[Station 't Heilig Land|'t Heilig Land]]'' || 1918 || geen, station gesloten in 1925
|-
| ''[[Station Groesbeek|Groesbeek]]'' || 1865 || geen, gebouw gesloopt in 1938, station gesloten in 1934 (tijdelijk open in 1940)
|-
| ''[[Station Kranenburg|Kranenburg]]'' || 1905 || 1911, in gebruik als restaurant, station gesloten in 1991
|-
| ''[[Halte Frasselt|Frasselt]]'' || 1952 || geen, station gesloten in 1978
|-
| ''[[Halte Nütterden|Nütterden]]'' || 1870 || geen, station gesloten in 1978
|-
| ''[[Halte Donsbrüggen|Donsbrüggen]]'' || 1897 || geen, station gesloten in de jaren 60
|-
| ''[[Halte Cleve Tiergarten|Cleve Tiergarten]]'' || 1909 || geen, station gesloten tijdens de [[Eerste Wereldoorlog]]
|-
| [[Station Kleve|Kleve]] || 1863 || bouwjaar onbekend
|}
[[Bestand:Donsbrüggen_railtrack_kleve_kranenburg_km121_winter.jpg|thumb|Kranenburg - Kleef, ter hoogte van [[Donsbrüggen]]. Kilometer 121,6]]
Station Nijmegen lag initieel ter hoogte van het [[Keizer Karelplein (Nijmegen)|Keizer Karelplein]]. Met de opening van de lijn naar [[Arnhem (hoofdbetekenis)|Arnhem]] is de lijn iets omgelegd en het station verplaatst naar de huidige locatie.

Station Kleve was al eerder geopend aan de [[Spoorlijn Keulen - Kranenburg|lijn]] naar [[Keulen (stad)|Keulen]].

De halte ''Cleve Tiergarten'' is in 1909 geopend, ter gelegenheid van een bezoek van [[Wilhelm II van Duitsland|keizer Wilhelm II]] aan Kleef. De keizer vond het namelijk te min om midden in de stad uit te stappen, dus werd speciaal voor hem een halte aangelegd. Deze halte verdween tijdens de [[Eerste Wereldoorlog]].

N.B.: De spoorlijn moet niet verward worden met de [[tram]] die van 1911 tot 1960 tussen Kleef en de grens (bij [[Beek (Ubbergen)|Beek]]) reed, voor een groot deel min of meer parallel aan het spoor.<ref>[[:de:Klever Straßenbahn|Klever Straßenbahn op de.wikipedia]]</ref>

== Sluiting spoorlijn ==
[[Bestand:Nijmegen Heyendaal Duitse trein 1991 2.jpg|thumb|Duitse trein met extra rijtuigen in Heyendaal een dag voor de opheffing.]]
Na de [[Tweede Wereldoorlog]] trad het verval in. [[Station Groesbeek]] was in 1934 al gesloten, Donsbrüggen volgde in de jaren '60 en voor de haltes Frasselt en Nütterden viel eind jaren '70 het doek. De in de oorlog vernielde spoorbrug bij [[Rhenen]] werd niet hersteld, zodat bijna alle internationale treinen van Amsterdam naar Keulen voortaan via [[Utrecht (stad)|Utrecht]] en [[Arnhem (hoofdbetekenis)|Arnhem]] reden. In 1961 werd het tweede spoor opgebroken en was de lijn weer enkelsporig.

In 1988 reed de laatste D-trein over deze spoorlijn. Vanaf dat jaar reden alleen nog enkele lokale treinen, doorgaans niet langer dan één [[stuurstandrijtuig]], met een Duitse [[diesellocomotief]]. Nadat het reizigersvervoer op de lijn al decennia eigenlijk niets meer voorstelde (op een dienstregeling uit 1969 is te zien dat er toen nog maar vijf treinen per richting per dag reden, eenmaal per twee uur), is de lijn op 2 juni 1991 gesloten voor reizigersvervoer.

