Overleg:Leesplankje van Hoogeveen

Hok / Bok

Ik heb vroeger een leesplankje gehad, waarop verschil werd gemnaakt tussen de eindklanken van "hok" en "bok". Boven een van de o's - ik weet alleen niet in welk van de twee woorden - was een punt geplaatst, vermoedelijk om aan te geven dat deze heel kort was. Weet iemand hier meer over?Madyno 4 dec 2008 00:18 (CET)

Inmiddels heb ik op een website over het plankje een foto van een oud leesplankje gezien, met een punt boven de o van bok. Kennelijk werd (wordt nog?) de o van bok anders (korter?) uitgesproken dan de o van hok. Wie...?Madyno 4 dec 2008 00:18 (CET)

Ik zal het in het artikel even aanpassen. De O van hok is open, die van bok is gesloten - althans voor een minderheid van de sprekers van het Nederlands. Ik hoor het verschil, voor mij rijmen die woorden dan ook niet. Een minimaal paar is pop (muziek; met een open O) tegen pop (speelgoed) met een gesloten O. Een open O klinkt als in "zone" (maar dan korter), een gesloten O als in "zonen" maar dan korter. Het merendeel der Nederlanders spreekt de korte O altijd open uit. Ik weet niet of Hoogeveen net als ik tot die minderheid behoort (hij kwam uit dezelfde streek) of dat het verschil toen nog gemeengoed was.

80.79.32.43 24 okt 2011 13:40 (CEST)

Bedankt voor je uitleg / aanpassing! Richard 24 okt 2011 14:32 (CEST)

Klinkers zijn lang of kort. Dat is voor zover ik weet de gangbare terminologie. Daarom noemde ik de o in bok korter. Wat is de reden om van meer gesloten te spreken? Madyno (overleg) 24 okt 2011 15:55 (CEST)

Als ik bovenstaande uitleg goed begrijp kan zelfs "dezelfde" korte klinker nog anders uitgesproken worden (het voorbeeld met pop). En open en gesloten klinker zijn ook bestaande begrippen. Richard 25 okt 2011 10:44 (CEST)

Ik ben niet deskundig genoeg, maar het lijkt erop dat bv de klank a in kas en in kaas fonologisch beide open klinkers zijn, de een kort en de ander lang. Daarom schreef ik ook dat de o in bok korter is dan in hok. Madyno (overleg) 25 okt 2011 17:31 (CEST)

Apart lemma

Gezien de info in het artikel, zou er eigenlijk een apart lemma Leesplankje moeten komen, met algemene info over deze leesmethode. Verder zou het goed zijn als een betrouwbare, nauwkeuriger datering gegeven kan worden. Madyno 26 apr 2010 18:35 (CEST)

Wat is de reden dat je er een apart lemma aan wilt wijden? Wat zou je in dat artikel willen zetten dat niet in dit artikel staat cq. kan? Richard 27 apr 2010 14:26 (CEST)

Dit artikel heet: Leesplankje van Hoogeveen. Misschien moet het hernoemd worden tot alleen Leesplankje, waarna ook in het algemeen over deze vorm van leesonderwijs gesproken kan worden en over andere leesplankjes.Madyno 27 apr 2010 15:18 (CEST)

Tsja... Leesplankje bestaat nu als redirect. Als je genoeg informatie over andere leesplankjes hebt zou je van Leesplankje wellicht een doorverwijspagina kunnen maken ({{dpintro}} / {{dp}}) waarop dan onder andere naar déze pagina verwezen wordt. Richard 27 apr 2010 15:35 (CEST)

Bekendste leesplankje

Vandaag heeft een anoniem besloten dat de claim: Het is in Nederland het bekendste voorbeeld van een leesplankje. een bron nodig heeft. Ik ben een kind van de jaren 1980 en 1990 en ken deze methode ook. Toegeven het is nogal een moeilijk te staven claim, maar is Aap Noot Mies niet de bekendste methode dan? Dqfn13 (overleg) 2 aug 2012 14:13 (CEST)

Zelf twijfel ik er eigenlijk niet aan (anders dan genoemde anoniem) maar of er onafhankelijk bewijs voor te vinden is vraag ik me ook af. Richard 2 aug 2012 14:19 (CEST)

Is dat wel nodig dan? Hele generaties kunnen het Aap Noot Mies opzeggen, of in ieder geval een groot gedeelte er van, en dan maakt het niet uit uit welk Nederlandstalig gebied die generaties komen! Dqfn13 (overleg) 2 aug 2012 16:10 (CEST)

