Trigië

Trigië
The Trigan Empire
(Stripomslag op en.wikipedia.org)
Land van oorsprong	Verenigd Koninkrijk
Oorspronkelijke taal	Engels
Genre	Sciencefictionstrip
Alternatieve titel	Opkomst en ondergang van het keizerrijk Trigië
Creatieteam
Schrijver(s)	Mike Butterworth (1965-77) Ken Roscoe (1977-82)
Tekenaar(s)	Don Lawrence (1965-76) Ron Embleton (1969, 1975) Miguel Quesada (1972, 74) Philip Corke (1974-75) Oliver Frey (1976-77) Gerry Wood (1977-82)
Publicatie
Uitgever	Fleetway Publications
Publicatie	80 verhalen
Publicatiemedia	Tijdschriften Stripalbums
Eerste publicatie	1965
Laatste publicatie	1982
Website
Portaal    Strip

Trigië (Volledige titel: Opkomst en ondergang van het keizerrijk Trigië - Originele titel: The Rise and Fall of the Trigan Empire of The Trigan Empire) is een Britse stripreeks, voornamelijk getekend door Don Lawrence naar scenario's van Mike Butterworth.

Inhoud

Trigië speelt zich af op de verafgelegen planeet Elekton in het Yarna-stelsel. Op Victris, het grootste van de vijf continenten van Elekton, zijn er vijf staten: Cato, Daveli, Loka, Tharv en Vorg. Op de vlaktes van Vorg zwerven de nomadische Vorgstammen, die worden geleid door drie broers: Brag, Klud en Trigo.

Deze reeks gaat over 'De strijd om Trigië'. Het machtige koninkrijk Loka besluit Elekton te veroveren. Onder leiding van koning Zorth wordt vanuit zijn zwarte paleis in Byzan besloten het hoogontwikkelde maar vredelievende Tharv aan te vallen. De hoofdstad 'Stad van Tharv' wordt door de Lokiërs platgebombardeerd. Daarna is het afgelegen Cato aan de beurt. De lichtbewapende Catoonse luchtmacht slaagt er boven ieders verwachting in de Lokische luchtvloot te vernietigen. Ook het landleger van Loka wordt verslagen, wanneer de Catonen een stuwdam laten springen en de zweeftanks van de vijand worden verzwolgen. Daarop besluit Zorth zijn marine naar Cato te sturen. Ondertussen heeft op de Vorg vlaktes Klud zijn broer Trigo vergiftigd en is daarna naar Loka gevlucht. Hier krijgt hij van koning Zorth een afdeling soldaten mee om de Vorgs te verslaan. Maar onder leiding van Brag, de andere broer van Trigo, worden de Lokiërs verslagen en Klud gedood. Met de buitgemaakte vliegtuigen komen de Vorgs onder leiding van Trigo het land Cato te hulp en verslaan de marine van Loka. Samen met de geleerde Perik en andere vluchtelingen uit Tharv wordt in Vorg op vijf heuvels de stad Trigopolis gebouwd. Met de van Loka buitgemaakte wapens en de wetenschappers uit Tharv is Trigië nu een macht om rekening mee te houden onder leiding van keizer Trigo.

Belangrijkste personages en landen

Personages

• Trigo, keizer van het keizerrijk Trigië
• Brag, Trigo's broer
• Janno, Brags zoon en eerste troonopvolger van Trigo
• Perik, topgeleerde uit Tharv en vertrouwensman van Trigo
• Salvia, Periks dochter en genezeres
• Imbala, heerser van Daveli en bloedbroeder van Trigo
• Keren, Imbala's zoon en Janno's vriend
• Roffa, piloot uit Ellur en Janno's vriend, later benoemd tot hoofd van de Trigische luchtmacht als dank voor hulp bij de bevrijding van Trigië van een barbaarse invasie.
• Das Kassa, piratenhoofdman, later benoemd tot hoofd van de Trigische vloot als dank voor hulp bij de bevrijding van Trigië van een barbaarse invasie.
• Kassar, koning van Hericon
• Ursa, Trigo's vrouw en Kassars zus

Landen

• Trigië, land van keizer Trigo, oorspronkelijk enkel de vlakte van Vorg, maar met hun machtsgroei breidt hun gebied mogelijk ook uit.
• Daveli, oerwoud en moerasland onder leiding van Imbala, bondgenoot van Trigië.
• Loka, eerst een agressief koninkrijk onder koning Zorth, later een vazalstaat van Trigië. De Lokiërs haten de Trigiërs en bevechten hen regelmatig.
• Cato, eerst een vredelievende bondgenoot. Later komt er een militaristische regering aan de macht en wordt Cato de eeuwige tegenstander van Trigië.
• Tharv, land van denkers en een satellietstaat van Trigië.
• Hericon, land van koning Kassar.
• Ellur, een klein vreedzaam land. In de Engelse versie heet het land Ellul maar omwille van de vulgaire betekenis van de laatste lettergreep in het Nederlands is de naam gewijzigd in Ellur.

Publicatiegeschiedenis

De serie liep van 1965 tot 1982 en verscheen voor het eerst in het Engelse blad 'Ranger' getekend door Don Lawrence naar scenario's van Mike Butterworth. Don Lawrence tekende de strip tot 1976, daarna werkten diverse andere tekenaars aan de serie: Ron Embleton, Miguel Quesada, Philip Corke, Oliver Frey en Gerry Wood. De scenario's voor deze laatste tekenaar werden geschreven door Ken Roscoe.