In 1999 is de lijn tot aan Kleef geheel in onbruik geraakt. De rails zijn over het gehele traject intact gebleven, met uitzondering van het laatste stuk in Kleef, waar in 2003 een parkeerplaats is aangelegd, en de weg naar Emmerik overheen is gelegd (die eerder als brug over het spoor liep) en het stuk in Nijmegen waar de rails van [[station Nijmegen]] tot voorbij [[station Nijmegen Heyendaal]] verwijderd zijn (tot onder het viaduct Heyendaalseweg) voor het verlengen van de busbaan naar Heijendaal. Vlak achter de afsplitsing van de Maaslijn is een sprinkhanenreservaat ingericht. In het stationsgebouw van Kranenburg ten slotte is ''Cafehaus-Niederrhein'' gevestigd "met uitzicht over het overwoekerde spoor". Een aantal seinpalen aan de opgeheven spoorlijn (op [[Nederland (hoofdbetekenis)|Nederlands]] grondgebied), heeft nog tot omstreeks 2008 gewerkt.

== Opening snelfietsroute ==
Tussen de overweg bij de Biesseltebaan in Groesbeek en het [[Spoykanaal]] in Kleef is sinds 2019 een snelfietsroute naast de spoorbaan beschikbaar, de ''Europa-Radbahn''.

==Reactivering==
===Lightrail===
{{Zie ook|Zie ook [[Kort grensverkeer]]}}
Er zijn plannen gemaakt om de lijn te reactiveren met een [[lightrail]]verbinding naar Kleef en verder. Met name de [[Socialistische Partij (Nederland)|SP]]-fractie van de [[Provinciale Staten (Nederland)|Provinciale Staten]] in [[Gelderland (hoofdbetekenis)|Gelderland]] en de Vereniging voor Innovatief Euregionaal (rail-)Vervoer (VIEV) ijveren voor de hernieuwde indienststelling van de lijn. Er is gesproken van een verbinding met [[Airport Weeze]] (het voormalige vliegveld Niederrhein). In [[Groesbeek]] en [[Ubbergen]] is verzet tegen reactivering. De [[burgemeester (hoofdbetekenis)|burgemeester]] van de toenmalige gemeente Ubbergen, [[Paul Wilbers]], vreesde voor de teloorgang van het busvervoer in de regio, als de lijn wordt gereactiveerd. De [[Christen-Democratisch Appèl|CDA]]-fractie van de gemeente Groesbeek vreesde voor geluidsoverlast, als er naast lightrail ook goederentreinen gaan rijden. Elke gemeente streeft zijn eigen belangen na: Nijmegen dat economisch aansluiting zoekt met het [[Ruhrgebied]], tegenover Groesbeek dat plannen heeft voor woningbouw en recreatie rond het spoortracé.

Op 2 februari 2005 werd door de gemeenteraad van Nijmegen een motie aangenomen (''"Blij dat ik rij met de trein naar Kleef"''), waarbij gevraagd wordt om de reactivering van de lijn naar Kleef en [[Düsseldorf]] te onderzoeken. Het Nijmeegse [[College van burgemeester en wethouders]] heeft dit onderzoek uit laten voeren, waaruit naar voren kwam dat met name in Duitsland onvoldoende draagvlak bestaat voor reactivering. Er is door de [[Stadsregio Arnhem Nijmegen|Stadsregio Arnhem Nijmegen (KAN)]] besloten om de reactivering van de spoorlijn te verplaatsen naar de planning voor 2020, prioriteit wordt gegeven aan het aanpakken van verkeersknelpunten binnen de eigen regio. Daarnaast is besloten dat de Stadsregio in 2007 een onderzoek zal uitvoeren naar de condities waaronder een reactivering van de lijn als verbinding voor personenvervoer mogelijk is.

===Grenzland Draisine===
De spoorlijn wordt sinds april 2008 bereden als toeristische attractie met [[Draisine (railvoertuig)|draisines]], een spoorfiets, die 10 tot 12 personen kunnen vervoeren. De draisines rijden vanaf Groesbeek richting Duitsland (Kranenburg en Kleve).<ref>[https://grenzland-draisine.eu/nl/ grensland-draisine.eu]</ref> Nijmegen als vertrekpunt is niet mogelijk, omdat de spoorlijn hier parallel loopt aan de spoorlijn naar Venlo, en een deel tot Nijmegen Heyendaal is opgebroken en ingericht als busbaan. Vanwege de veiligheid kan er niet met draisines worden gereden op een baan waarlangs op enkele meters afstand treinen rijden.

