Overleg:Realisme (filosofie)

Tussen haakjes: iets zinvols schrijven over wetenschappelijk realisme gaat me wel lukken (ik heb daar dit jaar nog college over gegeven, dus het valt te hopen dat ik weet waar ik het over heb); maar in het Universalia-debat ben ik erg slecht thuis. Expertise gewenst. :) Victor Gijsbers 28 jul 2006 12:01 (CEST)

Ik ben totaal geen filosoof. Maar wat mij in dit artikel wel opvalt is dat wat hier realisme genoemd wordt wel erg dicht nadert tot Ockhams scheermes dat juist niet realistisch maar nominalistisch is.

   * Fenomeen F heeft plaatsgevonden.
   * A is de beste verklaring voor F.
   * Conclusie: A is vermoedelijk waar.

is typisch toepassing van Ockhams scheermes. Het verbaast me ook dat Darwinisme vervolgens als typisch anti-realistisch wordt genoemd. Darwin observeerde een groot aantal fenomenen en zocht naar de beste verklaringen hiervoor. Het scheppingsverhaal paste niet in die verklaringen dus viel ten slachtoffer aan het volgens mij door Darwin perfect gehanteerde scheermes. Ik heb zelf nooit The origin of species gelezen, maar voor zover mij bekend noemt Darwin er nergens expliciet het scheppingsverhaaal of enig ander religieus dogma. De conclusie dat evolutie en schepping in strijd met elkaar waren, komt dus eigenlijk voor conto van de lezer. Maggy Rond 3 nov 2006 10:40 (CET)

Ik begrijp niet zo goed in welke zin realisme hier nadert tot Ockhams scheermes? Het redeneerschema dat u geeft is het schema van Inferentie naar de Beste Verklaring. Ochkams scheermes is eerder iets als Non-inferentie naar een Slechte Verklaring: het is een principe dat stelt dat onnodige verklaringen niet als waar moeten worden aangenomen. Dat is natuurlijk niet hetzelfde als zeggen dat goede verklaringen wel als waar moeten worden aangenomen.

Qua Darwin: misschien is het wat verwarrend hoe ik het heb opgeschreven. Darwinisme is natuurlijk realistisch nog anti-realistisch - als wetenschappelijke theorie kan het realistisch of anti-realistisch geïnterpreteerd worden, maar stelt zelf geen filosofische theorie van juiste interpretatie op. Met een Darwinistische verklaring van het succes van theorieën doelt Van Fraassen op een verklaring die het ontwikkelen van theorieën ziet als een evolutionaire strijd om te overleven. 'Darwinistisch' wordt hier dus niet gebruikt in de inhoudsvolle zin waarin het slaat op het ontstaan van biologische soorten, maar in de formele zin waarin het slaat op de abstracte verklaringsprincipes van evolutie. De referentie die bij dit verhaal hoort is Van Fraassens The Scientific Image. Victor Gijsbers 28 nov 2006 11:40 (CET)

Hoe anders dan door het wegstrepen van minder waarschijnlijke verklaringen (= Ockham) kun je tot de conclusie komen dat A de meest waarschijnlijke verklaring is? Maggy Rond 3 apr 2009 12:43 (CEST)