Gebruiker:Den Marcus/Kladblok

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Aanleiding[bewerken | brontekst bewerken]

PACKED vzw en DEN zijn een verkenning gestart naar mogelijkheden om het gebruik van open data voor de podiumkunsten te verbeteren. Dit in het kader van een opdracht van de Commissie Digitaal Erfgoed van de Taalunie, om het gebruik van open data te promoten. Hierbij is gekozen voor de podiumkunsten en Wikipedia. In Nederland is UvA/ Bijzondere Collecties daarin een belangrijke speler. UvA / Bijzondere Collecties beheert niet alleen een belangrijke collectie van het voormalig Theater Instituut Nederland, maar ook de Adlib (collectie)database en het wiki-platform Theaterencyclopedie (TE). Daarnaast is de nodige ondersteuning geboden door Bart Mulckhuijse (Wikiwerkers) voor de UvA/Bijzondere Collecties de upgrade verzorgt van het MediaWiki-platform en betrokken is bij de ontwikkeling van een verbeterde user-interface. Bart Mulckhuijse heeft voor dit project een aantal semantische queries opgesteld en denkt mee op welke manier (ook in de toekomst) content van de TE verrijkt kan worden met behulp van Wikidata en content op de Wikipedia-pagina´s. Maar ook hoe de beweging andersom gemaakt kan worden en content en links naar TE via de Wikiplatformen onder de aandacht van een breed publiek kan worden gebracht.

In deze aanpak wordt gebruik gemaakt van de know how die al bij PACKED vzw vergaard was bij eerdere projecten rond Wikipedia en de Vlaamse podiumkunsten.

Bij deze verkenning was ook Bart Mulckhuijse betrokken.

Theaterencyclopedie & Wikimedia[bewerken | brontekst bewerken]

TE is opgezet mbv Mediawiki[bewerken | brontekst bewerken]

De TE is ontwikkeld op basis van Mediawiki.

Meeschrijven aan TE[bewerken | brontekst bewerken]

Je kunt je aanmelden en registreren als redacteur. Daarmee kun je zelf meeschrijven aan de TE. Zie hiervoor de Basisregels

Auteursrechten[bewerken | brontekst bewerken]

Om gebruik te mogen maken van informatie op TE op bv het Wikiplatform moet dit in een disclaimer op de website van TE vermeld worden. De formulering op de website van TE was wat dit betreft nog niet waterdicht. Inmiddels heeft UvA/TIN [deze tekst aangepast en is deze nu als volgt:

"Data en teksten die op de Theaterencyclopedie staan vallen onder een CC BY_SA licentie. Daarmee kunnen de teksten en de data door iedereen gebruikt en aangepast worden, mits de bron wordt vermeld. (Meer informatie, zie Creative Commons licentie CC BY_SA) Dit geldt niet voor de afbeeldingen, deze zijn auteursrechtelijk beschermd."

De rechten voor gebruik van afbeeldingen op TE zijn afgekocht, maar dit fotomateriaal is dus niét beschikbaar voor ander gebruik.


Export uit de Productiedatabase TE[bewerken | brontekst bewerken]

In de Adlib database worden productiegegevens bijgehouden. Dit deel van Adlib wordt ook wel de Productiedatabase of de premierelijst genoemd. Momenteel voeren redacteuren van Theatermaker deze gegevens in tbv publicatie van de agenda met premiere gegevens.

Selectie 10 Vlaamse gezelschappen[bewerken | brontekst bewerken]

Voor deze pilot kijken we naar gegevens in TE van 10 Vlaamse organisaties die hebben samengewerkt met Nederlandse gezelschappen (sinds 1993):

  1. Kunstenfestivaldesarts
  2. Kaaitheater
  3. NTGent
  4. deSingel
  5. Muziektheater Transparant
  6. Vooruit
  7. STUK Kunstencentrum vzw
  8. TAKT/Dommelhof
  9. Toneelhuis
  10. Cultuurcentrum Hasselt

XML[bewerken | brontekst bewerken]

Voor deze tien Vlaamse gezelschappen is een pointer file in Adlib aangemaakt. Daarna heeft Henny Dolfsma (UvA, adlib beheerder) een Adlib-export gemaakt in het XML formaat, met alle producties waaraan deze 10 Vlaamse gezelschappen hebben gewerkt als producent of co-producent. Het gaat hierbij om ruim 700 producties.