De provincie [[Gelderland (hoofdbetekenis)|Gelderland]] en de Duitse deelstaat [[Noordrijn-Westfalen|Nordrhein-Westfalen]] hebben elk een half miljoen euro subsidie verstrekt, terwijl het resterende bedrag van de totale kosten van € 1,8 miljoen door de betrokken gemeenten aan beide zijden van de grens is opgebracht. Op deze manier blijft de infrastructuur in ieder geval behouden.

===Haalbaarheidsstudie===
Op 14 mei 2009 besloot de Stadsregioraad samen met ProRail te participeren in het EU-project Sintropher met een haalbaarheidsstudie. In de studie werd onderzocht of een OV-verbinding tussen Nijmegen, Kleve en vliegveld Weeze haalbaar is en welke OV-variant hier het beste bij past. Kansrijke richtingen werden nader uitgediept. Zo denkt men bijvoorbeeld aan een lightrailverbinding van Nijmegen naar Kleve die verder moet rijden naar Düsseldorf of een TramTrein-concept dat vanaf vliegveld Weeze via Kleve doorrijdt en aansluit op een mogelijk toekomstig [[Nijmeegse tram|tramlijnnet van Nijmegen]]. Het onderzoek werd in 2009 gestart en in het najaar van 2010 afgerond.<ref>[https://web.archive.org/web/20100409001843/http://www.destadsregio.nl/projecten_detail.asp?weergave=actueel&project_id=78&thema= ''Sintropher: OV-verbinding Nijmegen - Kleve - Weeze'' Stadsregio Arnhem Nijmegen, mei 2009]</ref>

===Kleve ondersteunt reactivering===
Op 7 juli 2010 heeft ook de gemeenteraad van Kleve zich unaniem uitgesproken voor reactivering van de railverbinding naar Nijmegen: ''Der Rat der Stadt Kleve beschließt einstimmig, dem Antrag der Fraktion Bündnis 90/ DIE GRÜNEN zu folgen und folgende Resolution auszusprechen: "Der Rat der Stadt Kleve befürwortet eine Reaktivierung der Schienenverbindung von Kleve nach Nijmegen als Bestandteil des öffentlichen, euregionalen Personennahverkehrs."'' (De gemeenteraad van Kleve besloot unaniem om de motie van Alliance 90 / THE GREENS te volgen en de volgende resolutie te geven: "De gemeenteraad van Kleve pleit voor een reactivering van de spoorverbinding van Kleve naar Nijmegen als onderdeel van het openbare, Euregionale lokale openbaar vervoer). Daarmee volgt Kleve de gemeenteraden van Nijmegen en Kranenburg die zich al eerder hiervoor uitspraken.

===Tram of trein?===
[[Bestand:Eerste internationale rit voor NSM over spoor tussen Groesbeek en Kleef.webm|thumb|2018:Eerste internationale rit voor NSM over spoor tussen Groesbeek en Kleef.]]
In 2011 publiceerde het Europese Sintropher-project het onderzoeksrapporten over de spoorverbinding Nijmegen – Kleve – Weeze.<ref>[https://web.archive.org/web/20130911020029/http://www.destadsregio.nl/publicaties/publicaties-mobiliteit/studie-reactivering-spoorlijn-nijmegen-kleve Studie reactivering spoorlijn Nijmegen-Kleve] Stadsregio Arnhem-Nijmegen</ref> In het rapport zijn drie opties onderzocht. De eerste optie is een tram, de tweede optie is een tramtrein, de derde optie een lightrailverbinding met een regionale trein. Er is ook onderzocht of het mogelijk is om het tracé te verlengen met een verbinding tot [[Airport Weeze]]. De uitkomsten van de studie worden van groot belang geacht voor de (Eu)regio.

