Overleg:Zazaki

Neutraliteit betwist

Dit artikel is te eenzijdig. Er wordt gedaan alsof er zekerheid is over de afkomst van mensen die Zazaki spreken en over het feit dat Zazaki een aparte taal is. Die zekerheid is er zeker niet en zal er ook niet komen aangezien er geen historische literatuur van/over Zazaki sprekenden beschikbaar is. Dit artikel moet tenminste laten zien dat er nog altijd onenigheid is over dit onderwerp en moet ook bronnen bevatten die beweren dat Zazaki niet meer is dan een Koerdische dialect en dat Zazaki sprekenden Koerden zijn.

Bijvoorbeeld:

Encyclopedie Britannica

Studie over DNA onderzoek bij Zazaki sprekenden

Studie die het Zaza nationalisme bespreekt

--Karel1985 18 okt 2008 19:03 (CEST)

Tegenstrijdigheid

Kan iemand de tegenstrijdigheid in wat hier beweerd wordt rechttrekken? Jcwf

bijdrage Ogur lijkt mij vandalisme --Tim Kristel 20 feb 2006 23:39 (CET)

Twijfel

De duitse en engelse versie lijken wel over iets geheel anders te gaan. Het lijkt me het beste twijfel te plakken tot iemand het heeft uitgezocht. De bijdragen van Ogur heb ik teruggedraaid omdat hij gisteren het artikel leeghaalde en vervangen heeft door zwaar {wiu}materiaal. — Zanaq (?) 26 apr 2006 20:24 (CEST)

Volgens de International Encyclopedia of Linguistics (Oxford 2003²) 2:309 is het geen Koerdische taal/dialect. Ik heb het herschreven conform dat naslagwerk. Overigens wordt daar alleen gezegd dat de taal in Centraal-Turkije en in Duitsland wordt gesproken; de andere landen zijn daarmee twijfelachtig, maar ik heb ze laten staan. Over de cultuur en over de grammatica vermeldt de IEE niets. Bessel Dekker 28 apr 2006 02:58 (CEST)

Overigens maakt de Duitse wikiversie een gedegen indruk (hetgeen na het bovenstaande ook niet verwonderlijk is). Ik zal een dezer dagen nagaan of ik daarvandaan zinvolle en betrouwbare informatie kan "overzetten". Vriendelijke groeten, 145.53.46.6 28 apr 2006 03:16 (CEST) = Bessel Dekker

Voor wat het waard is, ik heb ooit enige tijd contact gehad met een Zaza; hij vertelde mij dat Koerdisch en Zaza absoluut niet onderling verstaanbaar zijn, ondanks het feit dat sommigen Zaza nog altijd als Koerdisch dialect aanwijzen. Jörgen (vragen?) 28 apr 2006 12:52 (CEST)

Dat onderschrijft dus wat ik in het artikel had toegevoegd. Wat dialecten betreft: zij vormen het gevoeligste taalkundige onderwerp op aarde OK, behalve de spelling dan; dus inderdaad, er zullen altijd wel "sommigen" blijven die vinden dat: "A is juist!" — "Nee, nietes, B!!" — "Onzin, het is wel degelijk A!!!" — "Dat is je reinste discriminatie, het moet C wezen!!!!" — "Dat is geen criterium, domkop; het is natuurlijk D!!!!!". Dit alles al helemaal, waar de vraag ook nog een politieke bijlading heeft. Vriendelijke groeten, Bessel Dekker 29 apr 2006 13:52 (CEST)

Beste mensen, ik spreek Kurmanci en ik moet wel mijn best doen, maar de zazaki-versie van Wikipedia kan ik echt wel begrijpen hoor. Als je langzaam tegen mij praat in het Zazaki versta ik het ook prima. Zazaki is eigenlijk juist de oorsprong van het Koerdisch. Het is geen gekke gedachte te denken dat de hoofddialecten van vandaag, Sorani en Kurmanci juist van het Zazaki afstammen. Zazaki is namelijk gelinkt aan de oeroude Avesta-taal, de taal van de zarathustranen.

Ik vind dat Wikipedia neutraal moet blijven en geen standpunt moet innemen. Er moet duidelijk komen te staan dat het niet duidelijk is of het nu een dialect/taal is.

