Wikipedia:GLAM/Koninklijke Bibliotheek en Nationaal Archief/Nieuws/2022
Nieuws | Over onze samenwerking met Wikimedia | Projecten | Evenementen & bijeenkomsten | KPIs | Archief (2013-2014) | Alle pagina's |
2023 | 2022 | 2021 | 2020 | 2019 | 2018 | 2017 | 2016 | 2015 |
Nieuws 2022[bewerken | brontekst bewerken]
[Artikel] Three reuse indicators for KB images in Wikipedia and Wikimedia Commons, in a historical perspective (2013-2022), 29 december 2022[bewerken | brontekst bewerken]
Wikipedia is a very effective channel to globally improve the findability, visibility and reusability of images from the heritage collections of KB. In this article I will illustrate this, based on three reuse indicators (KPIs) that I measured in December 2022. I will also show that during the period 2013-2022 our image collections have reached ever-increasing global audiences.
- Check Github for the most up-to-date version.
- Also available on Zenodo (static version dd 29-12-2022)
[Tool] Eigen pagina voor GLAMorousToHTML tool, 22 december 2022[bewerken | brontekst bewerken]
GLAMorousToHTML is een hulpmiddel waarmee je Wikipedia-artikelen (alle taalversies) kunt vinden waarin beelden uit de KB-collecties staan. Deze tool was sinds begin dit jaar al op Github te vinden, en is nu ook voorzien van een eigen pagina op Wikimedia Commons.
[Hergebruik] Meting hergebruik KB-beelden, december 2022[bewerken | brontekst bewerken]
We meten periodiek drie indicatoren (KPIs) die iets zeggen over het hergebruik en bereik (via mn. Wikipedia) van KB-afbeeldingen die we op Wikimedia Commons plaatsen. Op 20 december 2022 hebben we n.a.v. onderstaand artikel Public outreach and reuse of KB images via Wikipedia, 2014-2022 drie KPIs bijgewerkt:
- KPI 2: Het aantal KB-gerelateerde mediabestanden op Wikimedia Commons -- Meting dd 20-12-2022 --> 27.296 KB-gerelateerde mediabestanden op Commons
- KPI 4: Het aantal unieke Wikipedia-artikelen waarin KB-gerelateerde mediabestanden uit Wikimedia Commons hergebruikt worden -- Meting dd 20-12-2022 --> Van deze 27.296 bestanden worden 1.737 unieke afbeeldingen 6.010 keer gebruikt in 4.607 unieke WP-artikelen in 136 taalversies.
- Hierbij hebben we wederom de GLAMorousToHTML-tool gebruikt.
- KPI 8: Het aantal keer per maand dat Wikimedia-pagina's waarin KB-gerelateerde afbeeldingen staan opgevraagd worden -- Meting dd 20-12-2022 --> Van januari 2022 t/m oktober 2022 waren er per maand gemiddeld 10,3 miljoen opvragingen van Wiki-pagina's met daarin KB-beelden.
Zie het artikel Three reuse indicators for KB images in Wikipedia and Wikimedia Commons, in a historical perspective (2013-2022) voor een historisch perspectief op deze drie KPIs.
[Artikel] Public outreach and reuse of KB images via Wikipedia, 2014-2022, 20 december 2022[bewerken | brontekst bewerken]
The KB regularly uploads images from its heritage collections - atlases, medieval manuscripts, friendship books, picture books, etc - to this Commons category for uptake by Wikipedia article creators. In this article I discuss this type of reuse of KB collections, and how it helps to increase their public outreach.
- Check Github for the most up-to-date version, including recent updates.
- Also available on Zenodo (static version dd 20-12-2022)
- Check out the exact (and highly diverse) Wikipedia articles illustated by KB images.