Tsja... kun/mag je iemand het recht ontzeggen om een bron te vragen? Richard 2 aug 2012 16:13 (CEST)

Dat zeg ik niet, ik vraag me alleen af of een bron echt nodig is voor die bewering. Als er een bron is, dan is dat alleen maar mooi meegenomen. Dqfn13 (overleg) 2 aug 2012 17:25 (CEST)

Streepje

In latere versies van het leesplankje is het verbindingsstreepje in wei-de en scha-pen om didactische redenen vervangen doo underscore. Daarom had ik dat zo weergegeven. Madyno (overleg) 14 mrt 2020 22:38 (CET)

Aha, ik had dat plaatje nog niet niet gezien, nu wel. Maar daar staat weer geen punt op de o van bok en is schreefloos. Dat streepje is typografisch een beetje lastig, want wat op dat leesplankje staat geen underscore. Het is een koppelteken (-) dat op de basislijn ligt. Een underscore (_) is langer en dunner (als een half kastlijntje (–)) en ligt onder de basislijn. Met wat CSS kom ik aardig in de buurt denk ik: w ei - d e. Is dat acceptabel? –bdijkstra (overleg) 15 mrt 2020 00:40 (CET)

Pima. Ik stel voor om na de uitspraakaanwijzingen op te nemen:
In een latere versie is, om verwarring met de schrijfwijze te voorkomen, het koppelteken in wei-de en scha-pen vervangen door een laaggelegen streepje:

w ei - d e   sch ā - p _e n

Overigens is toen de punt op de o in 'bok' weer verdwenen.
Ik heb je zo goed mogelijk nageaapt, maar het lukt me niet om dezelfde letters als in het artikel te krijgen. Madyno (overleg) 15 mrt 2020 09:45 (CET)

Hoogeveens leesplankje in Vlaanderen

Is het geweten tot hoever in Vlaanderen Hoogeveens leesplankje werd toegepast? Ik ben van Gent, Oost Vlaanderen, °28-2-1964, en heb in het prille begin van de jaren 70 van de vorige eeuw leren lezen via dit plankje, alhoewel ik moet zeggen dat ik reeds VOOR Hoogeveens leesplankje ook al het een en ander kon lezen (ruimtevaartboekjes voor de jeugd). Werd Hoogeveens leesplankje ook toegepast in het uiterste zuidwesten van West Vlaanderen? DannyCaes (overleg) 4 aug 2020 10:56 (CEST)

En... is het Hoogeveens leesplankje of Hoogeveen's leesplankje? DannyCaes (overleg) 4 aug 2020 11:04 (CEST)

English equivalent?

Is there an English equivalent to the "Leesplankje van Hoogeveen"? Is this similar to the phonics method used in USA? Lsloan (overleg) 22 okt 2021 17:03 (CEST)

An English equivalent would be impractical because English orthography is just too messy. But it is, as you supposed, similar to the phonics method. In Dutch however, at least if we disregard foreign words and other irregular spellings, there are very few different spellings of each particular phoneme and not even all of those are shown, because it was meant to be a kind of initial crutch for very young pupils.

That said, I don't like these leesplankjes, even if the pictures invoke a sense of nostalgia. Some common phonemes and spellings aren't present, and it's overly reliant on personal names, which makes half the pictures pointless, and there are other... odd choices. The monkey in particular always left a bad taste in my mouth. You can really tell that, apart from Cornelis Jetses's illustrations of course, it was a zero effort affair.

And you aren't missing much anyway. Now, I'm getting on a bit, but even in my time we didn't use these at all, even though the school did still have them. By then the wisdom had sunk in that, although a large poster of one on the classroom wall might be handy to refer to, it was much better to get the pupils to actually write as quickly as possible. Unfortunately this wisdom didn't extend to considering what writing implements to use. Delicate fountain pens for young children with still underdeveloped motor control. Sigh. I vividly remember that one of the teachers at one point broke out in a rant when he discovered that some kid's parents had given it – gasp! – a rollerball. According to him, although it might be easy to write with, it would slow down your writing skill acquisition, saddle you with ugly handwriting for life, making it impossible to get a decent job, and it would make you slovenly and stupid.

Today, leesplankjes are no longer used, having generally been phased out in the sixties. – De voorgaande bijdrage werd geplaatst door 77.61.180.106 (overleg · bijdragen) 22 dec 2021 07:49 (CET)

Plaatje

Wel jammer dat er geen plaatje van het leesplankje is. Het oudste model stamt uit 1897, zitten daar auteursrechten op? Madyno (overleg) 22 dec 2021 15:28 (CET)