Gebruiker:Okuipers/Kladblok

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Op 29 april 1943 maakte F.C. Christiansen, bevelhebber van het bezettingsleger in Nederland, per proclamatie bekend dat de oud-militairen weer in krijgsgevangenschap zouden worden teruggevoerd. In het hele land brak daarop een stakingsgolf uit. Bij vrijwel alle bedrijven in Leeuwarden werd de volgende dag gestaakt. Omdat bij de Nederlandse Spoorwegen evenwel niet werd gestaakt bleef de staking in de Friese hoofdstad beperkt tot één dag, maar was deze inmiddels wel over de rest van Friesland uitgewaaierd. Hoewel binnen Friesland de hevigheid en de duur van de staking per gebied verschilden betekende de Meistaking toch een ommekeer in de houding van de bevolking.

Oorlogsmonument Meistaking Appelbergen

De reactie van de bezetter was hard. Ten gevolge van de staking vielen er in Friesland 21 slachtoffers. Velen, die eerst nog dachten dat het allemaal wel mee zou vallen, keerden zich nu definitief tegen de bezetter. Het verzet kreeg hiermee een enorme impuls. Als we spreken over het verzet in Friesland dan bedoelen we doorgaans het verzet zoals dat zich met de Meistaking in 1943 daadwerkelijk manifesteerde en vanaf die tijd in verschillende organisaties gebundeld werd.

Uit de ingevulde enquêteformulieren en de verslagen van interviews blijkt dat het gros van de verzetsmensen vóór mei 1943 niet actief was. Dat betekent niet dat er vóór die tijd geen verzet werd gepleegd, maar wel dat dat in een andere vorm geschiedde. Het waren vaak spontane, individuele acties, waarbij geen sprake was van samenhang tussen de verschillende verzetsuitingen. Zo werd er op 28 januari 1941 een steen door een ruit van de woning van de NSB'er Pieter Koster te Franeker gegooid en op 27 mei van datzelfde jaar een aanplakbord in Kollum afgebroken. Het was ook vooral de tijd van het dragen van anti- Duitse tekens en het doen van anti-Duitse uitspraken * . Voor deze verzetslieden was de daad belangrijk, zonder dat ze er een doel mee voor ogen hadden. [1]

  1. http://archieven.tresoar.nl/maisinternet.php?mivast=36&mizig=210&miadt=36&micode=350&miview=inv2