Bovendien, er zijn Zazaki-sprekers die zichzelf Turks voelen, of Zaza, maar net zo goed zijn er een hoop Zazaki-sprekers die zichzelf als Koerdisch zien: http://azady.nl/news.php?readmore=5018

Meer info: http://azady.nl/readarticle.php?article_id=212

Zazaki Wikipedia

Please support our Zazaki-Wikipedia project at: http://meta.wikimedia.org/wiki/Test-wp/diq

Revert

Ik heb een fikse revert gedaan tot de versie van 1 mei 2006 (minus botwerk e.d.). Ik schrok hiervan, het was erg onleesbaar. Ik zie de goede bedoelingen, maar het is toch echt de bedoeling dat er tenminste redelijk Nederlands wordt geschreven. --.....jeroen..... 10 apr 2008 17:19 (CEST)

Informatie over taal Zazaki

Zazaki is niet een Koerdisch dialect, maar is een aparte taal binnen de Iraanse taalfamilie. Alsjeblieft, corrigeer de fouten in dit artikel. De volgende informatie kan u helpen in plaats er louter om te schrijven:

Het Zazaki is een taal die voornamelijk gesproken wordt tussen de rivieren Euphrat en Tigris in Oost-Anatolie. Het behoort tot de noordwestelijke groep van Iraanse talen der Indo – Europese taal familie. Vandaar dat het Zazaki verwant is aan de talen Koerdisch, Perzisch en Balotschi. Het is moeilijk om een exact getal te noemen hoeveel mensen deze taal spreken, maar de schatting is dat er over de hele wereld zo’n drie tot zes miljoen mensen het Zazaki spreken. Het Zazaki is waarschijnlijk afkomstig uit Noord-Iran, uit de huidige bergachtige regio Gīlān liggende historische „Deylemān“ aan de Kaspische Zee. Vandaag de dag, de Iraanse talen die er nog steeds gesproken worden (ook genoemd Kaspi dialecten) zoals Sangsarī, Māzenderānī, Tātī (Herzendī), Semnānī, Tāleshī zijn in grammaticaal opzicht meer verwant aan het Zazaki als het Koerdisch. Zowel de nog door weinige Iraanse Mesopotamiers gesproken Gorani als in Balotschistan gesproken Baloci, tonen eveneens een nauwe taalkundige verwantschap met het Zazaki. De Zazaki is onder Noordwest-Iraanse talen, volgens de regeling na Prof. Dr. Jost Gippert en P. Lecoq (s. De Iraanse talen) als volgt ingedeeld:

Noord-West-Iraans

• Hyrkanische groep: Balōči, Sangesari; Gorani, Zazaki
• Karmanische groep: Koerdisch (Kurmanci, Sorani, Zuid-Koerdisch), Sivendi
• Medo-Kaspische groep: Gīlakī, Māzenderānī, Semnāni, Sorcheī; Tāleshi, Āsari

Het Zazaki wordt gesproken in provincies Dersim (Dêsım), Erzincan (Erzıngan), Bingöl (Çewlig), West-Sivas (Sêvaz/Qoçgiriye), Zuid-Eruzurum, Varto (Gımgım), Elazig (Xarpêt), Diyarbakır, Siverek (Sêwregı), Adiyaman (Semsur). Daarnaast door een deels mensen in een paar dorpen van Malatya (Pötürge und Arapkir), Mardin, Mutki, Sariz (Kayseri), Aksaray, Selim (Kars), Göle (Arhadan) en door mensen in diaspora verspreid over de Turkse metropolen zoals Istanbul, Ankara, Izmir en Mersin. Ook in Europa en in andere continenten zoals Amerika en Australie wordt het Zazaki gesproken door duizenden mensen. In Duitsland alleen zijn er naar schatting 150.000-200.000 mensen die het Zazaki als moedertal hebben.

Er zijn bronnen waaruit blijkt dat het Zazaki een zekere taalhistorische verwantschap heeft met de middel Iranese taal Parthisch. Een onlangs verschenen thesis over de herkomst van Dersimis vermeldt dat zij de oorspronkelijke mensen zijn uit hun huidige vaderland. Dersim zou zichzelf als een Federatie van diverse volkeren hebben gezien die het Zazaki van de Deylemiten overgebracht hebben en aangenomen hadden.