==Zie ook==
* [[Lijst van wachtposten aan de spoorlijn Nijmegen - Kleef]]

==Externe links==
* [https://web.archive.org/web/20090318041647/http://www.geschiedenisgroesbeek.nl/spoorlijn.htm De Historische spoorlijn Kleef – Nijmegen 1865-1991], met historische filmpjes
* [http://www.viev.eu Vereniging voor Innovatief Euregionaal (rail-) Vervoer] Vereniging die zich inzet voor reactivering van deze railverbinding

{{Appendix|2=
* [http://www.viev.eu/2010/05/fakten-und-kennziffern/ Vereniging voor Innovatief Euregionaal (rail-) Vervoer]
* [http://stationsweb.brinkster.net/lijnlijst.asp?lijn=51 Overzicht stations en haltes Nijmegen – Kleve] op stationsweb.nl
* [http://www.noviomagus.nl/Kroniek/Kroniek19eeuw.htm Tweede Vervolg der KRONIEK VAN NIJMEGEN tot en met den jare 1900, H.D.J. van Schevichaven]
* [http://www.noviomagus.nl/Blik/00-09/Blik0009.htm Terugblik op Nijmegen: Op dood spoor] Paul van der Heijden, magazine "De Blik", september 2000
* [https://web.archive.org/web/20051223153541/http://homepages.cwi.nl/~dik/nederlands/openbaar_vervoer/mtschp.html Lijst van maatschappijen]
* [http://www.nicospilt.com/Nijmegen.htm Foto's en dienstregeling van de lijn Nijmegen – Kleve] op nicospilt.com
* [http://www.viev.eu/2004/02/het-belang-van-de-reactivering-van-de-spoorlijn-nijmegen-kleve/ Het belang van de reactivering van de spoorlijn Nijmegen – Kleve] Visie van de VIEV op reactivering
* [http://www.viev.eu/2006/07/leserbrief-viev-an-neue-rhein-zeitung-juli-2006/ Gelderse Toscane verdient zo veel beter] Ingezonden brieven VIEV n.a.v. negatieve opstelling CDA Groesbeek, juli 2006
* [http://www.gelderlander.nl/regio/nijmegen/treinjehova-s-hou-eens-op-1.2418729 Treinjehova's, hou eens op], ''de Gelderlander'', 29 juli 2006
* [http://www2.nijmegen.nl/mmbase/attachments/399747/R20070124IS_d16_CollegeB&W_spoorlijn_Nijmegen_Kleve.pdf Collegevoorstel C20061212o_2.04] College B&W Gemeente Nijmegen over reactivering spoorlijn Nijmegen - Kleve
* 'Grensoverschrijdende samenwerking mist visie', ''de Gelderlander'', 6 januari 2007
* [http://www.gelderlander.nl/regio/nijmegen/fietslorries-over-spoorlijn-naar-kleef-1.2471314 Fietslorries over spoorlijn naar Kleef], ''de Gelderlander'', 6 maart 2007
* [http://www.youtube.com/watch?v=d2q1uCHVUms Interview met Jaap Modder], voorzitter Stadsregio Arnhem Nijmegen, n.a.v. start Sintropher haalbaarheidstudie
* [http://www.dailymotion.com/video/xdjmqb_nieuwsuitzending-3-juni_news Nieuwsuitzending TV Nijmegen] 3 juni 2010 met interview VIEV (na 9 minuten)
* [http://www.rtl.nl/xl/#/u/fa91f69f-504b-3829-8728-8c00f16323fe RTL Nieuws van 25 december 2010 met grenstreintjes]
* Jacob H.S.M. Veen (dec. 1990), ''Spoorlijn Nijmegen - Kleef 125 jaar'' - (Railkroniek speciaalnr. 80-1), Rosmalen: Stichting Rail Publicaties - {{ISBN|90-71513-06-8}}
* J.W. Sluiter (2002), ''Overzicht van de Nederlandse spoor- en tramwegbedrijven'', Utrecht: Matrijs - {{ISBN|90-5345-224-9}}
{{References}}
}}

[[Categorie:Geschiedenis van Nijmegen]]
[[Categorie:Kleef]]
[[Categorie:Spoorlijn in Noordrijn-Westfalen|Nijmegen - Kleef]]
[[Categorie:Voormalige spoorlijn in Duitsland|Nijmegen - Kleef]]
[[Categorie:Voormalige spoorlijn in Nederland|Nijmegen - Kleef]]
[[Categorie:Spoorweg in Gelderland|Nijmegen - Kleef]]