Transportbeton
Transportbeton is beton of betonmortel die niet op de bouwplaats, maar in een gespecialiseerde fabriek, de betonmortelcentrale of betonmortelfabriek, wordt bereid.
In een betonmortelfabriek worden cement, zand en grind gemengd tot een kant en klare mortel, waar enkel nog water aan moet worden toegevoegd. Deze mortel wordt vervolgens met een betonmixer naar de plaats van bestemming gebracht en verwerkt.
In Nederland werd de eerste betonmortelcentrale gestart in 1947. Het was de NV Betonmortelfabriek Befaro te Rotterdam, die vooral ten dienste stond van de wederopbouw van Rotterdam.
Aanvankelijk was het aantal bedrijven beperkt. In Nederland waren in 1957 nog slechts 9 betonmortelcentrales in bedrijf, in 1960 waren er 73 en in 1970 waren dat er 177, die gezamenlijk 6.641.000 m³ beton produceerden en daarvoor 2.158 kton cement nodig hadden. In 2008 waren ongeveer 200 betonmortelcentrales in Nederland actief.
In West-Europa waren einde 1968 meer dan 4000 betonmortelcentrales in bedrijf, die meer dan 100 miljoen m³ beton produceerden.