Wikipedia:De kroeg/Archief/20240505

Huwelijk van prinses Beatrix en Claus van Amsberg

Hebben wij serieus geen artikel over het huwelijk van prinses Beatrix en Claus van Amsberg?

Die dag, 10 maart 1966, maakte samen met de periode daaromheen een reeks maatschappelijke ontwikkelingen zichtbaar. De verwerking van de Tweede Wereldoorlog ging een nieuwe fase in en anti-Duitse sentimenten die een onuitgesproken vanzelfsprekendheid waren, vulden plotsklaps de kranten en de brievenrubrieken. Protesten die tot dan routineus met fors geweld onderdrukt waren, werden nu toegestaan, misschien ook omdat de politie totaal niet voorbereid was op de massaliteit ervan. Onvergetelijk is de foto van een demonstrant die in de laars van een stoïcijns kijkende agent pist. (Ik kan hem niet vinden, wie?) Ik weet niet zeker of dat op deze dag was, maar een sterker beeld van de nieuwe tijdgeest is er niet. Ook leidde het huwelijk met een vertraging van vijf jaar tot de uitvinding van de vrijmarkt zoals we die nu kennen, zie het stuk over de geschiedenis. Deze dag is een krachtig symbool, en misschien zelfs een echt keerpunt.

Haast je, straks is een ander je voor!  →bertux 27 apr 2024 18:12 (CEST)

Vrijmarkt staat daar los van, zie hier. Sonty (overleg) 27 apr 2024 19:38 (CEST)

Er is alleen een oppervlakkig artikel in het Engels. Hobbema (overleg) 27 apr 2024 19:53 (CEST)

@Sonty567: Lees de bronnen, zowel contemporain als hedendaags, die ik bij het artikel heb gevoegd. Die zijn erg duidelijk: het fenomeen vrijmarkt bestond al, maar kreeg zijn huidige feestelijke functie in 1971, met een duidelijke link naar 1966  →bertux 27 apr 2024 19:59 (CEST)

't Is van voor mijn tijd, maar zelf moet ik bij dat huwelijk altijd meteen aan de rookbom in de Raadhuisstraat denken (foto). Een foto van de onverlaat die in de laars van oom agent urineert kon ik niet vinden, maar wel de foto hiernaast. Die is van negen dagen later, toen Jan Wolkers een tentoonstelling met foto's van het politieoptreden tijdens het huwelijk opende. Ook bij die opening ramde de politie er weer lustig op los, maar de foto laat toch ook al iets van de veranderende gezagsverhoudingen zien.

Onze Engelstalige collega's hebben al wel een lemma over het huwelijk, zoals Hobbema (na bwc) al liet zien, en op Commons is een propvolle categorie met foto's van de huwelijksdag te vinden. Onze westerburen besteden overigens maar weinig aandacht aan alle ongeregeldheden, in de korte paragraaf 'Controversy'. — Matroos Vos (overleg) 27 apr 2024 20:13 (CEST)

Op foto's van 3 maanden later zie ik dezelfde man met baard en zonnebril: 1, 2. Een bekende Provo? –bdijkstra (overleg) 27 apr 2024 20:40 (CEST)

Volgens het onderschrift bij de tweede foto zou het om Hans Tuynman gaan. — Matroos Vos (overleg) 27 apr 2024 20:49 (CEST)

Lijkt me duidelijk. Ik heb een Commonscategorie voor hem aangemaakt. –bdijkstra (overleg) 27 apr 2024 21:11 (CEST)

Uitstekend, bedankt. Intussen kwam ik nog de foto hiernaast tegen, waarop Jan Wolkers te zien is op 19 maart 1966, de dag dat hij de fototentoonstelling over het politieoptreden opende. Hij houdt een witte kip vast (zie ook deze foto), in het kader van het zogeheten wittekippenplan, en hij wordt bovendien vergezeld door zijn latere echtgenote Karina (met knotje). In die tijd had je haar waarschijnlijk ook zijn kippetje genoemd, maar dat is tegenwoordig natuurlijk not done. — Matroos Vos (overleg) 28 apr 2024 02:42 (CEST)

Volgens Provo was het de 'dag van de anarchie'. Hobbema (overleg) 27 apr 2024 20:19 (CEST)

In 2013 heb ik een uitgebreide studie gemaakt vanaf de kennismaking van Trix met Claus tot en met hun huwelijksdag. De resultaten zijn te lezen in de lemma's over Claus en Trix. Ze verschillen wat van elkaar. Het volstaat denk ik de twee delen samen te voegen tot een nieuw lemma. Ik denk dat het twintig minuten werk is, als het niet sneller kan. Nu is Wikipedia geen bron van zichzelf, maar aangezien het door mij geschreven teksten zijn, zou ik het kunnen doen. HT (overleg) 27 apr 2024 21:06 (CEST)