[Wikibase] Update Nederlandse Wikibase-kennisgroep in 2022, december 2022[bewerken | brontekst bewerken]
Om partijen die geïnteresseerd zijn in Wikibase samen te brengen en hun kennis & ervaringen te bundelen en te delen, heeft de KB begin 2022 het initiatief genomen om een Nederlandse Wikibase-kennisgroep op te richten. Deze groep staat open voor iedereen in Nederland die met Wikibase werkt, wil gaan werken of anderszins geïnteresseerd is in deze software. Voornamelijk voor - maar zeker niet beperkt tot - professionals uit Nederlandse erfgoed- en kennisinstellingen, en aanverwante organisaties en bedrijven. Lees hier meer over deze groep.
Er zijn dit jaar vier plenaire bijeenkomsten geweest. De belangrijkste doelen waren netwerkvorming, kennisdeling en elkaar op de de hoogte houden van ontwikkelingen en kansen van Wikibase voor GLAMs en kennisinstellingen. Aan het begin van elke bijeenkomst was er een "rondje langs de velden", een korte update over ontwikkelingen in het internationale Wikibase-landschap in het voorgaande kwartaal. Daarnaast waren er inhoudelijke presentaties waarin instellingen hun Wikibase-projecten nader toelichten en tips & tricks deelden over hoe je Wikibase en aanverwante tools (zoals OpenRefine) in kunt zetten om collecties en data te verrijken en publiceren. Bekijk de agenda's, presentaties en verslagen van deze bijeenkomsten.
In 2023 heeft de groep vier bijeenkomsten gepland, de eerste op 15 maart.
[Conferentie] WikiConNL, Utrecht, 19 november 2022[bewerken | brontekst bewerken]
KBers Olaf Janssen, Danielle Jansen en Vera de Kok namen op 19 november 2022 deel aan WikiConNL 2022. Foto's hier.
- Olaf gaf daar tijdens de workshop OpenRefine & Wikimedia Commons deze presentatie, gebaseerd op de workshopbeschrijving op Github.
- Danielle gaf een presentatie over de ontwikkelingen rondom linked open data in de KB.
[Workshop] OpenRefine en Wikimedia Commons, november 2022[bewerken | brontekst bewerken]
OpenRefine is een bekende tool voor het bewerken, verrijken en manipuleren van data. Het wordt veel gebruikt binnen de Wikimedia-gemeenschap om gegevens toe te voegen aan Wikidata. Vanaf versie 3.7 kun je ook afbeeldingen verrijkt met gestructureerde data uploaden naar Wikimedia Commons. Deze workshop laat je stap voor stap zien hoe je dat doet.
[Hackathon] Wikimedia Hackathon, Utrecht, 12 november 2022[bewerken | brontekst bewerken]
Op 12 november 2022 namen KBers Olaf Janssen, Danielle Jansen en Vera de Kok deel aan een eendaagse hackathon op het kantoor van Wikimedia Nederland in Utrecht. Foto's hier. Olaf heeft daar gewerkt aan de voorbereiding van de Workshop OpenRefine & Wikimedia Commons. Tijdens dit evenement was er een afscheidsceremonie van de GLAMwiki Toolset. Bekijk de de foto's daarvan.
[Artikel] Nepartikelen op Wikipedia, 3 november 2022[bewerken | brontekst bewerken]
Wikipedia heeft prominente rol om mensen van betrouwbare informatie te voorzien. Juist vanwege die functie en het grote bereik is Wikipedia een aantrekkelijke plek om onjuiste informatie de wereld in te helpen. Het is daarom van groot belang dat nepartikelen snel herkend en verwijderd worden. In dit artikel kijk ik hoe een goede Wiki-hoax in elkaar zit en laat ik een aantal beroemde nepartikelen die het lang hebben volgehouden de revue passeren. Verder leg ik uit hoe Wikipedia nepinformatie voorkomt en wat je zelf kunt doen om hoaxes te herkennen.