-> Een voorbeeld van zo´n XML export vind je hier in een Google Drive.

Van XML naar Excel[bewerken | brontekst bewerken]

Via een bewerkingsspreadsheet heeft DEN dit opgeknipt in diverse werkbladen.

  • Stap 1: De XML export wordt geïmporteerd in het Excel sheet. Via Gegevens/Van andere bronnen > Kies: Van XML-gegevensimport.
  • Stap 2: [Copieer alle gegevens als platte tekst naar een apart werkblad. Hier ga je de gegevens verder bewerken. Voeg hier twee kolommen toe: Kolom A met Productie ID en Kolom B GROUPING.
  • Stap 3: De gegevens die bij een productie horen hebben allemaal het zelfde productie ID (kolom A). De gegevens per productie staan in een groot aantal rijen. Gegevens over bijvoorbeeld producent en coproducent staan in een aantal rijen waarbij alleen de kolommen D t-m K informatie bevat. Die over de uitvoerenden staan in rijen waarbij alleen gegevens staan in kolommen L t/m AB.
  • Stap 4: In kolom B (GROUPING) neem je een tekstfunctie op die aangeeft wat voor gegevens in deze rij staan:
´=ALS(+E3<>"";"(co)producent";ALS(+L3<>"";"uitvoerenden";ALS(+AC3<>"";"discipline";ALS(+AH3<>"";"beeldmateriaal";ALS(AT3<>"";"andere materialen";ALS(BG3<>"";"premiere";ALS(+CJ3<>"";"titel";ALS(+CR3<>"";"event";ALS(+DE3<>"";"media aandacht";ALS(+DK3<>"";"termen";ALS(+DP3<>"";"venue";"")))))))))))
  • Stap 5: Door kolom GROUPING te filteren op bv "titel", krijg je alleen de rijen te zien waarvoor de kolommen met titelgegevens gevuld zijn. Copieer en plak deze waarden in een apart werkblad Titel. Herhaal dit voor de verschillende typen GROUPING die je nodig hebt.

Zorg wel dat je altijd kolom A met productie ID meeneemt! Omdat je via deze id alle gegevens kunt blijven koppelen.

Op deze manier is de XML met productiegegevens opgeknipt in verschillende werkbladen met per productie (productie id) informatie over:

{werkblad} naam [KOLOM] naam waarde toelichting
table 1 �- �- dit is een zogenaamde table die Excel automatisch aanmaakt als je een XML import doet.
kolomnamen �- �- listing van alle kolomnamen uit {table}. Via: Selecteer (Rij 1) / Copieer / Plakken speciaal (transponeren)
data 1 �- �- platte tekst variant van gegevens in {table}. Selecteer (alle gegevens) / Copieer / Plakken speciaal (waarden). Hieraan zijn nog 2 kolommen toegevoegd. Kolom A met Productie ID en Kolom B Grouping.
data 1 GROUPING - hiermee bepaal je welk type inhoud in de rij staat
toelichting �- �- werkblad met deze toelichtende teksten.
producties en coproducenten GROUPING (co)producent producenten
uitvoerenden GROUPING uitvoerenden diverse functies
discipline GROUPING discipline toneel, dans, muziektheater etc.
beeldmateriaal GROUPING beeldmateriaal verwijzing naar foto's en affiches in collectie
andere materialen GROUPING andere materialen verwijzing naar andere materialen in collectie (bv tekst, programmaboekje)
premiere datum + locatie GROUPING premiere datum + locatie premiere datum en locatie
event GROUPING event in kader van festival?..
titel GROUPING titel titel van de productie
media aandacht GROUPING media aandacht review,?..
termen GROUPING termen tags in adlib
venue GROUPING venues speellocatie en plaats waar de premiere plaatsvond
-> Dit spreadsheet waarmee je een Adlib XML-export kunt opknippen vind je hier. -> Om een tabel uit Excel (csv) naar wiki te exporteren: http://area23.brightbyte.de/csv2wp.php

