Gebruiker:Andre de Rijck/Kladblok
Hieronder zie je een beginnetje (opzetje, stub) van een Wikipedia-artikel over een Nederlandse verzetskrant uit de Tweede Wereldoorlog.
Dit beginnetje is aangemaakt in het kader van het Wikiproject Verzetskranten.
De informatie in het beginnetje is rechtstreeks overgenomen uit het boek De ondergrondse pers 1940-1945 van Lydia Winkel, in zijn geheel als PDF te vinden op Wikimedia Commons.
Onderstaand beginnetje is nog niet rijp voor de hoofdnaamruimte van Wikipedia, je kunt helpen om het te controleren of aan te vullen tot een volwaardig artikel.
In de handleiding voor deelnemers aan het Wikiproject Verzetskranten lees je hoe dit werkt.
Andere beginnetjes van verzetskrantenartikelen vind je in Wikipedia:Wikiproject/Verzetskranten/Beginnetjes
Herrijzend Nederland | ||||
---|---|---|---|---|
Plaats(en) van uitgave | Leiden - Leiderdorp - Zoeterwoude | |||
Verschijningsfrequentie | dagelijks | |||
Inhoud | Algemene artikelen en Nieuwsberichten | |||
Reproductiemethode | gestencild | |||
Oplage | Tussen de 500 en 1000 | |||
Datum eerste uitgave | februari 1944 | |||
Datum laatste uitgave | 9 juni 1945 | |||
Taal | Nederlands | |||
Vervaardigers/redacteuren | H. Heemskerk J.H.J. Herfkens A.J. de Rijck G.G.J. Samson J.A.P.A. Steinmen | |||
Nr. in DOP van L.E. Winkel | 227 | |||
|
Herrijzen Nederland was een verzetsblad uit de Tweede Wereldoorlog, dat vanaf februari 1944 tot en met 9 juni 1945 in hoofdzakelijk Zoeterwoude werd uitgegeven. Het blad verscheen dagelijks in een oplage tussen de 500 en 1000 exemplaren. Het werd gestencild en de inhoud bestond voornamelijk uit algemene artikelen en nieuwsberichten.
Betrokken personen
[bewerken | brontekst bewerken]- Bronnen
- Lemma 227 in De Ondergrondse Pers 1940-1945, Lydia E. Winkel en Hans de Vries, 3e druk, 1989. Full-text (PDF) op Wikimedia Commons.
- Afleveringen van 'Herrijzend Nederland in full-text op Delpher.nl
- Overige bronnen en verwijzingen
Noten
- Overige noten
Externe links
Categorie:Illegale pers in de Tweede Wereldoorlog
Ruwe tekst Winkel-lemma
[bewerken | brontekst bewerken]Hieronder staat de tekst over Herrijzend Nederland o.a. uit lemma nr. 227 van De Ondergrondse Pers. Met behulp van deze tekst (en andere bronnen) kunnen Wikipedianen het bestaande artikel verbeteren. De Ondergronds Pers is ook als full-text PDF beschikbaar op Wikimedia Commons, daarvan is in onderstaande informatie ook gebruik gemaakt.
Het initiatief tot oprichting van een nieuwsblad is in het najaar van 1943 door G.G.J. 'Bob' Samson genomen. De eerste exemplaren werden in beperkte oplage in februari 1944 gestencild. Voor de titel was Herrijzend Nederland gekozen, hoewel men niet bekend was met de naam van de gelijkluidende radiozender. De eerste stencilpost bevond zich in de woning van A.J. 'Andre' de Rijck aan de Bruggestraat 1 te Zoeterwoude (Zoeterwoude - Rijndijk) waar ook de nieuwsberichten werden opgenomen. In de perioden dat de elektriciteit uitviel stond er een aangepaste fiets klaar waarbij de dynamo het benodigde licht moest opbrengen. Aangezien Bob Samson de meest sportieve jongeling uit de groep was, werd het zijn taak om de pendalen te bedienen. Met de zelfgemaakte kristalontvanger konden de radioberichten alsnog ontvangen worden.
Nadat er informatie was verkregen dat er een mogelijke huiszoeking plaats zou vinden is de stencilpost snel verplaats naar het nabij gelegen huis van de voormalige burgemeester van Leiderdorp de heer Wap. De heer Wap wist hiervan niets maar zijn zoon zat in het complot. Vanuit de kelder van het huis heeft de groep enige dagen verder gewerkt totdat een vriendin van J.H.J. 'Ko' Herfkens plotseling voor de deur stond. Aangezien J.A.P.A. 'Joop' Steinman ook werkzaam was op het gemeentehuis te Leiderdorp, en een sleutel had van het pand, is besloten om daar voortaan te gaan stencilen. Dit had tevens het voordeel dat men de beschikking kreeg over een elektrisch aangedreven stencilmachine. Nadat al het personeel van het gemeentehuis vertrokken was is voortaan hier, voornamelijk in de avonduren, gestencild. Het adres aan de Bruggestraat bleef dienst doen als luisterpost. De stencils werden hier ook getypt door Rietje Duin, de vrouw van Joop Steinman. Deze situatie heeft zich tot na de bevrijding voortgedaan. Tot een definitieve huiszoeking door de bezetter is het echter nooit gekomen.
Papier werd er in ruime mate gekocht bij de firma Goddein in Leiden zodat papierschaarste nooit enig probleem geweest is voor de uitgave van het blad. De voornaamste geldgevers waren de heren Bontebal en de Valk. Huisarts Passant-Snoep kwam menigmaal langs om geld te geven voor de uitgave van het blad. Ook kaarsen werden als gift afgegeven aan de groep. Bij uitzondering werden er exemplaren verkocht aan de draagkrachtigen lezers. In verband met de veiligheid werd er zo min mogelijk contact opgenomen met de distribiteurs en lezers. Tot nu toe is er niet veel bekend waar het blad allemaal werd verspreid. Dit gebeurde onder andere bij een kapperszaak in Leiderdorp waar 'Rie', de vrouw van Andre de Rijck, exemplaren ter verspreiding achterliet. Bob Samson had een vijftal contacten in Leiden en Ko Herfkens bracht exemplaren weg naar Hazerswoude. De exemplaren werden bij de verspreiders in de bus gedaan die zelf voor verdere verdeling verantwoordelijk waren.
Ter misleiding van de bezetter is er op zondag 4 februari 1945 een uitgave verschenen met de afwijkende titel Wereldnieuws.
Na de bevrijding