[Feest] 10e verjaadag Wikidata, Utrecht, 29 oktober 2022[bewerken | brontekst bewerken]
In oktober 2022 was het dubbel feest voor Wikidata: niet alleen vierde zij op 29 oktober haar 10e verjaardag, maar ook werd de grens van 100 miljoen items gepasseerd. Op 29 oktober werden deze heugelijke mijlpalen gevierd op het kantoor van Wikimedia Nederland in Utrecht, waarbij KBers Olaf Janssen en Danielle Jansen aanwezig waren.
[Beelddonatie] Plano's, eerste batch, oktober 2022[bewerken | brontekst bewerken]
In oktober heeft de KB een eerste lading van 1830 éénbladdrukken (plano's, aanplakbiljetten) uit Het Geheugen naar Commons geupload. Deze collectie omvat in totaal zo'n 30.000 plano's in het bezit van de KB; overheidspublicaties, gelegenheidsgedichten en divers materiaal als kaarten, prenten en affiches. Belangrijk, uniek materiaal dat een gevarieerd beeld geeft van Nederland in de vroegmoderne tijd vanaf de 17e eeuw. De rechtenvrije beelden uit deze collectie worden in batches op Commons gezet, de eerste lading in oktober 2022, de rest zal in 2023 volgen. Een korte impressie van de eerste batch:
[Beelddonatie] 400 jaar Nederland-Japan, juli 2022[bewerken | brontekst bewerken]
In juli heeft de KB een collectie van 142 afbeeldingen m.b.t. 400 jaar betrekkingen tussen Nederlands en Japan (1609-2009) uit Het Geheugen naar Commons geupload. Een korte impressie:
[Wikibase] KB Wikibase.cloud sandbox, juni 2022[bewerken | brontekst bewerken]
Met behulp van Wikibase.cloud heeft de KB een een Wikibase-sandbox gemaakt om meer te leren over de functionaliteiten, mogelijkheden en beperkingen van Wikibase, en om de hierdoor opgedane inzichten/kennis/lessen te kunnen delen met anderen. De Wikibase wordt gebruikt voor experimenten, leren, het opbouwen van vaardigheden, kennisdeling en advies over Wikibase, zowel richting interne KB-afdelingen als ten behoeve van de (inter)nationale Wiki(base)-community, GLAMs, KB-netwerkpartners en andere derde partijen.
[Community] Algemene ledenvergadering Vereniging Wikimedia Nederland, Den Haag, 23 april 2022[bewerken | brontekst bewerken]
De KB was op zaterdag 23 april 2022 gastheer voor de voorjaars-ALV van Vereniging Wikimedia Nederland.
[Wikibase] KB lid van de Wikibase Stakeholder Group, maart 2022[bewerken | brontekst bewerken]
De KB is via Olaf Janssen (op individuele titel) vertegenwoordigd in de Wikibase Stakeholder Group. Deze internationale groep werkt aan de productie en het onderhoud van open source-extensies en documentatie voor Wikibase, voor organisaties die volwaardige Wikibase-instantie(s) willen implementeren en onderhouden. Het lidmaatschap staat open voor organisaties die Wikibase gebruiken, open source-projecten die tools produceren die communiceren met Wikibase, Wikibase-serviceproviders, adviesbureaus, softwareontwikkelaars en overige individuen. Lees hier meer over de missie van de WBSG.
[Wikibase] Oprichting en aftrap Nederlandse Wikibase kennisgroep, feb/maart 2022[bewerken | brontekst bewerken]
Omdat we als KB merkten dat er steeds meer belangstelling voor Wikibase bestaat binnen Nederlandse erfgoed- en kennisinstellingen (en aanverwante organisaties), hebben we initiatief genomen om een Nederlandse Wikibase kennisgroep op te richten. Doel van deze groep is om kennis & ervaringen over het gebruik van Wikibase te bundelen en uit te wisselen, van elkaar te leren, en elkaar op de hoogte te houden van de (internationale) ontwikkelingen en kansen rondom Wikibase.