Wikimedia platformen[bewerken | brontekst bewerken]

Cultureel-erfgoedorganisaties en culturele organisaties in ruimere zin kunnen veel hebben aan de Wikimediaplatformen, niet door raadpleging maar ook door er zelf inhoud aan te leveren. Je kan bv. het schrijven van Wikipedia-artikels faciliteren, foto’s opladen op Wikimedia Commons of datasets op Wikidata. PACKED-medewerkers hebben een reeks presentaties verzorgd over de mogelijkheden voor culturele organisaties om zelf actief aan de slag te gaan. Wat zijn de (on)mogelijkheden van de wereldwijde encyclopedie Wikipedia en haar platforms? Hoe werken die platforms en wat is het potentieel ervan? Welke ervaring hebben (andere) erfgoedinstellingen met Wikipedia? Hoe werken de tools en applicaties die je kunt inzetten? Presentatie over het gebruik van de wikimedia platformen


Wikidata en Q nummers[bewerken | brontekst bewerken]

Wikidata en Q nummers

Open Refine[bewerken | brontekst bewerken]

Belangrijk hierbij is te weten dat er om de Adlib database van TE unieke codes hangen aan producenten, venues, producties en uitvoerenden. Voor de 10 Vlaamse gezelschappen en de Top 15 venues heeft DEN de zogenaamde Q-nummers in Wikidata opgezocht. Daarvoor is gebruik gemaakt van OpenRefine. OpenRefine is een ideale tool om gegevens op te schonen, te bewerking. De standaard voorziening Reconciliate spreekt de Wiki API aan om bij de waarden in een aan te geven kolom te matchen met Wikipedia en terug te geven of bij die entry ook een Wikipagina van beschikbaar is. Ook kun je de Q-nummers opzoeken om vervolgens aanvullende informatie uit Wikidata op te halen. Voor een theater kan dat bijvoorbeeld het adres, plaats, url, geo coordinaten zijn.

  • Stap 0: Maak een project aan en laat je gegevens op naar Open Refine
  • Stap 1: schoon je gegevens op. Zorg dat de kolom waarbij je wiki entries wilt zoeken qua formaat/opmaak overeenkomt. Met Open Refine kun je bv waarden uit kolom <"voornaam"> en kolom <"achternaam"> combineren in een toe te voegen kolom <"Voor & achternaam">.
  • Stap 2: Via edit/kolomtoevoegen/reconciliate : zoek op inhoud kolom geef resultaten met een wikipedia metzelfde naam terug.
  • Stap 3: Geef aan aan welke entry je een record wilt koppelen.
  • Stap 4: Met .... voeg je een kolom toe dat het Q-nummer ophaalt en toevoegd aan je bestand.
  • Stap 5: Verrijk je gegevens door waarden uit Wikidata op te halen. Denk bv aan adresgegevens, geo coordinaten, maar ook geboorte- en sterftdata, etc.
  • Stap 6: Sla je project op, exporteer de resultaten in bv een Excel formaat.
-> Voor het werken met OpenRefine zijn er een aantal goede tutorials te vinden op YouTube. En ook op Github

Wikidata Query Service[bewerken | brontekst bewerken]

Wiki biedt een zogenaamde Wikidata Query Service om gegevens uit het Wikiplatform op te halen. Er is een editor waarmee je queries op basis van SPARQL kunt samenstellen. Zie bijvoorbeeld deze query: welke acteurs er in Wikipedia staan, die geboren zijn in Amsterdam. Op basis van dit query voorbeeld kun je varianten maken.

Verrijken van informatie[bewerken | brontekst bewerken]

Langs deze weg is informatie op TE te verrijken met informatie uit Wikidata en wikipedia .En andersom door zogenaamde triples samen te stellen kun je informatie toevoegen. Door dit in een upload te doen kun je dit systematisch voor een batch gezelschappen, acteurs, podia doen.