Graag!  →bertux 27 apr 2024 21:13 (CEST)

Gereed, wel een beetje snel gedaan (Huwelijk prinses Beatrix en Claus van Amsberg) HT (overleg) 27 apr 2024 23:33 (CEST)

Wat me opvalt is dat het op de afbeeldingen vaak enkel jonge mensen zijn die de oorlog volgens mij nooit actief of enkel als klein kind hebben meegemaakt. Jonge mensen zijn natuurlijk van nature uit veel activistischer maar is een vaststelling. Ik zou net denken dat voornamelijk ouderen iets tegen het huwelijk zouden hebben. Themanwithnowifi (overleg) 28 apr 2024 07:37 (CEST)

De afbeeldingen hierboven hebben betrekking op een fototentoonstelling negen dagen na het huwelijk. Die jongeren - provo's en sympathisanten - waren daarbij aanwezig. Het Engelstalige lemma geeft overigens nog genoeg informatie om het Nederlandstalige lemma uit te breiden. HT (overleg) 28 apr 2024 07:54 (CEST)

• Jonge mensen zijn in het algemeen activistischer, maar niet per se. Deels kan het ook gecompenseerd worden doordat ouderen meer geneigd zijn langlopend idealistisch werk te doen, zo zie ik bij de protesten op de A12 een mix.

De straatprotesten in Amsterdam zullen ook niet zozeer tegen Claus gericht zijn, eerder zien we hier een generatie die zijn plek in de maatschappij aan het bevechten was. Zie de bovenste foto: het gezag wordt op de hakken en op de pik getrapt en de uniformman loopt zich te verbijten.

Na de oorlog waren in een begrijpelijke hang naar het vertrouwde de structuren van de jaren dertig hersteld en dat moest dringend opgeschud worden; vooral paste het niet meer bij de nieuwe realiteit van welvaart, bestaanszekerheid en vrije tijd. Daarnaast waren er ook gewoon veel jongeren, schuif in deze bevolkingspiramide de regelaar maar eens naar 1966: de geboortegolf loopt op straat.

In het algemeen was het een tijd van sterke bevolkingsgroei en een overmaat aan jonge mensen is een sterke voorspeller. De overgrote meerderheid van oorlogen die uit onrust voortkomen (dus niet Rusland tegen Oekraïne) vindt plaats in regio's waar twintig, dertig jaar geleden veel geboorten waren. Demografen hadden in 1946 rellen in 1966 kunnen voorspellen  →bertux 28 apr 2024 08:25 (CEST)

Tussen de 'gezagsgeneratie' en de generatie van de provo's in zat nog de generatie waartoe bijvoorbeeld Jan Wolkers, de Vijftigers en de leden van Cobra behoorden. Zij hadden, in tegenstelling tot de babyboomers van Provo, zelf nog net de jaren dertig en de Tweede Wereldoorlog meegemaakt, en ageerden reeds in de jaren vijftig tegen de terugkeer naar vooroorlogse normen en waarden. Weliswaar deden zij dat nog voornamelijk in de literatuur en de beeldende kunst, en bijvoorbeeld ook in de muziek (denk aan de opkomst van de rock-'n-roll), maar ze legden daarmee wel de kiem voor de provo's, die het generatieconflict nog veel politieker maakten en de machthebbers op straat bevochten.

Leden van die, wat ik dan maar even de tussengeneratie noem, zoals Wolkers, Ed van der Elsken, Louis van Gasteren, Lucebert, Bert Schierbeek en Harry Mulisch, spraken zich openlijk uit over het buitensporige politiegeweld tegen de provo's op die tiende maart. Wolkers legde zelfs expliciet een verband met het Duitsland van 1933, en stuurde reeds een dag later, op 11 maart 1966, uit protest de tweeduizend gulden die hij een paar jaar eerder met de Novelleprijs had gewonnen, terug naar de gemeente Amsterdam. Dat leverde hem uiteraard ook weer een aantal doodsbedreigingen op, want daar heb je echt internet niet voor nodig. De rellen rond het huwelijk culmineerden uiteindelijk in een gewelddadige zomer, met de dood van Jan Weggelaar en de Telegraafrellen. — Matroos Vos (overleg) 28 apr 2024 13:38 (CEST)

Marokko: Riffijns/Berbers POV

Op de Helpdesk worden twijfelachtige bewerkingen rond Marokkaanse onderwerpen gemeld. Ook iets gezien? Voeg het daar toe!

Ook algemene aanwijzingen kunnen helpen  →bertux 28 apr 2024 16:59 (CEST)