De eerste schriftelijke documenten over het Zazaki zijn verzameld door taalkundig Peter Lerch in het jaar 1850. Bekend zijn nog twee religieuze schriften (mewlid) uit de jaar 1899 van Ehmedê Xasi en van ‘Usman Efendiyo Babıc (gepubliceerd in Damascus, 1933) die met Arabische alfabet was geschreven.

Begin jaren 80 werd er voor het eerst het Zazaki met Latijnse letters geschreven in een aantaal cultuurtijdschriften in Zweden, Frankrijk en Duitsland. Dat wordt vervolgd door talloze boeken en bladen die nog steeds gepubliceerd worden in Turkije, met name in Istanboel. Door de belangstelling van Zaza intellectuelen in schriftelijke vorm van de taal heeft ertoe geleid dat publicatiepercentage explosief gestegen werd. Het is bijna een Renaissance te noemen. De herontdekking zorgde niet alleen voor een herleving van deze taal en cultuur, maar werd de taal ook steeds populairder bij de jongeren. Vooral de aandacht naar Kırmanciki muziek werd alsmaar groter. Dit zijn slechts een beperkt aantal acties die op de dag van vandaag zijn gerealiseerd.

Hoewel aan het begin van deze eeuw taalkundig een feit was gebleken dat Zazaki geen Koerdisch dialect is maar en volwaardig taal, wordt het vooral in de politiek en in de maatschappij beschouwd als een Koerdische dialect.

Deze politieke classificatie van het Zazaki is vooral een gevolg van het feit dat de etnische minderheden in Turkije zonder rekening te houden met de verschillen, aan een andere volksgroep wordt toegewezen. Het vooroordeel dat de mensen uit het Midden-Oosten (Zaza, Syriërs, Arabieren, Armenen, Turkse Alevieten etc.) automatisch Koerden zijn. Zo worden ook bijvoorbeeld ook alle inwoners van kust aan de Zwarte Zee Lazen benoemd, hoewel ook niet-Lazen ook wonen. De eenzijdige en nationalistische politiek, de onwetendheid en het feit dat Zaza’s als volk vele overeenkomsten vertonen ten opzichte van de Koerden zijn de belangrijkste oorzaken hiervan.

Mede door het feit dat Zazaki nog maar in een overstapfase zit, dat het geen eigen taalinstituut geheeft hebt en dat er daarom nog geen spraken kunnen zijn van een gestandaardiseerde taal, kiest iedereen nog zijn eigen dialect om te schrijven. Het positieve hiervan is wel dat dit bevorderlijk is voor individuele taalontwikkeling.

Het Zazaki is onder te verdelen in drie hoofddialecten: Noord - Dialecten (Alevitische dialecten), Palu-Bingöl dialecten (centraal) en de Çermik-Siverek dialecten (Zuid dialect). De Centraal en de Zuid dialecten lijken het meest op elkaar. De Noord dialecten bestaan uit het West-Dersim (Hozat-Ovacik), Oost-Dersim (Tunceli, Pülümür, Erzincan, Sivas, Kelkit, Erzurum) en Bingöl-Varto Dialecten (dit is eigenljk meer een zachte uitsprak dan een echte dialect.) Iemand die zijn moedertaal goed spreekt en ervaring heeft met de verschillende dialecten uit de verschillende Zaza-gebieden, kan met iedereen communiceren.

Doordat enerzijds er geen algemene Zazaki taalgebruik is, anderzijds de overgang naar het Turkse onderwijs én door de invloed van de media is de woordenschat van de laatste generatie sterk verminderd. Ieder gebied heeft ook zijn eigen woordenschat en eigen klankleer, wat vaak de oorzaak is voor onbegrip tussen de verschillende dialecten.

Elk dialect verandert ook fonetisch per regio. De meest conservatieve dialecten zijn de dialecten uit de gebieden Kigi en Diyarbakir. --Mirzali 18 dec 2008 14:00 (CET)

Grammatica

Wacht even......er staat dat het Kirmancki in grammaticaal meer lijkt op andere iraanse talen dan aan het Koerdisch, maar er is niet eens een Kirmancki Grammatica)

Maar er zijn weldegelijk sprekers die de grammatica kennen. Daar heb je geen formele beschrijving voor nodig. Kleuske 30 nov 2009 20:38 (CET)