Via SPARQL kun je dus ook snel inzicht krijgen in wat er aan gegevens beschikbaar is in Wikipedia / WIkidata. De query op TE voor wat betreft de entries over theaters, laat zien dat van de meeste theaters er geen url naar de website is opgenomen. Via SPARQL kun je snel zien dat of deze bv wel in Wiki te vinden zijn. Via een reconsile in Open Refine, via dumpt met behulp van SPARQL zijn dit soort gegevens op te halen en eventueel aan te vullen. nb. Om gegevens in TE aan te vullen met behulp van gegevevens in bv een Excel bestand met de juiste id´s moet nog bekeken worden.


Gegevens ophalen[bewerken | brontekst bewerken]

Er zijn een aantal manieren om gegevens uit MediaWiki c.q. TheaterEncyclopedie te exporteren. Een korte samenvatting hiervan vindt je op de MediaWikiGids. Na evaluatie zijn er twee methoden gekozen om mee verder te gaan, die het beste aansluiten bij de behoeften rond deze pilot:

  1. Semantische query t.b.v. het exporteren van lijsten en tabellen (“indexen en infoboxen”)
  2. Standaard XML-export functionaliteit van MediaWiki t.b.v. het exporteren van content (“inhoud van pagina’s”)

De redenen voor de keuze van deze methodes zijn:

  • Direct beschikbaar zonder verdere aanpassingen aan de TE
  • Resultaat formaat (XML, CSV/XLS) dat goed verder te bewerken is (in Excel bijvoorbeeld)
  • Scripts en procedures zijn aan te passen en uit te breiden door (geautoriseerde) gebruikers van de TE
  • Export toegankelijk voor (geautoriseerde) gebruikers
  • Technisch goed beheersbare oplossing (voor UvA)
  • Goede mogelijkheid tot documentatie en gebruikershandleidingen

Speciale export voorziening:

  • Stap 1. Ga naar de pagina Speciaal:Exporteren:
  • Stap 2. Typ (copy-paste) een naam, bijv. "uitvoerende Miranda van Kralingen" in het grote venster op deze pagina
  • Stap 3. De-selecteer de optie “Als bestand opslaan” (indien gewenst) en
  • Stap 4. Klik op exporteren en bekijk het resultaat in je browser

Je krijgt nu een XML-file (download) met de inhoud van de betreffende wikipagina. Deze procedure werkt ook met lijsten van pagina-namen, zodat in één keer een serie pagina’s kan worden geëxporteerd. De lijst kunnen we samenstellen op basis van bovengenoemde Semantische query, zodat gegevens goed zijn te koppelen (conventie schrijfwijze, spelling, …) De XML-file kun je importeren in bijv. Excel en zo kun je flexibel gegevens destilleren voor transfer naar Wikipedia.


Lijsten en semantische queries op Theaterencyclopedie[bewerken | brontekst bewerken]

Voor elk van de gezelschappen bestaat een verzameling producties. Deze worden binnen TE als een alfabetische lijst getoond. Zie bijvoorbeeld Producties NTGent (alfabetisch) Met behulp van een semantische query is een aansprekender overzicht te maken. Hierbij worden de producties in een tabel getoond en kun je zelf aangeven welke gegevens je wilt opnemen in deze tabel. Bovendien kun je gegevens in een tabel ook sorteren op bijvoorbeeld premiere datum:

Op deze manier kun je dus een link opnemen op de Wikipedia pagina van een gezelschap die verwijst naar alle producties die in de Productiedatabase staan. voor een lijst ziet die link er als volgt uit

De dynamische query in tabel-vorm (zoals hierboven beschreven) kan ook in statische vorm op een vaste pagina in de TheaterEncyclopedie geplaatst worden, zodat deze beschikbaar ("leesbaar") is voor bezoekers van de TE. Eventueel kan deze statische vorm voorzien worden van een download-link waarmee de gegevens als csv-file beschikbaar worden gesteld.