Geïnteresseerde partijen, naast de KB: Kunstmuseum Den Haag, Treasor, Wageningen Universiteit, Erfgoed Leiden en Omstreken, Wikimedia Nederland, OpenRefine, Micelio, IP Squared en digitaalwerktuig.nl.
Er bestaat al een internationale Wikibase Stakeholder Group, waar deze Nederlandse groep een mooie aanvulling op kan vormen, maar (nog) niet mee verbonden is.
Op 11 maart is de aftrapbijeenkomst gepland.
[Bot] KBNLbot account aangemaakt, februari 2022[bewerken | brontekst bewerken]
De KB heeft een Wikimedia-account KBNLbot aangemaakt. Onder dit account voeren we (in de toekomst) geautomatiseerde (bulk)bewerkingen uit die te maken hebben met de data, beelden, collecties en diensten van de KB.
- Wikidata: https://www.wikidata.org/wiki/User:KBNLbot
- Commons: https://commons.wikimedia.org/wiki/User:KBNLbot
- Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Gebruiker:KBNLbot
[Hergebruik] Meting hergebruik KB-beelden, februari 2022[bewerken | brontekst bewerken]
We meten periodiek drie indicatoren (KPIs) die iets zeggen over het hergebruik en bereik (via mn. Wikipedia) van KB-afbeeldingen die we op Wikimedia Commons plaatsen. In februari 2022 hebben we drie KPIs bijgewerkt:
- KPI 2: Het aantal KB-gerelateerde mediabestanden op Wikimedia Commons -- Meting dd 02-02-2022 --> 25.306 KB-gerelateerde mediabestanden op Commons
- KPI 4: Het aantal unieke Wikipedia-artikelen waarin KB-gerelateerde mediabestanden uit Wikimedia Commons hergebruikt worden -- Meting dd 16-02-2022 --> Van deze 25.306 bestanden worden 1.651 unieke afbeeldingen 5.647 keer gebruikt in 4.308 unieke WP-artikelen in 131 taalversies.
- Hierbij hebben we de hieronder beschreven nieuwe GLAMorousToHTML-tool gebruikt.
- KPI 8: Het aantal keer per maand dat Wikimedia-pagina's waarin KB-gerelateerde afbeeldingen staan opgevraagd worden -- Meting dd 17-02-2022 --> Van jan 2020 t/m dec 2021 waren er per maand gemiddeld 8.62 miljoen opvragingen van Wiki-pagina's met daarin KB-beelden.
[Tool] Vind Wikipedia-artikelen waarin KB-beelden staan, januari 2022[bewerken | brontekst bewerken]
De KB gebruikt de GLAMorous tool om het hergebruik van KB-mediabestanden in Wikipedia (hoofdnaamruimte) te meten. Deze tool rapporteert 4 grootheden:
- Het totaal aantal KB-mediabestanden in Category:Media contributed by Koninklijke Bibliotheek (Category "Media contributed by Koninklijke Bibliotheek" has XXXX files.)
- Het totaal aantal keren dat KB-mediabestanden in WP-artikelen gebruikt worden (Total image usages).
- Het aantal taalversies van Wikipedia waarin KB-mediabestanden opgenomen zijn (lengte van de tabel)
- Het aantal unieke KB-mediabestanden dat in Wikipedia-artikelen in al die taalversies opgenomen is. (Distinct images used)
Wat echter nog ontbrak is
- het aantal unieke Wikipedia-artikelen waarin KB-mediabestanden zijn opgenomen
- een manifest overzicht van die artikelen, uitgesplitst per taalversie
Daarom hebben we de GLAMorousToHTML tool gemaakt. Dit Python-script maakt o.b.v. de XML-output van GLAMorous een HTML-pagina waarin al die Wikipedia-artikelen, uitgesplitst per taalversie, worden opgesomd.