De kleding, wapens en steden zijn in eerste instantie op het Romeinse Rijk geïnspireerd. Ook andere naties doen denken aan klassieke beschavingen als de Grieken en Perzen. Het verhaal van een nomadenstam uit de woestijn die een wereldrijk sticht, doet denken aan de opkomst van de islam en de eerste kalifaten. Maar wanneer Trigië machtiger wordt, komen er ook steeds modernere wapens, gebouwen en voertuigen. Uiteindelijk heeft het rijk zelfs intergalactische ruimtevoertuigen, waardoor de verhalen steeds meer van avontuur naar sciencefiction verschuiven.

De eerste tekenaar Don Lawrence maakte in het begin elke week twee pagina's van Trigië voor het blad 'Ranger', dat later opging in 'Look and Learn' van uitgever I.P.C. Toen hij in 1976 op een stripfestival in Londen ontdekte hoe populair zijn werk in het buitenland was, eiste hij opslag en een deel van de buitenlandse royalty's. Omdat hij die niet kreeg, besloot Lawrence te stoppen met Trigië. Hij maakte daarna verdere roem met zijn serie Storm. De serie werd door andere tekenaars overgenomen, maar was minder populair dan met Don Lawrence als tekenaar. In Nederland werd in maart 1977 de publicatie van de serie in het stripblad Eppo stopgezet.

Albums

In Nederland zijn er 35 albums van Trigië uitgekomen. Deze waren in eerste instantie niet chronologisch, waardoor bijvoorbeeld het verhaal uit album 15 zich direct na de gebeurtenissen uit album 1 afspeelt. In tweede instantie zijn de verhalen getekend door Don Lawrence in min of meer chronologische volgorde uitgegeven verdeeld over 19 albums (Big Balloon). Hier volgt een lijst van alle tachtig verhalen met erachter het originele albumnummer en het jaar van eerste publicatie. De volgende tekenaars hebben hieraan meegewerkt: Ron Embleton (16 en 47), Miguel Quesada (29 en 41, soms ten onrechte aan Ramon Sola toegeschreven), Philip Corke (42-46 en 48), Oliver Frey (57-66) en Gerry Wood (67-80). Don Lawrence tekende dus de overige verhalen (1-15, 17-28, 30-40, 49-56).

01 Strijd om Trigië	01 - 1968
02 Crash in de jungle	15
03 Laatste uur voor Elekton	15
04 Het rijk der laatste dagen	16 - 1969
05 De wilde Loris	16
06 Oorlog met Hericon	16
07 Kolonie in opstand	17 - 1970
08 Stad zonder geheugen	17
09 De wraak van Darak	17
10 De lichtende bollen	20
11 De slag om Trigopolis	18
12 De waanzinnige geleerde (*)	19 - 1971
13 De zonen van de keizer	13
14 De fatale wijn	14 - 1972
15 De verboden stad	12
16 Het purperen licht	14
17 De onzichtbare veroordeelde	21
18 De formule van Perik	08
19 Strijd om de macht	07
20 De rode dood (**)	04 - 1973
21 De valse keizer	12
22 De vijf opdrachten van Trigo	03
23 Dreiging uit het heelal	04
24 De reuzen-ibisplant	21 - 1974
25 Het geheim van de eeuwige jeugd	09
26a De gewetenloze bediende /	11
26b De superkopieermachine	11
27 De gevangene van Zerss	02
28 De zwarte hertog	09
29 Het hypnotisch medaillon	20 - 1975
30 De magische doos	05
31 De gestolen formule	06
32 De vloek van de mummie	10
33 De voorspelling van Narri	09
34 De microscopische wereld	05
35 Het geheim van de Abandon-burcht	10
36 In de greep van het kwaad/ De dubbelganger	06
37 De planeet der ballingen	06 - 1976
38 Het complot	18
39 Het mysterie van de Tarronmaan	05
40 De vloek van de zonaanbidders	08

41 De Vorgplaneet	23
42 Het rijzende water	35
43 Het elixer	34
44 De eerzame moordenaar	34
45 De verloren planeet	35
46 De steen van Vorg	33
47 De tirannie van oom Sennos	25
48 Het kasteel in de bergen	35
49 Het boze oog van Toth-Zandu	08
50 De gelofte van Lukaz Rann	07 - 1977
51 De geheimzinnige stem	10
52 De genezende gokker	19
53 De verzameling van Lipka	11
54 De groene plaag	20
55 De vergeten vallei	21
56 Het radio-actieve gevaar	14
57 De proeven van Janno	22
58 Het tweede gezicht	22
59 De mol	22
60 Dood uit de ruimte	23
61 De troonsafstand	23
62 Duel met Cato	24
63 De superjet	24
64 De droom van Krusi	24
65 De klauwen van het verleden	25
66 Het universele elixer	25
67 Keizer Keren	26
68 De keizer-rivaal	26
69 De Skorpiads	27
70 De terugkeer van de Skorpiads	28
71 De maan Gallas	29
72 De vruchten der vergetelheid	30
73 De god van Zonda	30
74 De zoon van Salo	31
75 Het verraad van Avaran	31
76 Het ijs van Nivata	32
77 De tirannie van Orismo	32
78 De legende van Zonn	33
79 Het verraad van Hipsos	33
80 Het slaapmonster	34

(*) In 1981 werd dit verhaal gepubliceerd onder de titel Duel met de dood.
(**) In 1977 werd dit verhaal niet met een afzonderlijke titel gepresenteerd. Het was onderdeel van het verhaal "Dreiging uit het heelal"en start op pagina 29

Hoorspelen

In 1976 werd deze stripreeks bewerkt in twee hoorspelen in het Nederlands. Deze hoorspelen heten De mysterieuze meteoriet en Loembwawa's greep naar de macht.

Externe links

• (en) Trigan Empire site
• (en) Plaatjes uit de strips (gearchiveerd op archive.org)
• (en) Uitleg over foute credit Ramon Sola

Bronnen, noten en/of referenties