Voor het werken met een semantische queries zie de website van Semantic MediaWiki.


Bewerken van een semantische query[bewerken | brontekst bewerken]

Onderstaande semantische query geeft alle producties waarin Christina Deutekom heeft opgetreden: http://theaterencyclopedie.nl/w/index.php?title=Speciaal:Vragen&q=%5B%5BCategory%3AUitvoerende+Cristina+Deutekom%5D%5D&p=format%3D-20broadtable&po=%3FDiscipline%0A%3FOnderwerp%0A%3FProducent%0A%3FLocatie%0A%3FPremieredatum%23-%0A&offset=10&limit=10&eq=no

  • Stap 1: Door in bovenstaande string alleen maar "Christina+Deutekom" te vervangen door "Miranda+van+Kralingen" krijg je de tabel voor deze operadiva.
  • Stap 2: Door vervolgens de url te copieren en te plakken kun je een hyperlink aanmaken die deze query aanspreekt en de gegevens in tabel toont.
  • Stap 3: Via "zoekopdracht bewerken" kun je de query op meer manieren aanpassen. En ook bijvoorbeeld andere velden opnemen in de tabel.
Ook kun je aangeven hoeveel zoekresultaten je wilt opnemen in de tabel, en op welke manier deze gesorteerd moet worden.
* http://theaterencyclopedie.nl/w/index.php?title=Speciaal:Vragen&q=%5B%5BCategory%3AUitvoerende+Miranda+van+Kralingen%5D%5D&p=format%3D-20broadtable&po=%3FDiscipline%0A%3FOnderwerp%0A%3FProducent%0A%3FLocatie%0A%3FPremieredatum%23-%0A&&limit=10&eq=no
In bovenstaande query met offset=10 krijg je maar 10 resultaten te zien. In onderstaande is offset=30. Met eq=yes en eq=no wordt de zoekopdracht en overige opties gtoond. In overige opties kun je zaken instellen als offset en hoe je de gegevens wilt sorteren.
* http://theaterencyclopedie.nl/w/index.php?title=Speciaal:Vragen&q=%5B%5BCategory%3AUitvoerende+Miranda+van+Kralingen%5D%5D&p=format%3Dbroadtable%2Flink%3Dall%2Fheaders%3Dshow%2Fsearchlabel%3D%E2%80%A6-20overige-20resultaten%2Fclass%3Dsortable-20wikitable-20smwtable&po=%3FDiscipline%0A%3FOnderwerp%0A%3FProducent%0A%3FLocatie%0A%3FPremieredatum%23-%0A&limit=30&eq=no

De tabel is in statische vorm als voorbeeld opgenomen op de projectpagina op de TE.

Export in csv[bewerken | brontekst bewerken]

In plaats van output van een semantische query in de vorm van een tabel, kun je ook een export in CSV maken.

Andere voorbeelden zijn:

  • Lijst (deel) in CSV-format van Producties door De Nieuw Amsterdam met Adlib-referentie, Discipline, Seizoen, Locatie en Afbeelding:
http://theaterencyclopedie.nl/wiki/Speciaal:Vragen/-5B-5BCategorie:Productie-5D-5D-0A-20-5B-5BProducent::De-20Nieuw-20Amsterdam-5D-5D/-3FAdlib/-3FDiscipline/-3FSeizoen/-3FLocatie/-3FAfbeelding%3DAffiche/format%3Dcsv/limit%3D20/offset%3D0
  • Lijst (deel) in CSV-format van Zangers met Adlib-referentie, Discipline, Geboorte- & overlijden:
http://theaterencyclopedie.nl/wiki/Speciaal:Vragen/-5B-5BCategorie:Persoon-5D-5D-0A-20-5B-5BBeroep::Zanger-5D-5D/-3FDiscipline/-3FAdlib/-3FGeboortedatum/-3FGeboorteplaats/-3FOverlijdensdatum/-3FOverlijdensplaats/format%3Dcsv/limit%3D20/offset%3D0
  • Lijst (deel) in CSV-format van Theaters:
http://theaterencyclopedie.nl/wiki/Speciaal:Vragen/-5B-5BCategorie:Theaters-5D-5D/-3FPlaats/-3FType/-3FWebsite/format%3Dcsv/limit%3D20/offset%3D0