@Kleuske, je zegt dat er degelijk wel mensen zijn die de grammatica kennen: 1. Hoe weet je dat die er wel zijn? (Als Zaza-Koerd heb ik die mensen nooit gezien) 2. Grammatica is meestal afgesproken en bij een bijna uitgestorven Koerdische dialect lijkt het me raar als iemand in zijn eentje de grammatica vastlegd. – De voorgaande bijdrage werd geplaatst door 94.209.61.107 (overleg · bijdragen)

Foutje

Hallo, ik ben nieuw hier, en niet bekend met de thematiek. Graag een correctie van de onderstaande zin. "Daarnaast door een deels mensen in een paar dorpen van: " Het is iets heel simpels, maar ik neem aan dat jullie dit beter kunnen. --Willibald59 12 dec 2010 02:38 (CET)

correct

Ik ben blij met deze artikel want, ik werd gewoon ziek door nationalistische koerden die mij zagen als verader omdat ik een zaza ben en ontkende dat ik een koerd was ik bedoel we kunnen elkaar nie eens verstaan en kwa religie en leefwijze zijn er aanzienlijke verschillen . – De voorgaande bijdrage werd geplaatst door 77.168.176.168 (overleg · bijdragen)

Externe links aangepast

Hallo medebewerkers,

Ik heb zojuist 1 externe link(s) gewijzigd op Zazaki. Neem even een moment om mijn bewerking te beoordelen. Als u nog vragen heeft of u de bot bepaalde links of pagina's wilt laten negeren, raadpleeg dan deze eenvoudige FaQ voor meer informatie. Ik heb de volgende wijzigingen aangebracht:

• Archief https://web.archive.org/web/20151015152331/http://www.let.uu.nl/~Martin.vanBruinessen/personal/publications/Bruinessen_Ethnic_identity_Kurds.pdf toegevoegd aan http://www.let.uu.nl/~martin.vanbruinessen/personal/publications/Bruinessen_Ethnic_identity_Kurds.pdf

Zie de FAQ voor problemen met de bot of met het oplossen van URLs.

Groet.—InternetArchiveBot (Fouten melden) 29 mrt 2018 14:28 (CEST)

Externe links aangepast

Hallo medebewerkers,

Ik heb zojuist 1 externe link(s) gewijzigd op Zazaki. Neem even een moment om mijn bewerking te beoordelen. Als u nog vragen heeft of u de bot bepaalde links of pagina's wilt laten negeren, raadpleeg dan deze eenvoudige FaQ voor meer informatie. Ik heb de volgende wijzigingen aangebracht:

• Archief https://web.archive.org/web/20081002211738/http://www.zazaki.org/files/Kurds.pdf toegevoegd aan http://www.zazaki.org/files/Kurds.pdf

Zie de FAQ voor problemen met de bot of met het oplossen van URLs.

Groet.—InternetArchiveBot (Fouten melden) 19 mei 2019 10:36 (CEST)

Referenties gevonden in artikelgeschiedenis

Hallo medebewerkers,

Om de kwaliteit van bronvermeldingen binnen Wikipedia te verbeteren hebben we gekeken of er in de artikelgeschiedenis van dit artikel links naar externe webpagina's of naar andere wikis staan. In het verleden werd veel gebruik gemaakt van deze optie om de bron van een bewerking aan te geven, maar tegenwoordig worden bronnen meestal in het artikel zelf getoond. Het zou dus kunnen dat in de geschiedenis waardevolle bronnen staan die in het artikel zelf kunnen worden meegenomen.

Meer informatie over dit project is terug te vinden in de FAQ.

In de artikelgeschiedenis van Zazaki zijn de volgende bewerkingen gevonden:

• 2015-03-11 21:57:46 MrBlueSky (http://www.jamestown.org/programs/gta/single/?tx_ttnews[tt_news]=34423&tx_ttnews[backPid]=458&no_cache=1 Dat artikel verwijst naar die andere gegeven link als bron)

Zouden jullie kunnen kijken of deze links geschikt zijn om in de bronvermelding in het artikel mee te nemen? Bij voorbaat dank.

Groet, Valhallasw-toolserver-botje (overleg) 25 feb 2022 06:16 (CET)

Als de bovenstaande bronnen zijn bekeken dan kan deze melding worden verwijderd. Als een lege overlegpagina overblijft dan kan deze met {{nuweg|afgehandelde botmelding}} voor verwijdering worden aangedragen.