Deze semantische queries maken een exportfile results.csv dat meteen wordt gedownload. Een csv-bestand kun je importeren in Excel, zodat alle gegevens weer netjes in kolommen komen te staan.

nb: In de url worden bepaalde tekens die je normaal gebruikt om gezet in code. Zo is een komma: %2C

https://www.freeformatter.com/url-parser-query-string-splitter.html

Genereren van semantische queries[bewerken | brontekst bewerken]

Wanneer je de goede namen en categorieen weet die in de productiedatabse worden gebruikt, kun je een semantische query vrij eenvoudig voor een bulk gegevens genereren met behulp van tekstfuncties in Excel. Met het eenvoudige commando &"Dit zijn gegevens over "&"http://www.theaterencyclodie.nl/wiki/"&<verwijzing naar een veld> kun je tekststrings aan elkaar knopen én een url genereren.


Op een Wikipedia pagina verwijzen naar de Theaterencyclopedie[bewerken | brontekst bewerken]

Bij Wikipedia pagina´s over gezelschappen en podia zou je een verwijzing kunnen opnemen naar productiegegevens, premierelijsten etc. in de TE. Maar hoe doe je dat het beste? Na een aantal pogingen en reacties vanuit de community is voor de volgende vorm gekozen.

Voor gezelschappen[bewerken | brontekst bewerken]

Als voorbeeld zie NTGent.

Onder de kop = Internationale inbedding = neem je een tekst op die nog boven = externe links = komt te staan:
Vele producties van |naam Vlaams gezelschap] ontstaan in samenwerking met andere (internationale) podiumkunstenorganisaties en zijn op internationale podia te zien. Onder meer door regelmatige samenwerkingen met Nederlandse gezelschappen, stonden heel wat producties op Nederlandse podia.[1]

Door deze constructie wordt er een voetnoot geplaatst, en als je de pagina ook afsluit met de juiste appendix-string, verschijnt onderin bij bronnen, referentie, noten de voetnoot met werkende hyperlink. Deze formulering moet je steeds enigszins aanpassen om deze to the point te maken voor de instelling waar je deze toevoeging (link naar TE) wilt opnemen.

Voor podia[bewerken | brontekst bewerken]

Voor theaters en schouwburgen kun je een verwijzing naar premieres opnemen door een formulering onder de kop ==(=) Vaste bespelers ==(=).

Zie het voorbeeld op Rotterdamse Schouwburg, met een tekst als:
Naast vaste bespelers als het RO Theater is de Rotterdamse Schouwburg het podium voor vaak terugkerende gezelschappen. Er hebben dan ook vele producties van deze gezelschappen hun premiere gehad in de Rotterdamse Schouwburg, waaronder Scapino Ballet.[2]

Deze uitkomst kun je ook nog verfijnen door de `categorie: producent´ toe te voegen aan de query:

Zo is er ook een verwijzing opgenomen naar bespeling door het Noord Nederlands Toneel bij Stadsschouwburg (Groningen).

Uitvoerenden: acteurs, regisseurs, schrijvers[bewerken | brontekst bewerken]

Aan elke productie zijn diverse uitvoerenden verbonden. In de productiedatabase worden verschillende functies benoemd.


Functies A tm D: arrangementen; audiovisueel ontwerp; Audiovisuele registratie; auteur; begeleiding; bewerking; choreografie; decor; dirigent; dramaturge; dramaturgie;

Functies F tm L: Fotografie; geluid; grime; grime, kapwerk; kapwerk; koordirigent; kostuums; licht; liedteksten;

Functies M tm S: maskers; mimografie; muziek; muzikale leiding; naar; naar ... van; poppen; productie; regie; regie-assistentie; samenstelling

Functies U tm Z: uitv. poppenspel; uitvoerende; uitvoerende dans; uitvoerende spel; uitvoerende stem; uitvoerende zang; uitvoering muziek; utivoerende; vertaling; Vormgeving;

In praktijk kan een persoon verschillende functies vervullen. In de database is dit ook per functie uitgesplitst. Er is nog geen mogelijkheid om alle producties in één lijst weer te geven. Kijk je bv. hier bij : http://theaterencyclopedie.nl/wiki/Ilay_den_Boer, vind je aparte links naar:

Er is dus niet echt een overzichtspagina met àlle producties waaraan Ilay den Boer heeft meegewerkt, of zie ik het verkeerd? In plaats van naar de lijst van producties, kun je ook naar de pagina op de Theaterencyclopedie linken, waarop deze apart links staan. pm 1: is hier een script voor om één lijst te maken ? pm 2: overleg met WIkipedia om dit soort links geautomatiseerd op te kunnen nemen.

Het klopt dat in de Theaterencyclopedie bij bv Ilay den Boer steeds een aparte link wordt opgenomen die verwijst naar een lijst met producties waaraan hij heeft gewerkt als acteur, dan een link voor producties als regisseur etc. Daar moeten we dan in overleg met TIN nog bekijken hoe je die verwijzing doet. Makkelijkst is ook die aparte lijsten te nemen.


literatuur

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/02/GLAM_manual_Erfgoed_Gelderland_1.0.pdf

Digital Humanities[bewerken | brontekst bewerken]

Definitie[bewerken | brontekst bewerken]

En:Digital humanities (DH) is an area of scholarly activity at the intersection of computing or Information technology|digital technologies and the disciplines of the humanities. It includes the systematic use of digital resources in the humanities, as well as the reflection on their application.[3][4] DH can be defined as new ways of doing scholarship that involve collaborative, transdisciplinary, and computationally engaged research, teaching, and publishing.[5] It brings digital tools and methods to the study of the humanities with the recognition that the printed word is no longer the main medium for knowledge production and distribution.[5]

Theaterencyclopedie als bron van data[bewerken | brontekst bewerken]

Open data lenen zich ook uitstekend voor kwantitatief onderzoek. Uit TE (met queries en Excel) kun je op eenvoudige wijze tellingen doen naar bijvoorbeeld: het aantal premieres in per genre in een bepaalde periode. Uit te splitsen naar een stad stad. EN is het nu historisch altijd zo geweest dat de meeste premieres plaatsvonden op de.....? Ook uit Wikidata kun je met bv SPARQL relevante datasets trekken en daarop bv tellingen doen naar de verdeling van de sterrenbeelden en geboorteplaatsen onder acteurs wiens achternaam met een B begint. En wijkt dit of voor degenen wiens achternaam met een L begint? Of wat is de gemiddelde lengte van de voornaam van actrices wier voornaam begint met een K. Dit zijn niet echt heel relevante vragen, maar vanuit de digital humanities formuleren academici interessante onderzoeksvragen en ontwikkelen methodes om diverse soms uiteenlopende datasets aan elkaar te koppelen. Onder de noemer ‘Creative Amsterdam: An E-Humanities Perspective’ is de UvA gestart met Create what-is-epad/ Create. Create is ook betrokken bij EPAD, "a network of scholars investigating the history of European performing arts (theatre, music, cinema) using digital methods and datasets". Tijdens de EPAD conferentie werd oa een onderzoek gepresenteerd dat de samenhang duidelijk maakte tussen vestigingsdatum en spreiding van bioscopen in grote steden in relatie tot de ontwikkeling en uitbreiding van het metro netwerk. De Collectie van UvA-Bijzondere Collecties en TE bevat een schat aan interessante big data voor dit soort onderzoek.


Visualisatie tools[bewerken | brontekst bewerken]

En:Digital_Humanities_Observatory (DHO:Observatory) was een stimuleringsprogramma rond de digitiale erfgoed collecties in Ierland. Ten behoeve van verdere kennisontwikkeling zijn op deze site mooie voorbeelden te vinden van visualisatie-tools die je kunt gebruiken: DHO Discovery